Μπαλτσερόφσκι στο Gazzetta: «Δεν έχω μίσος για ό,τι μου συνέβη, άλλοι έχουν πιο σοβαρά προβλήματα»
Ο Μαρσίν Μπαλτσερόφσκι, πατέρας του νέου σέντερ του Παναθηναϊκού Όλεκ, αισθάνεται τον αέρα στο πρόσωπό του. Βρίσκεται σε ένα αυτοκίνητο. Συνοδηγός. Όλα είναι υπέροχα στη ζωή του. Παίζει μπάσκετ, έχει μία γυναίκα, η οποία τον αγαπάει και στην ηλικία των 20 χρόνων, αισθάνεται πως όλος ο κόσμος βρίσκεται στα χέρια του.
Αισθάνεται ότι μπορεί να χειριστεί τη ζωή, όπως ακριβώς κάνει με την πορτοκαλί μπάλα. Με μία δόση μαεστρίας. Και ας ξέρει ότι δεν μπορεί να γίνει ένας αθλητής υψηλότατης κλάσης. Σε εκείνη την ηλικία, όλοι αισθανόμαστε άτρωτοι. Ανίκητοι. Ασταμάτητοι.
Αρκεί μία στιγμή. Ένας εκκωφαντικός θόρυβος. Και μετά, για λίγο, σκοτάδι. Θαρρείς πως κάποιος θα έλεγε πως η ζωή του άλλαξε.
Ναι, αυτό συνέβη. Αποκλειστικά στην ικανότητά του να περπατάει. Το τροχαίο στο οποίο ενεπλάκη του στέρησε τα πόδια του.
Αλλά δεν του άλλαξε τη ζωή. Ο Μαρσίν είδε τη σύντροφό του να μένει κοντά του. Να μη το βάζει στα πόδια. Απέκτησε δύο παιδιά. Και δεν έχασε σχεδόν ποτέ το χαμόγελό του.
Τον βοήθησε το μπάσκετ. Σχεδόν αμέσως μετά το ατύχημα, ο Μαρσίν Μπαλτσερόφσκι ασχολήθηκε ξανά με την καλαθοσφαίριση. Αυτή τη φορά, υποχρεωτικά, με αμαξίδιο. Μαζί του έφτασε σε πολλά μέρη της Ευρώπης. Έγινε και προπονητής, στην ομάδα της χώρας του.
Η διαδρομή τον έφερε στην Ελλάδα. Για να είναι κοντά στον Όλεκ, τον νέο σέντερ του Παναθηναϊκού. Και φόρεσε και αυτός τα πράσινα με το τριφύλλι.
Ο Μαρσίν Μπαλτσερόφσκι δεν χάνει το κέφι και το χαμόγελό του. Μολονότι κάποιες διαδρομές στην Αθήνα του έχουν προκαλέσει τον προβληματισμό που δίνουν εδώ και χρόνια σε όλους τους ανθρώπους που είναι υποχρεωμένοι να χρησιμοποιούν αμαξίδιο για τις μετακινήσεις του, δεν σταματάει να μιλάει με τα καλύτερα λόγια για την πόλη που ζει.
Και τον Παναθηναϊκό. Εκεί άλλωστε παίζει το ένα από τα δύο καμάρια του, ο Όλεκ, ο οποίος μπορεί να ξεκίνησε από την κολύμβηση, για να είναι μόνος σε μία υδάτινη διαδρομή, αλλά σύντομα, τον κέρδισε το μπάσκετ. Όπως τον μπαμπά του...
«Έχω περισσότερα χρόνια που βρίσκομαι στο αναπηρικό καροτσάκι, απ' όταν βάδιζα»
Ο κόουτς της ομάδας, ο Γιώργος Κοντός, μου είπε ότι ζητήσατε να έρθετε στον Παναθηναϊκό, στην ομάδα με το αμαξίδιο, για να παίξετε. Γιατί;
«Επειδή ήρθα στην Ελλάδα με το γιο μου, τον Όλεκ. Έχει συμβόλαιο με τον Παναθηναϊκό και το πλάνο ήταν να έρθει όλη η οικογένεια μαζί του. Μόλις έμαθα ότι ο Όλεκ υπέγραψε, έστειλα ένα mail στον προπονητή της ομάδας και τον ρώτησα αν μπορώ να έρθω στην ομάδα με αμαξίδιο.
Έστω για να με βοηθήσουν μέσα από προπονήσεις ή ακόμα να αγωνιστώ και μαζί τους. Και μόλις ήρθα, η πρώτη λύση ήταν να μην παίξω, γιατί επιτρέπονται μόνο δύο ξένοι σε κάθε ομάδα. Αλλά μετά βρέθηκε η λύση και μπορώ να αγωνιστώ. Κάτι που είναι πολύ ωραίο να παίζω στο ίδιο κλαμπ με το γιο μου. Είναι όμορφο».
Άρα ακολουθείτε τον Όλεκ σε όλη την καριέρα του, ως προς τις μετακινήσεις σε κάθε χώρα;
«Όχι. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε εδώ, μαζί του, η αδερφή του τελείωσε το σχολείο στην Πολωνία και πρέπει να πάει στο Γυμνάσιο. Και στην Ελλάδα υπάρχει αγγλικό σχολείο, το οποίο μπορεί να το ακολουθήσει, οπότε ήρθαμε μαζί και θα μείνουμε για να βοηθήσουμε και τον Όλεκ.
Είναι πρώτη φορά στην Ελλάδα και είναι υπέροχα. Επίσης, ο Όλεκ έφυγε από το σπίτι, για να παίξει μπάσκετ, όταν ήταν 14 ετών. Κάθε φορά είναι μόνος του, επειδή έπαιζα σε μία διαφορετική λίγκα, για παράδειγμα στη Γερμανία και σε άλλες χώρες, αλλά αυτή τη φορά βρέθηκε η λύση και είμαστε όλοι μαζί».
Θυμάστε τη ζωή σας πριν το ατύχημα;
«Φυσικά. Ήταν όμορφη. Ήμουν νέος, 20 ετών και ξεκινούσα να ζω. Μου άρεσε... Μετά όλα άλλαξαν, αλλά ήρθε ο Όλεκ, το πρώτο μας παιδί. Και τα χρόνια κυλούσαν. Τώρα έχω περισσότερα χρόνια που βρίσκομαι στο αναπηρικό καροτσάκι, απ' όσα όταν μπορούσα να περπατάω.
Έχω την ίδια καλή ζωή, όπως ήμουν πριν το ατύχημα. Δεν μπορώ να πω κάτι κακό για τη ζωή μου».
Έχετε την εμπειρία από το μπάσκετ με αμαξίδιο. Πριν το ατύχημα, παίζατε;
«Ναι, είχα αγωνιστεί στη Β' Κατηγορία της Πολωνίας και έπαθα το ατύχημα όταν ήμουν 21 ετών. Αυτό, φυσικά, σταμάτησε την καριέρα μου στο μπάσκετ των ορθίων. Δεν ξέρω... Λέω κάθε φορά πώς όταν έπαιζα, ήμουν στη θέση του σέντερ. Το ύψος μου είναι δύο μέτρα.
Αλλά ήξερα ότι δεν θα μπορούσα να παίξω σε υψηλό επίπεδο. Στο μπάσκετ με αμαξίδιο έχω αγωνιστεί στους Παραολυμπιακούς Αγώνες, πολλές φορές στην Ευρώπη, σε Παγκόσμιο Κύπελλο. Σε καλές ομάδες της Ευρώπης. Έτσι έχει η κατάσταση...».
Το ατύχημα σας έγινε προτού γεννηθεί ο Όλεκ, ο οποίος σας γνώρισε μόνο όταν βρισκόσασταν στο καροτσάκι. Πώς ήταν η σχέση σας;
«Είμαστε σα φίλοι, όχι σαν πατέρας και γιος. Νομίζω ότι έχουμε καλή σχέση. Ξεκίνησε να παίζει παίζει μπάσκετ στην ομάδα που έπαιζα και εγώ, όταν ήταν εννιά ετών.
Πριν απ' αυτό έκανε κολύμβηση. Ήταν καλός σε αυτό. Μετά από λίγο του είπα ότι πρέπει να αλλάξει άθλημα, ότι δεν μου αρέσει να κάθεται στην πισίνα. Πάμε στο μπάσκετ, ήταν τα λόγια μου.
Του άρεσε που ήταν μόνος του, μου είχε πει ότι θέλει να συνεχίσει επειδή ήταν σε μία διαδρομή, εντελώς μόνος του.
Πήγαμε στην Γκόρνικ Βάλμπριχ και εκεί ξεκίνησε. Μετά προέκυψε η πιθανότητα να πάει στην Ισπανία και την Γκραν Κανάρια. Δουλέψαμε πολύ σκληρά, τα κατάφερε και τώρα είναι μία χαρά».
Θυμάστε την πρώτη φορά που ρώτησε για το αμαξίδιο;
«Όχι! Νομίζω ότι γι' αυτόν ήταν φυσιολογικό. Όταν γεννήθηκε, ήμουν στο αμαξίδιο, όποτε γι' αυτόν ήταν κάτι φυσιολογικό. Δεν υπήρχε κάποια άλλη επιλογή.
Ούτε χρειάστηκε να με βοηθήσει στη ζωή μου. Έκανα τα πάντα μόνος μου. Με ακολουθούσε στην προπόνηση μπάσκετ με αμαξίδιο, με έβλεπε που έπαιζε, είτε στη Γερμανία, είτε στην Ισπανία. Ειδικά στην πρώτη, επειδή είχε περισσότερο χρόνο, ήταν σχεδόν σε όλα τα ματς».
«Ο Όλεκ ήθελε να μείνει στην κολύμβηση»
«Το αντάλλαγμα για το ατύχημα ήταν η σύντροφός μου, έμεινε μαζί μου»
Πολλοί που έχουν υποστεί ένα τέτοιο ατύχημα, υποστηρίζουν ότι μπορεί να έχουν χάσει κάτι – στην περίπτωσή σας την ικανότητα τους βαδίσματος – αλλά παίρνουν κάτι σε «αντάλλαγμα». Ισχύει αυτό και αν ναι, τι ήταν;
«Για εμένα, η σύντροφός μου, η οποία μετά έγινε η σύζυγός μου. Έμεινε μαζί μου. Είχαμε σχέση πριν το ατύχημα και έμεινε μαζί μου και μετά. Αυτό είναι καλό. Κατάφερα να ξεκινήσω με το αμαξίδιο μετά από ένα χρόνο.
Στην αρχή μου έλεγαν ότι είχα πιθανότητες να αποκατασταθώ και να μπορέσω να παίξω ξανά. Αλλά ύστερα τα δεδομένα άλλαξαν.
Ένα χρόνο μετά, άλλος γιατρός, ο οποίος είδε την περίπτωσή μου, διαπίστωσε ότι δεν θα μπορούσα να περπατήσω ξανά. Ξεκίνησα τον αθλητισμό και αυτό με βοήθησε στη ζωή μου, παντού, σε όλους τους τομείς. Δεν ήξερα τίποτα για το μπάσκετ με αμαξίδιο.
Και όμως, κατάφερα να αγωνιστώ σε υψηλό επίπεδο στο μπάσκετ με αμαξίδιο. Και είχα (και έχω) τη βοήθεια από τη σύζυγό μου κάθε φορά».
Είδατε φίλους ή συγγενείς να αλλάζουν τη συμπεριφορά τους, μετά το ατύχημα;
«Ίσως έχω ένα φίλο, απ' αυτούς που είχα πριν το ατύχημα. Αλλά απέκτησα νέους φίλους. Από την Εθνική ομάδα, στην Πολωνία και στους άλλους συλλόγους. Και κάθε καλοκαίρι που μαζευόμαστε ξανά, βλέπουμε ο ένας τον άλλον. Για εμένα αυτή η ζωή είναι πια φυσιολογική.
Ίσως στην Ελλάδα είναι λίγο πιο δύσκολη. Δεν είναι εύκολο να πας κάπου. Πρέπει να βγεις στο δρόμο επειδή το πεζοδρόμιο είναι στενό ή μπορεί να συναντήσεις ένα παρκαρισμένο αμάξι, υπάρχουν δέντρα.
Τώρα που έχω αυτοκίνητο και οδηγώ, στα δεξιά και στα αριστερά του δρόμου εμφανίζονται συνέχεια μηχανές. Είναι συνηθισμένο για τους Έλληνες, αλλά για κάποιον νεοφερμένο είναι δύσκολο.
Μπορώ να πάω για ψώνια, υπάρχουν αναβατήρια και διαδρομές που μπορώ να ακολουθήσω (ράμπες). Θέλω να πάω στην Ακρόπολη και αν μπορώ να γυρίσω και την παλιά πόλη. Έχει αρκετή ζέστη, αλλά έχουμε κλιματισμό. Είναι καλή η ζωή στην Αθήνα. Δεν μου αρέσει η ζέστη, αλλά ούτε το χιόνι, γιατί δεν μπορώ να μετακινηθώ».
Ως κόουτς, σας αρέσει να δίνετε οδηγίες ή συμβουλές στον Όλεκ;
«Τώρα, μόνο μετά τα παιχνίδια. Μιλάμε για κάποια λάθη που μπορεί να κάνει, αλλά και για τα καλά. Αλλά δεν τον βοηθάω σε κάτι. Έχει εξαιρετικούς προπονητές, έχει τον Εργκίν Αταμάν, ο οποίος έχει κερδίσει δύο φορές της EuroLeague, έχω μεγάλο σεβασμό.
Κάθε φορά βλέπω τα παιχνίδια του Όλεκ, είχα πάει και στο τουρνουά «Παύλος Γιαννακόπουλος». Πλέον, αν χρειαστεί κάποια συμβουλή, τη δίνω μόνο ως πατέρας.
Και στην Γκραν Κανάρια είχε καλούς προπονητές και στην Εθνική ομάδα.
Τώρα που βρίσκεται στη EuroLeague, αυτό που πρέπει να κάνει είναι να κερδίζει. Η περασμένη σεζόν δεν ήταν καλή για τον Παναθηναϊκό. Αλλά η ατμόσφαιρα στο γήπεδο είναι εκπληκτική. Οι φίλαθλοι είναι υπέροχοι.
Μου είπε να περιμένω, γιατί ακολουθεί το ντέρμπι με τον Ολυμπιακό (σ.σ. η συνέντευξη έγινε πριν το ντέρμπι «αιωνίων» με τον Μαρσίν να πηγαίνει στο ΟΑΚΑ). Εκεί, μου είπε ο Όλεκ, ότι θα δω την πραγματική ατμόσφαιρα».
Αναρωτηθήκατε ποτέ «γιατί σε εμένα»;
«Όχι! Είχα τη σύζυγό μου να με στηρίξει και ξεκίνησα τον αθλητισμό αρκετά γρήγορα. Και άλλα πράγματα. Όταν είχα την ικανότητα να περπατάω, δεν μπορούσα να συνειδητοποιήσω ότι υπάρχουν άνθρωποι με αναπηρίες. Ύστερα κατάλαβα ότι υπάρχουν τόσοι πολλοί συνάνθρωποι μας με κινητικά προβλήματα. Βρίσκομαι σε μία καρέκλα, αλλά είμαι δυνατός. Δεν αποτελεί πρόβλημα.
Οκ, δεν μπορώ να ανέβω σκαλοπάτια ή αν δεν έχω πρόσβαση δεν είναι εύκολο να πάω κάπου με το καρότσι μου. Αλλά είναι η φυσιολογική μου ζωή. Δεν έχω μίσος για ό,τι μου συνέβη. Έχουν περάσει 25 χρόνια που βρίσκομαι στο αναπηρικό καροτσάκι. Έχω καλή ζωή και άλλοι άνθρωποι έχουν μεγαλύτερα προβλήματα από τα δικά μου».
Είναι ο κόσμος έτοιμος για να αποδεχτεί και να ενοποιηθεί με τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν κινητικά προβλήματα;
«Νομίζω πως ναι. Ειδικά στην Ελλάδα, ο κόσμος με ρωτάει αν χρειάζομαι βοήθεια ή κάτι άλλο, ενδιαφέρονται. Κάποιος σταμάτησε τη μηχανή του και κατέβηκε για να με ρωτήσει αν ήθελα βοήθεια. Ο κόσμος είναι πιο έτοιμος απ' ότι ήταν είκοσι ή σαράντα χρόνια νωρίτερα. Τότε δεν ήταν έτοιμος να αντιμετωπίσει άτομα με κινητικά προβλήματα.
Ίσως κάποιες χώρες, όπως η Ρωσία ή άλλες, δεν είναι απόλυτα έτοιμες, αλλά στις υπόλοιπες η ζωή μας είναι πιο εύκολη».
Ας μιλήσουμε και για τον Παναθηναϊκό. Και φέτος η ομάδα αναζητεί να κάνει ένα παραπάνω ευρωπαϊκό βήμα. Ως παίκτης και προπονητής του μπάσκετ με αμαξίδιο πώς αισθάνεστε για την ομάδα;
«Είναι όμορφα τα συναισθήματά μου. Έχω ελπίδες για κάτι καλό. Ερχόμενος, πίστευα ότι δεν είναι καλή ομάδα. Αλλά μόλις έφτασα και είδα τους παίκτες κατάλαβα ότι είναι είναι το ακριβώς αντίθετο από την άποψή μου.
Έχουμε πολλές λύσεις για να παίζουμε. Έχουμε καλές ελπίδες για την Ευρώπη, αλλά και για το ελληνικό πρωτάθλημα και το Κύπελλο.
Ξέρω ότι ο Παναθηναϊκός στο μπάσκετ, στο μπάσκετ με αμαξίδιο θέλει τίτλους. Έχει ιστορία και μου αρέσουν αυτές οι ομάδες που έχουν παρελθόν και φιλάθλους».
Ο Παναθηναϊκός έχει και πολλά τμήματα για Α.ΜΕ.Α. Υπάρχει κάτι αντίστοιχο στην Πολωνία ή σε άλλες χώρες που έχετε παίξει μπάσκετ;
«Όχι. Ο Παναθηναϊκός διαθέτει αρκετά τμήματα. Στην Πολωνία δεν είναι έτσι. Το παλιό μου κλαμπ έχει μπάσκετ για ορθίους και τμήμα με αμαξίδιο. Εδώ είναι όμορφα.
Προσπαθούν να κάνουν πιο πολλά πράγματα για τους ανθρώπους με αναπηρία, όχι μόνο στο μπάσκετ, αλλά και σε άλλα αθλήματα. Αισθάνομαι υπερήφανος για την προσπάθεια που γίνεται».