Άλαν Σίρερ: O Σουλτάνος από το Γκόσφορθ με την ασπρόμαυρη καρδιά
Γράφει ο Γιάννης Αρώνης
Στα τέλη της δεκαετίας του '70, η συνοικία Γκόσφορθ στα βόρεια του Νιουκάστλ γίνεται γνωστή σε όλο τον κόσμο. Αποτελεί την γενέτειρα των αδερφών Μαρκ και Ντέιβιντ Νόπφλερ, οι οποίοι δημιουργούν τους Dire Straits και κυκλοφορούν το 1978 το θρυλικό «Sultans of Swing» μπαίνοντας στο top 10 τόσο των Βρετανικών όσο και των Αμερικάνικων charts.
Στο ίδιο αυτό προάστιο, ο μεταλλεργάτης Άλαν Σίρερ και η σύζύγος του Άνι αποκτούν στις 13 Αυγούστου του 1970 το δεύτερο παιδί τους. Είχε προηγηθεί τέσσερα χρόνια νωρίτερα η γέννηση της Κάρεν, όμως αυτή τη φορά το παιδί είναι αγόρι, και ο μπαμπάς του είναι τόσο ενθουσιασμένος που του δίνει το όνομά του: Άλαν.
Γεννημένος μερικά μόλις χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο του Newcastle upon Tyne, ο Άλαν Σίρερ (ο νεώτερος) δεν θα μπορούσε να μην ονειρευτεί από παιδί να φορέσει την ασπρόμαυρη φανέλα. Δεν είχε και πολλές επιλογές άλλωστε, αφού σχεδόν με το που ξεκίνησε να περπατάει έγινε η αναπόσπαστη συνοδεία του πατέρα του τις Κυριακές, όταν κατηφόριζαν μαζί τα περίπου τέσσερα χιλιόμετρα που χώριζαν το St. James' Park από την οικία των Σίρερ. Όπως θα έλεγε πολλά χρόνια αργότερα και ο ίδιος, «οι άνθρωποι εδώ είναι πολύ περήφανοι για την καταγωγή τους. Προέρχονται από μια εργατική πόλη και απλά θέλουν να απολαμβάνουν την απλή ζωή τους στο μέγιστο. Δουλεύουν όλη την εβδομάδα και στο τέλος της χρησιμοποιούν τα χρήματα που κέρδισαν για να περάσουν καλά και να δουν ποδόσφαιρο. Αυτή είναι η ζωή μας».
Τα πρώτα ποδοσφαιρικά βήματα του μικρού Άλαν ήταν ίδια όπως κάθε παιδιού με εργατική καταγωγή που σέβεται τον εαυτό του: Στους δρόμους και τα πάρκα της γειτονιάς του, όπου μάλιστα αγωνιζόταν ως μέσος γιατί κατ' αυτόν «έτσι έχεις περισσότερο την μπάλα στα πόδια σου και γίνεσαι πιο επιδραστικός στο παιχνίδι».
Μετά από ένα σχολικό τουρνουά 7Χ7 στο St. James' Park, στο οποίο οδήγησε ως αρχηγός το Gosforth Central Middle School στην κατάκτηση του τροπαίου, ο Σίρερ προσεγγίστηκε από την φημισμένη ακαδημία ποδοσφαίρου της πόλης, την Wallsend Boys Club.
Η Wallsend έχει να επιδείξει πάνω από 60 ποδοσφαιριστές πριν και μετά τον Σίρερ, οι οποίοι φοίτησαν στην ακαδημία της και στην συνέχεια έγιναν επαγγελματίες. Ο Στιβ Μπρους, μετέπειτα προπονητής της Μπέρμινγκχαμ, της Άστον Βίλα και της Νιουκάστλ, ο Πίτερ Μπίρντσλεϊ, που πήρε μέρος στα Μουντιάλ του 1986 και του 1990 με την Εθνική Αγγλίας, ο Άλαν Τόμπσον, με πάνω από 550 συμμετοχές στην πρώτη κατηγορία και ο Μάικλ Κάρικ, θρύλος της χρυσής εποχής του Σερ Άλεξ Φέργκιουσον στην Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.
bwin. Γρήγορη και ασφαλής πλοήγηση στην πιο εξελιγμένη πλατφόρμα που είχαμε ποτέ! | 21+
Το «πρώτο αίμα» στα χωράφια της First Division
Στην Wallsend ήταν που ο Σίρερ έκανε το μεγάλο βήμα στο παιχνίδι του, όταν μετά την αλλαγή θέσης από τον προπονητή του, ξεκίνησε -ως σέντερ φορ πια- την ερωτική του σχέση με τα δίχτυα που θα κρατούσε είκοσι και πλέον χρόνια. Πολύ σύντομα κορυφαίοι σύλλογοι της χώρας ενδιαφέρθηκαν για την περίπτωσή του, μεταξύ των οποίων η Μάντσεστερ Σίτι, η Γουέστ Μπρομ και η Σάντερλαντ. Ο ίδιος όμως επέλεξε την Σαουθάμπτον, και έβαλε την υπογραφή του στο πρώτο συμβόλαιο της καριέρας του τον Απρίλιο του 1986.
Μετά από δύο χρόνια ως μέλος της ομάδας νέων, είχε έρθει η ώρα ο γιος του μεταλλεργάτη από το Γκόσφορθ να λάβει το βάπτισμα του πυρός. Στις 26 Μαρτίου του 1988 κάνει το επαγγελματικό του ντεμπούτο περνώντας ως αλλαγή σε αγώνα πρωταθλήματος κόντρα στην Τσέλσι, ενώ μία εβδομάδα αργότερα ο Κρις Νίκολ του δίνει φανέλα βασικού εναντίον της Άρσεναλ. Στο τέλος του παιχνιδιού οι «Άγιοι» έχουν θριαμβεύσει με 4-2, και ο Σίρερ έχει γίνει με τρία τέρματα ο νεώτερος μέχρι σήμερα σκόρερ χατ-τρικ στην πρώτη κατηγορία της Αγγλίας!
Η συνέχεια όμως στον αγγλικό νότο δεν ήταν ανάλογη για τον νεαρό επιθετικό. Τα επόμενα δύο χρόνια είχε μόλις 5 γκολ σε 45 αναμετρήσεις, αντιμετωπίζοντας σοβαρά προβλήματα απέναντι στις αντίπαλες άμυνες. Η επιλογή του προπονητή του να παίζει με τον ίδιο ως μοναδικό προωθημένο την εποχή που όλο το Νησί είχε υιοθετήσει το 4-4-2 δυσκόλευε αφάνταστα τον Σίρερ, που δεν έβρισκε εύκολα τους απαιτούμενους χώρους για να ξεδιπλώσει τα προσόντα του.
O χρόνος όμως δούλεψε υπέρ του Άγγλου και της ομάδας του, αφού τις επόμενες δύο σεζόν προσάρμοσε το παιχνίδι του και σκόραρε κατά ριπάς, κερδίζοντας και την κλήση του στην Εθνική Αγγλίας το 1992. Η Σαουθάμπτον όμως δεν μπορεί να ξεφύγει από τα πολύ χαμηλά κλιμάκια της βαθμολογίας, και έτσι γίνεται εμφανές ότι οι μέρες του περιζήτητου πια Σίρερ στο St. Mary’s είναι μετρημένες.
bwin. Γρήγορη και ασφαλής πλοήγηση στην πιο εξελιγμένη πλατφόρμα που είχαμε ποτέ! | 21+
Η εκτόξευση στη νέα εποχή της Premier League
Το καλοκαίρι του 1992 το τοπίο στο ποδοσφαιρικό Νησί αλλάζει ριζικά. Τα 304 εκατομμύρια λίρες του Ρούπερτ Μέρντοχ, ιδιοκτήτη του Sky News, για τη εξαγορά των τηλεοπτικών δικαιωμάτων της νεοσύστατης Premier League εκτοξεύουν τα έσοδα των ομάδων σε δυσθεώρητα όσο και πρωτόγνωρα επίπεδα.
Είναι η εποχή που το αγγλικό ποδόσφαιρο προσπαθεί να επουλώσει τα τραύματά του από τις τραγωδίες του Χίλσμπορο και του Χέιζελ, τον αποκλεισμό των αγγλικών ομάδων από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις και την γενικότερη καθυστέρηση στην αξιοποίηση του ποδοσφαιρικού προϊόντος.
Εκείνο το καλοκαίρι, το πρέσινγκ είναι έντονο στον Ίαν Μπράντφουτ, τεχνικό της Σαουθάμπτον. Ο ίδιος αστειευόταν δηλώνοντας ότι είναι ο πιο δημοφιλής προπονητής στο αγγλικό ποδόσφαιρο, αφού το τηλέφωνό του χτυπάει συνεχώς από επίδοξους αγοραστές του Σίρερ. Μεταξύ των ενδιαφερόμενων βρίσκεται και ο Άλεξ Φέργκιουσον, ο οποίος έχει ήδη καταφέρει να αναμορφώσει την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και αναζητεί τα τελευταία κομμάτια του παζλ για να την οδηγήσει στην κορυφή.
Ο Σίρερ όμως, σε μία κίνηση που δημιουργεί αίσθηση, επιλέγει τη νεοφώτιστη Μπλάκμπερν για να συνεχίσει την καριέρα του. Τα 3.6 εκατομμύρια λίρες που εκταμίευσαν τα «Ρόδα» του Κένι Νταλγκλίς αποτέλεσαν ρεκόρ για το αγγλικό ποδόσφαιρο, με τον Σίρερ να σκοράρει δύο γκολ στο ντεμπούτο του κόντρα στην Κρίσταλ Πάλας. Συνεχίζει σε εξαιρετική κατάσταση μέχρι τον Δεκέμβριο, όταν σε ένα ματς απέναντι στη Λιντς παθαίνει ρήξη χιαστού στι δεξί γόνατο, όμως παρ'όλα αυτά ολοκληρώνει τη σεζόν με 16 γκολ σε 21 αναμετρήσεις, ενώ η Μπλάκμπερν τερματίζει στην τέταρτη θέση.
Στην πρώτη του «καθαρή» από τραυματισμούς χρονιά στο Ίγουντ Παρκ, το 1993-94, ο Σίρερ σκοράρει 31 φορές σε 40 συμμετοχές στην Premier League και οι Ρόβερς κόβουν δεύτεροι το νήμα πίσω από την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Στο τέλος της σεζόν μάλιστα χάνουν από την Γιουνάιτεντ τον Ντέιβιντ Μέι, στυλοβάτη της άμυνάς τους μετά από διαφωνία με την διοίκηση για το νέο του συμβόλαιο. Η διαφορά ανάμεσα στις δύο ομάδες, από τους 8 πόντους της περασμένης σεζόν έμοιαζε να αυξάνεται, όμως τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν έτσι..
Τον Ιούλιο η διοίκηση της Μπλάκμπερν αποφασίζει να αναβαθμίσει τον παρτενέρ του Σίρερ στην επίθεση, και έτσι φέρνει στο Λάνκασιρ τον Κρις Σάτον από τη Νόριτς, έναντι 5 εκατομμυρίων λιρών. Ο υψηλόσωμος φορ από το Νότινχαμ είχε σκοράρει 25 τέρματα στο πρωτάθλημα με την φανέλα των «καναρινιών» τη χρονιά που πέρασε, και δημιούργησε με τον Σίρερ ένα από τα φονικότερα δίδυμα που γνώρισε ποτέ το αγγλικό ποδόσφαιρο.
Την τελευταία αγωνιστική της σεζόν 1994-95, η Μπλάκμπερν ταξιδεύει ως επικεφαλής της βαθμολογίας στο Άνφιλντ για το παιχνίδι με τη Λίβερπουλ, ενώ την ίδια ώρα η Γιουνάιτεντ που βρίσκεται στο -2 από την κορυφή, φιλοξενείται στο ανατολικό Λονδίνο από την Γουέστ Χαμ.
Το 34ο γκολ (αριθμός ρεκόρ) του Σίρερ δεν αρκεί για να αποτρέψει την ήττα με 2-1 στο Μέρσισαϊντ, όμως οι «κόκκινοι διάβολοι» αναδεικνύονται ισόπαλοι 1-1 στο Μπολέιν Γκράουντ και έτσι η Μπλάκμπερν κατακτά το πρωτάθλημα, βάζοντας τέλος στην ξηρασία 81 χρόνων χωρίς τίτλο! Εκτός από τα 34 γκολ του Σίρερ, ο Σάτον έχει συνεισφέρει άλλα 15, ενώ οι δυο τους μαζί με ακόμα τέσσερις συμπαίκτες τους βρίσκονται στην κορυφαία ενδεκάδα της χρονιάς!
Παρ' όλα αυτά, η επόμενη χρονιά θα αποδειχθεί και η τελευταία του 26χρονου πια Σίρερ στη Μπλάκμπερν. Στα μεθεόρτια της κατάκτησης της Premier League ο Νταλγκλίς ανακοινώνει την αποχώρησή του από την τεχνική ηγεσία και την ανάληψη της θέσης του Διευθυντή Ποδοσφαίρου, η οποία καθόλου δεν βοηθά την ομάδα που τερματίζει μόλις έβδομη στο πρωτάθλημα, ενώ αποκλείεται στην φάση των ομίλων του Champions League. Ο ίδιος ο Σίρερ είναι πάντως ξανά εξωφρενικός, σκοράροντας 31 γκολ στην Premier League που πλέον έχει 38 αγωνιστικές, σημειώνοντας ένα θρυλικό ρεκόρ που δεν θα καταρριφθεί μέχρι το 2018 και τον Μοχάμεντ Σαλάχ.
bwin. Γρήγορη και ασφαλής πλοήγηση στην πιο εξελιγμένη πλατφόρμα που είχαμε ποτέ! | 21+
Η «ασπρόμαυρη» καρδιά και τα ρεκόρ
Στο Euro 96 το άστρο του Σίρερ λάμπει και πάλι στα γήπεδα της πατρίδας του. Ο Γκάρεθ Σάουθγκεϊτ αστοχεί στο τελευταίο πέναλτι του ημιτελικού κόντρα στη Γερμανία, όμως ο Σίρερ έχει ήδη σκοράρει 5 φορές στο τουρνουά, και η δεδομένη επιθυμία του να αποχωρήσει από την Μπλάκμπερν πυροδοτεί ξανά το ενδιαφέρον όλης της ποδοσφαιρικής Ευρώπης. Ο Φέργκιουσον θα προσπαθήσει και πάλι να τον φέρει στη Γιουνάιτεντ, στη μάχη θα μπλεχτεί και η Ρεάλ Μαδρίτης, όμως αυτός θα κάνει ξανά του κεφαλιού του.
Tα 15 εκατομμύρια λίρες που πλήρωσε η Νιουκάστλ αποτέλεσαν παγκόσμιο ρεκόρ για την εποχή, με την παρουσία του Κέβιν Κίγκαν, παιδικού ειδώλου του Σίρερ, να παίζει τον δικό της ρόλο στη μεταγραφή. Ο Κίγκαν αποχωρεί όμως για προσωπικούς λόγους στη μέση της σεζόν, παρ' όλα αυτά οι «καρακάξες» φτάνουν στην δεύτερη θέση του πρωταθλήματος υπό τις οδηγίες του Κένι Νταλγκλίς, ο οποίος εντωμεταξύ είχε παραιτηθεί από την Μπλάκμπερν.
Ο Σίρερ δεν το γνώριζε τότε, αλλά η πρώτη του κιόλας χρονιά στο St. James' Park θα είναι και η τελευταία του πραγματική ευκαιρία να κατακτήσει το πρωτάθλημα με την ομάδα της καρδιάς του, αφού από τη σεζόν 1997-98 θα ξεκινήσει μία απότομη κατηφόρα από την οποία η Νιουκάστλ στην πραγματικότητα δεν έχει καταφέρει να ξεφύγει μέχρι σήμερα.
Για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, η ομάδα της βορειοανατολικής Αγγλίας θα παραμείνει στο δεύτερο μισό του βαθμολογικού πίνακα, ο Σίρερ θα βρεθεί στο επίκεντρο της δημοσιότητας για την κόντρα του με τον Ρουντ Γκούλιτ που αντικατέστησε τον Νταλγκλίς στην τεχνική ηγεσία, με τον Ολλανδό να του λέει κατάμουτρα ότι είναι ο πιο υπερεκτιμημένος παίκτης που έχει συναντήσει. Η κατάσταση θα βελτιωθεί κάπως μετά την πρόσληψη του Μπόμπι Ρόμπσον, ο οποίος κάποτε ήθελε να φέρει τον Σίρερ στην Μπαρτσελόνα, αλλά οι φίλοι της ομάδας θα έπρεπε να κάνουν υπομονή μέχρι τη σεζόν 2001-02, όταν η Νιουκάστλ τερμάτισε τέταρτη.
Σε αυτά τα δύσκολα χρόνια ο Σίρερ έχει πάρει πια το περιβραχιόνιο του αρχηγού και έχει οδηγήσει την ομάδα σε δύο συνεχόμενους τελικούς FA Cup, χάνοντας αμφότερους με σκορ 2-0 από την Άρσεναλ και την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.
Στα χρόνια της δύσης του άστρου του, ο Σίρερ αγωνίζεται ως κάπτεν και στο Champions League που πια έχει διευρυνθεί, ενώ τη σεζόν 2003-04 φτάνει με τη Νιουκάστλ στα ημιτελικά του Κυπέλλου UEFA όπου και αποκλείεται από την μετέπειτα πρωταθλήτρια Μαρσέιγ. Το καλοκαίρι του 2004 οι «καρακάξες» φέρνουν στο St. James' Park τον Πάτρικ Κλάιφερτ, και ο Σίρερ ανακοινώνει την απόσυρσή του από την ενεργό δράση στο τέλος της χρονιάς. Λίγους μήνες αργότερα ανακαλεί αυτή του την απόφαση μετά από μια συζήτηση με τον Γκρέιαμ Σούνες που έχει αναλάβει τις τύχες της ομάδας, και έτσι καταφέρνει στις 4 Φεβρουαρίου του 2006 να γίνει ο πρώτος σκόρερ στην ιστορία της Νιουκάστλ, σπάζοντας το στοιχειωμένο ρεκόρ του Τζάκι Μίλμπερν που κρατούσε από το 1957.
Λίγους μήνες αργότερα, αποσύρεται οριστικά από τα γήπεδα, αφήνοντας μια βαριά κληρονομιά που κανείς διάδοχός του δεν έχει καταφέρει να «σηκώσει» μέχρι σήμερα.
Τα επιτεύγματά του, θρυλικά. Πρώτος σκόρερ στην ιστορία της Premier League με 260 γκολ, και δεύτερος γενικά στην πρώτη κατηγορία μεταπολεμικά με 283, πίσω μόνο από τον Τζίμι Γκριβς. Γρηγορότερος παίκτης στην ιστορία του πρωταθλήματος που φτάνει στα 100 γκολ, αφού χρειάστηκε μόλις 124 παιχνίδια. 3 φορές πρώτος σκόρερ στο πρωτάθλημα, και φυσικά πρώτος σκόρερ στην ιστορία της Νιουκάστλ με 206 γκολ. Συνολικά, 409 γκολ σε 797 συμμετοχές με Σαουθάμπτον, Μπλάκμπερν, Νιουκάστλ και Εθνική Αγγλίας.
Τίποτα από αυτά όμως δεν είχε μεγαλύτερη σημασία για τον Σίρερ από την απόφαση που πήρε το καλοκαίρι του 1996:
«Από όταν μπορώ να θυμηθώ τον εαυτό μου ήθελα να παίζω για τη Νιουκάστλ, ήθελα να φοράω τη φανέλα με το νούμερο 9 και να σκοράρω γκολ στο St. James' Park. Τώρα αντιλαμβάνομαι το πόσο τυχερός υπήρξα στην ζωή μου για να κάνω πραγματικότητα το πιο τρελό μου όνειρο. Το συναίσθημα να φοράω την ασπρόμαυρη φανέλα, να περνάω το τούνελ του γηπέδου και να μπαίνω στον αγωνιστικό χώρο είναι κάτι που σίγουρα δεν θα μπορέσω ποτέ, ποτέ να ξεπεράσω».
bwin. Γρήγορη και ασφαλής πλοήγηση στην πιο εξελιγμένη πλατφόρμα που είχαμε ποτέ! | 21+