Premier League, μεταγραφές: Ελεύθερη πτώση... δισεκατομμυρίων και PSR - Ένα διαφορετικό καλοκαίρι

Δεν είναι ότι οι σύλλογοι της Premier League δεν ξόδεψαν. Ξόδεψαν. Απλά σαφώς λιγότερο από όσο συνηθίζουν, σαφώς λιγότερο σε σχέση με το περυσινό καλοκαίρι. Για την ακρίβεια πριν έναν χρόνο οι Άγγλοι έριχναν στην αγορά 2,9 δισεκατομμύρια ευρώ, διαλύοντας κάθε ρεκόρ. Φέτος, μέχρι τώρα τουλάχιστον, έχουν ξοδέψει λίγα περισσότερα από τα μισά, περίπου 1,6 δισεκατομμύρια ευρώ. Σίγουρα, η αγορά έχει πάει πίσω λόγω EURO 2024 και απομένουν ακόμα δύο εβδομάδες για τη λήξη της μεταγραφικής περιόδου, όμως φαντάζει απίθανο η Premier League να φτάσει οικονομικά στα ίδια ύψη. Μιλάμε για μια μείωση εξόδων που αγγίζει το 45% και θυμίζει… ελεύθερη πτώση.

Επί πέντε χρόνια, κάθε καλοκαίρι η Premier League ξόδευε περισσότερα από το προηγούμενο, όμως όχι τώρα. Μάλιστα, την ίδια στιγμή που τα έξοδα των αγγλικών ομάδων δεν θυμίζουν σε τίποτα τον περυσινό τους εαυτό, τα έσοδά τους αντίθετα είναι – αναλογικά – λίγο αυξημένα. Σε όλο το περυσινό μεταγραφικό παράθυρο τα clubs της Premier League έβαλαν στα ταμεία τους από πωλήσεις 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ και φέτος μέχρι τώρα λίγο λιγότερα από 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Η διαφορά μιλά από μόνη της, όμως πώς μπορεί να εξηγηθεί;

Η Έβερτον πέρυσι ήταν η πρώτη που το ένιωσε στο πετσί της, η Νότιγχαμ Φόρεστ την ακολούθησε. Οι δυο τους ήταν οι μόνες ομάδες που όντως τιμωρήθηκαν, όμως και οι 20 στην Premier League το κατάλαβαν πολύ καλά: Οι οικονoμικοί κανονισμοί της πλέον… δαγκώνουν. Οι περίφημοι κανόνες PSR (κερδοφορίας και βιωσιμότητας) στην Premier League ορίζουν, με απλά λόγια, πως ένας σύλλογος δεν μπορεί να παρουσιάσει περισσότερα από 130 εκατομμύρια ευρώ «χασούρας» σε βάθος τριετίας. Ανέκαθεν υπήρχαν, μα τώρα η λίγκα επιδεικνύει τη μεγαλύτερη αυστηρότητα που είχε ποτέ αναφορικά με τον έλεγχό τους. «Πανικοβληθήκαμε επειδή είδαμε πως αυτό το πράγμα είναι όντως αληθινό. Συνειδητοποιήσαμε πως οι τιμωρίες μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις και όχι να προκαλέσουν μια μικρή αναστάτωση», ανέφερε στο Athletic ένα ανώνυμο υψηλόβαθμο στέλεχος αγγλικού συλλόγου, επιχειρώντας να εξηγήσει τη μεταγραφική ξηρασία.

Κάθε club δηλαδή πλέον πρέπει να προσέχει πολύ περισσότερο από ό,τι έκανε τα προηγούμενα χρόνια και αυτό αναπόφευκτα έχει σημαντικό αποτύπωμα στην αγορά της Αγγλίας. Για να αγοράσεις, πρέπει να είσαι σίγουρος πως έχεις το οικονομικό περιθώριο να το κάνεις και δεδομένα δεν είναι λίγες οι ομάδες που βάδισαν με περίσσεια προσοχή στο φετινό παράθυρο. Αν δεν το έκαναν άλλωστε, κινδύνευαν να μπουν στις ίδιες περιπέτειες με τις Τσέλσι, Έβερτον, Νότιγχαμ, Άστον Βίλα, Νιούκαστλ και Λέστερ. Αυτοί οι έξι σύλλογοι… έτρεχαν να προλάβουν την προθεσμία (την αλλαγή του οικονομικού έτους στις 30 Ιουνίου) για να κάνουν πωλήσεις και να ισορροπήσουν τα οικονομικά τους, ώστε να μην έχουν προβλήματα τη νέα σεζόν. Αυτός είναι ένας λόγος για τα αυξημένα έσοδα των συλλόγων στην Αγγλία. Μόνες τους, αυτές οι έξι έβαλαν συνολικά στα ταμεία τους 380 εκατομμύρια ευρώ μόνο μέχρι τις 30 Ιουνίου. Βοηθήθηκαν ιδιαίτερα από τις μεταξύ τους αγοραπωλησίες. Η Τσέλσι για παράδειγμα αγόρασε από την Άστον Βίλα τον 18χρονο Ομάρι Κέλιμαν (35 λεπτά συμμετοχής στην Premier Leagueπέρυσι) αντί 22 εκατομμυρίων ευρώ.

Welcome to Chelsea, Omari Kellyman. 👊 pic.twitter.com/B4p7BY30GT

— Chelsea FC (@ChelseaFC) June 29, 2024

Τα 22 εκατομμύρια θα εμφανιστούν άμεσα ως έσοδα στα ταμεία της Βίλα, όμως για την Τσέλσι το κόστος της μεταγραφής του θα επιμεριστεί ισότιμα στο εξαετές συμβόλαιο που υπέγραψε. Αυτό ήταν ένα πολύ δημοφιλές… παραθυράκι, ανάμεσα σε αυτούς τους συλλόγους έλαβαν χώρα εννέα τέτοια deals. Όπως και να έχει, ο «μπαμπούλας» των PSR είναι εδώ, τρομάζει περισσότερο από ποτέ τους συλλόγους της Premier League και δίχως αμφιβολία επηρεάζει τη μεταγραφική τους δραστηριότητα. Βέβαια δεν θα είναι για πολύ εδώ, μιας και οι ομάδες δουλεύουν για την εξάλειψή του και σκέφτονται μέχρι και… luxury tax α λα NBA για να τα καταφέρουν.

Πέρυσι ήταν ο Ράις και ο Χάβερτς για την Άρσεναλ, ο Καϊσέδο και ο Πάλμερ για την Τσέλσι, ο Χόιλουντ και ο Ονάνα για τη Γιουνάιτεντ, ο Σόμποσλαϊ για τη Λίβερπουλ, ο Γκβάρντιολ για τη Σίτι, ο Τζόνσον και ο Μάντισον για την Τότεναμ. Φέτος ποιος; Πού πήγαν οι «ηχηρές» μεταγραφές των παραδοσιακά μεγάλων στην Αγγλία; Δύο εβδομάδες πριν τη λήξη της μεταγραφικής περιόδου, το Big 6 της Premier League ψάχνει με… κυάλια τις statement, τις μεγάλες, μεταγραφές.

Εντάξει, η Γιουνάιτεντ έκανε δικό της τον ταλαντούχο και περιζήτητο Γιορό με 62 εκατομμύρια ευρώ, αλλά δεν παύει να πρόκειται για ένα 18χρονο παιδί. Η μοναδική προσθήκη της Άρσεναλ μέχρι τώρα είναι ο Καλαφιόρι, ενώ για τη Μάντσεστερ Σίτι ο Σαβίνιο, που ως κίνηση είναι μια κατηγορία από μόνη της, λόγω της… ιδιαίτερης σχέσης των Σίτιζενς με την Τζιρόνα και την Τρουά. Τσέλσι και Τότεναμ είναι οι μάλλον πιο δραστήριες ομάδες φέτος, αλλά δεν έπαθε κανείς σοκ με τους Πέδρο Νέτο και Ντομινίκ Σολάνκε, ακόμα κι αν έκαστος τούς κόστισε περίπου 60 εκατομμύρια. Η Λίβερπουλ από την άλλη, μετά το «ναυάγιο» του Θουμπιμέντι, μπαίνει στη σεζόν χωρίς να έχει κάνει καμία μεταγραφή!

Είναι διαφορετικό αυτό το καλοκαίρι και φαίνεται και στη (μη) δραστηριότητα του Big 6, που συνήθως δεν διστάζει να ξοδεύει για να κάνει δικά του τα πιο δυνατά ονόματα της Ευρώπης. Κατά κάποιον τρόπο βέβαια, αυτή η… γενναιοδωρία των μεγάλων στην αγορά, έχει τη δική της επιρροή, έχει αλλάξει τους κανόνες της. Όταν για παράδειγμα ο εκάστοτε «μικρότερος» σύλλογος βλέπει την Τσέλσι ή τη Γιουνάιτεντ να βάζουν χωρίς δεύτερες σκέψεις το χέρι βαθιά στην τσέπη, πληρώνοντας πρόθυμα υπεραξία στις μεταγραφές τους (Μούντρικ και Άντονι απλά παραδείγματα), τότε θα ζητήσει υπεραξία. Γιατί ξέρει πως – μάλλον – μπορεί να την πάρει. Και αυτό ισχύει περισσότερο από κάθε αλλού στην Premier League. Δημιουργεί μια φουσκωμένη αγορά που συχνά οδηγεί σε αδιέξοδα. Και όταν τα αδιέξοδα είναι στην πραγματικότητα ακόμα περισσότερα (έλλειψη αξιόπιστων επιλογών, φόβος PSR), τότε μια ολόκληρη λίγκα ζει το πιο… ξερό μεταγραφικό της καλοκαίρι.