Μουντιάλ 2022: Ο ασυμβίβαστος Λουίς Φαν Χάαλ!
O Ντάλεϊ Μπλιντ τόνισε πως η Ολλανδία αντλεί έμπνευση στο Μουντιάλ από τη μάχη που δίνει ο Λουίς Φαν Χάαλ με τον καρκίνο. Ο Ομοσπονδιακός τεχνικός σόκαρε τους συμπατριώτες του τον Απρίλιο, όταν αποκάλυψε πως είχε λάβει 25 ακτινοβολίες για μια επιθετική μορφή καρκίνου του προστάτη.
Μάλιστα, κράτησε τη διάγνωση κρυφή από τους παίκτες του, ώστε να μην επηρεαστούν στα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Δεν γνώριζαν ότι ο Χάαλ φορούσε καθετήρα κάτω από την αθλητική του φόρμα κατά τη διάρκεια των προπονήσεων ή ότι περνούσε τις νύχτες έπειτα από αγώνες στο νοσοκομείο.
Κανείς δεν κατάλαβε τίποτα. Αλλωστε, όλο αυτό το διάστημα παρέμεινε το ίδιο αιχμηρός. Είναι ο Λουίς Φαν Χάαλ και δεν πρόκειται να αλλάξει ποτέ. Αυτό που βλέπετε, είναι το αληθινό πρόσωπο. Μια τεράστια προσωπικότητα, ένας άνθρωπος που ξέρει να εμπνέει τους παίκτες του. Τι άλλο κίνητρο να χρειαστούν... Η καριέρα του ήταν γεμάτη επιτυχίες, συγκρούσεις με τους σταρ. Ασυμβίβαστος, ξεροκέφαλος, προνοητικός… Πως είναι αλήθεια να παίζεις με κόουτς τον Λουίς Φαν Χάαλ;
Ριβάλντο, Κρουλ και Ρόι στη μαύρη λίστα
Δεν ξεμπερδεύεις εύκολα με έναν προπονητή όπως ο Λουίς Φαν Χάαλ. Ακόμα και εάν είσαι κυριολεκτικά ο καλύτερος παίκτης στον κόσμο.
Το 1999, κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Φαν Χάαλ ως προπονητής της Μπαρτσελόνα, ο Ριβάλντο είχε μόλις κερδίσει τη Χρυσή Μπάλα. Αυτό το είχε καταφέρει και λόγω της παρουσίας του στη Μπαρτσελόνα αλλά και για την απόδοσή του με την Εθνική Βραζιλίας.
Έτσι ο Ριβάλντο σκέφτηκε ότι θα μπορούσε να ζητήσει να παίζει δεκάρι και όχι στα άκρα σε ένα σχήμα με τρεις μπροστά όπως ήθελε ο Φαν Χάαλ. Καμία υποχώρηση. Στον Ριβάλντο μεταφέρθηκε ότι δεν θα αλλάξει θέση και τέθηκε εκτός. Ο κόσμος πήρε το μέρος του προπονητή.
«Είναι κάτι που απεχθάνεται. Το να σκέφτεσαι μόνο τον εαυτό σου», είχε πει ο Ρόναλντ Ντε Μπουρ που ήταν σε εκείνη τη Μπαρτσελόνα και είχε δουλέψει μαζί με τον Φαν Χάαλ στον Άγιαξ.
«Οι εφημερίδες έγραφαν: 'Είναι ο καλύτερος παίκτης στον κόσμο, θα έπρεπε να παίζει το Νο 10'». Ο Φαν Χάαλ σκεφτόταν: «Είναι δεκάρι αλλά στη δική μου ομάδα δεν θα παίζει δεκάρι».
«Ο Φαν Χάαλ είναι ο βασικός λόγος που φεύγω», είχε πει ο Ριβάλντο. «Δεν μου αρέσει ο Φαν Χάαλ και είμαι σίγουρος ότι και σε εκείνον δεν αρέσω», είχε συμπληρώσει.
Ο Φαν Χάαλ το είχε πει για τον Ριβάλντο: «Του έλλειπε η δέσμευση για τον σύλλογο. Τον ενδιέφερε μόνο να βγάλει περισσότερα χρήματα και να παίξει λιγότερο. Είχε άλλα στο μυαλό του και ζητούσε να κάνει διακοπές όταν πλησίαζαν σημαντικοί αγώνες Champions League. Και μετά θα... κρύβεται πίσω στο σπίτι του στη Βραζιλία».
Ο Φαν Χάαλ πλέον είναι πιο μεγάλος σε ηλικία. Είναι 71 ετών και βρέθηκε να δίνει τη... μάχη του για τη ζωή του αντιμετωπίζοντας με θεραπείες μία επιθετική μορφή καρκίνου του προστάτη. Εξακολουθεί, ωστόσο, να είναι πιο ασυμβίβαστος όσο ποτέ.
Ο Τιμ Κρουλ ξέρει την αίσθηση που είχε κάποτε ο Ριβάλντο. Ήταν ένα από τα αστέρια την τελευταία φορά που η Ολλανδία ήταν στο Παγκόσμιο Κύπελλο υπό τον Φαν Χάαλ. Θα περίμενε ότι θα ήταν στο Κατάρ παρόλο που παίζει στη δεύτερη κατηγορία για τη Νόριτς. Όμως όχι.
Ο Φαν Χάαλ κάλεσε τον Κρουλ για ένα καμπ προπόνησης για πέναλτι όμως εκείνος αρνήθηκε διότι δεν ήταν στις τελικές επιλογές. Ο Φαν Χάαλ επισήμανε πως «δεν υπάρχει μέλλον για αυτόν με τους 'Οράνιε'. Αυτή είναι η συνέπεια της απόφασής του».
Αυτή η σκληρή του στάση δεν ήρθε με την ηλικία. Απλώς ρωτήστε τον Μπράιαν Ρόι. Ήταν το αγαπημένο παιδί των ΜΜΕ όταν ο Φαν Χάαλ ανέλαβε τον Άγιαξ το 1991.
Ο Φαν Χάαλ δεν πείστηκε για εκείνον. Μέχρι το καλοκαίρι του 1992, ο Ρόι τέθηκε εκτός. «Δεν αισθάνομαι καλά όταν βλέπω ότι ο Ρόι δεν δουλεύει σε πράγματα που θα έπρεπε να κάνει», είχε πει ο Φαν Χάαλ με τον Ρόι να πηγαίνει στη Φότζια: «Προσπάθησα να βελτιώσω την αποτελεσματικότητά του. Αλλά δεν βλέπω καμία βελτίωση. Δεν πιστεύω πλέον στον Ρόι».
Το προσωπείο της σκληράδας ενός παρεξηγημένου προπονητή
Είναι εύκολο να συμπεράνει κανείς πως η δημοφιλής εικόνα του Φαν Χαάλ είναι η πιο σωστή: μια εκφοβιστική και... ημι-αυταρχική φιγούρα που δεν θα αλλάξει τίποτα στην αντίδρασή του είτε είναι κάτοχος Χρυσής Μπάλας είτε είναι πιτσιρικάς από Ακαδημία. Και όμως υπάρχουν και ιστορίες που δείχνουν μία καλή και ευαίσθητη πλευρά του.
«Είναι ένας απαιτητικός προπονητής, αλλά εάν τον γνωρίσετε είναι ένας υπέροχος άνθρωπος», τόνιζε ο Ντε Μπουρ. «Στην τηλεόραση, μερικές φορές μοιάζει με έναν πεισματάρη που μισεί να μιλάει στον Τύπο, αλλά γενικά είναι ένας πολύ ζεστός άνθρωπος. Ένας άνθρωπος της οικογένειας.
Ήρθε για δείπνο στο σπίτι μου πριν από μερικούς μήνες. Η σύντροφός μου δεν έχει καμία σχέση με το ποδόσφαιρο. Αν τη ρωτούσατε πού ήταν προπονητής ο Λούις, μάλλον δεν θα ήξερε, αλλά τον αγαπάει. Είναι μια πτυχή που οι άνθρωποι δεν βλέπουν. Εξωτερικά, βγάζει μια σκληρότητα, για να προστατευτεί ίσως».
Ο Ζέντεν συμφωνεί: «Είναι ο τύπος του προπονητή που ενδιαφέρεται πραγματικά για το άτομο πίσω από τον παίκτη. Για τον άνθρωπο. Θα ξέρει πότε είναι τα γενέθλια της κοπέλας σας ή τα γενέθλια των παιδιών σας ή αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα σε προσωπικό επίπεδο.
Θα είναι πάντα εκεί και θα σας υποστηρίζει και θα σας δίνει μια ή δύο μέρες άδεια αν το χρειάζεστε. Σίγουρα δεν έχει την εικόνα που νομίζετε».
«Έχω δει πώς πραγματικά τον επηρεάζει όταν βλέπει πως απογοητεύσει έναν παίκτη με την απόφασή του», είχε τονίσει ο Ρόμπερν σε ντοκιμαντέρ για τον Φαν Χάαλ.
«Πιστεύει στις αρχές του. Αυτό που βλέπετε είναι αυτό που παίρνετε. Δεν πρόκειται να πάει πίσω από την πλάτη σας και να πει κάτω. Στο ποδόσφαιρο αρκετοί λειτουργούν σαν σε... παράσταση. Εκείνος θα σου μιλήσει απευθείας για ότι έχει να πει γιατί είναι ευθύς και αυθεντικός», είπε ακόμα.
Ο Μάρτενς που είχε συμμετοχή στην επιτυχία του Φαν Χάαλ με το Πρωτάθλημά του με την Άλκμααρ το 2009 επίσης τον στηρίζει: «Μερικές φορές ήταν πολύ σκληρός. Δεν ήταν πάντα φιλικός. Αλλά αυτό που μου άρεσε πολύ είναι ότι ενδιαφερόταν τόσο πολύ για τους παίκτες του. Όχι μόνο στο να σε βελτιώσει αλλά να σε κάνει να νιώσεις καλά».
Ο Τόμας Μίλερ ήταν πιο λακωνικός αλλά τόνισε παρόλα αυτά: «Ο Φαν Χάαλ και εγώ έχουμε μια σχέση που ξεπερνά το φυσιολογικό όριο μεταξύ παίκτη και προπονητή». Θέλησε έτσι να δείξει την εκτίμησή του.
«Ο Λουίς είναι ένας... αναθεματισμένος αλαζόνας και μας αρέσουν οι αλαζονικοί άνθρωποι εδώ», είχε πει για εκείνον ο πρόεδρος του Άγιαξ όταν τον είχε παρουσιάσει.
Ο Χένες που τον είχε απολύσει ως πρόεδρος της Μπάγερν είχε πει: «Το πρόβλημά του είναι ότι ο Λούις δεν πιστεύει ότι είναι Θεός αλλά ένας Θεός σαν Πατέρας. Πριν εμφανιστεί ο κόσμος, ο Λούις ήταν ήδη εκεί».
Ο Ντε Μπουρ θυμάται ακόμα: «Ήμασταν σε μία αίθουσα όταν ήμουν περίπου 17. Με κοίταξε και είπε: 'Ρόναλντ, θα γίνεις καλός ποδοσφαιριστής;'. Το είπε με αυτόν τον τρόπο. Το λέει μπροστά σου σαν να σου λέει μην τολμήσεις να πεις όχι. Είναι σαν να έλεγε μέσα του πως 'επειδή ξέρω ότι θα γίνω σπουδαίος προπονητής'».
Υπάρχει διαφορά μεταξύ της αλαζονείας και της μεγάλης αυτοπεποίθησης. Το πρώτο είναι δύσκολο να το δεχθείς και να το διαχειριστείς. Το δεύτερο είναι πιο εύκολο να σεβαστείς.
«Κάθισα στο αυτοκίνητό μου και ξαφνικά συνειδητοποίησα το εξής: 'είμαι προπονητής του Άγιαξ'. Άρχισα να ιδρώνω πολύ», είχε πει ο ίδιος.
«Αυτό κράτησε μόνο ένα λεπτό. Μετά δεν είχα ξανά αυτό το συναίσθημα. Ποτέ ξανά», διευκρίνισε. Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, ο Φαν Χάαλ είχε υπογραμμίσει πως ήθελε να γίνει ομοσπονδιακός προπονητής: «Ακόμα και αν ήταν απλώς για να αποδείξω ότι ο τρόπος μου είναι σωστός, θα ήθελα να το δοκιμάσω».
Υπάρχουν ένα σωρό ιστορίες. Ακόμα και η ιστορία στη Μπάγερν με το παντελόνι του. Ο Λούκα Τόνι είχε θυμηθεί πως «κάποια στιγμή ήθελε να μας δείξει πως δεν είχε κανένα πρόβλημα να διώξει οποιονδήποτε παίκτη από την ομάδα. Για να μας πείσει ότι ήταν ικανός να το κάνει, κατέβασε το παντελόνι του και μας έδειξε τα γεννητικά του όργανα».
Το να τον αποκαλείς απαιτητικό είναι υποτιμητικό. «Έβλεπε κάθε μικρή λεπτομέρεια», έλεγε ο Μάρτενς. «Δεν θα δεχόταν την έλλειψη συγκέντρωσης ή την έλλειψη έντασης. Τα περίμενε αυτά τα στοιχεία απ' όλους», σημείωνε.
«Πίσω από κάθε άσκηση, υπάρχει μια ιδέα», είχε πει ο Φαν Μπούιτεν για τον Φαν Χάαλ: «Δουλεύαμε καλά και διασκεδάζαμε για να το κάνουμε».
Ο Ντε Μπουρ προσθέτει: «Είπα κάποτε, 'Κόουτς, έκανα το καλύτερο δυνατό'. Μου λέει 'τι; Το να κάνεις το καλύτερο είναι αυτό που πρέπει να κάνεις πάντα. Πρέπει να κάνετε περισσότερα από το να κάνετε το καλύτερο δυνατό. Το να κάνεις το καλύτερο δεν είναι τίποτα. Είναι αυτό που πρέπει να έχετε πάντα μαζί σας. Περιμένω περισσότερα. Θέλω περισσότερα. Απαιτώ περισσότερα'. Αυτός ήταν ο Λουίς».
Υπάρχουν και παίκτες που δεν τους άρεσε ο τρόπος του Φαν Χάαλ. Ο Βραζιλιάνος αμυντικός Λούσιο τόνιζε πως «με πλήγωσε περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον στο ποδόσφαιρο». Ο Ζλάταν Ιμπραΐμοβιτς τον αποκάλεσε έναν «γάιδαρο» που ήθελε να φαίνεται και έναν άνθρωπο που «ήθελε να γίνει δικτάτορας».
Ο Χρίστο Στόιτσκοφ τον αποκάλεσε «μέτριο» και ο σέντερ μπακ Ολέγκερ έλεγε ότι «όταν οι επιδόσεις μας δεν ήταν καλές πρόσεχε μόνο την εικόνα του». Όμως ο Βραζιλιάνος επιθετικός Ζιοβάνι έδωσε άλλη εικόνα.
«Η ζωή μου μαζί του ήταν φριχτή», είχε πει αφότου άφησε τη Μπαρτσελόνα για τον Ολυμπιακό. «Οι Βραζιλιάνοι δεν τον ήθελαν. Μας... πολέμησε. Εμένα, τον Ριβάλντο και τον Σόνι Άντερσον.
Πάντα είχε μία δικαιολογία ότι δεν προπονούμασταν καλά. Θα πρέπει να είχε κάποιο... τραύμα. Δεν έχει ιδέα από ποδόσφαιρο. Δεν ξέρει τίποτα. Όσο ήμουν μαζί του έκανε πάντα την ίδια προπόνηση. Είναι τρελός». Σε άλλη περίπτωση ο Ζιοβάνι είχε πει πως ο Φαν Χάαλ ήταν «ο Χίτλερ» των Βραζιλιάνων παικτών.
Στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ οι χειρισμοί του δεν έτυχαν καλής αποδοχής. Ειδικά το σκέλος όπου δεν άφηνε σε πρώτη φάση τους παίκτες να κάνουν σουτ. Οι παίκτες μπερδεύτηκαν αρκετά. Ο Φαν Χάαλ θεωρήθηκε υπαίτιος για το ότι ο Ντι Μαρία δεν έπιασε στη Γιουνάιτεντ.
«Μισούσε τα κόλπα», είχε γράψει σε βιβλίο του ο Ντα Σίλβα. «Μισούσε το ένστικτο. Όλα έπρεπε να γίνουν με βάση τις οδηγίες που υπήρχαν. Ένιωθα όμως πως ότι θετικό υπήρχε το αναιρούσε έτσι
Με τον Σερ Άλεξ υπήρξε έμφαση στη γρήγορη κίνηση. Ο Φαν Χάαλ το μισούσε αυτό. «Όχι, όχι, ελέγξτε την μπάλα», έλεγε. Η διαφορά δεν φαίνεται μεγάλη. Είχε όμως μεγάλο αντίκτυπο στον τρόπο που παίξαμε. Το... επιβράδυνε τόσο πολύ το παιχνίδι μας, που ήταν αγνώριστο», έλεγε ακόμα.
Επίσης ο Φαν Χάαλ είχε την τάση να επικρίνει σκληρά τους παίκτες του στις συναντήσεις της ομάδας μπροστά στους συμπαίκτες τους. Υπήρχαν παίκτες που ζητούσαν συνάντηση μαζί του για να διαμαρτυρηθούν.
Άρχισε να στέλνει με email τις επισημάνσεις του μαζί με σημειώσεις. Πολλοί παίκτες τα αγνοούσαν όμως εκείνος έβαλε μία ένδειξη για να βλέπει ποιος τα άνοιξε τα emails και ποιος όχι. Μετά οι παίκτες απλά άνοιγαν τα emails τους και άφηναν το τηλέφωνο. Ελάχιστοι στεναχωρήθηκαν όταν έφυγε από το Ολντ Τράφορντ.
«Πάντα έβρισκα έναν προπονητή που ήταν ανοιχτός για κάθε συζήτηση», είχε πει ο Ζέντεν. «Αν νόμιζες ότι κάτι δεν πήγαινε καλά, μπορούσες να του χτυπήσεις την πόρτα, που ήταν ήδη ανοιχτή για σένα. Θα μπορούσατε να κάνετε μια συζήτηση για ότι σε απασχολεί. Είναι ο τύπος του προπονητή που είναι πιο πιθανό να σε πείσει πως έχει όλες τις σωστές απαντήσεις. Δεν είναι όμως ότι θα είναι εναντίον σου επειδή έχεις διαφορετική γνώμη», είχε αναφέρει ακόμα.
Ο Μάρτενς εξήγησε πως «έπρεπε να έχεις πολύ καλά επιχειρήματα αν ήθελες να πας σε αυτόν με κάτι ή να τον πείσεις για κάτι. Δεν μπορούσες του πεις βλακείες».
Η λίστα με τους παίκτες που έκαναν ντεμπούτο με εκείνον είναι μεγάλη: Τσάβι, Μίλερ, Ντάβιντς, Πουγιόλ, Αλάμπα, Ζέεντορφ και Ράσφορντ. Ομολογουμένως, μερικοί ήταν τόσο ταλαντούχοι που δύσκολα μπορεί να ισχυριστεί ότι υπήρχαν άλλοι που τους... έχασε στην πορεία.
Συνέχισε αυτή την προσέγγιση ακόμα και τώρα. Ο 20χρονος Κένεθ Τέιλορ καλά καλά δεν είχε καθιερωθεί στην ομάδα του Άγιαξ και πήγε στο Κατάρ.
«Είναι σίγουρα ένας προπονητής που ακούει», δηλώνει ο Ντε Μπουρ. «Βλέπει το πού μπορεί να κάνει βελτιώσεις, είτε με προπόνηση για πέναλτι, είτε με νέα τεχνολογία και είτε με άλλον τρόπο. Οι λεπτομέρειες μπορούν να κάνουν τεράστια διαφορά και είναι πάντα ανοιχτός σε αυτό. Εμπιστεύεται τα ένστικτά του αλλά ακούει επίσης», είπε ακόμα.
Πώς είναι λοιπόν να παίζεις για τον Λούις φαν Χάαλ; Απαιτητικό, εκπληκτικό, αγχωτικό, περιστασιακά δυσάρεστο και ενίοτε δίνει παραπάνω χαρά και είναι πιο ανάλαφρο από ό,τι νομίζετε. Συχνά είναι ανταποδοτικό για τον παίκτη και σπάνια βαρετό.
Αυτό το Παγκόσμιο Κύπελλο είναι η τελευταία του... παράσταση. Είχε αποσυρθεί πριν μπει στον πειρασμό για μια τελευταία δουλειά. Ο Ρόναλντ Κούμαν θα τον διαδεχθεί. Ο Φαν Χάαλ σίγουρα θα λείψει σε πολύ κόσμο