Η Πόλακ και η οσμή της συγκάλυψης

Ο Μίλτος Τεντόγλου και ο Εμμανουήλ Καραλής κέρδισαν μετάλλια και όλοι μας τους χειροκροτήσαμε με ενθουσιασμό. Αλλά το σκορ στον στίβο δεν είναι 2-0 υπέρ της Ελλάδας. Είναι 2-2. Δύο μετάλλια, δύο κρούσματα ντόπινγκ. Δύο γκολάρες βάλαμε, δύο γκολάρες φάγαμε.

«Υπερηφάνεια» δεν υπάρχει παρά μόνο στα γελοία μηνύματα των πολιτικών αρχηγών, αφού τα μετάλλια ανήκουν στους αθλητές και σε κανέναν άλλον. Τη ντροπή της ντόπας, όμως, τη μοιραζόμαστε όλοι. Όχι ότι κατέβασε κανένας Έλληνας τα μούτρα τις μέρες του 2004, όταν αποκαθηλώθηκαν ο ένας μετά τον άλλον και η μία μετά την άλλη Ολυμπιονίκες και λαμπαδηδρόμοι. Υιοθετήσαμε το γελοίο αφήγημα ότι τάχα μας κυνηγάνε οι ξένοι επειδή τους χαλάμε τη μανέστρα και όξω απ' την πόρτα...

Η περίπτωση της Ελένης-Κλαούντιας Πόλακ, που βρέθηκε θετική λίγες μέρες πριν τους Αγώνες του Παρισιού και εκδιώχθηκε από το Ολυμπιακό Χωριό λίγες ώρες μετά τον αγώνα της, δεν ήταν η πρώτη αλλά η δεύτερη. Είχε προηγηθεί ο εξοστρακισμός της βαδίστριας Κυριακής Φιλτισάκου, που επίσης ήταν μέλος της Ολυμπιακής ομάδας του 2024.

Για την οικονομία της συζήτησης, αφήνω στην άκρη χτυπητές περιπτώσεις προηγούμενων μηνών, όπως του μαραθωνοδρόμου Κώστα Γκελαούζου και του κορυφαίου ποδηλάτη Χρήστου Βολικάκη. Ας μείνουμε, για λίγο, στο σήμερα. Ελπίζοντας να μην υπάρξει συνέχεια.

Τον ασκό του Αιόλου άνοιξε η ίδια η Πόλακ. «Βρέθηκε στα ούρα μου μία ουσία που υπάρχει στο κόκκινο κρέας, αλλά σε ποσότητα πολύ κατώτερη του επιτρεπτού», είπε, μετά τον προκριματικό του άλματος επί κοντώ, όπου η ίδια έμεινε στο φτωχό 4,20 μ και αποκλείστηκε.

«Το ξέρω εδώ και τρεις μέρες», πρόσθεσε. «Μάλλον οφείλεται σε κάποιο κρέας που έφαγα στην Ολλανδία». Η Πόλακ έλαβε μέρος σε μήτινγκ στην πόλη Χένγκελο στις 7 Ιουλίου.

Η δήλωσή της αθλήτριας πέρασε σχεδόν απαρατήρητη, αλλά μερικές ώρες αργότερα το αρχηγείο της ΕΟΕ ενημερώθηκε επίσημα για επιβεβαιωμένο κρούσμα ντόπινγκ και υποχρεώθηκε να εκδιώξει την Πόλακ από το Χωριό. Το όνομά της ανακοινώθηκε από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή και όχι από την αντίστοιχη Ελληνική.

Όσοι επικοινώνησαν με το ΕΟΚΑΝ, το οποίο διεξήγε τον έλεγχο, άκουσαν κάτι περίεργα. Ο έλεγχος έγινε, λέει, στις 10 Ιουλίου, δηλαδή πριν από ένα μήνα. Η ουσία που ανιχνεύτηκε είναι τέτοια, που, καταπώς δήλωσε ο φοβερός Γρηγόρης Λέων σε άλλη ιστοσελίδα, «απαιτεί συγκεκριμένες διαδικασίες». Πάει να πει, να ζητηθούν διευκρινίσεις από τον αθλητή, με την ελπίδα να δώσει αυτός επαρκείς εξηγήσεις.

Βεβαίως, δικαιολογίες υπάρχουν πολλές. Άλλος θα πει ότι η ντόπα περιέχεται σε σαμπουάν για την τριχόπτωση, άλλη ότι πήρε παυσίπονο για την περίοδο, άλλοι ότι τους σαμποτάρισαν.

Η μοναδική εξήγηση, για αυτή την ευελιξία του ΕΟΚΑΝ, είναι ότι η επίμαχη ουσία είναι η κλενμπουτερόλη, η οποία έγινε της μόδας με την περιβόητη υπόθεση των Κινέζων κολυμβητών που αθωώθηκαν λόγω αμφιβολιών και έλαβαν μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Οι 23 Κινέζοι απέδωσαν το φαρμάκωμα σε μολυσμένο κρέας και οι αρχές τους δικαίωσαν, αφού υπάρχει, πράγματι, πρόβλημα. Σε αρκετές χώρες του πλανήτη (Κίνα, Μεξικό, Γουατεμάλα, Κολομβία, Περού, Εκουαδόρ κ.α.) έχει ανιχνευτεί κλενμπουτερόλη σε κρέατα, αφού η συγκεκριμένη ουσία χρησιμοποιείται ως αυξητικός παράγοντας σε βοοειδή από τους κτηνοτρόφους. Συνεπώς οπότε υπάρχει κίνδυνος αθέλητου ντοπαρίσματος για όποιον καταναλώσει πολλά μπριζολίδια.

Έγιναν μάλιστα και πειράματα με εθελοντές, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην Κίνα, πλάκωσαν τα κοψίδια, κατούρησαν στο μπουκαλάκι και βρέθηκαν με ίχνη κλενμπουτερόλης στον οργανισμό σε ποσοστό 79 τοις εκατό.

Όχι πλούσια, ωστόσο. Το 2019, η WADA όρισε το επιτρεπτό ποσοστό κλενμπουτερόλης στον οργανισμό σε 5ng/mL και έφτιαξε ειδικό παρατηρητήριο για ζητήματα επιμόλυνσης του κρέατος με απαγορευμένες ουσίες.

Εάν σε αθλητή ανιχνευτεί μικρότερη ποσότητα, το δείγμα θεωρείται ΑΤF, δηλαδή Atypical Finding, ας πούμε, δηλαδή ανωμαλία του συστήματος και όχι ΑΑF, που σημαίνει Adverse Analytic Finding, δηλαδή δείγμα που στοιχειοθετεί ντοπάρισμα. Σε περιπτώσεις ΑTF, η WADA δεν προσβάλλει σε διεθνή δικαστήρια τις αθωωτικές αποφάσεις των κατά τόπους πειθαρχικών οργάνων. Αυτό συνέβη με τους 23 Κινέζους, στα ούρα των οποίων βρέθηκαν μικροποσότητες κλενμπουτερόλης, ασήμαντες στους περισσότερους.

Στην επικοινωνία της με τον ΕΟΚΑΝ η Πόλακ (εφ' όσον αυτή είναι η περί ης ο λόγος αθλήτρια) μίλησε προφανώς για το φαγητό που κατανάλωσε στην Ολλανδία και τόνισε ότι υποφέρει από έλλειμμα σιδήρου, οπότε είναι υποχρεωμένη να τρώει άφθονο κόκκινο κρέας. Ωστόσο, οι εξηγήσεις της κρίθηκαν ανεπαρκείς, αφού στη λίστα με τα whereabouts που οι αθλητές υποχρεώνονται να συμπληρώνουν καθημερινά δεν αναγράφεται ταξίδι στην Κίνα ούτε στη Λατινική Αμερική.

Και δεν αρκούν φυσικά 2-3 μοσχαρίσιες μπριζόλες επί ολλανδικού εδάφους για να χτυπήσουν κόκκινο τα μηχανάκια. Επαναλαμβάνω ότι η Πόλακ ισχυρίστηκε ότι η ποσότητα της επίμαχης ουσίας στα ούρα της ήταν «κατά πολύ κατώτερη του επιτρεπτού», εξ ου και η συμμετοχή της στον προκριματικό.

Ο ΕΟΚΑΝ ζήτησε από τη WADA να διεξαχθεί νέος έλεγχος μέσα στο Ολυμπιακό Χωριό (όπου ο ελληνικός οργανισμός καταπολέμησης του ντόπινγκ δεν έχει δικαιοδοσία), όπερ και εγένετο λίγο πριν τους Αγώνες. Προφανώς ο δεύτερος έλεγχος επιβεβαίωσε τα ευρήματα του πρώτου, αν και είχαν περάσει μερικές εβδομάδες.

Η ΕΟΕ ενημερώθηκε ότι η Πόλακ βρέθηκε θετική το μεσημέρι της Δευτέρας στις 14.49, λίγη ώρα μετά το τέλος του προκριματικού του επί κοντώ. Το αποτέλεσμά της ακυρώθηκε εκ των υστέρων και η κάρτα διαπίστευσης της κοπέλας αφαιρέθηκε. Πλέον, η Πόλακ, που λέει ότι δεν παίρνει ούτε νόμιμα συμπληρώματα διατροφης ή βιταμίνες επειδή «τα φοβάται αυτά», οδεύει προς τετραετή αποκλεισμό.

Τα ερωτήματα είναι πολλά και απαιτούν απάντηση, ώστε να εξανεμιστεί η διάχυτη οσμή της συγκάλυψης (που άλλωστε είναι το εθνικό μας σπορ) και για να μη κοροϊδευόμαστε μεταξύ μας, εδώ στο Παρίσι:

• Γιατί άργησε τόσο να βγει το αποτέλεσμα ενός ελέγχου ντόπινγκ που έγινε 16 μέρες πριν την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων και 25 πριν τον αγώνα της συγκεκριμένης αθλήτριας;

• Για ποιο λόγο κρίθηκαν αρχικά επαρκείς οι εξηγήσεις της θετικής αθλήτριας και άνοιξε ο δρόμος για τη συμμετοχή της, εφ’ όσον το αποτέλεσμα του ελέγχου ήταν όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων καταδικαστικό;

• Γιατί διατάχθηκε δεύτερος έλεγχος, αφού ο πρώτος έβγαζε την αθλήτρια ντοπέ;

• Για ποιο λόγο δεν ενημερώθηκαν η ΕΟΕ και ο ΣΕΓΑΣ για το κρούσμα, αμέσως μόλις αυτό εξετάστηκε;

• Πώς θα εξελισσόταν το θέμα αν ο πολύς Λέων και οι λοιποί λέοντες του ΕΟΚΑΝ έκριναν τις εξηγήσεις της Πόλακ ικανοποιητικές;

• Γιατί το ΕΟΚΑΝ πέταξε το μπαλάκι στη WADA και στη συνέχεια το ξαναπήρε πίσω;

• Τι ακριβώς έδειξε η δειγματοληψία της WADA μέσα στο Ολυμπιακό Χωριό, όπου οι αθλητές του στίβου εγκαταστάθηκαν μετά τις 26 Ιουλίου;

• Γιατί δεν ενημέρωσε η ίδια η Πόλακ τις αρχές (ΕΟΕ, ΣΕΓΑΣ) ότι υπήρχε ενδεχόμενο πρόβλημα με τη συμμετοχή της στους Ολυμπιακούς Αγώνες; Ή μήπως ...τις ενημέρωσε;

• Με ποιο θάρρος κατέβηκε η Πόλακ στον προκριματικό του επί κοντώ και σε τίνος την επιείκια πόνταρε;

• Γιατί η Πόλακ ισχυρίζεται ότι η ποσότητα της επίμαχης ουσίας ήταν «πολύ κατώτερη του επιτρεπτού», εφ’ όσον φαίνεται ότι στην πράξη ισχύει το αντίθετο;

• Αληθεύει η φήμη, ότι η ουσία που ανιχνεύτηκε στην αθλήτρια του Ιουλίου είναι ίδια με εκείνη που βρέθηκε στον οργανισμό της Φιλτισάκου;

• Γιατί ο ΣΕΓΑΣ τηρεί στάση σιωπής για τα δύο κρούσματα ντόπινγκ μέσα στην Ολυμπιακή ομάδα του στίβου;

• Ποιοι επιτήδειοι ξαμολύθηκαν στην πιάτσα να πουλήσουν κλενμπουτερόλες ποντάροντας στις γκρίζες ζώνες που δημιουργήθηκαν από την υπόθεση των Κινέζων κολυμβητών;

• Πόσες φορές έχει ακουστεί η δικαιολογία για τα κρέατα, από τότε που πρωτοέσκασε τέτοιου είδους ντόπινγκ στο Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου Κ17 το 2011 στο Μεξικό;

Υπενθυμίζω το σχεδόν αυτονόητο, ότι η άγνοια δεν γίνεται δεκτή ως άλλοθι σε κανένα δικαστήριο του σύμπαντος. Ούτε η χαμηλή νοημοσύνη φυσικά. Τα «δεν ήξερα» και «δεν κατάλαβα» δεν χρησιμεύουν ούτε για εσωτερική κατανάλωση. Η Ελένη-Κλαούντια Πόλακ μπορεί να επικαλεστεί όσες δικαιολογίες θέλει, αλλά εφ' όσον βρέθηκε θετική είναι στα μάτια του νόμου ντοπαρισμένη και θα εγκληθεί και ποινικά.

Εφ' όσον θέλει να ελπίζει σε επιεικέστερη μεταχείριση, θα είναι ίσως χρήσιμο να υποδείξει στις αρχές τα πρόσωπα που τυχόν την παρέσυραν σε χρήση απαγορευμένης ουσίας. Έτσι θα έχει πιθανότητες μείωσης της ποινής της, όπως έγινε στην περίπτωση του μπασκετμπολίστα Ντίνου Μήτογλου, ο οποίος έπεσε από τους 48 μήνες στους 32 και τελικά στους 16.

Εάν πάλι αληθεύει η φήμη ότι η δεύτερη δειγματοληψία (αυτή που έγινε μέσα στο Ολυμπιακό Χωριό από τη WADA) έβγαλε την Πόλακ καθαρή και ότι η πρώτη ήταν αβέβαιο δείγμα ανοιχτό σε ερμηνείες, τότε, πολύ απλά, η 27χρονη επικοντίστρια είναι αθώα και κακώς διασύρεται. Και τότε θα γελάσει κάθε πικραμένος με τις εξελίξεις. Πάσα διευκρίνιση δεκτή, αν και δεν είμαι αφελής για να πιστεύω ότι έρχονται εξηγήσεις.