Αμβούργο: Ο «χρυσός αιώνας» του κορυφώθηκε στην Αθήνα!

Πριν την έλευση των 1970s, το Αμβούργο ήταν πάντα η ομάδα του μυθικού Γερμανού γκολτζή, Ούβε Ζέελερ! Ο αείμνηστος Ζέελερ οδήγησε το σύλλογο στα πρώτα μεταπολεμικά τρόπαια, το πρωτάθλημα του 1960 και το κύπελλο του 1963! Όσα γκολ όμως κι αν έβαζε στην σχεδόν εικοσαετή θητεία του στην ομάδα της γενέτειρας του, η συγκομιδή «ασημικών» δεν αυξήθηκε. Όταν αποσύρθηκε το 1972, τα γκολ του έλειψαν τόσο πολύ που το Αμβούργο «φλέρταρε» μέχρι και με τον υποβιβασμό για δύο σερί χρονιές! Κάτι έπρεπε να αλλάξει στην πόλη που εφηύρε το χάμπουργκερ (εξού και η ονομασία του) και αυτό ήταν όπως συνήθως συμβαίνει ο προπονητής!

Ο Κούνο Κλέτσερ ανέλαβε τις τύχες της ομάδας το 1973 χωρίς να έχει σπουδαίες περγαμηνές πίσω του. Ένας γυρολόγος των γερμανικών πάγκων με ελάχιστες επιτυχίες, ο Κλέτσερ προβλεπόταν να είναι «ένας από τους πολλούς» που κάθισαν στον πάγκο της ομάδας. Κάτι όμως έκανε το κλικ ανάμεσα τους. Ο Κλέτσερ βελτίωσε άμεσα την ομάδα οδηγώντας την στον τελικό Κυπέλλου του 1974 όπου ηττήθηκε στην παράταση από την Άιντραχτ Φρανκφούρτης. Δύο χρόνια αργότερα επέστρεψε στον τελικό του θεσμού για να επικρατήσει αυτή τη φορά της Καϊζερσλάουτερν! Η επιτυχία αυτή κεφαλοποιήθηκε και στην Ευρώπη καθώς το 1977 το Αμβούργο κέρδισε το Κύπελλο Κυπελλούχων!

Ο Κλέτσερ είχε την τύχη να πέσει πάνω σε μια σπουδαία αμυντική γραμμή: ο σπουδαίος κίπερ Κάργκους και οι αμυντικοί Μπλάκενμπουργκ, Νόγκλι και Καλτς ήταν παίκτες επιπέδου εθνικής (Δυτικής τότε) Γερμανίας ενώ το κέντρο των Άιγκλ, Μέμερινγκ και Ζάκσικ ήταν αρκετά ποιοτικό. Το 1976 στο μείγμα προστέθηκε ο Φέλιξ Μάγκατ, ένα μηχανάκι που δεν σταματούσε να τρέχει ποτέ, για να ηγηθεί της μεσαίας γραμμής. Στην τετραετία του Κλετσερ (1973-77) το Αμβούργο συγκαταλεγόταν πάντα στις καλύτερες άμυνες του πρωταθλήματος.

Το πρόβλημα για χρόνια ήταν η επίθεση. Σε εποχές που οι τοπ σκόρερ της Bundesliga σκόραραν 30+ γκολ, οι επιθετικοί του Αμβούργου δεν ξεπερνούσαν τα 15. Έλειπαν ένας γκολτζής που θα ξελάσπωνε με τα τέρματα του αλλά κυρίως ένας σταρ που θα πρόσφερε το απροσδόκητο στον αγωνιστικό χώρο. Το Αμβούργο θα έβρισκε τον πρώτο στο πρόσωπο του Χορστ Χρούμπες το 1978! Για τον δεύτερο θα μιλήσουμε ευθύς αμέσως!

Πολύ πριν η Ντόρτμουντ κάνει μόδα τους Άγγλους στην Bundesliga (Σάντσο, Μπέλιγχαμ, Μπίνο-Γκίτενς), υπήρξε ο Κέβιν Κίγκαν ο πρώτος ποδοσφαιριστής από το Νησί που πάτησε το πόδι του στη Γερμανία! Το καλοκαίρι του 1977 σε μια κίνηση που σόκαρε το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο το Αμβούργο απέκτησε τον Άγγλο σουπερστάρ με το ποσό ρεκόρ για την εποχή των 500,000 λιρών! O Κίγκαν είχε μόλις κατακτήσει το Κύπελλο Πρωταθλητριών με τη Λίβερπουλ και στο Merseyside λατρευόταν σαν θεός! Γιατί, λοιπόν, Αμβούργο;

Τα χρήματα έπαιξαν τον πρώτο και καθοριστικό ρόλο: «Οικονομικά, αυτή η κίνηση με εξασφάλισε για μια ζωή. Παίρνω περισσότερα από το Αμβούργο από όσα κέρδισα από ΟΛΕΣ τις ομάδες μου στο παρελθόν. Θα έπρεπε να είμαι τρελός για να αρνηθώ την πρόταση». Πράγματι, ο Κίγκαν αύξησε εξωφρενικά το εισόδημα του από τις 22,000 λίρες το χρόνο στις 250,000 μαζί με τις χορηγίες! Εκτός όμως από τα χρήματα, είχε την ανάγκη για μια νέα πρόκληση στην καριέρα του καθώς ένιωθε πως στην Λίβερπουλ είχε ακουμπήσει το «ταβάνι» του.

Πως το Αμβούργο μπόρεσε να χρηματοδοτήσει μια τέτοια μεταγραφή; Εκείνη την εποχή, στο σύλλογο είχε επενδύσει ο Ιαπωνικός κολοσσός Hitachi που διαφημιζόταν και στη φανέλα της ομάδας. H εισροή κεφαλαίου από την Άπω Ανατολή έδωσε αδιανόητες δυνατότητες στον τεχνικό διευθυντή, Πέτερ Κρον να διεκδικήσει όποιον ποδοσφαιριστή ήθελε και κάπως έτσι ο αρχηγός της εθνικής Αγγλίας προσγειώθηκε στο γερμανικό Βορρά.

Η συνύπαρξη των δύο πλευρών δεν ήταν καθόλου ρόδινη στο ξεκίνημα και μάλιστα άρχισε πολύ στραβά. Οι νέοι συμπαίκτες του Κίγκαν δεν είδαν με καλό μάτι την μεταγραφή αφενός για το υπέρογκο ποσό που δόθηκε και αφετέρου για το γεγονός ότι ο προπονητής των επιτυχιών, Κούνο Κλέτσερ απομακρύνθηκε το καλοκαίρι για να έρθει ο Ρούντι Γκούτεντορφ ο οποίος έπαιζε ένα στυλ ποδοσφαίρου που ταίριαζε καλύτερα στον Κίγκαν.

Ο Άγγλος σταρ κατέφθασε στο Αμβούργο με το εμβληματικό μακρύ, κατσαρό μαλλί του, το οποίο μπορεί να είχαν συνηθίσει στην πατρίδα του αλλά στη Γερμανία αμέσως σήκωσε μερικά φρύδια. Για αρκετό καιρό οι παίκτες δεν αντάλλαζαν κουβέντα με τον Κίγκαν έχοντας τον στην απομόνωση ενώ στον αγωνιστικό χώρο πολλές φορές δεν του πάσαραν την μπάλα! Η γλώσσα ήταν ένα τεράστιο εμπόδιο: στην Bundesliga αν δεν γνωρίζεις γερμανικά, οι μέρες σου θα είναι μετρημένες, κάτι που ισχύει μέχρι και σήμερα! Όλο αυτό προκάλεσε εκνευρισμό στον Άγγλο που ήταν ο βασιλιάς του Λίβερπουλ και στη νέα του ομάδα αντιμετωπιζόταν ως παρίας. Σε ένα φιλικό παιχνίδι με ερασιτέχνες αποβλήθηκε μετά από γροθιά σε αντίπαλο παίκτη που τον τραμπούκιζε σε όλο τον αγώνα.

Η τιμωρία του ήταν 8 εβδομάδες εκτός αγώνων και σε αυτό το διάστημα, ο Κίγκαν βάλθηκε να αποδείξει σε όλους πως έκαναν λάθος! Ξεκίνησε να μαθαίνει τη γλώσσα, μετακόμισε από το ξενοδοχείο που έμενε στο κέντρο της πόλης σε ένα προάστιο του Αμβούργου για να έχει περισσότερη επαφή με τον λαϊκό κόσμο της περιοχής και έδινε το 100% σε κάθε προπόνηση!

Η απόλυση του Γκούτεντορφ από τον πάγκο της ομάδας μετά από λίγους μήνες ξεδιάλυνε τις σκιές και οι συμπαίκτες του άλλαξαν συμπεριφορά απέναντι του καλωσορίζοντας τον επιτέλους στα αποδυτήρια. Το Αμβούργο τερμάτισε μόλις 10ο εκείνη τη σεζόν όμως για κάποιο περίεργο λόγο o Κίγκαν με μόλις 12 τέρματα κέρδισε τη Χρυσή Μπάλα του 1978, με τους δημοσιογράφους να είναι προφανώς επηρεασμένοι από την προηγούμενη σούπερ χρονιά του στη Λίβερπουλ!

Ο ερχομός του Γιουγκοσλάβου Μπράνκο Ζέμπετς το καλοκαίρι του 1978 άλλαξε το ρου της ιστορίας τόσο για Αμβούργο όσο και για τον Κίγκαν. Ο Ζέμπετς ήταν εξαιρετικός προπονητής αλλά είχε δύο ζητήματα που του κόστισαν την μακροημέρευση στην προπονητική: τον αλκοολισμό και την τρέλα με την καλή φυσική κατάσταση σε βαθμό που «έκαιγε» τους παίκτες στις προπονήσεις και δεν μπορούσαν να πάρουν τα πόδια τους στον αγώνα. Ο Κίγκαν του είχε εξηγήσει πως αυτή η λογική δεν μπορούσε να εφαρμοστεί το ίδιο σε αυτόν που έτρεχε σε όλο το γήπεδο σαν οργανωτής και σε έναν κεντρικό αμυντικό.

Μάλιστα, του είχε ζωγραφίσει ακόμα και ένα σκίτσο που παρουσίαζε τον εαυτό του σαν φυλακισμένο να κάνει πουσάπς και να μετράει αντίστροφα μέχρι ο προπονητής του να δείξει έλεος! Πάντως ο Ζέμπετς κατάφερε να απελευθερώσει στο γήπεδο τον Κίγκαν κάνοντας τον αναπόσπαστο κομμάτι του χτισίματος της επίθεσης της ομάδας.

Με τον Ζέμπετς στον πάγκο το Αμβούργο εκτινάχθηκε από την 10η θέση στην κορυφή της Bundesliga κατακτώντας το πρωτάθλημα στη δεύτερη σεζόν του Κίγκαν που ήταν ο πρώτος σκόρερ της ομάδας με 17 γκολ! Σειρήνες από όλη την Ευρώπη άρχισαν να ηχούν για τον Άγγλο, ανάμεσα στις ενδιαφερόμενες ομάδες και οι Ρεάλ Μαδρίτης και Γιουβέντους! Ο Κίγκαν όμως είχε αρχίσει να δένεται με το Αμβούργο και απάντησε αρνητικά σε όλους καθώς ήθελε να παλέψει να πάρει το Πρωταθλητριών με τη γερμανική ομάδα!

Τα πάντα είχαν αλλάξει, είχε πια το δικό του παρατσούκλι ανάμεσα στους οπαδούς, Mighty Mouse («Θαρραλέο Ποντίκι» λόγω της βραχύσωμης σωματοδομής του) και σε κάποιους αγώνες φόρεσε μέχρι και το περιβραχιόνιο του αρχηγού. Όμως, οι δικτατορικές πρακτικές του Ζέμπετς και οι εξαντλητικοί ρυθμοί προπόνησης «είχαν σκάσει» τον Κιγκαν. Επίσης, η σύζυγος του τον πίεζε να γυρίσουν στην Αγγλία και ο Κιγκαν αποφάσισε ότι ήθελε ένα πιο ήρεμο περιβάλλον. Αν η μεταγραφή του στο Αμβούργο είχε προκαλέσει εντύπωση το 1977, η συμφωνία του με τη Σαουθάμπτον το Φεβρουάριο του 1980 άφησε τους πάντες με ανοιχτό το στόμα.

Ο Κιγκαν επέλεξε τον ήσυχο αγγλικό Νότο και την πρόκληση να αλλάξει το status μιας μικρής ομάδας! Συνέχισε να παίζει εξαιρετικά για το Αμβούργο μέχρι το τέλος της σεζόν όμως η κατάληξη της ήταν βγαλμένη από ελληνική αρχαία τραγωδία. Μέσα σε μια εβδομάδα, οι «Δεινόσαυροι» έχασαν τόσο το πρωτάθλημα από την Μπάγερν Μονάχου όσο και το Κύπελλο Πρωταθλητριων μετά την ήττα τους από τη Νότιγχαμ Φόρεστ στον τελικό κι ενώ νωρίτερα είχαν αποκλείσει τη Ρεαλ Μαδρίτης! Ο Κιγκαν έφυγε. Έξι μήνες αργότερα, η συνεργασία με τον Ζέμπετς ολοκληρώθηκε, ο Γιουγοσλάβος είχε νικηθεί από το τέρας του αλκοολισμού!

Μετά από, χρόνια ο Κίγκαν θα αναπολούσε: «Μου άρεσε να παίζω στην Bundesliga. Έμαθα πολλά. Χωρίς αμφιβολία ήταν τα τρία καλύτερα χρόνια που έπαιζα ποδόσφαιρο».

Οι αποχωρήσεις Κίγκαν-Ζέμπετς έφεραν ασφαλώς το Αμβούργο αντιμέτωπο με ένα τέλος εποχής. Παρά την ομολογουμένως καλή δουλειά του Αλεξάνταρ Ρίστιτς, πρώην βοηθού του Ζέμπετς, που οδήγησε το Αμβούργο στη δεύτερη θέση του γερμανικού πρωταθλήματος της σεζόν 1980-81, οι Rothosen αποφάσισαν να στραφούν στη λύση μιας «αλεπούς των πάγκων», του Έρνστ Χάπελ!

Ο Χάπελ ήταν περιπτωσάρα ανθρώπου και προπονητή. Αν η λέξη «ιδιόρρυθμος» είχε φωτογραφία στο λεξικό θα ήταν δικαιωματικά δική του. Μανιώδης καπνιστής, αντισυμβατικός, λιγομίλητος (δεν έβγαζε ποτέ λόγο πριν το ματς). Δεν δεχόταν «μύγα στο σπαθί του» από κανέναν. «Δεν εύχομαι σε κανέναν προπονητή να έχει ποδοσφαιριστή σαν εμένα» έλεγε θυμούμενος τα χρόνια που αγωνιζόταν ο ίδιος ως στόπερ στη Ραπίντ Βιέννης με μεγάλη επιτυχία αλλά και με χρόνιες κόντρες με τους προπονητές του!

Ο Χάπελ άλλαξε εντελώς όταν κάθισε στην άκρη του πάγκου. Η πειθαρχία έγινε τρόπος ζωής και όποιος ποδοσφαιριστής του δεν συμβιβαζόταν, τον περίμενε η εξέδρα. «Όποιος θέλει να μιλά, ας διαφημίζει ηλεκτρικές σκούπες. Εγώ χρειάζομαι ποδοσφαιριστές», είχε αναφέρει για όσους παίκτες ένιωθαν πως μπορούσαν να έχουν λόγο στο αγωνιστικό του πλάνο. Ωστόσο, αυτό δεν σήμαινε πως ήταν συντηρητικός στις ιδέες του ή ότι δεν έδινε ελευθερίες στους παίκτες στου στο γήπεδο. Το ακριβώς αντίθετο!

«Το ποδόσφαιρο είναι παιχνίδι μπάλας, αυτό λησμονούν πολλοί προπονητές. Δεν είναι ούτε δέκαθλο ούτε άρση βαρών. Το ποδόσφαιρο ζει μέσα από τους καλλιτέχνες του, τα πρότυπα», υποστήριζε ο Χάπελ που ήταν θιασώτης του επιθετικού ποδοσφαίρου και σεβόταν απόλυτα το κοινό που ερχόταν να παρακολουθήσει το άθλημα: «Στο τέλος της ημέρας, ο κόσμος που παρακολουθεί θέλει να διασκεδάσει, μην ξεχνάμε ότι το ποδόσφαιρο είναι ένα παιχνίδι»!

Όταν κατέφθασε στο γερμανικό Βορρά το 1981, ήταν ήδη ένα κορυφαίο όνομα της προπονητικής! Είχε κατακτήσει το Κύπελλο Πρωταθλητριών του 1970 με τη Φέγενοορντ κι είχε φθάσει ξανά μέχρι τον τελικό το 1978 με την Μπριζ! Την ίδια χρονιά οδήγησε την εθνική Ολλανδίας στον τελικό του Μουντιάλ 1978 όπου ηττήθηκε από την Αργεντινή κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες που επέβαλλε το δικτατορικό καθεστώς της χώρας της Λατινικής Αμερικής! Μετά από μια διετία στη Σταντάρ Λιέγης όπου ο Χάπελ αναμόρφωσε την ομάδα επιστρέφοντας την στην ελίτ του βελγικού ποδοσφαίρου, είχε έρθει η ώρα να ανταποκριθεί στο κάλεσμα του Αμβούργου!

Αυτή η διάνοια των πάγκων αναλάμβανε συλλόγους και τους έκανε δικούς του, πηγαίνοντας συνήθως όταν τα κλαμπ έψαχναν τρόπο για να κάνουν το βήμα παραπάνω. Με τον Χαπελ πάντα το κατάφερναν και γέμιζαν την τροπαιοθηκη τους. Κατά έναν περίεργο τρόπο όμως το Αμβούργο δεν τον είχε ανάγκη για να κάνει το step up, ο Ζέμπετς τα κατάφερνε μια χαρά έχοντας οδηγήσει τους Rothosen στο πρωτάθλημα του 1979 και τον τελικό του Πρωταθλητριών το 1980. Εάν δεν έμπαινε το πρόβλημα αλκοολισμού του στη μέση ο Ζέμπετς πιθανόν να είχε γράψει αυτός την ιστορία των 1980s για το Αμβούργο.

Όπως αναφέρθηκε ήδη, ο Ζεμπετς ήταν λάτρης της πειθαρχίας οπότε όταν ο Χαπελ ανέλαβε, βρήκε μια σκληραγωγημένη ομάδα και το σημαντικότερο «ψημένη» στη διεκδίκηση τίτλων. Στα αποδυτήρια δέσποζε πλέον και η θρυλική μορφή του Φράντς Μπεκενμπάουερ που είχε επιστρέψει μετά από τρία χρόνια στις ΗΠΑ. Ο Χαπελ που συνήθως έπρεπε να κάνει όλη την δουλειά από την αρχή, αυτή τη φορά άλλαξε κάποιες λεπτομέρειες και απογείωσε τους «Δεινοσαύρους» μετατρεποντας τους στην καλύτερη ομάδα της Ευρώπης!

Στην πρώτη του χρονιά (1981-82), κατέκτησε την Bundesliga και έφθασε μέχρι τον τελικό του Κυπέλλου UEFA όπου ηττήθηκε από τη σουηδική Γκέτεμποργκ. H επόμενη όμως θα ήταν το αριστούργημα του Χάπελ, η κορυφαία σεζόν στην ιστορία του συλλόγου!

Μετά από μια σκληρή μάχη με τη γειτόνισσα Βέρντερ Βρέμης, το Αμβούργο κατέκτησε τη δεύτερη σερί «σαλατιέρα» στην ισοβαθμία! Ήταν όμως ο ευρωπαϊκός θρίαμβος που συντελέστηκε μάλιστα στη χώρα μας και το ΟΑΚΑ, που γράφτηκε ανεξίτηλα στα ποδοσφαιρικά βιβλία. Οι Rothosen έφτασαν μέχρι το τέλος της διαδρομής του Κυπέλλου Πρωταθλητριών αποκλείοντας μεταξύ άλλων και τον Ολυμπιακό για να δώσουν μια μάχη γιγάντων με τη Γιουβέντους!

Οι Γιουβεντίνοι εισήλθαν στον αγωνιστικό χώρο με κουστούμια υψηλής ιταλικής ραπτικής, τα οποία οι παίκτες του Αμβούργου χάζεψαν προτού ο άτεγκτος Χάπελ τους «τραβήξει το αυτί»: «Κοιτάξτε τις κοκέτες, νομίζουν ότι ήδη μας κέρδισαν και πανηγυρίζουν».

Η ενδεκάδα της Κυρίας εκείνο το δειλινό του Μαΐου του 1983 στην Αθήνα αποτελούνταν από Ιταλούς παίκτες που είχαν στεφθεί Παγκόσμιοι Πρωταθλητές μερικούς μήνες νωρίτερα, τον κάτοχο της Χρυσής Μπάλας, Μισέλ Πλατινί και τον τρίτο στη ψηφοφορία του βραβείου, Ζμπίγκνιεφ Μπόνιεκ! Απέναντι τους, οι παίκτες του Αμβούργου, κάποιοι εκ των οποίων όπως ο αρχηγός και βαρύ πυροβολικό της επίθεσης, Χόρστ Χρούμπες, ήταν μέλη της αποστολής της Δυτικής Γερμανίας που είχε ηττηθεί από τους Ιταλούς στον τελικό του Μουντιάλ 1982!

Το σκηνικό φάνταζε έτοιμο να επαναληφθεί αλλά ο Φέλιξ Μάγκατ με μια διαστημική γκολάρα έδωσε απροσδόκητα το τρόπαιο στο Αμβούργο! Ήταν μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις όλων των εποχών στο Κύπελλο Πρωταθλητριών/Champions League κι ασφαλώς την πιστώνεται ο Έρνστ Χάπελ! Όπως σε όλη του την καριέρα, ο Αυστριακός απέφυγε το man-to-man μαρκάρισμα ακόμα και με τέτοιας ποιότητας αντιπάλους εφαρμόζοντας ζώνη και δικαιώθηκε!

Στα υπόλοιπα του χρόνια στην ομάδα, ο Χάπελ την διατήρησε μεν σε υψηλό επίπεδο αλλά δεν κατάφερε να κατακτήσει ξανά το πρωτάθλημα μένοντας στη σκιά της Μπάγερν ούτε έφτασε ξανά σε κάποιον ευρωπαϊκό τελικό. Τα προβλήματα υγείας του αλλά και η ανάγκη του να βρίσκεται κοντά στην οικογένεια του έβαλαν τίτλους τέλους στις σχέσεις των δύο πλευρών: «Έξι χρόνια στο Αμβούργο ήταν αρκετά! Δεν θέλω τα εγγόνια μου να με αποκαλούν «ο παππούς από το Αμβούργο»! Ο Αυστριακός αποχαιρέτησε με έναν ταιριαστό στην κλάση του τρόπο: την κατάκτηση του Κυπέλλου Γερμανίας το 1987.

Αυτό είναι και το τελευταίο σημαντικό τρόπαιο που έχουν κατακτήσει οι «Δεινόσαυροι» μέχρι σήμερα…

Διαβάστε επίσης:

• Ντιναμό Κιέβου: Τα υπερηχητικά «εγγόνια» του Βαλερί Λομπανόφσκι
• Νιούκαστλ: Όταν η αρμάδα των Κίγκαν και Σίρερ κέρδισε το δικαίωμα στο όνειρο!
• Λάτσιο: Όταν οι «μαχητές» της Ρώμης σημάδεψαν τη χιλιετία
• Όταν η Πάρμα των Κρέσπο, Μπουφόν, Βερόν και Τουράμ «μάγευε» την Ευρώπη...
• Άγιαξ: Οι ανίκητοι μπέμπηδες του Λουίς Φαν Χάαλ
• Πόρτο: Όταν οι Δράκοι του Μουρίνιο κατέκαψαν την Ευρώπη!
• Ρίβερ Πλέιτ: Ένα ανεπανάληπτο στέμμα με τρία πετράδια στο κεφάλι των Μιγιονάριος
• Στεάουα Βουκουρεστίου: Το ευρωπαϊκό «θαύμα» του 1986
• Βαλένθια: Οι Νυχτερίδες στη ρωγμή του χρόνου
• Ρόμα: Η συμπυκνωμένη ευτυχία στο Scudetto του 2001
• Λιντς Γιουνάιτεντ: Χτίζοντας παλάτια στην «άμμο» του Champions League!