Τσάβι: Το σύμβολο μιας ποδοσφαιρικής ιδέας
Στα έντεκα του χρόνια, λίγους μήνες προτού αφήσει την Τεράσα για να ενσωματωθεί στα φυτώρια της Μπαρτσελόνα, πήρε τα πρώτα του χρήματα ως (εκκολαπτόμενος) ποδοσφαιριστής: Τέσσερις χιλιάδες πεσέτες, κάτι σαν οκτώ χιλιάδες από τις παλιές, εκλιπούσες δραχμές.
Σε αντίθεση με ό, τι θα έκανε το 99% των συνομήλικών του, δεν χάλασε τα πρώτα του λεφτά σε κόμικς, ηλεκτρονικά παιχνίδια, ζαχαρωτά ή παγωτά, για την δική του ψυχαγωγία – απόλαυση.
Αντίθετα, προτίμησε να τα επενδύσει για να δει ένα μεγάλο χαμόγελο να διαγράφεται στο πρόσωπο της Μαρία Μερσέ. Πήγε σε ένα μαγαζί οικιακών συσκευών της καταλανικής κωμόπολης και αγόρασε στην μητέρα του μια τοστιέρα.
Πως το ανταπέδωσε η μαμά; Χρόνια αργότερα, όταν ο Τσάβι Ερνάντεθ Κρέους σκέφτηκε πολύ σοβαρά να αφήσει την Μπαρτσελόνα για να πάει στη Μίλαν, απείλησε με… διαζύγιο τον σύζυγο της και πατέρα του, Χοακίν!
«Γνωρίζω κάποιον που είναι πιο culé (σ.σ. το παρατσούκλι των φίλων της Μπάρτσα) από εμένα, την μητέρα μου» λέει ο Τσάβι ενθυμούμενος εκείνη την κομβική στιγμή για την καριέρα και την ζωή του.
Ο Λουίς Φαν Χάαλ ήταν ο προπονητής που, στα 19 του, τον ανέβασε στην πρώτη ομάδα, για να καλύψει το κενό του τραυματία τότε Πεπ Γκουαρδιόλα. Ο πιτσιρικάς ανταποκρίθηκε άψογα, παρά το νεαρό της ηλικίας του και την πίεση που συνιστούσε να διαδεχθεί τον σπουδαίο Πεπ.
Και, μάλιστα, δεν έμεινε στην (πολύτιμη) δουλειά του στην μεσαία γραμμή. Σημείωσε με… κεφαλιά (!) το γκολ σε μια νίκη – κλειδί επί της Βαγιαδολίδ, η οποία έβαλε τέλος σε ένα σερί αρνητικών αποτελεσμάτων, ανοίγοντας ταυτόχρονα τον δρόμο για μια θεαματική ανάκαμψη που, εντέλει, οδήγησε την Μπάρτσα μέχρι την κατάκτηση του πρωταθλήματος, την σεζόν κατά την οποία έκλεινε εκατό χρόνια ζωής (1998-1999).
Όταν ο Γκουαρδιόλα αποθεραπεύτηκε, ο Ολλανδός επανέφερε τον Τσάβι στην δεύτερη ομάδα, εξηγώντας του ότι έτσι θα είχε τον χρόνο συμμετοχής που άξιζε. Η Μίλαν είδε την «χρυσή» ευκαιρία για να τον δελεάσει, ο εκτελεστικός διευθυντής Αντριάνο Γκαλιάνι του πρόσφερε πενταετές συμβόλαιο, βίλα στη λίμνη του Κόμο, 250 εκατομμύρια πεσέτες, δουλειά για τον πατέρα του και τα λεπτά συμμετοχής που δεν του έδινε ο Φαν Χάαλ.
Ο Τσάβι, όπως είναι λογικό, δελεάστηκε και μάλιστα πολύ. Η αγάπη του για την Μπαρτσελόνα, όμως, σε συνδυασμό με την πίεση (μέχρι… διαζυγίου) της μητέρας του, τον έπεισε να δώσει μια δεύτερη ευκαιρία στην ομάδα της καρδιάς του. Αυτό που επακολούθησε, αναμφίβολα, ξεπέρασε και τις πιο τρελές προσδοκίες του…
«Δεν μπορώ να φανταστώ την ομάδα χωρίς εσένα»
Στη Μασία, όπως λέει με καμάρι, έμαθε να σκέφτεται τι θα κάνει με την μπάλα, προτού καν φτάσει αυτή στα πόδια του. Χαρισματικό ποδοσφαιρικό μυαλό, άντεξε το βάρος της ταμπέλας του «διαδόχου» του Γκουαρδιόλα, χρειάστηκε να ξεπεράσει μεγάλη αμφισβήτηση (και όμως…) και έδρεψε τους καρπούς με μια μυθική καριέρα.
Μέλος του «χρυσού τρίποδου» με Αντρές Ινιέστα και Λιονέλ Μέσι, η φανέλα με το «6» της Μπαρτσελόνα αποτέλεσε το απόλυτο σύμβολο μιας ποδοσφαιρικής ιδέας που έχει ως απόλυτο επίκεντρο την μπάλα.
Ο Γιόχαν Κρόιφ έλεγε ότι «όταν έχεις την μπάλα, ο αντίπαλος δεν μπορεί να σου κάνει κακό». Και γι’ αυτό ακριβώς φρόντιζε ο Τσάβι με την Μπλαουγκράνα φανέλα: Να μην μπορεί κανείς να κάνει κακό στην ομάδα του, γιατί η μπάλα του άνηκε (σχεδόν) αποκλειστικά.
Υπήρχε μια εποχή που στην Μασία ήταν απαγορευμένη (χωρίς υπερβολή…) η είσοδος σε βραχύσωμους και (φαινομενικά) αδύναμους πιτσιρικάδες. Ο Τσάβι και ο Ινιέστα το άλλαξαν αυτό (ο Μέσι είναι μια κατηγορία μόνος του…). Έφεραν τα πάνω – κάτω και κυριάρχησαν για μια δεκαετία (και βάλε) με το «tiki taka», όρος που ποτέ δεν άρεσε στον Γκουαρδιόλα.
Όταν ανέλαβε την πρώτη ομάδα, ύστερα από μια πετυχημένη σεζόν στην δεύτερη, κυκλοφόρησαν φήμες ότι ο τότε τεχνικός γραμματέας, Τσίκι Μπεγκιριστάιν, δεν ήθελε τον Τσάβι στην ομάδα.
Ο παίκτης ζήτησε να συναντηθεί με τον Πεπ και τον ρώτησε πως τον έβλεπε στην ομάδα, αν θα του έδινε σημαντικό ρόλο ή όχι. Η απάντησή του, κατηγορηματική: «Δεν μπορώ να φανταστώ την ομάδα χωρίς εσένα».
Πάνω στην (ουσιαστική) κατοχή της μπάλας, στην πίεση ψηλά και στην άμεση ανάκτηση αυτής, με επίκεντρο τον χαρισματικό μέσο από την Τεράσα, χτίστηκε η κορυφαία Μπαρτσελόνα, αλλά και η πιο εντυπωσιακή Εθνική Ισπανίας όλων των εποχών.
Ο Τσάβι, τον οποίο οι εθνικιστές κατηγορούσαν ως «καταλανιστή» και θεωρούσαν ότι δίπλωνε επίτηδες τις κάλτσες όταν έπαιζε με την εθνική ομάδα για να κρύβει την ισπανική σημαία (!), έγινε το απόλυτο σημείο αναφοράς στην θριαμβευτική τετραετία των Φούριας Ρόχας.
MVP του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος του 2008, στο οποίο η ομάδα του λατρεμένου του Λουίς Αραγονές αποτίναξε για πάντα την ταμπέλα της λούζερ, υπήρξε καθοριστικός στην αξέχαστη κατάκτηση του Μουντιάλ του 2010, αλλά και στο «ριπίτ» του Euro του 2012.
Ποτέ στο παρελθόν και ποτέ (μέχρι τώρα τουλάχιστον) στο μέλλον δεν υπήρξε άλλη ομάδα που να κατέκτησε διαδοχικά δύο Euro και ένα Παγκόσμιο Κύπελλο. Η Ισπανία έγραψε ιστορία, με εγκέφαλο έναν άνθρωπο που έχει εμμονή με την μπάλα και το 2010 ενδεχομένως να δικαιούνταν να του απονεμηθεί η «Χρυσή Μπάλα». Είπαμε, όμως, ο (νικητής) Μέσι είναι μια κατηγορία μόνος του…
bwin. Επιλογή που βγαίνεις κερδισμένος με ατελείωτες δυνατότητες στο χέρι σου! | 21+
Το «εγγόνι» του Γιόχαν Κρόιφ
Θήτευσε ως ποδοσφαιριστής δίπλα στον Πεπ Γκουαρδιόλα, μπολιάστηκε από τις διδαχές του Γιόχαν Κρόιφ, ο οποίος είχε πει για εκείνον ότι «αν ο Τσάβι έχει μια κακή μέρα, η Μπαρτσελόνα δεν παίζει ούτε το μισό απ’ όσο καλά μπορεί».
Το τελευταίο από τα 767 παιχνίδια του με την κυανέρυθρη φανέλα (δεύτερος στην σχετική λίστα, πίσω από τα 778 του Λιονέλ Μέσι) ήταν αυτό της απόλυτης αποθέωσης: Πρωταθλητής Ευρώπης για τέταρτη φορά σε συλλογικό επίπεδο (πρώτη ως αρχηγός και μετά το δεύτερο τρεμπλ μέσα σε έξι χρόνια), με αντίπαλο την Γιουβέντους του επίσης «μαέστρου» Αντρέα Πίρλο.
Η αγκαλιά των δύο στο φινάλε σημάδεψε το ιδανικό «αντίο» του Τσάβι, ο οποίος το καλοκαίρι του 2015 άφηνε το σπίτι του μετά από 25 τίτλους (ξεχωρίζουν τα οκτώ πρωταθλήματα, τα τέσσερα Champions League, τα δύο Μουντιάλ Συλλόγων και το «6 στα 6» του 2009) και μια παραμυθένια διαδρομή 24 ετών.
Από το 1991, όταν σε ηλικία έντεκα ετών πέρασε τις πύλες της Μασία, έως το 2015, όταν πλήρης ποδοσφαιρικών ημερών αποφάσισε να δοκιμάσει ένα διαφορετικό ποδόσφαιρο, προτού επικεντρωθεί πλήρως σε μια καριέρα που ήδη είχε αρχίσει να δοκιμάζει μέσα στο γήπεδο: Αυτή του προπονητή.
Η Αλ Σαντ του Κατάρ του παρείχε το βήμα για την (ομαλή) μετάβαση από το γήπεδο στην άκρη του πάγκου, όπου μετέφερε όσα έμαθε, με πρώτη εντολή το «θα κάνεις ό, τι περνάει από το πόδι σου για να μην χάσεις την μπάλα».
Στο Διαδίκτυο κυκλοφορεί ένα βίντεο που δείχνει τον Τσάβι να διδάσκει ποδόσφαιρο, στέλνοντας ένα ξεκάθαρο μήνυμα στους ποδοσφαιριστές του. «Προτιμώ να κάνετε λάθος, αλλά να το προσπαθήσετε» λέει ο Καταλανός, ο οποίος στην Αραβία πρόσθεσε στο μυθικό παλμαρέ του άλλους έντεκα τίτλους, τέσσερις ως παίκτης και εφτά ως προπονητής.
Στα 41 του, επιστρέφει στο σπίτι του στην πιο δύσκολη καμπή στην σύγχρονη ιστορία του συλλόγου. Το κάνει μετά από 6,5 χρόνια, αποφασισμένος να επαναφέρει την Μπάρτσα στον ίσιο δρόμο. Κυρίως ποδοσφαιρικά και μετά από πλευράς διακρίσεων, επιτυχιών και τίτλων.
Και αυτό, παρ’ ότι έχει μόλις τρία χρόνια ως πρώτος προπονητής. Παρ’ ότι πήρε το δίπλωμα UEFA Pro τον Ιούνιο του 2019. Και παρ’ ότι η τωρινή Μπαρτσελόνα δεν έχει καμία, μα καμία σχέση με την ομάδα που παρέλαβε (και εκτόξευσε) ο μέντοράς του, Πεπ Γκουαρδιόλα, το καλοκαίρι του 2008.
«Δεν έχω μιλήσει μαζί του, αλλά είμαι σίγουρος ότι θα κάνει σπουδαία δουλειά» προέβλεψε ο τεχνικός της Μάντσεστερ Σίτι για τον Τσάβι, ο οποίος ποντάρει στο επιθετικό ποδόσφαιρο, σε διατάξεις τύπου 4-3-3 ή 3-4-3, στην κατοχή της μπάλας, στην πίεση ψηλά και στο να παίζουν ανοιχτά τα εξτρέμ του για να «ανοίγει» το γήπεδο.
«Το πιο σημαντικό, το πιο ωραίο, το πιο όμορφο του ποδοσφαίρου είναι να έχεις την μπάλα, να βγαίνεις στην επίθεση και να κυριαρχήσεις στο παιχνίδι μέσα από την μπάλα» λέει ο 19ος Καταλανός προπονητής στην ιστορία της Μπαρτσελόνα.
Ο πρώτος, δηλαδή (αν δεν υπολογιστούν οι υπηρεσιακοί Τζόρντι Ρόουρα και Σέρτζι Μπαρτζουάν) μετά τον Τίτο Βιλανόβα, τον πιο στενό συνεργάτη του Γκουαρδιόλα που έφυγε πολύ πρόωρα, χάνοντας την άνιση μάχη με τον καρκίνο.
Ο Τσάβι, για χάρη του οποίου ο σύλλογος άνοιξε το «Καμπ Νόου» για την παρουσίασή του, κάτι που δεν έκανε ποτέ για προπονητή, έχει πολλή και σκληρή δουλειά μπροστά του. Είπε «όχι» στο κάλεσμα της Μπάρτσα τον Ιανουάριο του 2020 (ως «αντί – Βαλβέρδε» προσλήφθηκε ο λίγος Κίκε Σετιέν), αλλά και τον Αύγουστο του ίδιου έτους, όταν ο Ρόναλντ Κούμαν ανέλαβε την… επικίνδυνη αποστολή που τώρα φαντάζει ακόμα πιο επικίνδυνη.
Στο σπίτι του, καλείται να ανακτήσει την χαμένη αυτοπεποίθηση των παικτών (πιθανότατα θα επαναφέρει την φιγούρα του ψυχολόγου στο οργανόγραμμα ) και να βελτιώσει την φυσική τους κατάσταση, να βρει τρόπο να βάλει τέλος στον Γολγοθά των τραυματισμών (ήδη ζήτησε εκ βαθέων αλλαγές στο ιατρικό τιμ), να ξαναδώσει στην Μπάρτσα το ποδοσφαιρικό DNA της, να τολμήσει με τα παιδιά της Μασία, να διαχειριστεί βετεράνους που υπήρξαν συμπαίκτες του και είναι φίλοι.
Πάνω απ’ όλα, όμως, καλείται να επαναφέρει το χαμόγελο στα πρόσωπα των «Cules», όπως είναι και αυτός, όταν περνούν τις πύλες του «Καμπ Νόου». Χαμόγελο, όπως αυτό που διαγράφηκε στο πρόσωπο της Μαρία Μερσέ, όταν ο μικρός της Τσάβι της πήγε για δώρο μια τοστιέρα με τα πρώτα του λεφτά από την μπάλα…
