Ντόρτμουντ: To «κίτρινο τείχος», η ιστορία της διασημότερης κερκίδας
Επιμέλεια: Μάρθα Χωριανοπούλου
Κάνεις δεν μπορεί να θυμηθεί ακριβώς πώς η μεγαλύτερη κερκίδα απέκτησε το όνομα που την έκανε την διασημότερη στην Ευρώπη. Το «κίτρινος τείχος» στο «Westfalenstadion» της Μπορούσια Ντόρτμουντ περιγράφηκε από τον Γερμανό συγγραφέα και λογοτέχνη Uli Hesse το 2018 ως αυτό που δεν είχε η Μπάγερν Μονάχου, η πιο επιτυχημένη και ισχυρή ομάδα της χώρας: «μια τεράστια ταράτσα που έμοιαζε με αναδρομή στη χρυσή εποχή του ποδοσφαίρου». Το καλύτερο πέταλο στον κόσμο που μπορεί να χωρέσει 24.454 θεατές για αγώνες της Bundesliga, δεν είναι άλλο από αυτό που έχει η Ντόρτμουντ.
Ποτέ μας συστήθηκε;
Τον Μάιο του 2009 ο χαρακτηρισμός «Κίτρινο Τείχος» εμφανίστηκε για πρώτη φορά στις σελίδες του Kicker και αυτό λόγω του προβληματισμού του τότε τερματοφύλακα της Ντόρτμουντ , Ρόμαν Βαϊντενφέλερ, όταν διαπίστωσε ότι 10.000 οπαδοί του συλλόγου είχαν ταξιδέψει σε ένα παιχνίδι με την Άιντραχτ Φρανκφούρτης. Ο πρώην τερματοφύλακας των «κιτρινόμαυρων» Ρόμαν Βαϊντενφέλερ είχε δηλώσει :«Είναι απίστευτο, ακόμη και όταν παίζουμε μακριά από το σπίτι μας, το κίτρινο τείχος θα είναι εκεί».
Ήταν την περίοδο που η Ντόρτμουντ είχε στον πάγκο της τον Γιούργκεν Κλοπ , κερδίζοντας την Bundesliga δύο συνεχόμενες σεζόν. Ο Γερμανός είχε μετατρέψει την Ντόρτμουντ σε σύλλογο που διεκδικούσε τόσο εγχώριες όσο και ευρωπαϊκές διακρίσεις. Το χάρισμα και τα επιτεύγματα του Κλοπ βοήθησαν την Ντόρτμουντ να γίνει η δεύτερη ομάδα για πολλούς ποδοσφαιρόφιλους σε όλη την Ευρώπη.
Ο δημοφιλής πρώην προπονητής τους, Γιούργκεν Κλοπ, ο οποίος έφυγε από τη Λίβερπουλ τον Μάιο μετά από σχεδόν εννέα χρόνια, περιέγραψε την εμπειρία του να βλέπεις το «Κίτρινο Τείχος», καθώς βγαίνεις από τα έγκατα του «Westfalenstadion» ως μια σχεδόν εξωσωματική εμπειρία…όπως είχε πει ο Γερμανός. «Αυτό το σκοτεινό τούνελ, έχει ύψος ακριβώς δύο μέτρα (λίγο κάτω από 1,80 μ.) και όταν βγαίνεις έξω είναι σαν να γεννιέσαι", δήλωσε ο 1,80 μ. Κλοπ. «Βγαίνεις έξω και το μέρος εκρήγνυται - από το σκοτάδι, στο φως. Κοιτάζεις προς τα αριστερά σου και φαίνεται σαν να υπάρχουν 150.000 άνθρωποι πάνω στην ταράτσα, οι οποίοι τρελαίνονται εντελώς».
Ο Βάιντενφελερ που ήταν ο ηγέτης στην ομάδα που έχτισε ο Κλοπ , δήλωνε : «Αν είσαι ο εχθρός, σε συνθλίβει, αλλά αν το έχεις στην πλάτη σου ως τερματοφύλακας, είναι ένα φανταστικό συναίσθημα». Όταν ρωτήθηκε αν ανησυχεί περισσότερο για τους παίκτες της Ντόρτμουντ ή για τον προπονητή της, ο κάτοχος Champions League και Παγκοσμίου Κυπέλλου, Μπάστιαν Σβάινσταϊγκερ, είχε απαντήσει: «Είναι το κίτρινο τείχος που με φοβίζει περισσότερο».
Αυτό το Σάββατο (1/06/2024) μετά από 11 χρόνια , ο σύλλογος έχει την ευκαιρία να κατακτήσει, στο ίδιο γήπεδο του Λονδίνου, το ίδιο τρόπαιο για πρώτη φορά μετά τον μοναδικό τίτλο στη διοργάνωση το 1997. Αυτή τη φορά, αντίπαλος είναι η Ρεάλ Μαδρίτης .Η Ντόρτμουντ τερμάτισε πέμπτη στη Bundesliga φέτος, 27 βαθμούς πίσω από την πρωταθλήτρια Λεβερκούζεν . Παρόλο που δεν κατάφερε να διεκδικήσει το πρωτάθλημα κόντρα στην αήττητη Μπάγερ -τουλάχιστον μέχρι τον τελικό Europa League- η Ντόρτμουντ είναι μια ταλαντούχα ομάδα.
Για το «κίτρινο τείχος» , απόλυτη κλίμακα της κατασκευής προσφέρει μια σειρά από πλεονεκτικά σημεία. «Από το μπροστινό μέρος του κάτω διαζώματος μπορείτε σχεδόν να γρατζουνίσετε τον τερματοφύλακα στην πλάτη - ενώ πολύ ψηλά κάτω από την οροφή, όπου υπάρχει μια κεκλιμένη γωνία 37 μοιρών, είναι σαν άλμα με σκι», κατέληξε το γερμανικό ειδησεογραφικό περιοδικό Der Spiegel.
Κάπως έτσι ξεκίνησε...
Σύμφωνα με τον Γερμανό συγγραφέα και δημοσιογράφο, Uli Hesse, ο Daniel Lorcher, ήταν "ως επί το πλείστον ο υπεύθυνος" για τη δημιουργία του όρου «κίτρινο τείχος». Το 2004, όταν η Ντόρτμουντ βρισκόταν τόσο σε οικονομική όσο και ποδοσφαιρική ύφεση ,η μεγαλύτερη ομάδα ultras του συλλόγου δημιούργησαν ένα ψηφιδωτό που παρέφραζε ένα απόφθεγμα του Όσκαρ Ουάιλντ: «Πολλοί περπατούν σε σκοτεινά σοκάκια, αλλά μόνο λίγοι κοιτούν τα αστέρια»
Τότε ο Daniel Lorcher ήταν ηγετικό μέλος της «Ενότητας», που βρισκόταν στο κέντρο του γηπέδου ακριβώς πίσω από το τέρμα. Αυτό που επεδίωκαν εκεί οι οπαδοί ήταν να κάνουν όσο το δυνατόν περισσότερο θόρυβο, αλλά ο Lorcher πίστευε ότι υπήρχαν μεγαλύτερες δυνατότητες, λόγω του μεγέθους αυτής της κερκίδας. Σκέφτηκε πως αν οι ultras μπορούσαν να εμπλέξουν και άλλους οπαδούς, πείθοντάς τους να ντυθούν στα έντονα κίτρινα, κρατώντας σημαίες και πανό του ίδιου χρώματος, το αποτέλεσμα θα ήταν εντυπωσιακό, βοηθώντας τους παίκτες της, Ντόρτμουντ αλλά και δημιουργώντας μια πιο εκφοβιστική ατμόσφαιρα για τους αντιπάλους.
Για να γίνει αυτό πράξη απαιτούνταν μια τεράστια ποσότητα υφάσματος , που θα έπρεπε να είναι όλο στη σωστή απόχρωση του κίτρινου.Lorcher και ultras ήρθαν σε επαφή με μια δανέζικη αλυσίδα λιανικής πώλησης που είχε καταστήματα σε όλη τη Γερμανία: «Μας πούλησαν περισσότερα από τρία μίλια ύφασμα και κατασκευάσαμε τέσσερις χιλιάδες σημαίες», δήλωσε ο Lorcher στον Hesse. «Νοικιάζαμε ραπτομηχανές για εβδομάδες και μετά έπρεπε να μάθουμε πώς να τις χρησιμοποιούμε. Ήταν σκληρή δουλειά, αλλά διασκεδάζαμε πολύ».
Η σεζόν 2004-05 έφτανε στο φινάλε της και η Ντόρτμουντ απέφευγε τη λήθη. «Οι σημαίες έλουζαν όλη την εξέδρα στα κίτρινα» πριν από ένα εντός έδρας παιχνίδι με τη Χάνσα Ρόστοκ, έγραψε ο Hesse στο βιβλίο του, «Building The Yellow Wall». Από το 2005, το «Westfalenstadion» είναι γνωστό ως «Signal Iduna Par», αφού ο σύλλογος αποφάσισε να χρησιμοποιήσει μια συμφωνία χορηγίας για να μειώσει το χρέος, το οποίο τελικά αποπληρώθηκε στην τράπεζα Morgan Stanley τρία χρόνια αργότερα.
Υπήρχαν πολλοί παράγοντες που συνέβαλαν στην επισφαλή οικονομική κατάσταση της Ντόρτμουντ εκείνη την περίοδο και ένας από αυτούς ήταν η απαίτηση να μετατραπούν τα γήπεδα σε αίθουσες για όλους τους θεατές, στον απόηχο της καταστροφής του Χίλσμπορο το 1989 στην Αγγλία.
Πριν γίνει το πιο γνωστό πέταλο ,το καλοκαίρι του 1992 η βόρεια κερκίδα του «Westfalenstadion» μετατράπηκε σε χώρο καθισμάτων, μειώνοντας τη συνολική χωρητικότητα από 54.000 σε 43.000. Οι διευθυντές του συλλόγου συνειδητοποίησαν ότι θα μπορούσαν να χρεώνουν περισσότερα χρήματα, αλλά υπήρχε απροθυμία να υποβληθεί η νότια Sudtribune (όπως εξακολουθούν να την αποκαλούν οι παλαιότεροι ) στην ίδια μεταχείριση μετά από συζητήσεις με τους οπαδούς, οι οποίοι τους έκαναν να συνειδητοποιήσουν ότι η κερκίδα ήταν το μοναδικό πραγματικό εργαλείο μάρκετινγκ του συλλόγου.
Μετά τη νίκη της Ντόρτμουντ επί της Γιουβέντους τον Μάϊο του 1997 που εξασφάλισε τον τίτλο του Champions League, η νότια κερκίδα διπλασιάστηκε σε μέγεθος, καθώς το γήπεδο έγινε μεγαλύτερο και ασφαλέστερο. Η Ντόρτμουντ ξόδεψε περισσότερα χρήματα από όσα είχε ξοδέψει ποτέ σε παίκτες, αλλά δεν ακολούθησε περισσότερη επιτυχία και, μέχρι το 2005, υπήρχε πραγματική πιθανότητα ο σύλλογος να βρεθεί σε αδιέξοδο.
«Γεμίζει» το γήπεδο, όχι όμως και τα ταμεία
Το γήπεδο της Ντόρτμουντ σήμερα είναι το μεγαλύτερο της Γερμανίας και ο μέσος όρος προσέλευσης είναι ο μεγαλύτερος από κάθε άλλο σύλλογο της Bundesliga.
Μόνο τη φετινή σεζόν, η Ντόρτμουντ μετρούσε πάνω από 81.000 οπαδούς κατά μέσο όρο και η Μπάγερν, στην «Allianz Arena», 75.000. Μεταξύ της Ντόρτμουντ και της τρίτης και της τέταρτης ομάδας (Άιντραχτ Φρανκφούρτης και Στουτγάρδης), η διαφορά ήταν σχεδόν 26.000, που είναι μόνο λίγο μεγαλύτερη από τη χωρητικότητα του «Κίτρινου Τείχους» και μόνο, μιας κερκίδας που θα μπορούσε να φιλοξενήσει τον πληθυσμό μιας πόλης λογικού μεγέθους.
Παρόλο που η χωρητικότητα του γηπέδου έχει μειωθεί ώστε να είναι μια κερκίδα για όλους τους θεατές τις ευρωπαϊκές βραδιές του συλλόγου , οι τρεις σύλλογοι με τον χαμηλότερο μέσο όρο προσέλευσης στην Bundesliga (Ουνιόν Βερολίνου , Ντάρμστατ κα Χάιντενχαϊμ) θα μπορούσαν να μεταφέρουν ολόκληρο το πλήθος τους στο Sudtribune με αρκετό χώρο- ωστόσο ο σύλλογος δεν έχει προσπαθήσει να το εκμεταλλευτεί οικονομικά με άμεσο τρόπο.
Ο Hesse υπονοεί μάλιστα ότι το κίτρινο τείχος βλάπτει" τη Ντόρτμουντ από αυτή την άποψη, επειδή οι τιμές των εισιτηρίων έχουν κρατηθεί πολύ χαμηλά. Κατά μέσο όρο, οι κάτοχοι εισιτηρίων διαρκείας πληρώνουν 14 ευρώ (11,90 λίρες/ 15,10 δολάρια) ανά αγώνα, αλλά αν η Ντόρτμουντ τοποθετούσε εκεί καθίσματα και χρεωνόταν περισσότερα, ο σύλλογος, σύμφωνα με τον συγγραφέα Hesse, θα έχανε μια αίσθηση της ψυχής του.
Σύμφωνα με τους οικονομικούς εμπειρογνώμονες του αμερικάνικου επιχειρηματικού περιοδικού Forbes και της Deloitte, η Ντόρτμουντ δεν βρίσκεται καν στους 20 κορυφαίους συλλόγους της Ευρώπης όσον αφορά τα έσοδα από τους αγώνες, παρόλο που διαθέτει ένα από τα μεγαλύτερα γήπεδα στην Ευρώπη. Ωστόσο, υπάρχει ένα χρηματικό κέρδος από το «Κίτρινο τείχος», με επιχειρήσεις όπως η χημική εταιρεία Evonik,η ζυθοποιία Brinkhoff’s και η εταιρεία κατασκευής αντλιών Wilo να εκφράζουν την επιθυμία να συνδεθούν με ένα δημιούργημα στην εργατική περιοχή της χώρας.
Το «Westfalenstadion» πλέον έχει γίνει τουριστικός προορισμός, αλλά το «Κίτρινο Τείχος» για την ώρα παραμένει ανεπηρέαστο. Το μεγαλύτερο ερώτημα για τους επισκέπτες, λέει ο Hesse, είναι αν θα συμμετάσχουν στο πάρτι στη βεράντα ή αν θα παρακολουθήσουν τη λάμψη του από μακριά.