Η "μπίζνα" με τα διπλώματα UEFA

Το πρόβλημα που προέκυψε με το δίπλωμα του Χουάν Ρότσα, ο οποίος τελικώς δηλώθηκε ως βοηθός του Γιάννη Βονόρτα στο ματς με την Μάριμπορ, ξαναφέρνει στο φως τον τρόπο της Ελλάδας στην υπόθεση της προπονητικής. Στο πρώτο του παιχνίδι ο Ρότσα, ο οποίος δεν έχει πάρει το UEFA Pro από την Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (όπως κανείς εύκολα διαπιστώνει μέσα από την ανάγνωση της λίστας των 70 κατόχων του συγκεκριμένου διπλώματος από την ΕΠΟ), στο ντέρμπι με τον ΠΑΟΚ για την Superleague δεν αντιμετώπισε τέτοιο θέμα, τουλάχιστον δημοσίως. Και αυτή δεν είναι η πρώτη φορά. Από το 2010, που η ανάγκη απόκτησης του UEFA Pro διπλώματος μπήκε ως απαραίτητη προϋπόθεση στην δραστηριότητα των προπονητών, γεννήθηκαν πολλές ιστορίες στο ελληνικό πρωτάθλημα με πρωταγωνιστές προπονητές που εργάζονταν σε ομάδες της πρώτης κατηγορίας δίχως το δίπλωμα.

Αυτές οι ιστορίες αποτελούν μόνο μια διάσταση της υπόθεσης, ή καλύτερα της μπίζνας που αφορά τους προπονητές ποδοσφαίρου και το καθεστώς αδειοδότησής τους στην Ελλάδα. Το "ακριβό" δίπλωμα, το Pro, κοστίζει περισσότερο από 7 χιλιάδες ευρώ σε αυτόν που επιθυμεί να το αποκτήσει. Αρα εσύ που τούτη τη στιγμή προβληματίζεσαι πάνω στον επαγγελματικό προσανατολισμό σου, αν δεν τα έχεις, ή δεν μπορείς να βρεις τα λεφτά, δεν μπορείς να γίνεις προπονητής αυτής της κατηγορίας.

Για να φτάσει ένας προπονητής στην αναβάθμιση του UEFA A διπλώματός του σε UEFA Pro χρειάζεται τρία χρόνια. Στο διάστημα αυτό θα περάσει από δύο 20ήμερα σχολεία και θα δώσει εξετάσεις. Κι εκ των υστέρων θα περνά από τα ειδικά σεμινάρια της ΕΠΟ κάθε τρία χρόνια, με ένα επιπλέον κόστος της τάξης των 1000 ευρώ, προκειμένου να ανανεώνει το σήμα του.

Η μπίζνα γίνεται μεγαλύτερη όσο κανείς σκάβει προς το βάθος, δηλαδή προς τα χαμηλότερα διπλώματα: το UEFA A', το UEFA B', και το UEFA C' (το τελευταίο λανσάρεται εσχάτως και αφορά προπονητές ακαδημιών και αναπτυξιακών ηλικιών). Οι ιστορίες που ακούει κανείς για τα διπλώματα αυτά θυμίζουν αυτές που όλοι έχουμε κάποια στιγμή ακούσει ή μοιραστεί μεταξύ μας σε συζητήσεις για την απόκτηση διπλώματος οδήγησης. Με πρωταγωνιστές που κόπηκαν στη θεωρία ή στην πρακτική, που ξαναπλήρωσαν το 100αρικο (όποιος κόπηκε και στα δύο και αποφάσισε να ξαναδώσει πλήρωσε 700αρι ή 800αρι) του παράβολου προς την ΕΠΟ και έπειτα βρήκαν τον τρόπο να περάσουν. Με πρωταγωνιστές που πέρασαν από το σχολείο δίχως να πληρούν κριτήρια, με άλλους που πέρασαν by επειδή είχαν βαρύ ποδοσφαιρικό ονοματεπώνυμο κλπ.

Το χειρότερο και πιο ανησυχητικό σε αυτή την ιστορία όμως δεν είναι αυτό που περιγράφω παραπάνω, είναι το επόμενο: το ότι στην Ελλάδα λειτουργούν εκατοντάδες σχολές ποδοσφαίρου με προπονητές των οποίων τα διπλώματα δεν έχει ελέγξει κανείς. Διότι η ΕΠΟ δεν έχει φτιάξει ακόμη την Τροχαία του ποδοσφαίρου, για να στήνει μπλόκα στα γήπεδα και να τσεκάρει το δίπλωμα των προπονητών. Αυτό είναι το πραγματικά μεγάλο πρόβλημα του ποδοσφαίρου. Διότι στην υπόθεση της Superleague ή της football league, το ζήτημα είναι πολύ απλό και το πρόβλημα πολύ μικρό: ένα πρόστιμο είναι που επιβάλλεται από την UEFA μέσω ΕΠΟ στην ομάδα με τον προπονητή παραβάτη. Στη χειρότερη ο προπονητής χωρίς δίπλωμα μπορεί να χάσει τη δουλειά του μετά από 12 εβδομάδες, δηλαδή μετά το πέρας του διαστήματος ανοχής που μπορεί να δείξει μια ομοσπονδία με το πρόσχημα ότι πρόκειται για υπηρεσιακό προπονητή. Κι υπάρχουν ένα σωρό παραθυράκια. Η ομάδα δίνει κατιτίς σε έναν διπλωματούχο προπονητή για να δηλώνεται αυτός ως πρώτος και να κάθεται στον πάγκο δίπλα στον προπονητή χωρίς δίπλωμα. Δεν παθαίνει λοιπόν κανείς ζημιά, με εξαίρεση τους διπλωματούχους προπονητές, που μένουν άνεργοι.

Στην υπόθεση των ακαδημιών όμως και των σχολών για αναπτυξιακές ηλικίες το πρόβλημα είναι τεράστιο. Διότι η ζημιά που μπορεί να προκαλέσει ένας αλμπάνης προπονητής είναι τεράστια και - πολύ συχνά - ανεπανόρθωτη. Κόβει παιδιά, παρατηρεί παιδιά, τους αλλάζει τη θεωρία και αντίληψη για την προπόνηση, τα διώχνει απ' το ποδόσφαιρο. Φανταστείτε...

Σε μια πρόσφατη συνομιλία μας πάνω στο θέμα, ο πρώην πρόεδρος της ΕΠΟ Σοφοκλής Πιλάβιος παραδέχθηκε την αδυναμία, ή καλύτερα την - ουσιαστικά - απουσία ελεγκτικού μηχανισμού και υπογράμμισε το μέγεθος της ανάγκης να δημιουργήσει η Ομοσπονδία ένα καθεστώς λειτουργίας των ακαδημιών μέσα από την "αδειοδότησή" τους, με το iso της ΕΠΟ. Είναι το λιγότερο που πρέπει να κάνει, αύριο το πρωί. Διότι αυτή τη στιγμή στα σχολεία του ποδοσφαίρου κυκλοφορούν ένα σωρό αεριτζήδες. Φανταστείτε το παιδί σας να πήγαινε σχολείο για να διδαχθεί από δάσκαλο χωρίς δίπλωμα.