Αλβανία: Το πρότζεκτ - θαύμα που... κούφανε το 2023
Το κατάφερε πρώτη φορά το 2016. Τότε καλωσορίστηκε από τα media και την υπόλοιπη Ευρώπη ως η μεγάλη έκπληξη, ως η νεοφερμένη της διοργάνωσης που ήδη είχε καταρρίψει το ταβάνι της. Οκτώ χρόνια αργότερα η Αλβανία το πέτυχε ξανά, όμως αυτή τη φορά η αίσθηση είναι διαφορετική. Η Σταχτοπούτα του 2016 φόρεσε τα τακούνια της, περπάτησε, χόρεψε και συγκίνησε μέσα από μια τρομερή πορεία στην προκριματική φάση, η οποία φρόντισε να εκτοξεύσει στη στρατόσφαιρα τις προσδοκίες.
Σε αντίθεση άλλωστε με την προηγούμενη... ταπεινή διαδρομή και πρόκριση προς την τελική φάση Euro, η Αλβανία αυτή τη φορά φρόντισε να ξεχωρίσει μέσα από το ποδόσφαιρο που έπαιξε, τους αντιπάλους που νίκησε και το όραμα που χάραξε για τις μελλοντικές γενιές.
Το σύνολο του Σιλβίνιο ανάγκασε άπαντες να στρέψουν το βλέμμα τους με θαυμασμό προς το νοτιοανατολικό άκρο της Ευρώπης, εκεί όπου μια ποδοσφαιρική δύναμη χαμένη στην ανυποληψία έβγαλε φτερά για να πετάξει.
Το 2023 ήταν η χρονιά που της επικύρωσε το εισιτήριο για τα γήπεδα της Γερμανίας και το Gazzetta έψαξε, ρώτησε, ανακάλυψε για να μάθει περισσότερα γύρω από το υπόκωφο εγχείρημα που παραδόξως... κούφανε ολόκληρη την Ευρώπη.
Από τον πρόεδρο της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της Αλβανίας μέχρι αναλυτές που ιχνηλάτησαν την εντυπωσιακή πορεία της, το Gazzetta φιλοξενεί φωνές γνώριμες με το πρότζεκτ των Αλβανών και παρουσιάζει την ομάδα που εξέπληξε όσο λίγες μέσα στο 2023.
Οι πυλώνες της θαυματουργής Αλβανίας
Μπορεί δεδομένα τα μεγάλα ονόματα να απουσιάζουν, όμως το έργο του Σιλβίνιο δεν στηρίζεται στην ατομική ποιότητα, αλλά στα θεμέλια του συνόλου. Έχοντας επιλέξει σε κάθε γραμμή τους δικούς του έμπιστους πολεμιστές που συνδυάζουν εμπειρία με νιάτα και ενθουσιασμό, ο προπονητής της Αλβανίας κατάφερε να δημιουργήσει μια ομάδα που γνωρίζει πολύ καλά τι θέλει από το γήπεδο.
Με τον Μπερίσα κάτω από τα δοκάρια να δίνει εμπειρία, ο Σιλβίνιο ένιωθε ασφαλής στον άσο, τη στιγμή που μεγάλο ρόλο στον σχηματισμό της ομάδας παίζουν τα δυο μπακ της. Από τη μια ο πρώην αμυντικός της ΑΕΚ, Μάριο Μιτάι, δίνει πλάτος στην εθνική του ομάδα με τα επικίνδυνα ανεβάσματα, ενώ παράλληλα στην απέναντι πλευρά δεσπόζει ίσως ο πιο γνωστός παίκτης του ρόστερ.
Το όνομά του Ελσέιντ Χισάι, δημοφιλής από το πέρασμά του στη Νάπολι και τα ιταλικά γήπεδα, ενώ στο κέντρο της άμυνας ξεχωρίζει ο στόπερ της Αταλάντα, Μπεράτ Τζιμσίτι. Στο κέντρο ο Κριστιάν Ασλάνι της Ίντερ μαζί με τον Νεντίν Μπαϊράμι της Ζυρίχης συντελούν ένα νεανικό δίδυμο γεμάτο ποιότητα και ενθουσιασμό, σε μια θέση που σφύζει από ταλέντο στην εθνική. Και μπορεί η επίθεση δεδομένα να μην... τρομάζει με τα ονόματα των Ασάνι και Σικαλέσι, όμως αμφότεροι κάνουν και με το παραπάνω τη δουλειά που τους αναθέτει ο προπονητής.
Ο πρώτος δε, έχει εξελιχθεί σε... πολυβόλο για την Αλβανία, σκοράροντας τρία γκολ στους έξι τελευταίους αγώνες των προκριματικών από τη θέση του δεξιού εξτρέμ. Όλα τα παραπάνω προφίλ συνδυάζονται αρμονικά σε ένα σύστημα 4-2-4 ή 2-4-4 (ανάλογα με τη θέση των μπακ), το οποίο έχει ως κύριο στόχο την ισορροπία στο γήπεδο. Η Αλβανία άλλωστε έχει εγκαταλείψει το αμυντικογενές στυλ του παρελθόντος κι έχει αγκαλιάσει μια πιο επιθετική προσέγγιση, δίχως ωστόσο να παίρνει περιττά ρίσκα.
Με αυτή την ισορροπία κατάφερε να κατακτήσει την πρώτη θέση στον πέμπτο όμιλο των προκριματικών του Euro απέναντι σε αντιπάλους όπως οι Τσεχία, Πολωνία και Μολδαβία, με τον Σιλβίνιο πιθανότατα να μην σκέφτεται να αλλάξει τη συνταγή ούτε για την τελική φάση της διοργάνωσης. Ιδίως από τη στιγμή που η κληρωτίδα δεν... χαμογέλασε στους Αλβανούς οι οποίοι θα πρέπει να διατηρήσουν ένα γνώριμο και ομοιογενές σχήμα αν θέλουν να κοιτάξουν στα μάτια ομάδες του διαμετρήματος των Ισπανία, Κροατία και Ιταλία.
Αν κρίνουμε πάντως από τον... ντόρο που έχει γίνει πίσω στην Αλβανία για ένα μαγικό χαρτάκι για τα γήπεδα της Γερμανίας, ο κόσμος δεν φαίνεται να δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα πάνω στο γεγονός πώς έπεσαν στον όμιλο του θανάτου. Αυτό τουλάχιστον μαρτυρούν τα επίσημα στοιχεία της UEFA, η οποία γνωστοποίησε πως έλαβε 30 εκατομμύρια αιτήσεις μέσα σε ένα τρελό δεκαήμερο για εισιτήρια, με τους Αλβανούς φιλάθλους να δίνουν βροντερό παρών μέσω της πλατφόρμας της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας.
«Η πρόκριση στο Euro ήταν το μεγαλύτερο γεγονός στην Αλβανία»
Από ουδέτερη ματιά φυσικά το επίτευγμα των Αλβανών είναι εντυπωσιακό, όμως τί λένε οι ίδιοι για την επιτυχία τους; Το Gazzetta επικοινώνησε με τον πρόεδρο της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της Αλβανίας και έναν εκ των αντιπροέδρων της UEFA, Αρμάντ Ντούκα, ο οποίος δεν δίστασε να προβεί σε μεγάλες δηλώσεις.
Από την «κορυφαία εθνική Αλβανίας» που έχει απολαύσει ο κόσμος της, μέχρι την πρόκριση στο Euro που «ξεπέρασε κάθε άλλο γεγονός στη χώρα», ο Ντούκα έδωσε τις δικές του απαντήσεις για την μεγάλη πορεία της πατρίδας του και το εισιτήριο προς τα τελικά της διοργάνωσης.
«Η εθνική ομάδα της Αλβανίας είχε προκριθεί στους τελικούς ενός Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος στο παρελθόν, αλλά το να τερματίσει πρώτη στον πέμπτο όμιλο και να καταταχθεί ως η 11η καλύτερη ομάδα σε αυτήν την προκριματική φάση ήταν πραγματικά κάτι θαυμάσιο και κάπως απίστευτο για εμάς, για να είμαστε ειλικρινείς.
Στην πραγματικότητα, αυτή ήταν η καλύτερη έκδοση όλων των εποχών για την εθνική ομάδα της Αλβανίας, με θετικά αποτελέσματα, ενθουσιασμό στον αγωνιστικό χώρο, μάρτυρες θεαματικών γκολ και έχοντας βιώσει μόνο μία ήττα σε 8 αγώνες. Η άμυνα της Αλβανίας είναι επίσης η τρίτη καλύτερη σε αυτόν τον προκριματικό γύρο, μετά την Πορτογαλία και τη Γαλλία.
Ήταν ένα φανταστικό τουρνουά, γεμάτο με αρκετά θετικά στοιχεία για εμάς. Είχαμε πάντα μια μεγάλη ομάδα, αλλά σε αυτή την προκριματική φάση είχαμε μια σούπερ ομάδα, και γι' αυτό, νιώθω πραγματικά χαρούμενος και πολύ περήφανος. Η δουλειά πίσω από όλο αυτό και με δεδομένο πως δεν έχουμε το δυνατότερο πρωτάθλημα χρειάστηκε μεγάλη προσπάθεια από όλους τους εμπλεκόμενους.
Από τους παίκτες, που είναι οι κύριοι πρωταγωνιστές αυτού του επιτεύγματος, μέχρι το προπονητικό επιτελείο της ομάδας, τη διοίκηση της Αλβανικής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου (FSHF) και φυσικά τους φιλάθλους που μας στήριξαν τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Όσο για την ερώτηση για το προπονητικό επιτελείο, δεν έχει σημασία αν ένας παίκτης παίζει στην Αλβανία, στην Κορέα ή αλλού.
Πάνω από 50 παίκτες παρακολουθούνται από το επιτελείο της ομάδας, υπάρχει πάντα λίστα αναμονής, και όλα εξαρτώνται από την ποιότητα και την απόδοση του παίκτη. Για παράδειγμα, στον αγώνα με την Τσεχία, λόγω προβλήματος υγείας με τον τερματοφύλακα Ελχάν Καστράτι, ο προπονητής Σιλβίνιο έφερε τον τερματοφύλακα της Εγνατίας, Αλέν Σέρι. Άρα, το πρωτάθλημα στο οποίο αγωνίζεται ένας παίκτης δεν έχει καμία απολύτως σημασία. Ολα συνδέονται από την ποιότητα του παίκτη».
Τι σημαίνει αυτή η επιτυχία για τη χώρα;
«Αυτή είναι αναμφίβολα η πιο επιτυχημένη χρονιά για το αλβανικό ποδόσφαιρο. Σίγουρα η πρόκριση της Αλβανίας στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα φέρνει πολλά οφέλη στη χώρα. Είναι εξαιρετικό μάρκετινγκ για τους Αλβανούς. Όλος ο κόσμος μίλησε για την πρόκριση της Αλβανίας, ακόμα μιλάει και θα συνεχίσει να μιλάει. Ακόμη και στην Αλβανία, αυτό το γεγονός έχει αποκτήσει τόση σημασία που ξεπερνά κάθε άλλο γεγονός, είτε πολιτικό, πολιτιστικό, κοινωνικό ή ειδησεογραφικό στη χώρα.
Δεν προκρινόμαστε συχνά στους τελικούς μιας τόσο κρίσιμης διοργάνωσης όπως το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα. Πιστεύω ότι αυτή η επιτυχία θα φέρει περισσότερους τουρίστες, περισσότερα έσοδα, βελτιώνοντας τη συνολική οικονομία της χώρας. Ο αντίκτυπος είναι σημαντικός και βλέπουμε πώς, για άλλη μια φορά, μετά το Conference League, το ποδόσφαιρο ενισχύει περαιτέρω την εικόνα της Αλβανίας».
Ποια είναι η γνώμη σας για την Ελλάδα;
«Δυστυχώς, η Ελλάδα ήταν μέρος ενός ομίλου με δύο ομάδες, τη Γαλλία και την Ολλανδία, που έχουν αυτή τη στιγμή μια καλή δυναμική. Έχετε ακόμα την ευκαιρία να προκριθείτε στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα μέσω των play-offs του Nations League και εύχομαι ειλικρινά με όλη μου την καρδιά να είστε μέρος των τελικών της επόμενης χρονιάς. Και γιατί όχι, ας ελπίσουμε να καταλήξουμε μαζί στον ίδιο όμιλο»
Μια Αλβανία απελευθερωμένη από το αμυντικό δόγμα
Για μια εκ βαθέων τακτική ματιά ωστόσο στη δουλειά του Σιλβίνιο και στα μυστικά της επιτυχίας της Αλβανίας χρειάζεται και η βοήθεια των ειδικών. Ο Ερμάλ Κούκα, αναλυτής του αθλητικού Μέσου της Αλβανίας, Panorama, μίλησε στο Gazzetta και αποσύνθεσε το οικοδόμημα που έχει χτίσει η εθνική του ομάδα, παρέχοντας μια καλύτερη εικόνα για τη μυστική συνταγή που «μαγείρεψε» ο Σιλβίνιο.
«Δεν υπάρχει πια το δόγμα ''μόνο η άμυνα αρκεί''» τονίζει αρχικά ο Κούκα, προτού συνεχίσει: «Υπήρχε αυτή η γενική ιδέα στους προηγούμενους προπονητές της εθνικής Αλβανίας, ότι θα μπορούσαμε να τα πάμε καλά με μεγάλο αριθμό αμυντικών στη σύνθεσή μας. Ακόμη και όταν πήγαμε στο EURO 2016, αυτό κάναμε κυρίως, έχοντας αμυντικούς παίκτες σε όλο το γήπεδο. Με τον Ρέγια παίζαμε με πέντε στην άμυνα και δυο αμυντικά χαφ, αφήνοντας εκτός παίκτες που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν.
Ο Σιλβίνιο το άλλαξε αυτό. Δεν σημαίνει ότι βγαίνουμε συνέχεια στην επίθεση τώρα, αλλά σημαίνει ότι μπορούμε να προσπαθήσουμε να προτείνουμε κάτι μέσα από τις ικανότητες του παίκτη μας. Χωρίς σούπερσταρς, μόνο με ομαδική δουλειά. Αυτή είναι μια ΟΜΑΔΑ, γραμμένη σωστά και με κεφαλαία γράμματα. Κανείς πάνω από τους υπόλοιπους, παίζουν όλοι μαζί, έχουν αρμονία και είναι ιδιαίτερα καλό όταν βλέπεις ότι ο πάγκος πανηγυρίζει τα γκολ περισσότερο από τους παίκτες που βρίσκονται στο γήπεδο.
''Πρώτα η Αλβανία'' ήταν το σύνθημα και το έχουν υπόψη τους. Προφανώς ο καθένας έχει τις δικές του ικανότητες, αλλά τις έχει χρησιμοποιήσει μόνο για τα αποτελέσματα της ομάδας. Τηρώντας το πλάνο – Ούσα συμπαγής αμυντικά η Αλβανία χρησιμοποιεί το transition με σύνεση και δοκιμάζει σουτ όταν βρει χώρο. Αυτό ήταν το σχέδιο.
Το κάναμε στο μεγαλύτερο μέρος των προκριματικών, ακόμα και σε αγώνες που θα μπορούσαμε να ανοιχτούμε περισσότερο όπως σε εκείνους κόντρα στα Νησιά Φερόε. Αλλά όσο το σχέδιο λειτουργούσε, ο Σιλβίνιο αποφάσισε ότι ήταν καλό να διατηρήσει το ίδιο σχέδιο για την ομάδα και να λαδώσει καλά αυτόν τον τύπο μηχανισμού. Έτσι, αυτά τα θαυμαστά γκολ από μακριά δεν ήταν τυχαία, οι παίκτες ενθαρρύνθηκαν να εμπιστευτούν το ένστικτό τους και να προσπαθήσουν να κρίνουν αγώνες με αυτόν τον τρόπο».
Όσο για την εμπιστοσύνη τους νέος, ο Κούκα τονίζει: «Προφανώς οι έμπειροι παίκτες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά κάθε ποδοσφαιρικής ομάδας. Αλλά οι νεαροί ή οι παίκτες με πολύ λίγα ματς για την Αλβανία, έχουν ανεβεί. Οι Μιτάι, Ασάνι, Ντακού, Μούγια και Ασλάνι ήταν παίκτες με λίγη ή καθόλου εμπειρία στην Εθνική ομάδα. Ο Σιλβίνιο τους έδωσε χώρο και τους παρείχε τις απαραίτητες εμφανίσεις για να εξασφαλίσουν την πρόκριση» κατέληξε, προτού σταθεί και στη συμβολή του αρχιτέκτονα, Σιλβίνιο.
«Θα έλεγα ότι έχει έναν εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στην πρόκρισή μας, με το επιτελείο του. Όχι μόνο τακτικά, αλλά επειδή ήταν αρκετά γενναίος για να πάρει κάποιες αποφάσεις που άλλοι μάνατζερ δεν θα έπαιρναν. Έκανε αλλαγές στο σύστημα και τα ονόματα, χωρίς να φοβάται να φέρει νέους παίκτες, να τους δοκιμάσει και να ανταγωνίζονται όλοι για μια θέση, χωρίς να καταστρέφει το ομαδικό πνεύμα. Έφερε θετική στάση από την πρώτη μέρα και λίγη φρέσκια αισιοδοξία που μας έλειπε, πράγματα που αποδείχτηκαν εξίσου σημαντικά με την τακτική μέσα στην ομάδα».