Μουντομπάσκετ 2010: Ο ραγισμένος καθρέφτης
To έπαθλο που αποκόμισε η Εθνική μπάσκετ από την περιπέτεια του 2010 ήταν ένας ραγισμένος καθρέφτης, πιστός στο είδωλό της, το γεμάτο ρωγμές. Η «επίσημη αγαπημένη» ταξίδεψε στην Τουρκία με όνειρο να κουρσέψει την αίθουσα του θρόνου, αλλά δεν κέρδισε τίποτε και έχασε σχεδόν τα πάντα.
Η σακούλα με τα σουβενίρ από τα παζάρια της Άγκυρας και της Κωνσταντινούπολης είχε μέσα λοξά βλέμματα και βαριά λόγια, μώλωπες από μπουνιές και καρεκλιές, φιλοσοφικές αναζητήσεις περί αθλητικής ηθικής και τον γεμάτο φουσκάλες πικρό τούρκικο καφέ μίας απρόσμενης, και γι’ αυτό δύσπεπτης, αποτυχίας.
- Μουντομπάσκετ 1986: Η σπίθα που άναψε το φυτίλι
- Μουντομπάσκετ 1990: Από εδώ και πέρα έχει δράκους
- Μουντομπάσκετ 1994: Εξιλέωση για το ποδόσφαιρο
- Μουντομπάσκετ 1998: Η ομάδα που έχασε από τον εαυτό της
- Μουντομπάσκετ 2006: Το θαύμα του ανατέλλοντος ηλίου
Και όταν μετρηθήκαμε πια, μας έλειπε ένας, όχι από εκείνους που περνούν απαρατήρητοι αν κατά λάθος τους ξεχάσεις στο τέρμιναλ του αεροδρομίου, αλλά από τους πολύτιμους, τους αναντικατάστατους. Μετά τις αποφράδες μέρες του 2010, η Εθνική ομάδα δεν ήταν ποτέ ξανά έτσι όπως την γνωρίζαμε.
Το ρημαδιασμένο φιλικό με τη Σερβία
Ο ασκός του Αιόλου άνοιξε λίγες μέρες πριν το ταξίδι, επί αθηναϊκού εδάφους ακόμη, σε ένα ρημαδιασμένο φιλικό, διόλου φιλικό, με αντίπαλο τη Σερβία, στις 19 Αυγούστου, στο ετήσιο τουρνουά «Ακρόπολις» στο ΟΑΚΑ. Η πολύκροτη μετακίνηση του Βασίλη Σπανούλη από τον Παναθηναϊκό στον Ολυμπιακό είχε ποτίσει την ατμόσφαιρα με μίσος και τα αποδυτήρια της ομάδας αποδείχθηκαν ευάλωτα στο δηλητηριώδες τσουνάμι.
Το διάχυτο μπαρούτι άρπαξε φωτιά όταν ο «ερυθρός» Μίλος Τεόντοσιτς χτύπησε ύπουλα τον «πράσινο» Αντώνη Φώτση στα γεννητικά όργανα. Η αρχική κοκορομαχία ανάμεσα στους δύο εκφυλίστηκε σε τρομακτική γρονθοπατινάδα, της οποίας οι πρωταγωνιστές (Φώτσης, Σχορτσανίτης, Τεόντοσιτς, Κρστιτς) τιμωρήθηκαν με ποινή 2-3 αγωνιστικών από το Μουντομπάσκετ.
Οι προσκείμενες στον Παναθηναϊκό εφημερίδες στηλίτευσαν με άγρια πρωτοσέλιδα τους «Σέρβους αλήτες» του Ολυμπιακού (Ίβκοβιτς, Τεόντοσιτς, Κέσελι), τα μισόλογα τρύπησαν τα στεγανά της Εθνικής ελλείψει κυματοθραύστη και η αποστολή ταξίδεψε για την Τουρκία διχασμένη.
Το μπλε της φανέλας είχε μολυνθεί με κόκκινους και πράσινους κόκκους. Μολονότι ξενόφερτος, ο Λιθουανός προπονητής της Εθνικής Γιόνας Καζλάουσκας μυρίστηκε την καταστροφή και προσπάθησε να την προλάβει, με εύγλωττες προφητικές δηλώσεις μετά το παιχνίδι με την Ακτή Ελεφαντοστού στην Άγκυρα: «Εσείς οι δημοσιογράφοι που αγαπάτε το μπάσκετ, πρέπει να κάνετε ό,τι μπορείτε για να σταματήσει ο πόλεμος ανάμεσα στον Ολυμπιακό και τον Παναθηναϊκό. Χρειάζεται να γίνει εκεχειρία, όπως στην αρχαία Ελλάδα. Αλλιώς θα πληρώσει τα σπασμένα η Εθνική ομάδα».
Οι περισσότεροι κώφευσαν και αρνήθηκαν να θάψουν το τομαχόκ των εχθροπραξιών. Η επάρατη αναμέτρηση με τους Σέρβους ήταν η αρχή του τέλους και οι τυμπανοκρουσίες του πολυδιαφημισμένου φιλικού αγώνα με την ομάδα των ΗΠΑ -του Κέβιν Ντουράντ, του Στεφ Κάρι και του Ράσελ Ουέστμπρουκ- στην Αθήνα ήταν αδύνατο να κρύψουν τις ρωγμές. To σκορ, βέβαια, ήταν σοκαριστικό για όσους είχαν ξεχαστεί στις αναμνήσεις του προηγούμενου Μουντομπάσκετ: 59-87.
Μήπως η ήττα είναι προτιμότερη της νίκης;
Η Εθνική ταξίδεψε στην Άγκυρα με λίπασμα το ουρανοκατέβατο μετάλλιο που κατέκτησε την προηγούμενη χρονιά στο Κατοβίτσε, μολονότι αποδεκατισμένη. Ούτε αυτή τη φορά παρατάχθηκε πλήρης, αφού ο καταπονημένος Θοδωρής Παπαλουκάς ζήτησε εξαίρεση για να ξεκουραστεί και ουσιαστικά εξοστρακίστηκε από την Εθνική. Ωστόσο, οι εμφανίσεις στα πρώτα φιλικά ήταν ενθαρρυντικά και η ομάδα προερχόταν από μία συναπτή επταετία υψηλών πτήσεων, με τίτλους, μετάλλια και τιμητικά πλασαρίσματα.
Ο Γιάννης Μπουρούσης έπαιξε με σπασμένο χέρι και κράτησε το φρούριο δίπλα στον Κώστα Τσαρτσαρή μέχρι να επιστρέψουν οι τιμωρημένοι «Σόφο» και Φώτσης, ο Σπανούλης με τον Διαμαντίδη έμοιαζαν σαν να μη χωρίστηκαν ποτέ, ο Νίκος Ζήσης ήταν η ήρεμη δύναμη, η Εθνική έμοιαζε ικανή να διώξει τα σύννεφα της χασαποσέρβικης σύρραξης των Αθηνών.
Ωστόσο, ο ύπουλος σκόπελος που την περίμενε στην Άγκυρα μετά την ήττα από τους αμφιτρύονες Τούρκους (και τις τρεις νίκες επί Κινέζων, Πορτορικανών και Ιβοριανών) έμελλε να εισάγει καινά δαιμόνια και να υποσκάψει την άμωμη ηθική της ομάδας που έφερε ιστορικά το παρατσούκλι «επίσημη αγαπημένη. Όσα ακολούθησαν έκαναν πολλές καρδιές να την αποκηρύξουν άπαξ διά παντός.
Η αναμέτρηση με τη Ρωσία του Ντέιβιντ Μπλατ έφερε την αποστολή αντιμέτωπη με ένα αλλόκοτο δίλημμα: μήπως η ήττα είναι προτιμότερη της νίκης; Όσοι παρακολουθούσαν το Μουντομπάσκετ με χαρτί, μολύβι και κομπιουτεράκι επισήμαναν ότι η τρίτη θέση του Ομίλου (στην οποία θα προσγειωνόταν η Εθνική μας με ήττα από τους Ρώσους) έστρωνε ευνοϊκότερο μονοπάτι προς τα ημιτελικά, αφού απέτρεπε πιθανές συγκρούσεις με την πρωταθλήτρια Ευρώπης Ισπανία στους «16» και με τις ΗΠΑ στους «8».
Θρυλείται ότι στα αποδυτήρια έγινε ψηφοφορία μετά την τελευταία προπόνηση. «Ας χάσουμε λοιπόν», πρότειναν οι κυνικοί, υπενθυμίζοντας ότι ακριβώς το ίδιο είχε συμβεί -με ευεργετικά αποτελέσματα- έναν χρόνο νωρίτερα, σε ένα ματς με τους αλλού νυχτωμένους Γάλλους στο Ευρωμπάσκετ της Πολωνίας. «Δεν υπάρχει η έννοια εσκεμμένη ήττα στο λεξιλόγιο αυτής της ομάδας», απάντησαν οι ασυμβίβαστοι. Ελλάδα είσαι, δεν γίνεται να υποκύπτεις στον φόβο σου, σκέφτηκαν πολλοί, μέσα και έξω από το άβατο. Τέτοιες επιλογές συνήθως γίνεται μπούμερανγκ, φιλοσόφησαν οι παλαιότεροι. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι θεοί του αθλητισμού βρίσκουν τρόπο για να εκδικηθούν όσους διαπράττουν ύβρι.
«Τι διάβολο ήταν αυτό που κάνατε;»
Οι αντιρρησίες απομονώθηκαν και η Εθνική έπαιξε χλιαρά, εισπράττοντας ένα αξιοπρεπές αλλά σβουριχτό 69-73 από τους Ρώσους, που νωρίτερα προηγήθηκαν και με 16 πόντους. Η ήττα πανηγυρίστηκε σιωπηλά στο γαλάζιο αποδυτήριο και οι βιαστικοί έκαναν σχέδια για τη νοκ-άουτ αναμέτρηση με τους Γάλλους, που τους είχαμε και για πελάτες εκείνα τα χρόνια.
Στους παραδίπλα διαδρόμους ωστόσο γινόταν κοσμοχαλασιά. «Αγαπώ την Ελλάδα, αλλά αυτό που συνέβη σήμερα είναι μεγάλη ντροπή και ασέβεια», ξεσπάθωσε ο Μπλατ. «Όταν βγαίνεις να παίξεις μπάσκετ, πρέπει να παίζεις στ’ αλήθεια και όχι να πετάς τη μπάλα επίτηδες στο σίδερο. Τι διάβολο ήταν αυτό που κάνατε;» Ο Μπουρούσης τσακώθηκε με τον προπονητή της Εθνικής Τουρκίας Μπόγκνταν Τάνιεβιτς που πέταξε φαρμακερά υπονοούμενα, ενώ ο δικός μας Ομοσπονδιακός, Γιόνας Καζλάουσκας, έσπευσε να δικαιολογηθεί με πλάγιο λόγο: «Πιστεύω ότι και η Ρωσία έπαιξε για να χάσει. Ο κόουτς Μπλατ είναι εκνευρισμένος επειδή κέρδισε»!
Το μπούμερανγκ μας κοπάνησε κατακέφαλα προτού καλά καλά νυχτώσει στην Άγκυρα. Η απρόσμενη ήττα των Γάλλων από τη Νέα Ζηλανδία σε παιχνίδι άλλου Ομίλου μας έστειλε συστημένους στα κοφτερά νύχια των Ισπανών, αυτά που προσπαθούσαμε απεγνωσμένα να αποφύγουμε. Τζάμπα λοιπόν το ρεζιλίκι και η επανάσταση που ξέσπασε στην κοινή γνώμη!
Η στιγματισμένη και απαισιόδοξη Εθνική μας δεν ήταν χειρότερη από την ανανεωμένη Ισπανία στο παρκέ του «Σινάν Ερντέμ», αλλά ξέμεινε από δυνάμεις στα τελευταία λεπτά του αγώνα και ηττήθηκε πανηγυρικά με 80-72, αποχαιρετώντας άδοξα ένα τουρνουά που ξεκίνησε με χίλια όνειρα. Ο Καζλάουσκας κατηγορήθηκε για ατολμία και απολύθηκε με συνοπτικές διαδικασίες.
Το δράμα μετά το δράμα
Αλλά το δράμα δεν ολοκληρώθηκε εκεί. Ο συνήθως λιγομίλητος Δημήτρης Διαμαντίδης ήταν ο πρώτος που εμφανίστηκε για να κάνει δηλώσεις στη μικτή ζώνη, ξαφνιάζοντας τους ρεπόρτερ. «Νιώθω ευλογημένος που έζησα αυτό το υπέροχο ταξίδι, αλλά ο κύκλος κλείνει απόψε, όλα έχουν ένα τέλος», δήλωσε στο μικρόφωνο της κρατικής τηλεόρασης.
Ο σημαντικότερος, ίσως, παίκτης της Εθνικής ομάδας, κρέμασε τη γαλανόλευκη στολή λίγους μήνες μετά τα 30ά γενέθλιά του, ενώ είχε μπροστά του -όπως αποδείχθηκε- άλλα έξι χρόνια ποιοτικού μπάσκετ. Πολλοί συμπαίκτες του γνώριζαν μήνες πριν την απόφασή του, αλλά είχαν κρατήσει επτασφράγιστο το μυστικό.
Τα σενάρια που είδαν το φως της δημοσιότητας στα χρόνια που ακολούθησαν ήθελαν τον Διαμαντίδη ενοχλημένο από το βαρύ κλίμα και το «πρασινοκόκκινο» σαράκι που έτρωγε τα σωθικά της Εθνικής, αλλά ο ίδιος δεν έπαψε ποτέ (στις ελάχιστες συνεντεύξεις του) να επικαλείται τη συσσωρευμένη κόπωση και πίεση. Άνθρωπος μονήρης και διαζευγμένος με τα φώτα της δημοσιότητας, ο Διαμαντίδης απλά προτίμησε να περνάει τα καλοκαίρια με την οικογένειά του. Ακόμα και σήμερα τονίζει ότι τις μεγαλύτερες στιγμές της καριέρας του τις έζησε όχι με τον Παναθηναϊκό, αλλά με την Εθνική ομάδα.
Ο Διαμαντίδης έριξε μαύρη πέτρα στα 30 του και πήρε μαζί του τον κατά τι μεγαλύτερο Κώστα Τσαρτσαρή, ενώ ο αρχηγός της ομάδας Θοδωρής Παπαλουκάς δεν ξανάπαιξε στην Εθνική μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου, όταν ήταν 31 ετών.
Πίσω στην Κωνσταντινούπολη, οι Ισπανοί δεν έφτασαν ούτε στην τετράδα, αφού τους άφησε ξερούς στο φινάλε του προημιτελικού ο Τεόντοσιτς, με τρίποντο από τα 9 μέτρα (92-89). Αλλά οι Σέρβοι χειρουργήθηκαν δίχως αναισθητικό απέναντι στους οικοδεσπότες Τούρκους και δεν είχαν κουράγιο ούτε για να διεκδικήσουν το χάλκινο μετάλλιο.
Η Κωνσταντινούπολη ξεχύθηκε στους δρόμους για να γιορτάσει την πρόκριση στον τελικό, μόνο που ο Κέβιν Ντουράντ δεν είχε όρεξη για χωρατά: 38 πόντους στον ημιτελικό με τους Λιθουανούς, 28 στον τελικό, 12/25 τρίποντα σε ένα οργιαστικό Σαββατοκύριακο, ο σώζων εαυτόν σωθήτω.
Η «επιχείρηση εξιλέωση και επιστροφή στα θρανία», που κήρυξαν στην απέναντι ακτή του Ατλαντικού μετά το πατατράκ της Σαϊτάμα, είχε μόλις ευδοκιμήσει. Ολυμπιονίκες στο Πεκίνο και πρωταθλητές Κόσμου πλέον οι Αμερικανοί, δεν σκόπευαν να ξανακοιτάξουν πίσω από τον ώμο τους. Το αήττητο σερί των ΗΠΑ έμελλε να κρατήσει μέχρι το 2019, όταν στραπατσαρίστηκαν στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Κίνας.
Η Ελλάδα στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα 2010
Προπονητής: Γιόνας Καζλάουσκας
Αγκυρα (28/8/2010)
ΕΛΛΑΔΑ – ΚΙΝΑ 89-81 (47-37)
ΕΛΛΑΔΑ: Βουγιούκας, Μπουρούσης 21, Ζήσης 21, Σπανούλης 19, Καλάθης 2, Πρίντεζης, Περπέρογλου 6, Τσαρτσαρής 6, Διαμαντίδης 11, Καϊμακόγλου 3.
Άγκυρα (29/8/2010)
ΕΛΛΑΔΑ – ΠΟΥΕΡΤΟ ΡΙΚΟ 83-80 (35-41)
ΕΛΛΑΔΑ: Βουγιούκας 2, Μπουρούσης 12, Ζήσης 7, Σπανούλης 28, Καλάθης, Πρίντεζης 3, Περπέρογλου 5, Τσαρτσαρής 14, Διαμαντίδης 12, Καϊμακόγλου.
Άγκυρα (31/8/2010)
ΕΛΛΑΔΑ – ΤΟΥΡΚΙΑ 65-76 (39-41)
ΕΛΛΑΔΑ: Μπουρούσης 15, Ζήσης 3, Σπανούλης 5, Καλάθης 6, Φώτσης 7, Περπέρογλου 4, Τσαρτσαρής 2, Διαμαντίδης 8, Καϊμακόγλου 6, Σχορτσανίτης 9.
Άγκυρα (1/9/2010)
ΕΛΛΑΔΑ – ΑΚΤΗ ΕΛΕΦΑΝΤΟΣΤΟΥ 97-60 (47-19)
ΕΛΛΑΔΑ: Βουγιούκας 4, Μπουρούσης 9, Ζήσης 4, Σπανούλης 10, Καλάθης 15, Φώτσης 6, Πρίντεζης 12, Περπέρογλου 2, Τσαρτσαρής 12, Διαμαντίδης 5, Καϊμακόγλου 8, Σχορτσανίτης 10.
Άγκυρα (2/9/2010)
ΕΛΛΑΔΑ – ΡΩΣΙΑ 69-73 (30-30)
ΕΛΛΑΔΑ: Μπουρούσης 5, Ζήσης 11, Σπανούλης 8, Καλάθης 3, Πρίντεζης 4, Περπέρογλου 4, Τσαρτσαρής 3, Διαμαντίδης 8, Καϊμακόγλου 7, Σχορτσανίτης 16.
Κωνσταντινούπολη (4/9/2010)
ΕΛΛΑΔΑ – ΙΣΠΑΝΙΑ 72-80 (31-37)
ΕΛΛΑΔΑ: Μπουρούσης 2, Ζήσης 16, Σπανούλης 12, Καλάθης 1, Φώτσης 12, Πρίντεζης, Περπέρογλου, Τσαρτσαρής, Διαμαντίδης 16, Σχορτσανίτης 13.