Πέιος στο Gazzetta: «Να τιμήσουμε τον Αλέξανδρο Νικολαΐδη και να αναδιοργανωθεί η πολιτεία»

Γιατρέ, θα θέλαμε αρχικά να μας πείτε τι σας έκανε εντύπωση από τη σχέση σας με τον Αλέξανδρο.

«Εγώ ενεπλάκην προς τα τελευταία στάδια της κατάστασης αυτής. Ο Αλέξανδρος ήρθε σε μένα για να συμβάλλω στην αντιμετώπιση των πόνων που είχε. Γνώρισα έναν άνθρωπο, στον οποίο αμέσως βλέπεις τη δύναμη της ψυχής του, τη θέλησή του. Εναν καθαρό αγωνιστή σε όλη αυτή τη διαδικασία. Σαφώς η διαχείριση των πραγμάτων, δεν θέλω να μπω σε παραπάνω λεπτομέρειες, χρειάστηκε σθένος και δύναμη. Και ο Αλέξανδρος τα είχε αυτά στην καθημερινότητά του. Αυτό μπορούσε να το δει ο καθένας από την πρώτη στιγμή. Η δύναμη κι η θέληση για αγώνα ήταν τα χαρακτηριστικά του για όσο καιρό τον παρακολουθούσα».

• Δείτε ολόκληρο το αφιέρωμα του Gazzetta στη μνήμη του Αλέξανδρου Νικολαΐδη

Γνωρίζοντας ότι η κατάσταση ενός τέτοιου ασθενούς είναι μη αναστρέψιμη, πώς τη διαχειρίζεστε ως άνθρωπος και φυσικά ως επιστήμονας;

«Αυτό ακριβώς που προσφέρουμε σε τέτοιους ασθενείς σαν τεχνικές είναι ακριβώς η διαχείριση του πόνου στην καθημερινότητα και στη λειτουργικότητά τους. Η τεχνολογία μάς έχει προχωρήσει πάρα πολύ και έχουμε στη διάθεσή μας πάρα πολλά όπλα - όχι μόνο θεραπευτικά - για την καταπολέμηση του καρκίνου αλλά και για την αντιμετώπιση των επιπλοκών του.

Ενα σημαντικό κομμάτι στον αγώνα αυτών των ανθρώπων είναι όλα αυτά που επιφέρουν οι διάφορες θεραπείες κι η εξέλιξη της ίδιας της νόσου. Ακριβώς σ' αυτό το κομμάτι μπαίνουμε εμείς και τα ιατρεία πόνου, όλοι οι συνάδελφοι που σχετίζονται με την ανακούφιση των συμπτωμάτων που δημιουργεί ο καρκίνος ώστε ο ασθενής να μπορεί να επικεντρωθεί στη βασική του θεραπεία.

Ουσιαστικά αυτό είναι που προσφέρουμε: ανακούφιση και βελτίωση της ποιότητας ζωής, εξασφαλίζοντας ότι ο ασθενής αυτός χρησιμοποιεί τις δυνάμεις του για το βασικό του πρόβλημα και ότι δεν αναλώνεται στην αντιμετώπιση των επί μέρους συμπτωμάτων που πολλές φορές είναι κι αυτά που ταλαιπωρούν έναν τέτοιον ασθενή».

Με τον Αλέξανδρο, υπήρξε στιγμή που είπατε «δεν έχω να κάνω μ' έναν συνηθισμένο ασθενή»;

«Δεν είναι θέμα συνηθισμένου ασθενούς. Η επαφή με τον Αλέξανδρο, από την αρχή, σε κάνει να νιώθεις - δεν ξέρω πως θα ακουστεί αυτό- ευλογημένος που έχεις γνωρίσει έναν τέτοιον άνθρωπο, γιατί είναι σπάνιος. Ακόμα κι η απλή συζήτηση, οι απορίες, ο τρόπος διαχείρισης των δυσκολιών δείχνει έναν άνθρωπο που αφήνει το στίγμα του και επηρεάζει. Επηρεάζει και δίνει το παράδειγμα.

Αυτό είναι και το βασικό που θα πρέπει να προσπαθήσουμε να αναδείξουμε απ' αυτόν το χαρακτήρα. Ενας άνθρωπος που στη ζωή του και προς το τέλος αυτής, ήταν ένα του παράδειγμα έδινε και που πρέπει να ακολουθήσουμε: Ο αγώνας κι η διάθεση για να συνεχίσουμε την όποια προσπάθεια δεν σταματά ποτέ. Και σ' αυτό θα πρέπει να προσπαθήσουμε να βρούμε τρόπους, ώστε τέτοιοι ασθενείς να μπορούν να φέρουν τον αγώνα τους εις πέρας».

O Αλέξανδρος, στο μήνυμά του, όπου ενημέρωσε τον κόσμο για το θάνατό του, γράφει σ' ένα σημείο: «Ο κ. Πέιος, ο νευροχειρουργός που μου απάλυνε τους φριχτούς πόνους». Όταν σας είπε «γιατρέ, δεν πονάω», νιώσατε ότι πετύχατε μία μικρή ή μεγάλη νίκη;

«Δεν μπορώ να πω ότι είναι νίκη. Είναι νίκη, κατά κύριο λόγο, του ασθενούς. Για μένα είναι η ευχαρίστηση κι η ικανοποίηση ότι ως γιατρός μπορώ να βάλω ένα λιθαράκι και να βοηθήσω ως έναν βαθμό σ' αυτόν τον άνισο αγώνα που δίνει ένας τέτοιος ασθενής. Σαφώς, η ηθική ικανοποίηση είναι τεράστια και νομίζω ότι αυτό είναι το σημαντικότερο απ' όλα: Ότι μπορείς, με τις δυνατότητές σου, να βοηθήσεις έναν συνάνθρωπό σου που βρίσκεται σε μια τέτοια κατάσταση».

Μας είπατε ότι η τεχνολογία σάς δίνει τα όπλα για να κάνετε μικρά ή και μεγάλα θαύματα. Ποιο είναι αυτό που θα θέλατε να πείτε στον κόσμο που θα διαβάσει αυτήν τη συνέντευξη; Τεχνολογικά σε ποιο σημείο είμαστε; Τι θα πρέπει να ξέρουν και πώς θα πρέπει να λειτουργήσουν;

«Θα πρέπει πάντα, όσον αφορά τουλάχιστον στο δικό μου τομέα, τόσο οι ασθενείς όσο κι οι θεράποντες ιατροί να μη διστάσουν να κατευθύνουν τους ασθενείς σε ιατρεία πόνου. Υπάρχει, πλέον, μια μεγάλη οργάνωση του συστήματος όσον αφορά στην πρόσβαση σε τέτοιες τεχνολογίες και καινούργιες θεραπείες, όπως είναι η εμφύτευση αντλίας πόνου που ελαχιστοποιεί τη δόση των οπιοειδών και μεγιστοποιεί την δραστικότητα σε γενικευμένους πόνους, η χρήση της ραδιοσυχνότητας και της κρυοκατάλυσης σε εντοπισμένους και συγκεκριμένης κατανομής πονους, η χορδοτομή του νωτιαίου μυελού και η κατάλυση βασικών γάγγλιων* του εγκεφάλου σε υπέρανθεκτικές καταστασεις.».

*γάγγλια: μια ομάδα από πυρήνες στον εγκέφαλο που διασυνδέονται με τον εγκεφαλικό φλοιό, το θάλαμο και το εγκεφαλικό στέλεχος.

Δεν ξέρω αν θα θέλατε να μας μιλήσετε γι' αυτό, αλλά θυμάστε την τελευταία σας επικοινωνία με τον Αλέξανδρο;

«Ναι, αλλά δεν θέλω να μιλήσω γι' αυτό. Θέλω να το κρατήσω για τον εαυτό μου. Αυτό που θα ήθελα να τονίσω είναι ότι θα πρέπει να δώσουμε σημασία στα λόγια του Αλέξανδρου. Όπως άφησε το στίγμα του στον αθλητισμό έτσι το αφήνει και στο θέμα της υγείας του. Πρέπει να ευαισθητοποιηθεί η πολιτεία στην πρόσβαση των ασθενών σ' αυτές τις θεραπείες, γιατί δυσκολεύεται ο κόσμος ειδικά στο να έχει πρόσβαση σε νέες θεραπείες.

Θα πρέπει, επίσης, να δοθεί σημασία και στους ανθρώπους που περιτριγυρίζουν αυτόν τον ασθενή. Μη ξεχνάμε ότι αυτόν τον αγώνα τον υποστηρίζουν συγγενείς και συνοδοί του άμεσου περιβάλλοντος και θα πρέπει η πολιτεία να στηρίξει ανθρώπους που προσπαθούν να στηρίζουν ανθρώπους οι οποίοι δίνουν έναν τέτοιον αγώνα. Αυτό δυστυχώς το ξεχνάμε.

Ξεχνάμε το τι γίνεται μ' εκείνους τους ανθρώπους που μένουν και δίνουν και τη ψυχή τους για να δοθεί ο αγώνας κατά του καρκίνου. Νομίζω ότι οι υπηρεσίες πρέπει να οργανωθούν έτσι ώστε κι αυτοί οι άνθρωποι να μπορούν να στηρίξουν τους ασθενείς, τους δικούς τους ανθρώπους. Είναι μία ευκαιρία και πιστεύω ότι έτσι θα τιμήσουμε τον Αλέξανδρο κι αυτήν την ευαισθητοποίηση που υπάρχει. Πρέπει να τιμήσουμε τα λόγια του κι αυτά που πίστευε. Είναι μια κατάλληλη στιγμή ώστε η πολιτεία να αναδιοργανώσει κάποια πράγματα και να δώσει τη στήριξη που χρειάζεται σε όλη αυτήν τη διαδικασία».