Ο άνθρωπος που ξεσκέπασε τη FIFA

Ήταν τα ξημερώματα της 27ης Μαΐου, όταν το τηλέφωνο του Άντριου Τζένκινς άρχισε να χτυπάει. Η ελβετική αστυνομία είχε ήδη κάνει την έφοδο στο ξενοδοχείο στη Ζυρίχη, συλλαμβάνοντας 7 κορυφαίους αξιωματούχους της FIFA. Η κοινή γνώμη παρακολουθούσε σοκαρισμένη τις εξελίξεις.

Ο άνθρωπος από τον οποίο ξεκίνησε όλη η ιστορία ήταν στο κρεβάτι τη στιγμή που κορυφώθηκε. Το 2006 είχε εκδώσει βιβλίο με τίτλο: «Φάουλ! Τα μυστικά της FIFA: Δωροδοκίες, σκάνδαλα και στημένες ψηφοφορίες». Το βιβλίο ακολούθησε το ντοκιμαντέρ του BBC, «Pamorama», τον ίδιο χρόνο και ένα νέο βιβλίο το 2014: «Ομερτά: Η οργανωμένη εγκληματική οργάνωση του Σεπ Μπλάτερ».

«Το τηλέφωνό μου άρχισε να χτυπάει στις 6 το πρωί», είπε ο Τζένκινς στην Independent. «Για την ακρίβεια το έκλεισα, προκειμένου να κοιμηθώ λίγο παραπάνω». Για περίπου 50 χρόνια ο 71χρονος κάνει μεθοδική δημοσιογραφία και έρευνα για το οργανωμένο έγκλημα. Στη δεκαετία του '80 ήταν διεφθαρμένοι αστυνομικοί, το εμπόριο ταϊλανδέζικης ηρωΐνης και η ιταλική μαφία. Στη δεκαετία του '90 έκανε τη στροφή στα σπορ, αποκαλύπτοντας τη διαφθορά στην Ολυμπιακή Επιτροπή.

Τα τελευταία 15 χρόνια ο Τζένκινς αφοσιώθηκε στη FIFA. Τη στιγμή που άλλοι δημοσιογράφοι έβλεπαν ποδόσφαιρο, εκείνος έψαχνε σε βάθος τις βρώμικες δουλειές που γίνονταν στην πλάτη του αθλήματος. Τώρα, μετά από χρόνια απειλών, υποψιών για παγιδευμένα τηλέφωνά του και απόπειρες δωροδοκίας, στον Τζένινγκς οφείλονται σε μεγάλο βαθμό οι τελευταίες εξελίξεις.

Κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής του επικοινωνίας με την Washington Post, είχε αποκαλέσει τον Μπλάτερ «τελειωμένο». Δύο ώρες αργότερα, ο Μπλάτερ ανακοίνωνε την παραίτησή του από την προεδρία της FIFA, μόλις δύο ημέρες μετά την επανεκλογή του. «Γνώριζα εδώ και χρόνια ότι είναι εγκληματίες. Αυτό που λέω δεν είναι προσβλητικό. Είναι η αλήθεια. Είναι κλέφτες. Έχουν κλέψει το άθλημα. Έτσι, είναι ωραίο να τους βλέπω να φεύγουν».

Ο Τζένινγκς έχει γεννηθεί στη Σκωτία και όταν ήταν μικρός μετακόμισε στο Λονδίνο. Ο παππούς του έπαιξε ποδόσφαιρο στην Λέιτον Όριεντ, όμως ο εγγονός του δεν έδειχνε μεγάλο ενδιαφέρον για το άθλημα. Το έκανε αργότερα, όμως, ως δημοσιογράφος. Αφού τελείωσε το σχολείο, βρέθηκε στους London Times, όπου ξεκίνησε την ερευνητική δημοσιογραφία. Δούλεψε στο BBC, όμως όταν το δίκτυο αρνήθηκε να προβάλει το ντοκιμαντέρ του για την Scotland Yard, παραιτήθηκε και βρέθηκε σε ένα αντίπαλο πρόγραμμα, το «World in Action».

«Η δημοσιογραφία είναι εύκολη ξέρετε. Το μόνο που χρειάζεσαι είναι να βρεις διεφθαρμένους ανθρώπους και να δουλέψεις μαζί τους. Πρέπει να το κάνεις». Ένας συνεργάτης του, του πρότεινε να αρχίσουν να ψάχνουν για την Ολυμπιακή Επιτροπή. «Τι είναι αυτό; του είχα πει», αποκάλυψε ο Τζένινγκς. «Όταν άρχισα να ψάχνω, ανακάλυψα ότι ο πρόεδρος, Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ, ήταν ένας φασίστας του Φράνκο. Πίστευε ότι η λάθος πλευρά κέρδισε τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο». (Ο Σάμαρανκ παραδέχθηκε ότι είχε εκτελέσει χρέη υπουργού αθλητισμού κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Φράνκο, όμως ισχυρίστηκε ότι δεν ήταν φασίστας).

Ο Τζένινγκς έγραψε τρία βιβλία πάνω στο θέμα σχετικά με δωροδοκίες και σκάνδαλα ντόπινγκ. Είπε ότι οι περισσότεροι δημοσιογράφοι δεν άγγιζαν το θέμα υπό τον φόβο ότι θα έχαναν την επαφή με αθλητές και ομοσπονδίες ή απλά γιατί κάτι τέτοιο απαιτούσε πολλή δουλειά. Όταν ο Σάμαρανκ αποχώρησε από την προεδρία το 2001, ο Τζένινγκς αποφάσισε να στρέψει αλλού την προσοχή του. «Από τότε είχα καταλάβει ότι κάτι που ύπουλο συμβαίνει στη FIFA».

Από την εμπειρία του ήξερε ότι θα χρειαστεί πηγές. «Αν υπάρχει οπουδήποτε, σε οποιαδήποτε οργάνωση, σημάδι διαφθοράς, τότε θα υπάρχουν και υπάλληλοι πιο χαμηλά στην ιεραρχία που θα είναι έντιμοι. Θα πρέπει να τους κάνεις να μιλήσουν». Έτσι, ο Τζένινγκς αποφάσισε να κάνει την κίνησή του στην πρώτη συνέντευξη τύπου μετά την εκλογή του Μπλάτερ το 2002. «Πήγα στα κεντρικά στη Ζυρίχη. Από τη μία πλευρά ήταν οι υπάλληλοι της FIFA χωρίς να έχουν έκφραση στα πρόσωπά τους. Σκέφτηκα ότι αυτοί είναι που πρέπει να προσεγγίσω. Θα πρέπει να τους δώσω το μήνυμα ότι είμαι εδώ».

Όταν ο Μπλάτερ τελείωσε την ομιλία του, ο Τζένινγκς πήρε το μικρόφωνο και έκανε την ερώτησή του: «Κύριε Μπλάτερ, έχετε ποτέ δεχθεί δωροδοκία;». «Οι υπόλοιποι δημοσιογράφοι απομακρύνθηκαν από δίπλα μου. Σας ευχαριστώ ηλίθιοι, ήταν ακριβώς αυτό που ήθελα. Ξέρω τι είναι όλοι αυτοί στην ηγεσία. Είμαι εδώ. Ό,τι έκανα στη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή, θα το κάνω και σε εσάς».

Ο Μπλάτερ αρνήθηκε ότι έχει πάρει ποτέ χρήματα, κάτι που έδωσε και τον τίτλο της είδησης στον Τζένινγκς. «Έξι εβδομάδες αργότερα αναρωτιόμουν τι έκανα σε ένα ερημικό σημείο της Ζυρίχης, μετά από το τηλεφώνημα ενός αγνώστου. Η πόρτα άνοιξε και μπήκα σε ένα αυτοκίνητο, χωρίς να ξέρω τον προορισμό. Έφτασα σε κάτι χλιδάτα γραφεία, όπου έκανε την εμφάνισή του ένας αξιωματούχος της FIFA με αρκετά έγγραφα μαζί του. Και όλα πήραν τον δρόμο τους».

«Στην περίπτωση του Μπλάτερ, δεν γνωρίζει τι είναι πτήση γραμμής. Έχει να πάρει μία εδώ και 40 χρόνια. Πάντα αγοράζει ιδιωτικό αεροπλάνο από την Ζυρίχη. Το κάνει ακόμη και για πάει ταξίδι αναψυχής ή για ψώνια. Πρέπει συνεχώς να δείχνει τη δύναμή του. Έτσι, η τεράστια mercedes που τον πηγαίνει μέχρι το αεροδρόμιο είναι αυτό που τον διατηρεί». Ο Τζένινγκς είχε ανακαλύψει ότι ο Μπλάτερ έδινε κρυφά στον εαυτό του ως μπόνους επταψήφιο νούμερο ετησίως.

Ο Μπλάτερ τον απείλησε με μηνύσεις, όμως δεν το έκανε ποτέ. Ο Τζένινγκς συνέχισε να ψάχνει και για τους υπόλοιπους αξιωματούχους της FIFA. Κάποιες στιγμές είχε την υποψία ότι το τηλέφωνό του παρακολουθούταν, όπως και ο υπολογιστής του. Το 2006 εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο, με το οποίο απέδιδε κατηγορίες για αποδοχή δωροδοκιών. Κανένας από τους αξιωματούχους δεν διέψευσε τίποτα. «Ο Τζακ Γουόρνερ με είχε φτύσει on camera», αποκάλυψε ο Τζένινγκς, που δεν έχανε ευκαιρία να τους προκαλέσει.

Το 2009 δέχθηκε τηλεφώνημα από κάποιον πρώην κατάσκοπο, που ήθελε να τον συστήσει σε διάφορους ανθρώπους. «Πήγα στο Λονδίνο και εκεί συναντήθηκα με 3 ανθρώπους που είχαν αμερικάνικη προφορά. Μου συστήθηκαν ως πράκτορες του FBI, μου έδωσαν τις κάρτες τους, που έλεγαν ότι είναι στο τμήμα οργανωμένου εγκλήματος. Σκέφτηκα ότι οι ευρωπαϊκές αρχές δεν πρόκειται να κάνουν τίποτα, έτσι ήταν καλό να εμπλακούν εκείνοι».

Ο Τζένινγκς προσφέρθηκε να βοηθήσει, έκανε κάποια τηλεφωνήματα σε πηγές του στην Αμερική και κατάφερε να στείλει οικονομικά στοιχεία για τις Συνομοσπονδίες της Βορείου Αμερικής στο FBI και στην εφορία των ΗΠΑ. Για έξι χρόνια χρησιμοποιούσε τις πηγές, για να δίνει πληροφορίες. Ο ίδιος αποκάλυψε ότι πέρυσι υπήρξε συνάντηση στις ΗΠΑ, προκειμένου η εισαγγελείς να αποδώσει κατηγορίες, όμως δεν γνώριζε τα πρόσωπα, που αργότερα θα τα έβρισκαν σκούρα.

Η απάντηση τελικά ήρθε πριν από λίγες ημέρες. «Είμαι σίγουρος ότι το Υπουργείο Δικαιοσύνης θα έχει δυνατή υπόθεση. Είμαι πολύ χαρούμενος με την εξέλιξη. Είναι καλό να γνωρίζω ότι ο Μπλάτερ θα χάσει το ύπνο του. Δεν είναι καλός άνθρωπος». Λίγο μετά τις δηλώσεις του Τζένινγκς στην Washington Post, ο Σεπ Μπλάτερ ανακοίνωσε την παραίτησή του. «Πλέον, μπορώ να ασχοληθώ με τον κήπο και να παίζω με τα εγγόνια μου. Βλέπω πολλά βαν τηλεοπτικών συνεργείων κοντά στο σπίτι μου από τη στιγμή που ξέσπασε το σκάνδαλο. Έχει πλάκα. Ελπίζω να μπορέσω να βρεθώ στη Νέα Υόρκη, ώστε να είμαι εκεί και να τους δω κατά τη διάρκεια της Δίκης», ολοκλήρωσε ο Τζένινγκς, που είδε τους κόπους μιας ζωής να πιάνουν τόπο.