Γιάννης Κωνσταντέλιας: Ένα παιδί που προκαλεί... αχρωματοψία!

Ο Γιάννης ήρθε στη ζωή στην οδό Έρωτος στον Βόλο. Μα ο δρόμος του πατρικού του εύκολα θα μπορούσε να μετονομαστεί σε οδό Ποδοσφαίρου. Άλλωστε, ανέκαθεν έρωτας και μπάλα ήταν έννοιες σχεδόν ταυτόσημες στο δικό του κεφάλι.

«Ξεχώριζε. Του άρεσε η ντρίμπλα, το μπάσιμο... Πώς να στο πω, ήταν... μπήχτης», είχε δηλώσει χαρακτηριστικά στο Gazzetta ένας από τους καλύτερους φίλους του παππού του, που είχε την τύχη να είναι μάρτυρας στα πιο πρώιμα βήματά του. Βλέπετε, ό,τι τον κάνει και τώρα ξεχωριστό, έρεε από πάντα στο αίμα του. Ακόμα κι αν χρειάστηκε η ατυχία ενός συνομηλίκου του για να βγει για πρώτη φορά στην επιφάνεια το ταλέντο του.

Ο «Ντέλιας» δεν πήγε από μικρός σε κάποια ακαδημία, έπαιζε στον δρόμο με τους φίλους του, σε αλάνες και τσιμέντα ή στα 5Χ5 της γειτονιάς με το παχύ καουτσούκ. Η μοίρα τον έφερε ένα απόγευμα στο συρματόπλεγμα του γηπέδου της σχολής ποδοσφαίρου Τσιφλόγλου να παρακολουθεί τα υπόλοιπα παιδιά να παίζουν. Όταν ένα από αυτά χτύπησε, ο μικρός Γιάννης πήρε την πρόσκληση να τον αντικαταστήσει, κάτι που πιθανότατα εξόργισε τους αντιπάλους του, αφού το άγνωστο παιδί φρόντισε να τους ταλαιπωρήσει.

«Ρε είσαι τρελός; Ο γιος σου κάνει παπάδες, έπαιζε με παιδιά δύο χρόνια μεγαλύτερά του κι έκανε όργια. Κοίτα να τον προσέξεις», είπε μετά από εκείνη την προπόνηση στον πατέρα του ο κόουτς Τσιφλόγλου, που στο παρελθόν είχε υπάρξει προπονητής και του «μπαμπά Κωνσταντέλια». Ο κύριος Βασίλης αρχικά δεν πείστηκε, όμως σύντομα ο γιος του θα περνούσε την πόρτα της ακαδημίας της Αγίας Παρασκευής.

Ήσυχος, ήρεμος, δουλευταράς και ταλαντούχος. Ορισμένοι από τους δάσκαλούς του παρακαλούσαν τους γονείς του να αφήσει σε δεύτερη μοίρα το ποδόσφαιρο και να ασχοληθεί πιο ζεστά με τις θετικές επιστήμες και τα μαθηματικά, αφού το μυαλό του... έκοβε σαν ξυράφι. Ο Γιάννης όμως, από νωρίς είχε επιλέξει να ακολουθήσει το πεπρωμένο του και να ασκεί τη δική του γεωμετρία πάνω στα πράσινα χαλιά. Να ξεχωρίζει με τα μοιρογνωμόνια και τους διαβήτες που έκρυβε στα παιδικά του εξάταπα. Και κάπως έτσι το όνομά του πολύ γρήγορα ξέφυγε, αναπόφευκτα, από τα στενά σύνορα του τόπου του και εν τέλει ο ίδιος προσγειώθηκε στην αγκαλιά του ΠΑΟΚ.

Μέχρι να ντυθεί στα «ασπρόμαυρα» ωστόσο, ο πιτσιρικάς από τον Βόλο χρειάστηκε να ισορροπήσει ανάμεσα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και να δει μια μικρή «μάχη» να ξεσπά για χάρη του. ΠΑΟΚ και Ολυμπιακός ρίχθηκαν στην αρένα και επιχείρησαν να τον κάνουν δικό τους, έχοντας φυσικά σαγηνευτεί από τα δείγματα που είχε αφήσει στην πόλη του. Η Ακαδημία της Αγίας Παρασκευής άφησε την απόφαση στα χέρια της οικογένειας του Γιάννη κι αυτή ακολούθησε τον δρόμο που θεώρησε καλύτερο για το «χρυσό» της παιδί.

Ο Γιώργος Αμανατίδης, τότε επικεφαλής του scouting των μικρών «ερυθρολεύκων», έκανε τα πάντα για να πάρει τον πιτσιρικά στου Ρέντη, όμως ο Δικέφαλος του Βορρά κέρδισε την πίστη των γονιών του, με μπροστάρη τον διευθυντή της ακαδημίας του, Βαγγέλη Πουρλιοτόπουλο. «Μας εμπιστεύτηκε και τον εμπιστευτήκαμε, δεν πρόκειται να ξεχάσω ποτέ τα όσα έκανε για την οικογένεια μας», έχει δηλώσει για τον τελευταίο ο πατέρας του Γιάννη Κωνσταντέλια.

Ο ΠΑΟΚ φρόντισε να αγκαλιάσει την οικογένεια του μελλοντικού διαμαντιού του ολοκληρωτικά. Βοήθησε στη μετακόμισή της στη Θεσσαλονίκη και εξασφάλισε με θέση εργασίας τον μπαμπά Βασίλη. Οι Πειραιώτες έχασαν την ευκαιρία και μάλιστα διέκοψαν τη συνεργασία τους με την Αγία Παρασκευή μετά από τη μετακόμιση του μικρού στην Τούμπα. Ο «Ντέλιας» έγινε το 2014 επίσημα μέλος του Δικεφάλου του Βορρά.

Ο Γιάννης είχε περάσει την πρώτη του εξέταση λίγο πριν φορέσει και με τη βούλα τα ασπρόμαυρα. Το ίδιο καλοκαίρι, στα 11 του, ακολούθησε τον ΠΑΟΚ σε διεθνή τουρνουά και έπεισε και τους πιο... άπιστους. Με εκείνον να κάνει παπάδες και να σκοράρει στον τελικό, οι μικροί «ασπρόμαυροι» κατέκτησαν το Lokoball στη Ρωσία. Η πρώτη σφραγίδα του Κωνσταντέλια άφησε το μελάνι της, μα ήταν πλέον ξεκάθαρο πως αυτό το παιδί είναι γραφτό να καθορίσει πολύ περισσότερα πράγματα όσο μεγαλώνει.

«Σκεφτόμουν ότι έχει το ταλέντο για να σταθεί. Ήξερα ότι θα αρέσει, αλλά όχι στον βαθμό που τελικά τους άρεσε για να τον βάλουν να αγωνιστεί με την ομάδα κάτω των 19», θυμάται ο πατέρας του, γυρνώντας πίσω σε εκείνο το ταξίδι στη Βαρκελώνη, όταν ο Γιάννης ήταν 15 ετών. Το παιδί που, από την πρώτη στιγμή που ακούμπησε μια μπάλα, έδειξε προορισμένο να σπάει τα όριά του δεν άργησε να δει το όνομά του στις λίστες των μεγαλύτερων συλλόγων της Ευρώπης. Μεταξύ αυτών και της Μπαρτσελόνα.

Ο «Ντέλιας» πέρασε μια εβδομάδα στην περίφημη Masia, την ακαδημία των Μπλαουγκράνα, όπου εντυπωσίασε και ανάγκασε τους Καταλανούς να καταθέσουν πρόταση 1,5 εκατομμυρίου στον ΠΑΟΚ για να τον κάνουν δικό τους. Η Μπάρτσα ωστόσο, δεν έπεισε ποτέ την οικογένειά του σε σχέση με όσα θα μπορούσε να του προσφέρει και το deal κατέρρευσε.

Την ίδια κατάληξη είχε και κάθε άλλη απόπειρα κάθε ευρωπαϊκού συλλόγου που μαγεύτηκε από τον θαυματουργό πιτσιρικά και χτύπησε την πόρτα του ΠΑΟΚ. Και ήταν πολλοί οι γίγαντες που κατά καιρούς μαζεύτηκαν γύρω από τα μικροκαμωμένα πόδια του.

Μπάγερν, Μάντσεστερ Σίτι, Άρσεναλ Ατλέτικο Μαδρίτης, Ντόρτμουντ, Ζάλτσμπουργκ. Όλες τους ασχολήθηκαν ζεστά με τον «Ντέλια». Η Φούλαμ έφτασε μια ανάσα από αυτόν και η Τσέλσι ήταν η τελευταία που προσπάθησε να τον «αρπάξει» από τον Δικέφαλο του Βορρά.

Πάντα όμως οι - μικρές ή μεγάλες - λεπτομέρειες τον κρατούσαν στη Θεσσαλονίκη, εκεί όπου δούλευε, έπαιζε και μάγευε. Μεγάλωνε, ηλικιακά και ποδοσφαιρικά. Κι έτσι αποφάσισε να κλείσει τα αυτιά του στις λαμπερές Σειρήνες και να μείνει στο περιβάλλον που του χάριζε τη μεγαλύτερη πίστη και του έδινε ένα ξεκάθαρο μονοπάτι προς την πρώτη ομάδα. Από την ακαδημία, στην Κ17 και την Κ19, κι από εκεί σε τρεις σκόρπιες συμμετοχές με τους άνδρες. Ο Κωνσταντέλιας έκανε το επαγγελματικό του ντεμπούτο στα 17 του όμως πριν την καθιέρωση έπρεπε να ανέβει ένα τελευταίο - απαιτητικότατο - σκαλί.

Τον Ιανουάριο του 2022 πήρε τη δύσκολη απόφαση να φύγει δανεικός, με τις ευλογίες του ΠΑΟΚ φυσικά, στην Έουπεν του Βελγίου. Πέντε μήνες και μόλις οκτώ συμμετοχές στο «άγριο» περιβάλλον μιας ξένης χώρας και μιας σκληρής ομάδας στάθηκαν ικανοί να χαλυβδώσουν τον τότε 18χρονο. Να τον κάνουν πιο ανθεκτικό, να τον αναγκάσουν να δυναμώσει σωματικά και πνευματικά, να ωριμάσει κι έπειτα να επιστρέψει στο «σπίτι» του για καλοκαιρινή προετοιμασία. Σαν «άλλος άνθρωπος», όπως θυμούνται οι άνθρωποι του ΠΑΟΚ. Έτοιμος να εκραγεί.

«Μόλις μάθει να περπατά, ξέρει και να παίζει μπάλα. Τα πρώτα του χρόνια δίνει ζωή και χαρά στις αλάνες, παίζει ξέφρενα στις φτωχογειτονιές μέχρι να σκοτεινιάσει και να μη βλέπει πια την μπάλα, και στα νεανικά του χρόνια ανοίγει τα φτερά του, και τα γήπεδα πετούν μαζί του. Τα ακροβατικά του φέρνουν κοσμοσυρροή από Κυριακή σε Κυριακή, από νίκη σε νίκη, από αποθέωση σε αποθέωση. Η μπάλα τον αποζητά, τον αναγνωρίζει, τον χρειάζεται. Πάνω στο πόδι του αναπαύεται, νιώθει άνετα. Εκείνος της δίνει λάμψη, της μιλάει, και μέσα από τη συνομιλία τους επικοινωνούν εκατομμύρια χωρίς φωνή».

Όταν ο Εδουάρδο Γκαλεάνο περιέγραφε το δικό του «Είδωλο» γράφοντας τις παραπάνω λέξεις σε κάποια σκοτεινή γωνιά του Μοντεβιδέο, δεν θα μπορούσε να φανταστεί πως, σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά, αυτές θα έντυναν το παιχνίδι του πιο ξεχωριστού πιτσιρικά που η μακρινή Ελλάδα θα έμελλε να απολαύσει. Κι όμως ο Κωνσταντέλιας είναι αυτό ακριβώς: Ένα «γκαλεανικό» είδωλο. Ο παίκτης που η ίδια η μπάλα λατρεύει, γιατί ξέρει πως αυτός θα της συμπεριφερθεί πιο γλυκά από τον καθένα, ο παίκτης που κινεί από αποθέωση σε αποθέωση κάθε Κυριακή.

Και μόλις στα 19 του ο «Ντέλιας» δεν χρειάστηκε πολύ για να αποδείξει πως είναι όντως η προσωποποίηση των γλαφυρών σκέψεων του Ουρουγουανού συγγραφέα. Γιατί φρόντισε να εκραγεί και να απογειωθεί με το που βρήκε ρόλο στον ΠΑΟΚ. Τη σεζόν 2022/23 βροντοφώναξε για πρώτη φορά πως είναι εδώ αλλά και πως είναι εδώ για να μείνει και να σαγηνεύσει. Πήρε 1428 πρωταθληματικά λεπτά στα πόδια του κι άρχισε να πασπαλίζει την αστερόσκονή του στο παιχνίδι του Δικεφάλου του Βορρά. Αστερόσκονη ωστόσο ουσιώδη – και άρα ακόμα πιο ξεχωριστή – που βοήθησε την ομάδα του Λουτσέσκου να βρει τα πατήματά της. Ο Κωνσταντέλιας ήταν εκεί, στις πιο δύσκολες δουλειές του γηπέδου. Να δημιουργεί, να ντριμπλάρει και να κουβαλά την μπάλα. Και ταυτόχρονα να τρέχει και να πιέζει σαν δαιμονισμένος, όντας απλά πολύτιμος. Έγινε κάτι παραπάνω από χρήσιμος ή υποσχόμενος, έγινε κομβικός.

Κι όταν διασφάλισε την ουσία, προχώρησε στη μαγεία. Λένε πως στο ποδόσφαιρο αυτές που στο τέλος μένουν ανεξίτηλες είναι οι στιγμές κι ο Γιάννης Κωνσταντέλιας έχει ήδη αρχίσει τη μοναδική συλλογή του από δαύτες. Η… πεσμένη «δεξί-στήθος-δεξί» ασίστ στον Νάρεϊ που τρέλανε τους πάντες.

Οι αμέτρητες κούρσες, τα μαγικά σόλο με την μπάλα να χοροπηδά στον αέρα ή να κυλά στο γρασίδι μα να μένει πάντα κολλημένη στα πόδια του. Η φάση που βάζει μια ολόκληρη Αμπερντίν να πασχίζει να τον κόψει μέσα στην περιοχή της αλλά η ρημάδα η τύχη τού κάνει «χαλάστρα». Η άρρωστη ντρίμπλα και το καλλιτεχνικό ρολάρισμα της μπάλας με το πίσω μέρος της σόλας του μέσα στο «Καραϊσκάκης».

Ήταν μέχρι να εκραγεί. Ο «Ντέλιας» από την πρώτη στιγμή του ζωγράφισε με την πυρίτιδά του πάνω στο γρασίδι και δεν άφησε περιθώρια αμφισβήτησης της μοναδικότητάς του. Έγινε ένα «γκαλεανικό» είδωλο στο ελληνικό ποδόσφαιρο και... συνομιλώντας με την μπάλα προκάλεσε αμέτρητα επιφωνήματα θαυμασμού.

Μετά την έκρηξή του μάλιστα, ο Κωνσταντέλιας φρόντισε να σκίσει όσα ερωτηματικά μπορεί να αιωρούντο πάνω από το όνομά του. Σίγουρα θα υπήρχαν και οι τελευταίοι… δύσπιστοι όσον αφορά τα όσα μπορεί να κάνει και με τι συνέπεια. Όμως ακόμα κι αυτοί πλέον θα βλέπουν πως το παιδί αυτό δεν αστειεύεται. Πως ο 20χρονος του ΠΑΟΚ είναι… αρνητής του second season syndrome, του «συνδρόμου» που ακολουθεί τους παίκτες ή τις ομάδες που δυσκολεύονται να επαναλάβουν τα κατόρθωματά τους.

Μια βουτιά στον κόσμο του Wyscout βοηθά να αντιληφθούμε πως ο Κωνσταντέλιας και φέτος το έπιασε από εκεί που το άφησε πέρυσι. Κι αυτό διότι οι αριθμοί του βρίσκονται γενικά στα ίδια επίπεδα, ακόμη κι αν το φετινό δείγμα είναι ακόμα μικρό.

Ο «Ντέλιας» μετρά τις ίδιες πάνω κάτω (περίπου 65) ενέργειες με την μπάλα ανά 90 λεπτά, μόνο που τη σεζόν 2023/24 παρουσιάζει άνοδο στο σχετικό ποσοστό επιτυχίας, το οποίο αγγίζει το 58%. Νούμερο ιδιαίτερα ικανοποιητικό για έναν παίκτη που κινείται στις πιο απαιτητικές ζώνες του γηπέδου και καλείται να παίρνει επιλογές που εμπεριέχουν μπόλικο ρίσκο.

Η απειλητικότητα και η δημιουργία (το άθροισμα δηλαδή των Expected Goals και των Expected Assists του) είναι ελαφρώς ανεβασμένες φέτος (0,34 xG + xA/90' αντί 0,31 πέρυσι), την ώρα που και οι πάσες που λαμβάνει από τους συμπαίκτες του ανά 90λεπτο είναι σχετικά αυξημένες (25), κάτι που σημαίνει πως εξακολουθεί να έχει φέτος - τουλάχιστον - την ίδια βαρύτητα στο παιχνίδι της ομάδας του, να είναι το ίδιο σημαντικός και κομβικός. Επιχειρεί, όπως και πέρυσι, σχεδόν 6 ντρίμπλες ανά παιχνίδι, την ώρα που η συνεισφορά του σε ανακτήσεις κατοχής (4/90’) παραμένει σε αντίστοιχα επίπεδα.

Η φετινή του συνέπεια μάλιστα φανερώνεται και μέσα από δύο σημαντικούς δείκτες μεταβιβάσεων. Στη φετινή Superleague, ο Κωνσταντέλιας είναι ο 3ος ποδοσφαιριστής με τις περισσότερς κάθετες πάσες στην πλάτη της άμυνας, αφού βγάζει σχεδόν 2 (1,75) τέτοιες ανά παιχνίδι, έχοντας και μια μικρή άνοδο από το περυσινό του 1,24/90΄. Ανάλογα υψηλά είναι και τα ποσοστά του στις λεγόμενες έξυπνες πάσες, όπως το Wyscout έχει βαφτίσει τις «διεισδυτικές μεταβιβάσεις που επιχειρούν να σπάσουν τις αμυντικές γραμμές του αντιπάλου». Ο μεσοεπιθετικός τους ΠΑΟΚ βρίσκεται 4ος στη σχετική κατάταξη της κατηγορίας φέτος με 1 τέτοια ανά 90 λεπτά.

Μην ξεχνάμε πως μιλάμε για ένα 20χρονο παιδί, που ήδη βρίσκει τον εαυτό του «χωμένο» στις υψηλές θέσεις λιστών με αληθινή αξία στο σύγχρονο ποδόσφαιρο. Και τα νούμερα του «Ντέλια» είναι πράγματι δηλωτικά της πολύτιμης ουσίας που προσφέρει στον ΠΑΟΚ. Δείχνουν πως το πιτσιρίκι από τον Βόλο δεν έφτασε εδώ που έφτασε μόνο για το ταλέντο του. Πως, παρά τις αμέτρητες στιγμές αποθέωσης συμπαικτών και αντιπάλων, δεν είναι απλά ένας φαντεζί μεσοεπιθετικός. Αλλά κάτι πολύ μεγαλύτερο...

Κλωστή στην κλωστή, το ξετύλιγμα φτάνει στο τέλος του. Μόνο που αυτό του κουβάρι, σαν άλλος μίτος της Αριάδνης, επιστρέφει και πάλι στην αρχή του, στην πρώτη κλωστή. Σε εκείνο το υπόγειο στη Θεσσαλονίκη, σε εκείνο το μικρόφωνο κι εκείνον τον στίχο. Στις λέξεις που, πλήρως ακούσια μα και άλλο τόσο εύστοχα, μιλούν για την πραγματική αξία του ξεχωριστού παιχνιδιού αυτού του παιδιού. Του 20χρονου που σαγηνεύει και τρομάζει ταυτόχρονα. Του μικρόσωμου τύπου που δείχνει να μην έχει όρια, που δημιουργεί ενότητα στον τόπο της διχόνοιας.

Του Γιάννη Κωνσταντέλια, του νεότερου Πρεσβευτή της Giant Heart. Του παίκτη που – με τον πιο ποδοσφαιρικά γοητευτικό τρόπο – εκβιάζει το χειροκρότημα και την αποθέωση και δεν αφήνει άλλη επιλογή, παρά αναπόφευκτα κερδίζει τις αυθόρμητες αχρωματικές υποκλίσεις. Γιατί ο «Ντέλιας», με το ραβδί του και με την μπάλα κολλημένη στα πόδια, σβήνει τα χρώματα και υποχρεώνει άπαντες να μην τον κοιτούν υπό το πρίσμα αυτών. Αλλά όπως του αρμόζει. Με τον τρόπο που αξίζει, με τον τρόπο που εγγυάται το μέγιστο της ποδοσφαιρικής ηδονής: Με αχρωματοψία.