Γαλατάσαραϊ: Ο πρώτος «θησαυρός» της Ανατολής

Γαλατάσαραϊ: Ο πρώτος «θησαυρός» της Ανατολής

Νίκος Κικίδης

Τους τελευταίους δώδεκα μήνες η Γαλατάσαραϊ πασχίζει με κάθε τρόπο να τραβήξει ματιές από κάθε γωνιά της Ευρώπης. Στο «Ali Sami Yen» της Κωνσταντινούπολης γεννήθηκαν ξανά σχέδια μεγαλόπνοα, πλάνα που περιλάμβαναν ακριβοθώρητα ονόματα και μεταγραφές λουσμένες στα εκατομμύρια.

Το μεγάλο «μπαμ» έγινε στις αρχές του 2023 όταν ο Νικολό Τζανιόλο ολοκλήρωσε τη μετακίνησή του για 15 εκατομμύρια ευρώ στην δεύτερη πιο ακριβή προσθήκη στην ιστορία του συλλόγου, με τον Ιταλό να αποτελεί μονάχα την αρχή!

Το επόμενο καλοκαίρι άλλωστε αποτέλεσε μεταγραφικό πάρτι στην Τουρκία. Μάουρο Ικάρντι, Γουίλφριντ Ζαχά, Χακίμ Ζίγιες ήταν μονάχα μερικά από τα ονόματα που ακολούθησαν για τη Γαλατάσαραϊ, η οποία άρχισε να χτίζει ακόμα μια χρυσή γενιά που θα πήγαινε ένα βήμα παραπέρα το τουρκικό ποδόσφαιρο. Αν υπάρχει εξάλλου κάποια ομάδα στη γειτονική χώρα που ξέρει τη συνταγή, είναι μόνο εκείνη!

Η χρυσή γενιά των 2000s της δείχνει το δρόμο, σαν τη μεγάλη έμπνευση που αποτέλεσε τον πρόγονο και την πηγή όλων των πολυδάπανων και φιλόδοξων πρότζεκτ που θα ακολουθούσαν. Πίσω όμως από κάθε σπουδαία ομάδα, κρύβεται κι ένας σπουδαίος προπονητής! Το όνομα του εν προκειμένω, Φατίχ Τερίμ, ένα πρόσωπο που στα 70 του χρόνια φιλοδοξεί να γίνει οικείο πλέον και στα δικά μας μέρη.

Με αφορμή την πρόσληψή του Τούρκου στην τεχνική ηγεσία του Παναθηναϊκού, το Gazzetta ταξιδεύει πίσω στο χρόνο και στην αυγή της χιλιετίας, όταν η Γαλατασαράϊ στην πρώτη θητεία του Φατίχ Τερίμ έφερε τα πρώτα και μοναδικά ευρωπαϊκά τρόπαια στην Τουρκία, δαμάζοντας τους «θηρευτές» της Ευρώπης.

Το κείμενο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στις 10 Δεκεμβρίου του 2023

image

Χάτζι, ο Μαραντόνα των Καρπαθίων

Προτού φτάσουμε ωστόσο στην κορύφωση της εποχή της δόξας, η χρονομηχανή θα κάνει μια στάση στη γέννηση της κορυφαίας Γαλατά όλων των εποχών. Η αφετηρία ξεκινά από το καλοκαίρι του 1996 όταν δυο πρόσωπα - σταθμοί έκαναν για πρώτη φορά την εμφάνισή τους ως μέλη της ομάδας. Ο πρώτος υμνάται μέχρι και σήμερα ως ο απόλυτος θρύλος του κλαμπ. Το όνομά του... Φατίχ Τερίμ και η σχέση του με τη Γαλατά ερωτική.

Μέχρι να σφυρηλατήσει ωστόσο τον μύθο του στην Κωνσταντινούπολη, έφερε απλώς τον τίτλο του επόμενο προπονητή της ομάδας, οποία εκείνη την περίοδο αναζητούσε τα πρόσωπα που θα την οδηγούσαν πίσω στην κορυφή του τουρκικού ποδοσφαίρου. Και προκειμένου να το πετύχει αυτό, ήθελε τον δικό της... Μαραντόνα.

«Επέλεξα τη Γαλατάσαραϊ διότι ήθελαν να χτίσουν μια ομάδα που θα πάλευε να διακριθεί στην Ευρώπη» παραδέχθηκε χρόνια αργότερα ο Γκεόργκε Χάτζι, πάνω στην απόφασή του να αποχωρήσει από τη Μπαρτσελόνα και να ταξιδέψει στην γειτονική Τουρκία προκειμένουν να ενταχθεί στο σύνολο του Τερίμ.

Στα 31 του χρόνια ο - κατά γενική ομολογία - κορυφαίος Ρουμάνος ποδοσφαιριστής όλων των εποχών κι ένας από τους σπουδαιότερους ποδοσφαιριστές της γενιάς του ολοκλήρωνε τη μεταγραφή του αντί 3,5 εκατομμυρίων ευρώ και το όνομά του συνδέθηκε όσο κανενός με τη χρυσή εποχή της Γαλατά. Πίσω άλλωστε από κάθε πρότζεκτ, χρειάζεται κι ένα πρόσωπο που τραβάει την προσοχή.

Στην Κωνσταντινούπολη χρειάζονταν μια διαφήμιση που θα παρουσίαζε στην Τουρκία αλλά κυρίως στην Ευρώπη τις ορέξεις τους κι ο Χάτζι αποτελούσε ένα από τα πιο ελκυστικά ονόματα εκείνης της εποχής. Φαντεζί με έξοχη ντρίμπλα, ακαταμάχητη τεχνική και ένα βιογραφικό από γκολ - έργα τέχνης για να συντηρήσεις σε μουσείο, ο Ρουμάνος κέρδισε με το καλημέρα τις ευχές του κόσμου και στάθηκε ως ο πυλώνας για το όραμα της διοίκησης. Αλλά ο Μαραντόνα των Καρπαθίων ήταν μονάχα η αρχή...

image

Ο Φατίχ Τερίμ και η εγχώρια δυναστεία

Από την πρώτη στιγμή που κατέφτασε στον σύλλογο, ο Φατίχ Τερίμ κατάφερε να προσδώσει νέα δυναμική. Με μεγάλο όπλο τον Χάτζι ο οποίος με το καλημέρα βοήθησε την Γαλατάσαραϊ να βρει τα πατήματά της με τα πολύτιμα γκολ του, ο τουρκικός σύλλογος πολύ σύντομα παρουσιάστηκε ως το αδιαφιλονίκητο φαβορί για το πρωτάθλημα. Στην πρώτη του χρονιά ο Τερίμ είχε ως μεγάλο αντίπαλο τη Μπεσίκτας που πάλεψε μέχρι τέλους για τον τίτλο, όμως ο Χάτζι εμφανίστηκε ξανά ως ο απόλυτος ήρωας.

Στο μεγάλο ντέρμπι προς το φινάλε της σεζόν ο Ρουμάνος ισοφάρισε στο 86΄ και το τελικό 1-1 κράτησε τη αδιαφορά των πέντε βαθμών ανέγγιχτη για τη Γαλατάσαραϊ, η οποία διαφύλαξε μέχρι τέλους το προβάδισμά της κι επέστρεψε τελικά στον θρόνο του τουρκικού ποδοσφαίρου έπειτα από τρία χρόνια απουσίας.Με τον απολογισμό μάλιστα να δείχνει μόλις δυο ήττες (αμφότερες απέναντι στην Φενέρμπαχτσε), ο Τερίμ κατάφερε να ξεδιαλύνει κάθε αμφιβολία στην οπαδική τάξη λόγω και της... πολύκροτης πορείας του ως ποδοσφαιριστής, με το μεγάλο τρόπαιο να αποτελεί απλώς τον προπομπό των όσων θα ακολουθούσαν.

Μέσα στη χρυσή τετραετία 1996-2000 ο Τούρκος προπονητής κατάφερε να χτίσει μια δυναστεία επί τουρκικού εδάφους. Κάθε χρόνο μάλιστα φρόντιζε να προσθέτει κι από έναν νέο πυλώνα στη δομή του ρόστερ, φτάνοντας ουσιαστικά στην κορύφωση στις αρχές της χιλιετίας.

Τη μεταγραφή του Χάτζι διαδέχθηκε το 1998 ο πολύπειρος συμπατριώτης του Γκεόργκε Ποπέσκου για να αναλάβει τα ηνία στο κέντρο της άμυνας, ενώ ένα χρόνο μετά ακολούθησε ο τερματοφύλακας της εθνικής Βραζιλίας, Κλαούντιο Ταφάρελ, μαζί με τον πολλά υποσχόμενο Χασάν Σας που έφτασε στα 21 του χρόνια από την Ανκαραγκουτσού για το ιδιαίτερα υψηλό ποσό των πέντε εκατομμυρίων ευρώ.

Προσθέτοντας στο μίξερ και μια σκληροτράχηλη φουρνιά γηγενών με μπροστάρη τον Ταύρο του Βοσπόρου, Χακάν Σουκούρ, τότε το μείγμα ήταν... εκρηκτικό και τα αποτελέσματα ιδεατά στο γήπεδο. Στην πρώτη του θητεία ως επικεφαλής ο Τερίμ οδήγησε τη Γαλατά σε τέσσερα διαδοχικά πρωταθλήματα, διανθισμένα με δυο Κύπελλα κι ένα Super Cup Τουρκίας, στην πιο τρανή απόδειξη για το ποιος ήταν το μεγάλο αφεντικό στο τουρκικό ποδόσφαιρο. Η μεγαλύτερη κληρονομιά του ωστόσο έσπασε τα σύνορα...

image

Στο δεύτερο σκαλί της Ευρώπης!

Ξεκινώντας τη σεζόν 1999-2000 ο πήχης είχε ξεπεράσει ακόμα και το προσδοκώμενο. Η Γαλατάσαραϊ διέθετε ένα πολύπειρο, μπαρουτοκαπνισμένο ρόστερ που είχε συνηθίσει να κερδίζει στην Τουρκία, αλλά ήθελε να κάνει τη διαφορά και στην Ευρώπη. Παρά τις αυξημένες φιλοδοξίες βέβαια, το ταξίδι δεν ξεκίνησε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Το σύνολο του Τερίμ έπεσε σε όμιλο φωτιά παρέα με Τσέλσι, Χέρτα και Μίλαν στο Champions League και τελικά κατάφερε να διασφαλίσει την ευρωπαϊκή της συνέχεια στην κόψη του ξυραφιού. Αν και δεν προκρίθηκε στην επόμενη φάση της κορυφαίας διοργάνωσης, η μεγάλη νίκη με 3-2 επί της Μίλαν την τελευταία αγωνιστική την έστειλε πάνω από τους Ιταλούς στη βαθμολογία του ομίλου και την ίδια στιγμή στο UEFA.

Μπορεί λοιπόν ο πρώτος στόχος να διαγράφηκε σχετικά σύντομα για τους Τούρκους, αλλά το φινάλε της σεζόν θα τους έβρισκε να γράφουν το πιο χρυσό κεφάλαιο στην ιστορία του τουρκικού ποδοσφαίρου. Αφού ξεμπέρδεψε στον τρίτο γύρο απέναντι στη Μπολόνια, η Γαλατάσαραϊ έδειξε για πρώτη φορά τις διαθέσεις της με... κρότο στο ραντεβού απέναντι στη Ντόρτμουντ για τον τέταρτο γύρο, επικρατώντας στο πρώτο ματς με 2-0 στη Βεστφαλία. Το «στείρο» 0-0 της ρεβάνς της εξασφάλισε την πρόκριση στα προημιτελικά, εκεί όπου την περίμενε η Μαγιόρκα.

Με πάρτι και συνολικό σκορ 6-1 οι Τούρκοι δεν είχαν πρόβλημα να περάσουν στα ημιτελικά και έδωσαν νέο ραντεβού κόντρα στη Λιντς που ένα χρόνο αργότερα έμελλε να φτάσει μέχρι τους αντίστοιχους ημιτελικούς του Champions League. Όπως και τότε ωστόσο απέναντι στη Βαλένθια, έτσι και με τη Γαλατά οι Άγγλοι αποκλείστηκαν με συνολικό σκορ 4-2, ανοίγοντας τον δρόμο για τον πρώτο ιστορικό τελικό της τουρκικής ομάδας. Αντίπαλος αυτή τη φορά η Άρσεναλ, σε μια αναμέτρηση για... γερά νεύρα.

«Θυμάμαι τα πάντα από τον αγώνα. Είχαμε μια εξαιρετική ομάδα. Κάθε παίκτης ήταν πολύ καλός, όπως και ο προπονητής» τονίζει αρχικά ο Ταφάρελ, προτού συνεχίσει: «Οι ξένοι μας ήταν εξαιρετικοί, όπως ο Χάτζι ο Ποπέσκου και ο Βραζιλιάνος ο Καπόνε. Η Άρσεναλ ήταν μεγάλη δύναμη στην Ευρώπη, αλλά μπήακμε στο ματς με πολύ αυτοπεποίθηση, ατρόμητοι». Παρά τις προσπάθειες της Άρσεναλ να βρει τρόπο προς τα αντίπαλα δίχτυα, το 0-0 οδηγεί την αναμέτρηση στα πέναλτι, εκεί όπου τα... δοκάρια χαμογέλασαν στην Γαλατάσαραϊ.

Σούκερ και Βιεϊρά σημάδεψαν σίδερο για τους Gunners, με τη ρώσικη ρουλέτα να ολοκληρώνεται με το ιστορικό 4-1 υπέρ της Γαλατά. «Αν είχαμε βγει από τα αποδυτήρια φοβισμένοι, ο Ανρί, ο Μπέργκαμπ, ο Όφερμαρς, ο Κανού θα μας είχαν διαλύσει. Προφανώς μας πίεσαν πολύ, αλλά αμυνθήκαμε πολύ καλά, είχαμε τις στιγμές μας, πήγαμε στα πέναλτι και, δόξα τω Θεώ, κερδίσαμε» θυμάται ο Ταφάρελ. Μια ιστορική στιγμή για το ποδόσφαιρο της Τουρκίας, με την Γαλατάσαραϊ να παραμένει μέχρι κα σήμερα η μοναδική εκπρόσωπος με ευρωπαϊκό τρόπαιο!

image

Μια Galactico υπόκλιση

Παρόλα αυτά το UEFA φάνηκε πως δεν ικανοποίησε τους αχόρταγους Τούρκους. Με τον Φατίχ Τερίμ να αποχωρεί το καλοκαίρι του 2000 για τη Φιορεντίνα και να παραχωρεί τα ηνία στον Μιρτσέα Λουτσέσκου, η Γαλατά είχε ακόμα μια ευρωπαϊκή ευκαιρία αλλά και υπέρβαση να ολοκληρώσει. Η κατάκτηση του UEFA άλλωστε σήμαινε πως οι Τούρκοι θα διεκδικούσαν και το Super Cup Ευρώπης στο «Λουί Ντε» του Μονακό απέναντι στη Ρεάλ Μαδρίτης του Βιθέντε Ντελ Μπόσκε, η οποία τότε ήταν ακόμα στην... αρχή των Galacticos.

Με ονόματα όμως όπως οι Ραούλ, Φίγκο, Ρομπέρτο Κάρλος, Κασίγιας και Μακελελέ να δεσπόζουν στη σύνθεσή τους, οι Μαδριλένοι ήταν κάτι παραπάνω από επικίνδυνοι. Από την πλευρά της βέβαια η Γαλατά επιζητούσε τη διάκριση απέναντι σε μεγαθήρια. Το πρότζεκτ άλλωστε έδειχνε να γίνεται μόνο μεγαλύτερο με την ολοκλήρωση της πιο ακριβής μεταγραφής στην ιστορίας της στο πρόσωπο του Μάριο Ζαρντέλ από την Πόρτο αντί 17 εκατομμυρίων ευρώ και ένας αγώνας απέναντι σε τέτοιο αντίπαλο ήταν η ιδανική ευκαιρία να αποδείξει το νέο της μέγεθος στην Ευρώπη.

«Ήταν η Ρεάλ, ένα από τα μεγαλύτερα κλαμπ στον κόσμο γεμάτη αστέρες. Αλλά εμείς λέγαμε παίζουμε 11 εναντίον 11 σε ένα ουδέτερο γήπεδο. Νομίζω ότι ήμασταν πολύ καλύτεροι εκείνη την ημέρα και ήταν σπουδαίο συνάισθημα να νικάς μια τόσο μεγάλη ομάδα με αυτόν τον τρόπο» θυμάται ο Ταφάρελ για μια τρομερή νίκη με 2-1 επί της Βασίλισσας, η οποία στο τέλος του αγώνα παρέδωσε το στέμμα.

Μέσα σε μερικούς μήνες η Γαλατάσαραϊ είχε κατατροπώσει μερικούς από τους μεγαλύτερους θηρευτές της Ευρώπης για να γιγαντώσει το όνομά της στον ευρωπαϊκό χάρτη, σε ένα μοναδικό επίτευγμα στην ιστορία του τούρκικου ποδοσφαίρου. Ένα επίτευγμα που έκτοτε κυνηγάει μανιασμένα να επαναλάβει, αλλά την ψυχή εκείνης της ομάδας μοιάζει αδύνατο να κλωνοποιήσεις...

Διαβάστε επίσης:

@Photo credits: Getty Images/Ideal Image