Βαντερλέι Ντε Λίμα στο Gazzetta: «Δεν θα άλλαζα ποτέ ό,τι έγινε το 2004, ακόμα κι αν μου έδιναν το χρυσό»
Κάθε τέσσερα χρόνια που έχουμε Ολυμπιακούς Αγώνες, υπάρχουν ιστορίες οι οποίες ξεχωρίζουν και για πολλά χρόνια αποτελούν αντικείμενο συζήτησης ή μένουν σαν μια γερή ανάμνηση που δεν σβήνει ποτέ.
Στους Ολυμπιακούς της Αθήνας, υπήρξαν 2-3 τέτοιες στιγμές, θετικές ή αρνητικές, με δυνατό αντίκτυπο, που ασχολήθηκε όλος ο πλανήτης. Η υπόθεση Κεντέρη - Θάνου, η επιστροφή των Αγώνων στην Αρχαία Ολυμπία και το Καλλιμάρμαρο με το αγώνισμα της σφαιροβολίας και την τοξοβολία αντίστοιχα, αλλά και το περιστατικό με την επίθεση στον μαραθώνιο των ανδρών.
«Θύμα» της επίθεσης, ήταν ο Βραζιλιάνος Βαντερλέι Κορδέιρο ντε Λίμα, ο οποίος πήγαινε ολοταχώς για το χρυσό μετάλλιο. Στο ύψος του Χολαργού, μεταξύ του 35ου και του 36ου χλμ, στην Λ. Μεσογείων 259, με την άκρη του ματιού του διακρίνει έναν άνδρα με κιλτ, να τρέχει προς το μέρος του. Πριν καλά καλά προλάβει να αντιδράσει, ο άνδρας αυτός, τον αγκαλιάζει και τον σπρώχνει εκτός πορείας σοκάροντας τους πάντες. Ηταν ο Κορνίλιους Χόραν, ένας πρώην Ιρλανδός ιεροκήρυκας, που λίγους μήνες πρίν είχε «εισβάλει» σε πίστα, εν ώρα αγώνα της Formula 1.
Το σοκ για τον Λίμα ήταν ισχυρό, καθώς το χρυσό άρχισε να γλιστράει από τα χέρια του. Παρά την πίκρα και την ψυχρολουσία όμως, έφτασε στο Καλλιμάρμαρο και πανηγύρισε με την καρδιά του το χάλκινο μετάλλιο που κατακτούσε, σαν να μην είχε γίνει τίποτε απολύτως, 7 χιλιόμετρα πιο πίσω.
Η ιστορία του συγκίνησε και στην τελετή λήξης ο Ζακ Ρογκ του απένειμε το μετάλλιο «Πιέρ ντε Κουμπερντέν» για το ήθος και το σθένος που έδειξε την ώρα του αγώνα. Ηταν από τις σπάνιες φορές στην ιστορία, που ο νικητής ξεχάστηκε γρήγορα και ο τρίτος, ήταν αυτός για τον οποίο μιλούσε όλος ο πλανήτης.
Από τότε πέρασαν 19 χρόνια, στην πατρίδα του θεωρείται ήρωας, όπως ήρωας θεωρείται και ο Πολύβιος Κόσσυβας, ο άνθρωπος που… όρμησε στο περιστατικό με τον Χόραν και βοήθησε τον Ντε Λίμα να σταθεί στα πόδια του και να συνεχίσει την κούρσα. Χάρη στη παρέμβασή του, ο μύθος του Ντε Λίμα έμεινε «ζωντανός» στη χώρα του. Γυρίστηκαν ντοκιμαντέρ για το περιστατικό και οι δυο τους διατήρησαν μία φιλία, η οποία δυστυχώς στις αρχές του 2023 «διακόπηκε» από τον θάνατο του κ. Κόσσυβα.
Ο Βραζιλιάνος, 19 χρόνια μετά, επισκέφτηκε ξανά την Ελλάδα όπου αποφάσισε χθες, να τρέξει σε μαραθώνιο για τελευταία φορά στην καριέρα του. Αποφάσισε να το κάνει στην Ελλάδα, γιατί, όπως εκμυστηρεύτηκε στο Gazzetta, η «ιστορία του είναι εδώ».
Για χάρη του μάλιστα ταξίδεψαν τηλεοπτικά συνεργεία και μια βραζιλιάνικη παραγωγή προκειμένου να κάνει ένα ντοκιμαντέρ για την «αναβίωση» του αγώνα του 2004.
Μία ημέρα πριν τη κούρσα, το Gazzetta τον συνάντησε στο ξενοδοχείο όπου διέμενε και μας άνοιξε την καρδιά του για την Ελλάδα, τα όσα έγιναν το 2004, αλλά και το πόσο σημαντικό ρόλο έπαιξε ο Πολύβιος Κόσσυβας στη ζωή του.
Η ιστορία μου είναι γραμμένη με αυτό που συνέβη το 2004 και δεν την αλλάζω με τίποτα
- Μετά από 19 χρόνια ξανά στην Κλασική διαδρομή, αλλά σε πιο… χαλαρό αγώνα. Πως αισθάνεσαι;
Το συναίσθημα είναι πολύ έντονο. Εχω μεγάλες προσδοκίες. Βέβαια θα είναι πολύ διαφορετικά από το 2004. Είναι μια άλλη στιγμή της ζωής μου και είμαι σε άλλη φυσική κατάσταση. Αλλά η θέληση της συμμετοχής είναι η ίδια με το 2004. Περίμενα με ανυπομονησία να τελειώσω την κούρσα και να απολαύσω κάθε χιλιόμετρο ωστε να θυμηθώ λίγο την ιστορία μου το 2004.
- Συνήθως μιλάμε για τον νικητή, αλλά το 2004 δεν μιλούσαμε για τον νικητή στον μαραθώνιο. Το ίδιο και στην Ελλάδα. Οταν αποφάσισες να έρθεις να τρέξεις, υπήρχε ενθουσιασμός στο δρομικό κίνημα. Πως το αξιολογείς;
Δεν μπορούσα να το φανταστώ ότι θα ήταν τόσο έντονο. Προσπαθώ να αντιληφθώ αυτά που συμβαίνουν.
- Ο Μπαλντίνι πριν μερικά χρόνια είχε πει πως, ακόμη πίστευε ότι θα κερδίσει, αλλά είχε και αμφιβολίες αφού δεν ήξερε αν θα είχες τις ίδιες δυνάμεις αν δεν είχε γίνει η επίθεση σε σένα…
Οπως δεν ήξερε αν θα ήταν αυτός πρώτος τι θα είχε γίνει. Πιθανόν θα αναγνώριζαν περισσότερο αυτόν. Εσύ θα άλλαζες την ιστορία; Αν ήταν αυτός μπροστά και κέρδιζες εσύ το χρυσό, θα άλλαζες την ιστορία ή θα την άφηνες ως έχει;
Αυτό που μπορώ να πω είναι πως ήταν μεγάλη στιγμή για να αποκτήσω ένα μετάλλιο και ήμουν χαρούμενος και με το χάλκινο. Και τέταρτος να ήμουν, θα είχα την ίδια χαρά που είχα και με το μετάλλιο. Το ονειρεύτηκα, το έβαλα στο μυαλό μου. Εβαλα στο μυαλό μου όλες τις στιγμές της προετοιμασίας μου για εκείνο τον αγώνα. Το έβλεπα σαν ταινία στο μυαλό μου και είχα σκέψη ένα μετάλλιο. Αυτό προσδοκούσα. Ηταν σημαντικό. Ολη η προετοιμασία με βοήθησε στο να πάρω το μετάλλιο παρά αυτό που συνέβη.
- Οταν μπήκες στο στάδιο όλοι συζητούσαν τι είχε συμβεί, αλλά αν ήταν άλλος αθλητής θα ήταν θλιμένος. Εσύ μπήκες… πανηγυρίζοντας με αεροπλανικό στυλ. Τελικά σε έναν τέτοιο αγώνα μετράει το μετάλλιο ή η συμμετοχή;
Οταν κοιτάζω τα όσα έχω βιώσει, μου ήταν δύσκολο να φτάσω ως εδώ που έφτασα. Είχα τα πάντα ανάποδα, για να μην καταφέρω τίποτα. Αλλά είχα τρομερή επιμονή. Κοιτάζοντας όσα έχω περάσει σε προσωπικό επίπεδο και στην καριέρα μου, το να κερδίσω το μετάλλιο ήταν σημαντικό. Και η συμμετοχή φυσικά. Η ιστορία μου είναι τόσο σημαντική όσο το μετάλλιο. Δεν θα άλλαζα ότι έγινε το 2004. Στη κούρσα είχα αμφιβολίες για το τι έκανα. Δεν ξέρω αν θα κέρδιζα. Οταν ήμουν μπροστά, έτρεχα για το χρυσό. Αλλά η επίθεση του Χόραν άλλαξε όλη την ιστορία. Οσα βίωσα, είχε συνέπειες πολύ δυνατές στη φυσική μου κατάσταση. Στο 35χλμ περίπου. Με όλα τα προβλήματα, ακόμη ήμουν μπροστά και μετά με πέρασε ο Ιταλός. Δεν μπορώ να πείσω τον Μπαλντίνι τι θα γινόταν. Δεν ήξερε και τι είχε συμβεί. Δεν θέλω να του πάρω την επιτυχία. Με τίποτα. Αλλά ο τρόπος που αντέδρασε μετά τη κούρσα στις δηλώσεις, δεν…. Έλαμψε και τόσο. Περισσότερο ρωτούσαν εμένα αντί γι’ αυτόν. Εχασε μεγάλη ευκαιρία να γίνει πιο συμπαθής σε μια ερώτηση που του έγινε, όταν είπε ότι θα κέρδιζε με οποιονδήποτε τρόπο. Ποτέ έναν μεγάλο αθλητή δεν μπορείς να υποβαθμίζεις τον αντίπαλο. Την άλλη μέρα στη συνέντευξη Τύπου, είπε αυτά που είπε.
«Η παρουσία του Πολύβιου Κόσσυβα θα είναι συνεχώς πάνω μου»
- Στην Ελλάδα υπήρχε επίσης αυτή η αίσθηση. Η επίθεση που δέχτηκες έγινε κι εδώ αντικείμενο συζήτησης και για λόγους ασφάλειας…
Σε καμία στιγμή δεν αμφέβαλα για το ότι τα πράγματα ήταν καλά. Ηθελα επιχειρήματα για να πω κάτι άλλο. Οτι μου έκαναν κακό. Αλλά το να πάρω το μετάλλιο ηταν κάτι μεγαλύτερο για μένα από όλο αυτό.
- Ηταν σημαντικότερο το χάλκινο ή το Πιέρ ντε Κουμπερντέν;
Το δεύτερο ήταν συνεπεια του τι έγινε. Επομένως το χάλκινο, γιατί είναι η ιστορία μου. Η ζωη μου.
- Για τον Πολύβιο Κόσσυβα… Πώς ήταν η πρώτη σας συνάντηση μετά το περιστατικό; Τι είπατε;
Ηταν μεγάλη έκπληξη η παρουσία του στα βραβεία της Ολυμπιακής Επιτροπής. Ηταν τα βραβεία της χρονιάς και είχα κερδίσει όλους τους τίτλους. Οταν ήρθε ήταν μια έκπληξη που δεν την ήξερα. Εμφανίστηκε ξαφνικά στο δημοτικό θέατρο. Εγώ δεν μιλάω αγγλικά, αυτός πορτογαλικά, αλλά τα βλέμματά μας μιλούσαν. Ηταν σαν να ξέραμε ο ένας τον άλλον και καταλαβαίναμε. Ηταν μια αξέχαστη στιγμή. Με πήρε μια μεγάλη αγκαλιά. Μία μεγάλη κι σημαντική ανάμνηση την οποία έχω επειδή έγινε ότι έγινε εδώ. Στην τηλεόραση είδα τι έγινε, δεβ θυμόμουν το πρόσωπό του στην Αθήνα, αλλά η… παρουσία του υπάρχει πάνω μου. Σε αυτή την αγκαλιά που μου έδωσε. Εχω μεγάλη αγάπη γι’ αυτόν και ότι έκανε.
- Κρατήσατε επαφή;
Αλλάξαμε μέιλ και το 2014 επέστρεψα στην Ελλάδα λόγω ενός ντοκιμαντέρ, ώστε να συναντηθούμε, αλλά δεν ξέρω γιατί, δεν τα καταφέραμε να βρεθούμε. Στο πρότζεκτ αυτό, τον Μάρτιο ήρθα πάλι στην Ελλάδα για το ντοκιμαντέρ της Επιτροπής. Του έστειλα μέιλ και δεν πήρα απάντηση. Μου έστειλε μετά, τον Ιανουάριο η κόρη του και με ενημέρωσε ότι είχε πεθάνει. Με αναστάτωσε αυτό γιατί τον περίμενα. Ηθελα να τον συναντήσω… Και ο θάνατός του ακούστηκε πολύ στην Βραζιλία. Τον αγαπούσαν εκει. Συνάντησα την κόρη του, την Σμαράγδα. Συγκινηθήκαμε πολύ. Μου είπε το πως ήταν η κατάσταση. Μιλήσαμε για το μεγαλείο του, για αυτό που έκανε. Κι αυτό με έκανε περήφανο. Εχοντας επαφή μαζί του, έβλεπα την αγάπη του.
Η φάρμα, η Ελλάδα και η ευκαιρία ζωής μέσω του αθλητισμού για τα παιδιά της Βραζιλίας
- Σταμάτησες τους αγώνες 15 χρόνια τώρα, αλλά επέστρεψες για μια τελευταία κούρσα. Εμαθα ότι ασχολείσαι με μία… φάρμα. Ισχύει;
Ναι! Εκεί είναι η ζωή μου και η ιστορία μου. Η καθημερινότητά μου. Μέσω του αθλητισμού κατάφερα να έχω αυτό που έχω. Κατάγομαι από εκεί και ο αθλητισμός με γύρισε στις ρίζες μου. Οταν είμαι εκεί, έχω μπόλικη δουλειά. Εχω τις αγελάδες μου…
- Σκέφτεσαι να επιστρέψεις σε κάποιο πόστο στον στίβο;
Ζω τον αθλητισμό κι ας έχω σταματήσει από το 2008. Ανοιξαμε ένα ινστιτουτο με το όνομά μου (https://www.ivcl.org.br/), ώστε να δουλέψουμε με νέα παιδι. Ειναι μια κοινωνική δουλειά που κάνουμε, για να δώσουμε ευκαιρία σε παιδιά που προέρχονται από καταστάσεις ευαίσθητες, να το πω έτσι. Τα εκπαιδεύουμε μέσω του αθλητισμού να ενταχθούν στη κοινωνία. Εχουμε 350 παιδιά αυτή τη στιγμή
- Κάτι τελευταίο για τους Ελληνες και την παρουσία σου στη χώρα μας;
Οσες φορές έχω έρθει ήμουν πολύ χαρούμενος γιατί κόσμος με αναγνώρισε. Ευχαριστώ πάρα πολύ την ελληνική ομοσπονδια και την Ολυμπιακή Επιτροπή. Είστε πολύ φιλόξενοι. Αισθάνομαι ευγνώμων πραγματικά. Είναι ξεχωριστό το ότι μετά από 19 χρόνια μου δόθηκε η ευκαιρία να πατήσω στον ιερό αυτό τόπο και να τρέξω ξανά την ιστορική διαδρομή. Και να κάνω αυτό που αγαπάω, να τρέξω, μαζί με τους Ελληνες. Είναι μια ξεχωριστή στιγμή στη ζωή μου. Δεν φανταζόμουν ότι θα ζούσα πάλι το ίδιο συναίσθημα όπως το 2004!
@Photo credits: eurokinissi, ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ, MΑΡΚΟΣ ΧΟΥΖΟΥΡΗΣ
