Derby Stories: Το μίσος της Αιώνιας Πόλης έχει «βαφτεί» με αίμα

Η Αιώνια Πόλη μοιράζεται στα δύο όταν έρχεται η μέρα για το «Derby della Capitale». Στην αρένα του «Ολίμπικο», Ρόμα και Λάτσιο βγάζουν τα... ξίφη τους σε μία μονομαχία που κάποια θα «ματώσει». Ενίοτε αμφότερες.

Δεν είναι απλά ένας ποδοσφαιρικός αγώνας, είναι μία σύγκρουση καρδιάς, ψυχής, κουλτούρας και ιστορίας, με την αντιπαράθεση να ξεπερνάει τις τέσσερις αγωνιστικές γραμμές, μέσα στις οποίες οριοθετείται για 90 λεπτά.

Ένα μίσος αγνό, ανόθευτο. Μεγαλύτερη σημασία έχει η έκβαση της αναμέτρησης παρά κάποια να κατακτήσει το Scudetto από το οποίο απέχουν τα τελευταία 24 χρόνια. Το χάσμα δεν γεφυρώθηκε ποτέ, η ατμόσφαιρα μυρίζει μονίμως μπαρούτι και οι παίκτες παίρνουν τις θέσεις τους στο «σύγχρονο Κολοσσαίο».

Το Derby Stories ταξιδεύει στο χρόνο για ακόμη μία φορά ενόψει της επικής «μάχης» μεταξύ Ρόμα και Λάτσιο (05/01, 21:45) θυμίζοντας σημεία-σταθμούς της εμφύλιας κόντρας της ιταλικής πρωτεύουσας αρχής γενομένης από τα... σπλάχνα της.

Το «όχι» της Λάτσιο στη δημιουργία της Ρόμα

Το φως του 20ού αιώνα έφερε στη «ζωή» τη Λάτσιο. Ο σύλλογος πήρε το όνομά του από το Λάτιο, την περιφέρεια όπως θα λέγαμε σήμερα που βρισκόταν νότια της Ρώμης. Ιδρύθηκε από τον Λουίτζι Μπιγκαρέλι -έναν Ιταλό αξιωματικό του στρατού- υιοθετώντας ως χρώματα το γαλάζιο και το άσπρο, εμπνευσμένα από τα εθνικά χρώματα της Ελλάδας, εκεί όπου τέσσερα χρόνια νωρίτερα είχαν αναβιώσει οι Ολυμπιακοί Αγώνες.

Σήμα της ο αετός, το σύμβολο των ρωμαϊκών λεγεώνων και του αυτοκράτορα που επιλέχθηκαν για να κρατήσουν ζωντανή την ένδοξη αρχαία ιστορία αντιπροσωπεύοντας την ισχύ και τη νίκη. Απέναντι στον αετό θα στεκόταν 27 χρόνια μετά η ρωμαϊκή λύκαινα. Το αντίπαλον δέος δημιουργήθηκε το 1927 από τη συγχώνευση τριών ομάδων υπό τις εντολές του Ιτάλο Φότσι -πολιτικού φασίστα- που δρούσε κάτω από τις οδηγίες του Μπενίτο Μουσολίνι. Ο Μουσολίνι ήθελε να «οικοδομήσει» μία πανίσχυρη ομάδα ικανή να σταθεί απέναντι από τις δυνάμεις του βορρά και έτσι... εγένετο Ρόμα. Παρά την πίεση που ασκήθηκε και στην Λάτσιο για να αποτελέσει μέρος του εγχειρήματος, ο σύλλογος αντιστάθηκε και εν τέλει αρνήθηκε.

Για τους Λατσιάλι, το γεγονός ότι η ομάδα τους ιδρύθηκε πρώτη κατέχει μείζονα σημασία. Από την άλλοι, οι Τζιαλορόσι περηφανεύονται ότι η Ρόμα είναι το αφεντικό της πρωτεύουσας και οι αντίπαλοί τους οι... παρείσακτοι επαρχιώτες. Η πολιτική χώρισε επίσης τους δύο συλλόγους, με την ακροδεξιά και φασιστική νοοτροπία να χαρακτηρίζει τους οπαδούς της Λάτσιο. Ωστόσο, τις τελευταίες δεκαετίες, στις τάξεις των σκληροπυρηνικών των Τζιαλορόσι αναπτύχθηκαν δεξιές παρατάξεις, χωρίς ωστόσο να το «διαφημίζουν» στο βαθμό των αντιπάλων τους. Όπως και να έχει, το μένος δεν έχει αμβλυνθεί. Κάθε άλλο.

Το φονικό στο «Ολίμπικο» και μία σπάνια εκεχειρία

Ο περίσσιος ενθουσιασμός χαρακτηρίζει συνήθως ένα ντέρμπι. Κάτι τέτοιο θα έπρεπε να είχε συμβεί και στις 28 Οκτωβρίου 1979, όμως εκείνη η «γιορτή» έμελλε να καταλήξει σε μία τραγωδία που έφερε τις σχέσεις των δύο ομάδων στο απροχώρητο.

Ο 33χρονος Βιντσέντζο Παπαρέλι, πατέρας δύο παιδιών, είχε πάει στο γήπεδο με τη γυναίκα του για να παρακολουθήσει την αναμέτρηση. Κάποια στιγμή, οι οπαδοί της Ρόμα που βρίσκονταν στην Curva Sud εκτόξευσαν ναυτικές φωτοβολίδες προς το μέρος των φιλάθλων της Λάτσιο. Ο Παπαρέλι σωριάστηκε κάτω έχοντας δεχθεί μία εξ αυτών στο αριστερό του μάτι. Οι στιγμές που ακολούθησαν ήταν σοκαριστικές, στις κερκίδες επικράτησε χάος και παρά τις προσπάθειες των οπαδών να διακόψουν τον αγώνα, το ματς συνεχίστηκε κανονικά!

Δυστυχώς, ο Παπαρέλι κατέληξε βυθίζοντας σε θλίψη αλλά και οργή την ιταλική κοινή γνώμη. Θύτης ήταν ο 18χρονος Τζιοβάνι Φιορίλο που ανήκε στους ultras της Ρόμα. Προτού η αστυνομία προβεί στη σύλληψή του, εκείνος διέφυγε στην Ελβετία, ενώ δύο χρόνια αργότερα επέστρεψε στην Ιταλία και παραδόθηκε στις Αρχές. Σύσσωμη η ομάδα της Ρόμα ήταν στην κηδεία του Παπαρέλι, με τον άτυχο οπαδό να έχει μείνει αθάνατος στη μνήμη της Λάτσιο και του ιταλικού ποδοσφαίρου.

Αρκετά χρόνια αργότερα, τον Μάρτιο του 2004, στο «Ολίμπικο» επικράτησε ο κακός χαμός ξανά. Αυτή τη φορά, με το έτσι θέλω των οργανωμένων οπαδών η μεταξύ τους αναμέτρηση αναβλήθηκε. Επεισόδια μεταξύ φιλάθλων και αστυνομίας είχαν ξεκινήσει πριν από τη σέντρα και σε κάποια στιγμή άρχισε να διαδίδεται η φήμη ότι έξω από το γήπεδο έχασε τη ζωή του ένα παιδί παρασυρμένο από αστυνομικό όχημα.

Με τον κόσμο να φωνάζει «δολοφόνοι, δολοφόνοι» και μερικούς να... εισβάλλουν προσεγγίζοντας τον Φραντσέσκο Τότι για να μεταφέρουν τα νέα, ο διαιτητής Ρομπέρτο Ροσέτι λαμβάνοντας άνωθεν εντολές αποφάσισε να διακόψει οριστικά το ματς. Στη συνέχεια αποδείχθηκε ότι οι πληροφορίες ήταν εσφαλμένες, φάνηκε όμως περίτρανα η τεράστια επιρροή των ultras.

Ένα ακόμη θλιβερό συμβάν, όμως, ήταν εκείνο που έφερε τους δύο συλλόγους κοντά. Αυτή τη φορά, την 11η Νοεμβρίου του 2007, ένας οπαδός της Λάτσιο θα έπεφτε πράγματι νεκρός από αστυνομικά πυρά. Σε μία rest area του αυτοκινητοδρόμου στην περιοχή Αρέτσο, ξέσπασε συμπλοκή μεταξύ φιλάθλων της Λάτσιο και της Γιουβέντους που ταξίδευαν καθεμία για το δικό της εκτός έδρας ματς. Η αστυνομία έσπευσε στο σημείο για να επαναφέρει την τάξη, όμως κατάφερε ακριβώς το αντίθετο. Επικράτησε σύγχυση με έναν αστυνομικό να πυροβολεί τον 26χρονο Γκαμπριέλε Σάντρι στον λαιμό, οποίος στη συνέχεια κατέληξε.

Τέσσερις μήνες μετά τον θάνατο του Σάντρι, όταν Ρόμα και Λάτσιο ήρθαν αντιμέτωπες, ο Τότι κέρδισε τον σεβασμό των Λατσιάλι καταθέτοντας στεφάνι στη μνήμη του αδικοχαμένου οπαδού μαζί με τον αδερφό του Σάντρι, ενώ είχε παρευρεθεί και στην κηδεία. Μπροστά στην ανείπωτη θλίψη, το αιώνιο μίσος παραμέρισε ντροπιασμένο...

Ο πανηγυρισμός της... έκστασης και εκείνος της ντροπής

Σχεδόν κάθε αναμέτρησή τους έχει από μία ποδοσφαιρική στιγμή που μένει αργότερα στη μνήμη. Και δύο τέτοιες συλλέξαμε και ξεχωρίσαμε. Ο ορισμός του... σύγχρονου viral πανηγυρισμού ενός πέρα για πέρα ρομαντικού τύπου δεν μπορεί να είναι άλλος από εκείνον του Φραντσέσκο Τότι τον Ιανουάριο του 2015.

Ο αιώνιος αρχηγός της Ρόμα πρωταγωνίστησε τόσο στην αναμέτρηση με τη Λάτσιο, όσο και στον τρόπο με τον που αποφάσισε να πανηγυρίσει τα γκολ του. Οι Αετοί ήταν ήδη μπροστά με 2-0 πριν το 30ό λεπτό, προτού ο Τότι το πάρει προσωπικά. Αρχικά μείωσε και στη συνέχεια ισοφάρισε, με τους συμπαίκτες του να τον... κυνηγάνε και τον ίδιο να κατευθύνεται μπροστά στο εκστασιασμένο κοινό της Curva Sud. Ο Τότι απαθάνατισε τη στιγμή με μία σέλφι παίρνοντας το κινητό από μέλος του προπονητικού τιμ της ομάδας. Μία φωτογραφία που τον «έδεσε» ακόμη περισσότερο με τους αγαπημένους του φιλάθλους.

Για τους τελείως λάθος λόγους, στην ιστορία έχει μείνει ο ναζιστικός χαιρετισμός του Πάολο Ντι Κάνιο που τον είχε κάνει... μόδα το 2005. Ο εκκεντρικός Ιταλός, που δεν έκρυψε ποτέ τις πεποιθήσεις του, έκανε τη συγκεκριμένη ενέργεια στη νίκη της Λάτσιο επί της Ρόμα, με τους Λατσιάλι να τον αποθεώνουν! Κίνηση που είχε κάνει ξανά απέναντι στη Λιβόρνο μερικές εβδομάδες πριν, μόνο που αυτή τη φορά τιμωρήθηκε με χρηματικό πρόστιμο.

Ο ίδιος είχε υπερασπιστεί τότε τον... πανηγυρισμό του, ενώ το 2017 παραδέχθηκε ότι έχει μετανιώσει για αυτή την ενέργεια «περισσότερο από οτιδήποτε άλλο», χωρίς παρ' όλα αυτά να θεωρεί τον εαυτό του ρατσιστή.

This is the infamous Paulo Di Canio salute at Lazio. He said "I am a fascist, not a racist." Well done @DMiliband pic.twitter.com/wbuamEiGup
— BlairSupporter (@blairsupporter) March 31, 2013