Μουρίνιο: Η ποδοσφαιρική Ρώμη έδιωξε τον... στρατηγό! (Poll)
«Τη μέρα που θα φύγω, θα το πάρω μαζί μου», είχε υποσχεθεί ο Ζοσέ Μουρίνιο όταν οι ιδιοκτήτες της ομάδας του έδωσαν δώρο μια vespa. Ήταν το ίδιο μοντέλο που οδηγούσε ο Γκρέγκορι Πεκ στην αλησμόνητη ταινία του 1950 «Διακοπές στη Ρώμη». Ο Πορτογάλος μαζί με το κασκόλ της Ρόμα θα βάλει στις αποσκευές του και αυτό το σκούτερ. Θα μπορούσε να το αφήσει και στο προπονητικό κέντρο της ομάδας, άλλωστε η τροπαιοθήκη δεν έχει τόσα πολλά τρόπαια, ώστε να πιάνουν χώρο. Αντίθετα με το δικό του χώρο που έχει 26 τρόπαια, όταν οι Τζαλορόσι μετρούν μόλις 16 σε έναν σχεδόν αιώνα ύπαρξης.
Ανάμεσα σε αυτά είναι κι ένα ευρωπαϊκό, αυτό του Europa Conference League. Θα μπορούσε να ήταν κι αυτό του Europa League έχασαν αν δεν τον… έσφαζε η διαιτησία. «Είναι ντροπή, φίλε» φώναζε στους διαιτητές του αγώνα. Αντίθετα, με την ταινία, ο Μουρίνιο δεν πήγε για διακοπές στη Ρώμη, έδωσε τα πάντα, φιλοσοφία, πάθος, γέλια, νεύρα, τρόπαιο, αλλά και απογοήτευση για τις προσδοκίες που δεν δικαιώθηκαν.
Η πίστη είναι μια από εκείνες τις παλιές αξίες που πεθαίνουν πιο δύσκολα στη Ρώμη και ο Μουρίνιο προσπάθησε να ριζώσει στην «Αιώνια Πόλη». Ένα μέρος απ'όπου πέρασαν δεκάδες στρατηγοί, μια πόλη που φιλοξένησε αυτοκράτορες, αλλά όχι τόσο… φιλόξενη για τον Ζοσέ Μουρίνιο. Ο κόσμος τον αγάπησε, αλλά όχι το ποδόσφαιρο του 2024. Πάντως, ο ίδιος θα συνεχίζει να φωνάζει: «Το ποδόσφαιρο είναι η νίκη και ο Μουρίνιο κερδίζει».
Γράφουν οι: Πολύδωρος Παπαδόπουλος - Ιάσονας Θεριός
Ο φαύλος κύκλος και το μοτίβο των απολύσεων
Προσδοκίες, σχεδόν άμεση επιτυχία, καθίζηση, τοξικότητα, απόλυση. Μετά από τόσα χρόνια στην προπονητική αφρόκρεμα, το μοτίβο της αποκαθήλωσης μοιάζει ιδιαίτερα γνώριμο για τον Ζοσέ Μουρίνιο. Υπάρχουν σύλλογοι στους οποίους σάρωσε τα πάντα κι έφυγε ως θριαμβευτής, όπως η Πόρτο και η Ίντερ. Μα από τότε έχουν πέρασε σχεδόν είκοσι και δεκαπέντε χρόνια αντίστοιχα και τα «αντίο» του έκτοτε δείχνουν να τηρούν μια σαφή ακολουθία.
Πλήρως αφοσιωμένος στην επιτυχία των ασημικών, ο Πορτογάλος συνηθίζει να προσγειώνεται στον όποιο πάγκο και να αλλάζει τα πάντα προς το καλύτερο. Να «ανεβάζει» τους παίκτες, να... πορώνει τον κόσμο, να τον κάνει ένα με την ομάδα. Μια ομάδα που παλεύει σαν λιοντάρι και φέρνει αποτελέσματα, οδηγούμενη αναπόφευκτα σε κάποιον τίτλο. Μα από εκεί και μετά τα πράγματα συνήθως αλλάζουν δραματικά. Η περιβόητη πλέον κατάρα της τρίτης του σεζόν τον κυνηγά και δεν τον άφησε ήσυχο ούτε στη Ρώμη.
Στην τρίτη του σεζόν απολύθηκε από την Τσέλσι, έχοντας πανηγυρίσει τρόπαια προηγουμένως. Στην τρίτη του σεζόν απολύθηκε και από τη Ρεάλ Μαδρίτης, πανηγυρίζοντας ξανά τρόπαια. Το ίδιο συνέβη στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, το ίδιο και στη Ρόμα.
Και πλέον εκτός από αυτή την κατάρα κουβαλά και την ταμπέλα της τοξικότητας. Το αδιάκοπο «μόνοι μας και όλοι τους», η ένταση, τα mind games εντός και εκτός αποδυτηρίων, οι βαρύγδουπες αλαζονικές δηλώσεις, τα «καρφιά» προς όλες τις κατευθύνσεις. Όλα τα στοιχεία που συνθέτου τη συνηθισμένη λούπα της εκάστοτε αυτοκρατορίας του είναι με τρόπο ειρωνικό αυτά που αρχικά χτίζουν τις επιτυχίες του και αυτά που στη συνέχεια αποσυνθέτουν τον ίδιο και τις ομάδες του.
Και η ίδια η πορεία του άλλωστε είναι ξεκάθαρα καθοδική. Οι κορυφαίοι σύλλογοι πλέον δεν μπορούν να τον εμπιστευτούν και, αν το κάνουν, τα... συντρίμμια που συνήθως αφήνει πίσω του, τους αναγκάζουν να το μετανιώσουν. Γιατί κανένας οργανισμός - όσο κι αν πέτυχε μαζί του - δεν άντεξε ποτέ για περισσότερο από τρία χρόνια τον παθιασμένο σίφουνα επιτυχιών και τοξικότητας που κουβαλά μαζί του όπου κι αν βρεθεί. Ίσως βέβαια αυτά να είναι τα αρνητικά απόνερα ενός... serial winner.
Το... τίμημα των τροπαίων
Από την πρώτη στιγμή μέχρι και σήμερα αν υπάρχει μια λέξη που παραμένει άρρηκτα συνδεδεμένη με το όνομα του Ζοσέ Μουρίνιο στη... μυθολογία του ποδοσφαίρου είναι αυτή: Τρόπαια.
Είναι αυτό που ο Πορτογάλος κόουτς «πουλάει» ως εγγύηση πριν αναλάβει την οποιαδήποτε ομάδα, αυτό που υπόσχεται στις... προγραμματικές του δηλώσεις. Και η αλήθεια είναι πως ανέκαθεν φρόντιζε να τηρεί αυτή του την υπόσχεση και να φέρνει τίτλους. Άλλωστε, η μοναδική ομάδα με την οποία δεν έφτασε έστω σε ένα ασημικό είναι η Τότεναμ, από την οποία απολύθηκε λίγο πριν από τον τελικό του League Cup.
Ακόμα κι έτσι πάντως, τα τρόπαια λένε τη μισή αλήθεια και το... τίμημά τους την άλλη μισή. Αρκεί κανείς να ρίξει το βλέμμα του στο πού άφησε τη Ρόμα, πέρα από το ότι την οδήγησε στον πρώτο της τίτλο μετά το 2008.
Σε 96 παιχνίδια πρωταθλήματος μέτρησε 44 νίκες, 23 ισοπαλίες και 29 ήττες, με μέσο όρο βαθμών ανά ματς στο 1,61. Αρνητικό ρεκόρ. Από το 1994 κι έπειτα κανένας προπονητής με 50+ αγώνες στον τζαλορόσο πάγκο δεν είχε χειρότερη επίδοση.
1.61 - José #Mourinho was in charge of #Roma for 96 games (W44 D23 L29) in #SerieA, recording an average points of 1.61, the lowest such ratio among the coaches with 50+ matches with the Giallorossi in the 3 points for a win era (since 1994-95). End. pic.twitter.com/NQWlbdzqeM
— OptaPaolo (@OptaPaolo) January 16, 2024
Οι τίτλοι μπορεί να έρχονται σε διοργανώσεις νοκ-άουτ, αλλά στο πρωτάθλημα, εκεί που κρίνονται άπαντες στην πραγματικότητα, τα πράγματα δεν πάνε τόσο καλά. Από τους συνολικά 26 τίτλους που έχει κατακτήσει στην καριέρα του, μόνο οι 8 είναι «πρωταθληματικοί», οι υπόλοιποι 18 έχουν έρθει σε Κύπελλα και Ευρώπη, όπου οι λεπτομέρειες μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Το τελευταίο πρωτάθλημα δε, ήταν σχεδόν μια δεκαετία πριν, το 2015 με την Τσέλσι. Έπειτα μόνο Κύπελλα, μόνο προκρίσεις, μόνο στιγμές και σκαμπανεβάσματα. Καμία συνέπεια στον πρωταθλητισμό
Δεν είναι τυχαίο. Το ποδόσφαιρό του, η απουσία πρωτοβουλιών, ο ετεροκαθορισμός και η αμυντική προσήλωση μπορούν να φέρουν επιτυχίες σε μονά ή διπλά παιχνίδια, σε μεμονωμένες βραδιές γεμάτες πάθος και ένταση. Μα στον... μαραθώνιο των πρωταθλημάτων αυτό το παιχνίδι χάνει τη δύναμή του και - αργά ή γρήγορα - οδηγεί την όποια ομάδα στο χείλος του γκρεμού. Σαν αναπόφευκτο τίμημα για κάθε ασημικό στο παλμαρέ του Μουρίνιο.
Μουρίνιο εναντίον… όλων
Λατρεύει να φωνάζει, τρελαίνεται να τσακώνεται, να είναι το επίκεντρο του κόσμου, ο άνθρωπος κόντρα σε θεωρίες συνομωσίας. Τα βάζει ακόμα και με τους παίκτες του αν κρίνει πως έτσι είναι το σωστό… Πάμε να θυμηθούμε κάποιες από τις επιθέσεις του στη διάρκεια της θητείας του στον πάγκο της Ρόμα.
- Την παραμονή του αγώνα Πρωταθλήματος κόντρα στη Σαλερνιτάνα (που έληξε 2-2), ο Μουρίνιο - με τον Μπρούνο Κόντι να είναι στον πάγκο στη θέση του καθώς ήταν τιμωρημένος - είχε ανεβάσει τους τόνους όταν ρωτήθηκε για τη διαφορά αντιμετώπισης ως προς τους προπονητές: «Με ενδιαφέρει μόνο το γήπεδο, ο αγώνας, οι διαιτητές και ο πάγκος μου. Θέλω ίση μεταχείριση για όλους και θέλω ειλικρίνεια. Αν κάποιος δεν συμπαθεί τον Μουρίνιο δεν πειράζει όμως κατά τη διάρκεια του αγώνα πρέπει να αντιμετωπίζονται όλοι το ίδιο. Δεν με ανησυχεί αυτή η κατάσταση. Ασχολούμαι με το παιχνίδι. Είμαστε όλοι ίσοι και αυτό είναι το μόνο που θέλω. Αν συμβεί αυτό και αντιμετωπιζόμαστε όλοι το ίδιο θα έχουμε μία τέλεια σεζόν».
- Ακόμη και μετά το 7-0 επί της Έμπολι από τη Ρόμα ο Ζοσέ Μουρίνιο είχε τον τρόπο του. «Είμαστε επίσης λίγο άτυχοι. Η Αταλάντα, για παράδειγμα, θα παίξει την Πέμπτη και μετά τη Δευτέρα και ενώ εμείς παίζουμε πάντα Πέμπτη και Κυριακή. Ίσως υπάρχει κάποιος στη Λίγκα που δεν με συμπαθεί», είχε τονίσει τότε.
- Ο Μουρίνιο είχε εκμεταλλευτεί και γεγονός ότι είχε βάλει το πρώτο γκολ ο Λουκάκου με τη Ρόμα για να τον υπερασπιστεί από τις... επιθέσεις των οπαδών της Ίντερ: «Δεν έχουν λόγο να θυμώνουν. Πήραν το ντέρμπι με 5-1 και έχουν πολλούς εξαιρετικούς επιθετικούς. Πρέπει να είναι χαρούμενοι για τον πρώην προπονητή τους, που χρειαζόταν τον Ρομέλου».
- Η ήττα με 4-1 από τη Τζένοα στο Μαράσι τον Σεπτέμβριο σηματοδότησε το χειρότερο ξεκίνημα της Ρόμα στη Serie A στην περίοδο που οι νίκες δίνουν 3 πόντους. Ο Μουρίνιο μετά την ήττα αντέδρασε στη συνέντευξη Τύπου ως εξής: «Είναι επίσης το χειρότερο ξεκίνημα στην καριέρα μου... Όμως η Ρόμα έπαιξε σε δύο διαδοχικούς ευρωπαϊκούς τελικούς».
- Ο Μουρίνιο πάντα ξέρει καλά να υπογραμμίζει τα πλεονεκτήματά του και τα συν ακόμα και σε δύσκολες στιγμές. Και εδώ ο Special One επανήλθε στο ζήτημα των ημερών που έπαιζαν οι ομάδες: «Η Τζένοα έπαιξε 48 ώρες πριν από εμάς. Στους χθεσινούς αγώνες πέντε παίκτες είχαν μυϊκούς τραυματισμούς και απόψε υπήρχαν τρεις με πρόβλημα. Πώς μπορούμε να βγούμε από αυτή τη δύσκολη θέση; Μένοντας ενωμένοι. Δεν υπάρχει ανοιχτή αγορά και δεν έρχεται κανείς».
- Το γκολ του Ελ Σαράουι στο 90' προκάλεσε ακόμα πιο μεγάλη ένταση στο Ολίμπικο, με τον Μουρίνιο να αποβάλλεται μετά από μία κίνησή του. Ο Πορτογάλος τεχνικός δεν είχε κανένα πρόβλημα να... πικάρει ακόμα και τον Πάπου Γκόμες. Ο Γκόμες που είχε πει πώς «έχω μόνο μια ανάμνηση του Μουρίνιο και αυτή είναι η κατάκτηση του Europa League με τη Σεβίλλη εναντίον του».
- «Δεν είχε παίξει στον τελικό του Europa με εμάς. Εγώ έχω βήχα αλλά δεν θα πάρω σιρόπι ή χάπια. Αλλιώς θα έχω πρόβλημα να περάσω από το τεστ για ντόπινγκ. Μπορεί να βρεθώ έτσι μετά θετικός στο ντόπινγκ κοντρόλ». είχε απαντήσει ο Special One για τον 35χρονο, ο οποίος βρέθηκε θετικός αφού ήπιε σιρόπι του γιου του όταν αγωνιζόταν ακόμα στη Σεβίλλη.
- Με αφορμή την επιστροφή του Λουκάκου στο Σαν Σίρο ως αντίπαλος πλέον. Το νικητήριο γκολ του Τουράμ δεν του προκάλεσε εκνευρισμό. Όμως ήταν έξαλλος με τη διαιτησία του Μαρέσκα: «Έδωσε κίτρινες σε παίκτες λες και τους είχε βάλει στόχο». Αναφερόταν στους στόπερ και τους χαφ του. «Δεν υπάρχει σεβασμός στους παίκτες μου. Μας έκαναν και δώρο από τη Λίγκα: παίξαμε σήμερα (Κυριακή) και όχι Δευτέρα», είπε.
- Η Ρόμα θα χάσει και το κλίμα δεν θα είναι καλό όμως ο Μουρίνιο βγαίνει ξανά στην... επίθεση: «Δεν πρέπει να μιλήσει κανείς εκτός από εμένα. Δεν μου άρεσε τίποτα. Πολύ λίγοι παίκτες είχαν την επαγγελματική συμπεριφορά που απαιτώ. Μόνο ο Μποβέ τα πήγε καλά. Όμως με έναν παίκτη από τους έντεκα δεν παίρνεις ματς. Ήταν μια πολύ δίκαιη ήττα».
- Ο Μουρίνιο δεν δίστασε να τα βάλει με τον διαιτητή Μάσα: «Όταν ο διαιτητής έχει κριτήριο να βγάλει 2 κίτρινες μόνο σε εμάς στα πρώτα 25 λεπτά και να είναι σε 2 στόπερ, στα στόπερ μας, δυσκολευόμαστε».
- Μετά την ισοπαλία της Ρόμα με τη Λάτσιο είχε πει για τον Πέδρο: «Ο Πέδρο είναι ένας φανταστικός ποδοσφαιριστής αλλά θα μπορούσε να είναι και κολυμβητής επειδή είναι φανταστικός ο τρόπος που βουτάει στην πισίνα». Ο Πέδρο πάντως έσπευσε να του απαντήσει ενώ ο Κατάλντι, συμπαίκτης του στη Λάτσιο σχολίασε: «Ο Μουρίνιο μιλάει πάντα για τίτλους, αλλά μάλλον ο Πέδρο έχει κερδίσει περισσότερους από αυτόν».
- Με την κλήρωση για το Europa τα πράγματα δεν ήταν εύκολα για τη Ρόμα. Μετά τον αγώνα με τη Σλάβια ο Μουρίνιο επισήμανε για τους παίκτες του: «Υπάρχουν άνθρωποι που δεν παίζουν σοβαρά. Ακόμη και παίκτες που δεν έχουν μεγάλη εμπειρία στην Ευρώπη. Μετά υπάρχουν οι... συνηθισμένοι. Οι παίκτες που είναι πάντα εκεί και για 90 και λεπτά, δεν χρειάζεται να αναφέρω ονόματα. Αν κάποιος χτυπήσει την πόρτα του γραφείου μου και μου πει ότι θέλει να παίξει περισσότερο, θα του δώσω χρόνο να παίξει όταν οι άλλοι θα είναι... νεκροί. Οι άνθρωποι που ανταποκρίνονται είναι πάντα οι ίδιοι».
Ποιος θα είναι ο επόμενος σταθμός του Μουρίνιο;
Οποιοσδήποτε πρόεδρος συλλόγου, ιδιοκτήτης, πρόεδρος, CEO ενός καλού κλαμπ θα αναρωτηθεί πριν σηκώσει το τηλέφωνο. Αξίζει τον κόπο; Αξίζει η βραχυπρόθεσμη επιτυχία που θα φέρει να αντικαταστήσει το συναισθηματικό χτύπημα που θα δεχθεί;
Κάποιος θα υπάρξει που θα πατήσει το μεγάλο κουμπί με την ένδειξη «Ζοσέ». Άλλωστε, το ποδόσφαιρο είναι ένα βραχυπρόθεσμο παιχνίδι, οπότε γιατί να σκεφτεί το μέλλον; Ελάχιστοι κόουτς σε όλη την Ευρώπη έχουν καταφέρει περισσότερα από τον Μουρίνιο. Μπορεί να τρέχει μόνο με τις αναθυμιάσεις της ιδιοφυΐας του αυτές τις μέρες, αλλά οι αναθυμιάσεις μπορούν ακόμα να τον οδηγήσουν κάπου. Ο άνθρωπος που για πολλούς είναι ξεπερασμένος, αυτός που έχει χάσει το τρένο του σύγχρονου ποδοσφαίρου είναι ο κόουτς μετά τη Ρεάλ πήρε πρωτάθλημα με την Τσέλσι, Europa με τη Γιουνάιτεντ και Conference League με τη Ρόμα, το πρώτο τρόπαιο των Τζαλορόσι μετά το… Inter-Cities Fairs Cup του 1961.
Ο Μουρίνιο έχει αρκετούς haters, αλλά παραμένει επίσης δημοφιλής στον κόσμο. Μια σημαντική μερίδα οπαδών της Ρόμα τον αγαπά παρά τα πρόσφατα αποτελέσματα. Όπως έγραψαν και οι Ιταλοί «Ίσως είναι ο ιδανικός σύγχρονος προπονητής για μια αυξανόμενη παρανοϊκή κουλτούρα οπαδών, όπου πολλοί είναι πεπεισμένοι ότι υπάρχει κάποιο είδος συνωμοσίας εναντίον της ομάδας τους». Ποιος θα είναι ο επόμενος σταθμός της καριέρας του; Θα είναι η Εθνική Πορτογαλίας; Μπα… Ο ίδιος έχει πει πως θα ήθελε να κοουτσάρει την Εθνική του, αλλά θα είναι η τελευταία… συναυλία. Τη δεδομένη στιγμή ο Μαρτίνεθ πατά γερά στα πόδια του, ενώ και ο Special One θέλει ακόμα να κοουτσάρει με πάθος.
Υπάρχει η Σαουδική Αραβία. Ο Μουρίνιο ισχυρίστηκε πέρυσι ότι απέρριψε «τη μεγαλύτερη πρόταση στην ιστορία του ποδοσφαίρου για προπονητή» και αργότερα είπε ότι ήταν «πεπεισμένος» ότι θα δούλευε εκεί μια μέρα.
Υπάρχει η Νιούκαστλ. Η θέση του Χάου δεν φαίνεται να βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο, αλλά εάν τα αποτελέσματα συνεχίσουν να ακολουθούν την τρέχουσα πορεία, τότε αυτό μπορεί να αλλάξει. Οι ιδιοκτήτες της Νιούκαστλ κάποια στιγμή θα μπορούσαν να υιοθετήσουν τη στάση ότι χρειάζονται κάποιον για να τους «πάει στο επόμενο επίπεδο».
Υπάρχει η Τσέλσι. Ακούγεται… τρελό, αλλά τόσα έχουν δει τα μάτια μας και ο Ποτσετίνο δεν πείθει. Σε πρόσφατη έρευνα του The Athletic, το 30% των οπαδών της Τσέλσι δήλωσε ότι θα έπαιρνε πίσω τον Μουρίνιο.
Εκεί είναι η Πόρτο. Μια συναισθηματική επιστροφή στον σύλλογο όπου είχε τις πρώτες του εκθαμβωτικές επιτυχίες φαίνεται κάπως κατάλληλη. Υπάρχει η Τουρκία. Γαλατασαράι είτε Φενερμπαχτσέ… Υπάρχει το MLS. Υπάρχει μόνο μία δουλειά διαθέσιμη και με τον μέγιστο σεβασμό για τη Μινεσότα ως ομάδα και ως μέρος, είναι δύσκολο να τον φανταστείς να χαλαρώνει εκεί…