Πελέ, είναι μόνο ένας! (vids)
O Εντσον Αράντες ντο Νασιμέντο ή αλλιώς ο Πελέ ήταν το ίδιο το ποδόσφαιρο. Ίσως κάτι περισσότερο από έναν ποδοσφαιριστή... Δε φοβόταν να σηκώσει ψηλά το βλέμμα και να κοιτάξει λίγο μακρύτερα. Ως παιδί είδε τη Βραζιλία να χάνει το Μουντιάλ του 1950 μέσα στο σπίτι της κι ένας αστικός μύθος ισχυρίζεται πως είπε στον πατέρα του, ότι θα έκανε τα πάντα για να φέρει στην χώρα του το τρόπαιο. Ο Πελέ αγάπησε τρία πράγματα, το ποδόσφαιρο, την αποδοχή του κόσμου και τον εαυτό του. Ο ποδοσφαιρικός πλανήτης λάτρεψε και θα συνεχίσει να λατρεύει τον Πελέ!
Από τους πρώτους μήνες της 20χρονης ποδοσφαιρικής καριέρας του Έντσον Αράντες Ντο Νασιμέντο, του Βασιλιά Πελέ, φάνηκε το αστείρευτο ταλέντο του. Σε ηλικία 17 ετών έβαζε τέσσερα γκολ στο Μαρακανά. Ο Ροντρίγκες είχε γράψει στην εφημερίδα Manchete Esportiva τον Μάρτιο του 1958 πως ο Πελέ δεν είχε μόνο ταλέντο και μεγάλη ποδοσφαιρική ικανότητα, αλλά είχε και μεγάλη αυτοπεποίθηση και μία μόνιμη αίσθηση ανωτερότητας ή και υπεροψίας.
«Ο Πελέ έναντι των υπολοίπων παικτών πάντα είχε το συναίσθημα του Βασιλιά και αυτό το αβαντάζ. Όταν έπαιρνε τη μπάλα και έκανε τη ντρίμπλα ήταν σαν να βλέπει απέναντί του έναν... κοινό θνητό. Έπαιζε με ένα αίσθημα υπεροψίας και ανωτερότητας», θα τονίσει.
Το... status του Πελέ γιγαντώθηκε. Μετά από δύο κατακτήσεις Κόπα Λιμπερταδόρες, δύο Μουντιάλ και δύο Διηπειρωτικών και έχοντας σκοράρει 1.000 γκολ πριν καλά καλά γίνει 20 ετών ο Πελέ θεωρήθηκε ο κορυφαίος όλων των εποχών. Ήταν μία παραδοχή που δεν αμφισβητήθηκε ακόμα και μετά την αποχώρησή του από την ενεργό δράση και σίγουρα μέχρις ότου βγει στο ποδοσφαιρικό προσκήνιο ο Ντιέγκο Μαραντόνα που κέρδισε το Μουντιάλ με την Αργεντινή το 1986 και έλαμψε στη Νάπολι. Ο Πελέ δεν δέχθηκε έτσι απλά το να αμφισβητείται η αξία του αλλά και να τον συγκρίνουν με τον Μαραντόνα, έναν λαϊκό ήρωα που ο χαρακτήρας του ήταν.
«Με έχουν ρωτήσει στο παρελθόν: «Πότε θα γεννηθεί ο νέος Πελέ; Ποτέ»
Ο Βραζιλιάνος πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του για να διαψεύδει τους ισχυρισμούς ότι ο Μαραντόνα μπορεί να του πάρει το... στέμμα του Βασιλιά και του κορυφαίου ever. «Κάποιοι άνθρωποι κάνουν συγκρίσεις με πράγματα που δεν θα έπρεπε», είχε πει ο ίδιος ο Πελέ στην Folha, εφημερίδα του Σάο Πάολο σε ερώτηση το εάν ο Μέσι είναι αντάξιος... αντίπαλός του. «Πως γίνεται να συγκρίνεις έναν άνθρωπο που είναι καλός κεφαλοσφαιριστής και σουτάρει με τα δύο πόδια με κάποιον που κάνει σουτ μόνο με το ένα πόδι, δεν μπορεί να πάρει κεφαλιά και κάνει μόνο ένα πράγμα καλά; Πως;», είχε επισημάνει.
Ο Πελέ δεν άλλαξε ποτέ τον τρόπο σκέψης. Αρνούνταν να πιστέψει πως υπάρχουν άνθρωποι που δεν τον δέχθηκαν ως τον καλύτερο: «Με έχουν ρωτήσει στο παρελθόν: 'πότε θα γεννηθεί ο νέος Πελέ'. Ποτέ, είναι η απάντηση. Η μητέρα μου και ο πατέρας μου με έκαναν και μετά έκλεισαν το... εργοστάσιο».
Η τεράστια καριέρα του «Βασιλιά» του ποδοσφαίρου
Σε μία καριέρα 18 ετών ο Πελέ έπαιξε 1.116 φορές με τη Σάντος όμως μόνο 210 από αυτές ήταν στο γήπεδό της, το Βίλα Μπελμίρο. Η Σάντος για να προσελκύσει περισσότερο φίλαθλο κόσμο μετέφερε τα πιο σημαντικά της παιχνίδια στο Σάο Πάολο ή το Ρίο. Η Σάντος σπανίως έπαιζε στη φυσική της έδρα και μόνο μπροστά στον κόσμο της. Από την άλλη πάνω από τα μισά από τα 635 γκολ του Μέσι έχουν μπει στο Καμπ Νόου, τη φυσική έδρα της Μπαρτσελόνα.
Είναι λοιπόν αυτή μία σημαντική παράμετρος και λεπτομέρεια για τη σύγκριση των δύο. Ένας αντίλογος για τον Πελέ είναι πως αρκετά γκολ του τα έβαλε σε φιλικά παίζοντας με ομάδες όπως το του Ναυτικού και του Στρατού. Ωστόσο ο Πελέ έπαιξε μόλις δέκα φορές με τις ομάδες των ενόπλων δυνάμεων και έβαλε δεκατρία γκολ. Τα τέρματά του γενικά με ομάδες αμφισβητούμενων δυνατοτήτων δεν ήταν πολλά, όμως γενικότερα ο Πελέ στις περισσότερες αναμετρήσεις του αντιμετωπιζόταν πολύ σκληρά από τους αντιπάλους του.
Η Σάντος εκείνα τα χρόνια έκανε κάτι σαν... τουρ φιλικών κάθε χρόνο για να βγάζει χρήματα. Ήταν ο μόνος τρόπος για να καλύπτει τον μισθό του Πελέ. Σε κάποιες περιπτώσεις οι αντίπαλοι ήταν κατώτεροι των προσδοκιών και των περιστάσεων. Όμως σχεδόν όλες οι ομάδες ήξεραν ότι έπαιζαν με ένα κορυφαίο σύνολο και όλες είχαν πολύ ισχυρό κίνητρο.
Ο Πελέ όμως σκόραρε με αντιπάλους όπως η Μίλαν, η Γιουβέντους και η Νάπολι. Το έκανε και με Ντιναμό Ζάγκρεμπ, Ερυθρό Αστέρα, Παναθηναϊκό και Φέγενορντ. Είχε οκτώ γκολ σε επτά αγώνες με την Ίντερ, έξι σε πέντε με τη Ρόμα και δέκα σε επτά με τη Μπενφίκα. Σκόραρε δύο φορές στο 5-1 επί της Μπαρτσελόνα στο Καμπ Νόου. Έβαλε τρία γκολ στο 5-3 επί των πρωταθλητών Ισπανίας: της Ατλέτικο Μαδρίτης. Έβαλε 4 στο 5-2 με την Αϊντραχτ Φρανκφούρτης, δύο μήνες πριν από το 1-1 της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ εκεί.
Υπάρχει φυσικά και το Μουντιάλ. Ο Πελέ πήρε στο... σπίτι του τρία μετάλλια. Ο μόνος παίκτης που το έκανε αυτό. Μπορεί το 1962 να μην έπαιξε μεγάλο ρόλο λόγω του τραυματισμού του όμως ήταν παίκτης - κλειδί στις κατακτήσεις των άλλων 2 Μουντιάλ, σκοράροντας έξι γκολ στα προημιτελικά, ημιτελικά και τον τελικό του 1958 και φυσικά υπήρχε και η διοργάνωση του 1970 στο Μεξικό. Ο Μέσι χρειάστηκε τέσσερα Μουντιάλ για να βάλει γκολ σε νοκ άουτ φάσεις.
Oι συγκρίσεις Πελέ και Μέσι
Πελέ και Μέσι έχουν βιώσει τον παγκόσμιο θαυμασμό και σεβασμό και σε σχέση με όσα έχουν πετύχει είναι ιδιαίτερα ταπεινοί. Η πιο μεγάλη ομοιότητά τους είναι όμως η αφοσίωσή τους στο άθλημα. Όχι μόνο παίζοντας αλλά και σε αυτά που προσέφεραν γενικά στο σπορ. Γενικότερα, είναι περιπτώσεις παικτών που κοίταζαν το ποδόσφαιρο και όχι το πώς να εκβιάζουν φάουλ ή το πως να προσποιούνται τραυματισμούς. Στη Λατινική Αμερική άλλωστε τα ποδοσφαιρικά είδωλα παραδοσιακά είναι ή γίνονται αυτά που δείχνουν την πιο μεγάλη αφοσίωση στο άθλημα.
Στον Μέσι λείπουν τα στερεοτυπικά χαρακτηριστικά των Αργεντίνων όπως η πονηριά των Πασαρέλα, Σιμεόνε και Κανίγια ή τα στοιχεία του Μαραντόνα. Το ίδιο ισχύει και για τον Πελέ. Οι Γκαρίντσα, Σόκρατες και Ρομάριο ήταν τα λεγόμενα... κακά παιδιά. Ο Πελέ ήταν ένα καλό παιδί που ήθελε να είναι υπόδειγμα συμπεριφοράς και πρότυπο και όχι... αλήτης μες στο γήπεδο. Ο Μέσι σπάνια θα ακουστεί να πει ότι είναι ο κορυφαίος της εποχής του ή όλων των εποχών. Για τον Πελέ από την άλλη, ο Τοστάο, άλλοτε συμπαίκτης του, είχε δηλώσει πως «ήταν πολύ φιλόδοξος, όπως όλοι οι σπουδαίοι παίκτες. Ακόμα και σήμερα τον ενοχλεί όταν τον συγκρίνουν με άλλον».
Ο 73χρονος Τοστάο θεωρεί πως ο Πελέ υπήρξε σαφώς καλύτερος παίκτης από τον Μέσι κυρίως λόγω της σωματοδομής, της δύναμής του αλλά και του τρόπου που... τρυπούσε τις αντίπαλες άμυνες. Για τον Μέσι λέει πως είναι ιδιοφυϊα. Ο Πελέ όμως, σύμφωνα με τον ίδιο ήταν μία δύναμη της φύσης. Ο Πελέ επίσης, είχε και τη δύναμη της ψυχολογίας που περνούσε στους συμπαίκτες του. Τον αντίκτυπο στο παιχνίδι τους. Οι συμπαίκτες του Πελέ ήταν μεγάλοι παίκτες διότι αντλούσαν έμπνευση και από τον ίδιο. Και ο Μέσι απέδειξε πως μπορεί να έχει την ίδια επίδραση στους συμπαίκτες του. Ίσως, όχι ακριβώς όπως το έκανε ο Πελέ, με αυτόν τον εκκωφαντικό τρόπο.
Είναι εύκολο για παίκτες όπως ο Τοστάο που βίωσαν από κοντά το ποδοσφαιρικό μεγαλείο του Πελέ να έχουν να λένε για αυτό. Όμως όσοι δεν τον έχουν ζήσει είναι δύσκολο να το αποδεχθούν. Μπορούν να κατανοήσουν τις παλαιότερες γενιές αλλά θα τις αμφισβητήσουν. Δεν τον έχουν δει ποτέ να παίζει.
Υπάρχει και η επίδραση της τηλεόρασης αλλά και των πρωταθλημάτων. Η Premier League σήμερα προβάλλεται σε 188 χώρες. Η βραζιλιάνικη Λίγκα σε 79. Στους βραζιλιάνικους αγώνες οι περισσότεροι εστιάζουν στους οπαδούς και την ατμόσφαιρα και τις ιδιαιτερότητές της παρά στο ταλέντο των παικτών. Η σημερινή γενιά προτιμάει την Premier και την La Liga και θεωρεί το βραζιλιάνικο πρωτάθλημα «τη Λίγκα των αγροτών».
Όσοι έχουν μεγαλώνει στη σημερινή εποχή δεν μπορούν να καταλάβουν ή να δεχθούν την περίοδο του Πελέ και της Σάντος.
Δεν υπάρχει αμφιβολία. Σήμερα οι παίκτες έχουν πολύ πιο καλή φυσική κατάσταση. Είναι πιο σκληροί, δυνατοί και γρήγοροι από τους προκατόχους τους. Η ψυχολογική πίεση είναι πολύ πιο μεγάλη, το πρόγραμμα πιο απαιτητικό και οι αξιώσεις πολύ περισσότερες. Από την άλλη δεν υπάρχει η ατιμωρησία που υπήρχε στην εποχή του Πελέ όταν σε χτυπούσε ο αντίπαλος ή όταν σε έφτυνε στα μούτρα. Ούτε υπερατλαντικά και δύσκολα ταξίδια σε οικονομική θέση ή μεγάλα ταξίδια σε πούλμαν.