Ο Γκάλης γίνεται 60-Άρης!

Ήταν μόλις 22 ετών όταν το παιδί-θαύμα από το Νιου Τζέρσεϊ με το μαλλί-αφάνα «πάταγε» το πόδι του στην Ελλάδα προκειμένου να αλλάξει τον ρου στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ.

Ο Νίκος Γκάλης (ή Νίκος Γεωργαλής) έμελλε να μείνει για πάντα στην χώρα των γονιών του και να γίνει ο καλύτερος μπασκετμπολίστας όλων των εποχών!

Ο «γκάνγκστερ» κλείνει 60 χρόνια ζωής και το G-Weekend Journal απαριθμεί ισάριθμα γεγονότα της παρουσίας του στην Ελλάδα.

Νίκο Γκάλη, χρόνια πολλά!

1) Στις 23 Ιουλίου 1957 γεννήθηκε στο Νιου Τζέρσεϊ των ΗΠΑ ο Νίκος Γεωργαλής, το πρώτο παιδί του Γιώργου και της Στέλλας Γεωργαλή, φτωχών μεταναστών από την Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα από τη Ρόδο και τη Νίσυρο.

2) Η πρώτη του επαφή με τον αθλητισμό ήταν η πυγμαχία, ωστόσο η μητέρα του ήταν εκείνη που του απέτρεψε να συνεχίσει άλλο να ασχολείται και αυτό διότι κάθε μέρα επέστρεφε από τις προπονήσεις γεμάτος μελανιές και σημάδια.

3) Στα ανοικτά γήπεδα στις γειτονιές του Union City έκανε τα πρώτα του μπασκετικά βήματα, ενώ στο λύκειο του Union Hill ξεδίπλωσε το ταλέντο του με αποτέλεσμα να κερδίσει την υποτροφία στο Seton Hall.

4) Ο Μπιλ Ράφτερι ήταν ο πρώτος του προπονητής στο κολέγιο του Seton Hall και εκείνος που τον ανέδειξε μπασκετικά, ενώ στη senior season του ήταν τρίτος σκόρερ του NCAA με 27,5 πόντους, πίσω από τον Λόρενς Μπάτλερ (30,1π.) του Αϊντάχο Στέιτ και του... Λάρι Μπερντ (28,6π.) του Ιντιάνα Στέιτ!

5) Στο draft του ΝΒΑ το 1979 επιλέχθηκε στο νούμερο 68 από τους Μπόστον Σέλτικς ωστόσο ένας τραυματισμός στο summer campστάθηκε αρκετός για να του στερήσει το συμβόλαιο: «Το μεγαλύτερο λάθος της καριέρας μου» έλεγε ο αείμνηστος κόουτς και εμβληματική φιγούρα των Σέλτικς, Ρεντ Άουερμπαχ.

6) Το 1979 ο Γκαλης γίνεται συμπαίκτης του Λάρι Μπερντ στο «Pizza Hut All American Game» ή αλλιώς το All Star Game του κολεγιακού πρωταθλήματος και κάνει... παπάδες μπροστά στον «μεγάλο λευκό» του παγκόσμιου μπάσκετ.

7) Τον Σεπτέμβριο του 1979 είχε φτάσει η ώρα του Γκάλη να παίξει μπάσκετ στην Ελλάδα: «Ποια ομάδα είναι πρωταθλήτρια; Σε αυτήν θα πάω» είχε πει ο Γκάλης αφήνοντας στα... κρύα του λουτρού τον Παναθηναϊκό (κατά πρώτο λόγο) και τον Ολυμπιακό που τον είχαν προσεγγίσει, προκειμένου να μετακομίσει στον Άρη.

8) Στις 29/9/1979 ο Νίκος Γκάλης υπογράφει το νέο του συμβόλαιο με τους «κίτρινους» από την Αμερική, παρουσία του τότε τεχνικού της ομάδας Φρανκ Ντέβελι και το οποίο έκανε λόγο για 25.000 δολάρια, επιπλωμένο σπίτι, αυτοκίνητο και... ένα γεύμα την ημέρα.

9) Στις 19/10/1979 ο Νίκος Γκάλης «προσγειώνεται» στην Ελλάδα, συνοδευόμενος από τον αείμνηστο Έφορο της ομάδας μπάσκετ του Άρη, Γιώργο Τσιλιγκαρίδη. Άλλωστε εκείνος είναι που πιστώνεται και το μεγαλύτερο μέρος της απόκτηση του «Νικ» από τον Άρη.

10) Η μεγάλη έκπληξη που είχε προκληθεί αφορούσε το ύψος του. Οι ιθύνοντες του Άρη και δη ο Βαγγέλης Αλεξανδρής που είχε πάει στο αεροδρόμιο προκειμένου να τον υποδεχτεί ως αρχηγός της ομάδας, περίμεναν έναν μπασκετμπολίστα κοντά στο 1.91. Τελικά είδαν τον απόφοιτο του Seton Hall να είναι οκτώ πόντους πιο κοντός!

11) Στις 2 Δεκεμβρίου 1979 ο Γκάλης δίνει το πρώτο του παιχνίδι με τη φανέλα του Άρη απέναντι στον Ηρακλή στο «Αλεξάνδρειο» και σημειώνει 30 πόντους. Αυτή ήταν η παρθενική του εμφάνιση με τα «κίτρινα» και την ομάδα του να κερδίζει με 79-78.

12) «Εσύ τι λες; θα τα ξαναχάσω;» Η απάντησή του στον τότε αρχηγό του Άρη, Βαγγέλη Αλεξανδρή, μετά το ντεμπούτο του απέναντι στον Ηρακλή. Αν και σημείωσε 30 πόντους ήταν πολύ άστοχος και... υποσχέθηκε ότι κάτι τέτοιο δεν θα συνέβαινε ξανά!

13) Ο πρώτος αριθμός που είχε στη φανέλα του ήταν το νούμερο «7» το οποίο και κράτησε μέχρι την αποχώρηση του Μιχάλη Γιαννουζάκου. Τότε ήταν και η στιγμή που πήρε το «6» και καθιερώθηκε με αυτό το νούμερο...

14) Στη δεύτερη χρονιά του στον Άρη μέτρησε κατά μέσο όρο 44 πόντους στο πρωτάθλημα της -τότε- Α' Εθνικής κατηγορίας, επίδοση που ήταν και η καλύτερη της καριέρας του σε μια αγωνιστική σεζόν.

15) Στις 6 Μαΐου 1980 ο Νίκος Γκάλης πραγματοποίησε το ντεμπούτο του με την Εθνική ομάδα στο Προολυμπιακό τουρνουά του Βεβέ στην Ελβετία. Η Εθνική ομάδα γνώρισε την ήττα από τους Σουηδούς με 79-71 αλλά εκείνος είχε σημειώσει 25 πόντους.

16) Ο αντιπροέδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καλαθοσφαίρισης, Άγης Κυνηγόπουλος στις αρχές της δεκαετίας του '80 ήταν εκείνος που είχε εξασφαλίσει την ελληνική ταυτότητα του Γκάλη. Είχε πάει στον κοινοτάρχη Τριλόφου Θεσσαλονίκης και πήρε ένα... πιστοποιητικό που έλεγε ότι ο Νικόλαος Γεωργαλής είχε γεννηθεί στην εν λόγω Κοινότητα.

17) Στις 24 Ιανουαρίου 1981 έμελλε να πάρει μέρος σε ένα από τα πιο ιστορικά ματς του πρωταθλήματος. Ιωνικός-Άρης 113-114 στην παράταση με τον ίδιο να σταματάει στους 62 πόντους και τον Παναγιώτη Γιαννάκη στους 73!

18) To 1983 η Εθνική ομάδα είχε αντιμετωπίσει το πανεπιστήμιο Νορθ Καρολάινα του Μάικλ Τζόρνταν σε φιλικό ματς με τον Γκάλη να σημειώνει 24 πόντους! «Είναι ένας πλήρης παίκτης. Δεν περίμενα να δω έναν τέτοιο σκόρερ από την Ευρώπη, ειδικά από τη χώρα σας» είχε πει ο... 20χρονος Μάικλ Τζόρνταν (34 πόντοι) για τον «γκάνγκστερ».

19) Ο Γκάλης δεν μας είχε συνηθίσει να καρφώνει ωστόσο στο ματς του Άρη με την Λιβόρνο στο «Αλεξάνδρειο» καρφώνει στο καλάθι των Ιταλών. Το επιχείρησε άλλες δύο φορές. Μία με την Εθνική ομάδα σε ματς με τη Βουλγαρία στο ΣΕΦ και άλλη μία σε «ζέσταμα» του Άρη.

20) Στο Μουντομπάσκετ του Καναδά το 1986 ο Νίκος Γκάλης σημειώνει ρεκόρ καριέρα με τη γαλανόλευκη φανέλα σημειώνοντας 53 πόντους στην πρεμιέρα της διοργάνωσης απέναντι στον Παναμά. Μάλιστα είχε αναδειχθεί και πρώτος σκόρερ στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα.

21) Το τέλος της σεζόν 1986-87 θα τον βρει για δεύτερη φορά στην καριέρα του νταμπλούχο Ελλάδας, έχοντας κατακτήσει τόσο το πρωτάθλημα, όσο και το κύπελλο. Ο ίδιος ήταν γι' άλλη μια χρονιά πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος Α' Εθνικής, αφήνοντας... πολύ πίσω του, τους Γκούμα και Πετρόπουλο.

22) «Αυτή είναι η μεγαλύτερη στιγμή της καριέρας μου μέχρι την επόμενη» Λίγο μετά τον προημιτελικό του Eurobasket 1987 με αντίπαλο την Ιταλία, ο Νίκος Γκάλης «ξεστόμιζε» τρισευτυχισμένος στον Βασίλη Σκουντή μία ατάκα που έμελλε να ήταν προφητική και συνάμα... διαχρονική στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ.

23) Το... γούρι του κατά τη διάρκεια του Eurobasket ήταν να παίζει τάβλι και να κερδίζει! Αν και ο αστικός μύθος έλεγε ότι τον... άφηναν να κερδίζει, η αλήθεια ήταν ότι ο Γκάλης παραήταν καλός και στο τάβλι για να μπορέσει κάποιος να τον κερδίσει.

24) Μετά τον ημιτελικό με την Γιουγκοσλαβία στο Eurobasket 1987, ο εκστασιασμένος Γκάλης δήλωνε σίγουρος για την κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου μπροστά στην κάμερα της κρατικής τηλεόρασης: «Δεν υπάρχουν λόγια! Τώρα δεν το χάνουμε με τίποτα! Πιστεύω θα το πάρουμε σίγουρα!»

25) Ο Νίκος Γκάλης σημειώνει 40 πόντους στον μεγάλο τελικό του Eurobasket απέναντι την πανίσχυρη Σοβιετική Ένωση και στέλνει την Ελλάδα στον... Όλυμπο του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Ήταν μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις του παγκόσμιου αθλητισμού η οποία δεν πρόκειται να ξεχαστεί ποτέ. O ίδιος αναδεικνύεται MVP και πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης.

26) Φυσικά δεν πρόκειται να ξεχάσει κανείς το καλάθι του ανάμεσα από τρεις παίκτες της Σοβιετικής Ένωσης (Ταρακάνοφ, Πανκράσκιν, Τιχονένκο) με τριπλό σπάσιμο μέσης στον αέρα. Ακόμα και σήμερα θεωρείται ως ένα από τα πιο δύσκολα καλάθια που μπήκαν ποτέ στην ιστορία των Eurobasket.

27) «Αν εγώ είμαι ο γιος του διαβόλου, τότε ο Γκάλης είναι ο ίδιος ο διάβολος» ήταν η μνημειώδης ατάκα του αείμνηστου Ντράζεν Πέτροβιτς για τον Έλληνα σούπερ σταρ.

28) Το διήμερο 5-7 Απριλίου 1988 ο Νίκος Γκάλης παίρνει μέρος για πρώτη φορά σε Final 4 Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος ωστόσο δεν μπορεί να πανηγυρίσει την κατάκτηση του τροπαίου στην Γάνδη. Έπεσε πάνω στην ανίκητη Τρέισερ με αποτέλεσμα να χάσει την ενέργεια και να τερματίσει -τελικά- στην 4η θέση.

29) Σε ένα παιχνίδι Μπαρτσελόνα-Άρη στις 12/3/1987 ο Νίκος Γκάλης σημείωσε 44 πόντους και πραγματοποίησε την καλύτερή του εμφάνιση με τη φανέλα του Άρη στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Μετά από αυτό το ματς ο Όντι Νόρις είχε πει: «Έχω δει πολλούς μεγάλους παίκτες απέναντι μου αλλά αυτά που έκανε ο Γκάλης σήμερα, τα κάνουν μόνο 2-3 παίκτες στον κόσμο».

30) Μάλιστα ο Όντι Νόρις έχει ονομάσει τον έναν του γιο, Νίκο. Και αυτό προς τιμήν του αγαπημένου του παίκτη -κάτι που λέει και ξαναλέει όπου βρεθεί και σταθεί- Νίκο Γκάλη.

31) Στα τέλη του 1987, ο Άτσο Πέτροβιτς, αδερφός του μεγάλου Ντράζεν, είχε παραδεχθεί ότι «μπορεί ο Ντράζεν να είναι αδερφός μου, αλλά σαν καλύτερο Ευρωπαίο παίκτη για το 1987, ψήφισα τον Γκάλη»

32) Μία από τις πλέον μυθικές ατάκες που έχουν ειπωθεί για τον Νίκο Γκάλη ανήκει στον Ολλανδό προπονητή, Pουντ Xάρεβαϊν: «Ξέρω έναν τρόπο να σταματήσουμε τον Γκάλη: να τον κλειδώσουμε στο ξενοδοχείο!»

33) Εξίσου διαχρονική ήταν η ατάκα του άλλοτε προπονητή της Λεχ Πόζναν Βόιτσεκ Κραϊκόφσκι, ο οποίος είχε πει σε ερώτηση για το πώς θα περιορίσει τον Γκάλη: «Είπα στους παίκτες μου πως θα μαρκάραμε τους 4 παίκτες του Άρη και κάναμε τα σχέδια μας. Για τον Γκάλη κάναμε την προσευχή μας».

34) «Τι την έκανε τη μπάλα ο Θεός;» Την Δευτέρα 28 Μαρτίου 1988 ο Άρης κερδίζει τον ΠΑΟΚ στον προημιτελικό του κυπέλλου και ο Νίκος Γκάλης τελειώνει το ματς με τη μπάλα να στριφογυρίζει στο δάχτυλό του...

35) Ημιτελικός κυπέλλου για την ίδια χρονιά. Άρης-Πανιώνιος στο «Αλεξάνδρειο» και ο Γκάλης βγάζει μία από τις πιο... μαγικές πάσες που έχουμε δει στα ελληνικά παρκέ. Όμως ο Νίκος Φιλίππου δεν μετατρέπει την πάσα σε ασίστ αφού αστοχεί εξ επαφής με το καλάθι...

36) Έναν χρόνο αργότερα ήταν εκείνος που οδήγησε την Εθνική ομάδα στον μεγάλο τελικό του Eurobasket στο Ζάγκρεμπ σημειώνοντας 45 πόντους στον ημιτελικό με την Σοβιετική Ένωση. Χαρακτηριστική εικόνα η στιγμή που σηκώνει τα χέρια ψηλά στο τρίποντο που επιχείρησε ο Φάνης Χριστοδούλου, με τη μπάλα στον αέρα, και το οποίο έμελλε να χαρίσει τη πρόκριση στην Ελλάδα.

37) Toν Μάιο του 1991 πέρασαν στην ιστορία τα... μπουνίδια του Γκάλη με τον Μπάνε Πρέλεβιτς και δη σε παιχνίδι Άρης-ΠΑΟΚ με φόντο την κατάκτηση του πρωταθλήματος. Μετά τη λήξη του αγώνα και μέσα στους πανηγυρισμούς του Άρη, οι δύο παίκτες πιάστηκαν στα χέρια και κανείς δεν μπόρεσε να τους χωρίσει.

38) Τον Νοέμβριο του 1991 ο Νίκος Γκάλης επικαλέστηκε προσωπικούς λόγους και δεν πήρε μέρος στα προκριματικά του Eurobasket της Γερμανίας με την Εθνική ομάδα. Στο επόμενο προσκλητήριο ήταν τον Μάιο του 1992 αλλά οι σχέσεις του «γκάνγκστερ» με την ΕΟΚ είχαν ψυχρανθεί με αποτέλεσμα να βγάλει ανακοίνωση με την οποία γνωστοποιούσε το τέλος του από την Εθνική!

39) Το 1991 και ύστερα από σχετικό δημοψήφισμα που πραγματοποίησε το περιοδικό της FIBA, επιλέχθηκε ανάμεσα στους 50 καλύτερους μπασκετμπολίστες όλων των εποχών!

40) Στις 13/5/1992 έμελλε να δώσει το τελευταίο του παιχνίδι με τη φανέλα του Άρη. Ήταν ο τελικός κυπέλλου με την ΑΕΚ στο ΣΕΦ (νίκη του Άρη με 74-62) με τον ίδιο να έχει 18 πόντους με 6/9 δίποντα, 6/9 βολές, 0/1 τρίποντο και 7 ασίστ.

41) Στις 14/7/1992 ολοκληρώνεται μία από τις πιο ιστορικές στιγμές του ελληνικού μπάσκετ. Ο Νίκος Γκάλης αποχαιρετάει τον Άρη και συμφωνεί με τον Παναθηναϊκό που επιχειρούσε το rebuild μετά την κάκιστη χρονιά με τον αποκλεισμό από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις.

42) Στις 21/11/1992 ο Παναθηναϊκός αντιμετώπιζε τον Άρη στο κλειστό της Γλυφάδας και ο Γκάλης αντιμετώπιζε για πρώτη φορά την παλιά του ομάδα. Νίκη των «πρασίνων» με 82-70, εκείνος σημειώνει 26 πόντους, αλλά στα αποδυτήρια δεν άντεξε. Ξέσπασε σε κλάματα...

43) Η ίδια χρονιά ήταν σημαδιακή και όσον αφορά το ματς του δεύτερου γύρου στο «Αλεξάνδρειο» (14/2/1993) με τον Γκάλη να επισκέπτεται για πρώτη φορά ως αντίπαλος το γήπεδο όπου δοξάστηκε και αποθεώθηκε. Ο Άρης κερδίζει 63-56, εκείνος μένει στους 13 πόντους εμφανώς επηρεασμένος από την ατμόσφαιρα και όλο το «Παλέ» να «φωνάζει» για 40 λεπτά «Γκάλη βαζέλα, βγάλε τη φανέλα».

44) H... μοίρα έφερε τον Άρη αντίπαλο του Γκάλη και στον μεγάλο τελικό του κυπέλλου στο ΣΕΦ με τον ίδιο να έχει 36 πόντους και να «σκοτώνει» την παλιά του αγάπη χαρίζοντας στον Παναθηναϊκό το κύπελλο Ελλάδας.

45) Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα της σεζόν 1993-94. Σε ηλικία 37 ετών σημειώνει 32 πόντους μέσα στην Μπολόνια (12/18 δίποντα, 1/2 τρίποντα, 7 ασίστ) και οδηγεί τον Παναθηναϊκό σε μια μεγάλη απέναντι στη Μπάκλερ με 85-72: «Είναι ο λευκός σωσίας του Τζόρνταν» είχε γράψει η Gazzetta dello Sport την επόμενη μέρα.

46) Μετά τα τρία Final 4 με τον Άρη, ο Γκάλης «τσεκάρει» τη συμμετοχή του και σε ένα ακόμα Fina 4 του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος, αυτή τη φορά με τη φανέλα του Παναθηναϊκού. Παρόλα αυτά το αποτέλεσμα είναι ίδιο αφού δεν φτάνει στον τελικό και μένει με τη... γλύκα της 3ης θέσης στο Τελ Αβίβ.

47) Στις 25 Σεπτεμβρίου 1994 ο Νίκος Γκάλης συμμετέχει στο τελευταίο ντέρμπι της καριέρας του. Ήταν το ματς του Σπόρτιγκ μεταξύ Παναθηναϊκού-Ολυμπιακού όπου οι «πράσινοι» είχαν πάρει τη πρόκριση για την επόμενη φάση του κυπέλλου με το «φτωχό» 42-40. Ο ίδιος σημείωσε 11 πόντους.

48) Στις 18 Οκτωβρίου 1994 και δη σε ματς Αμπελοκήπων-Παναθηναϊκού στο κλειστό του ΜΕΤΣ, ο Νίκος Γκάλης συμπεριλαμβάνεται για τελευταία φορά σε φύλλο αγώνα. Ο Κώστας Πολίτης αποφασίζει να μην τον ξεκινήσει στην πεντάδα, ο «γκάνγκστερ» αποχωρεί από το γήπεδο, ολοκληρώνοντας άδοξα μια σπουδαία καριέρα...

49) Η επί σειρά ετών ασχολία του Νίκου Γκάλη ήταν το camp που διατηρούσε στην Χαλκιδική έως και το 2006

50) Στην τελετή έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, ο Νίκος Γκάλης ήταν ο πρώτος λαμπαδηδρόμος της Ολυμπιακής Φλόγας.

51) Το 2007 και δη στο περιθώριο του Eurobasket της Ισπανίας, επιλέχθηκε στο Hall of Fame της FIBA.

52) Στην καριέρα του αναδείχθηκε 11 φορές πρώτος σκόρερ του ελληνικού πρωταθλήματος, 2 φορές πρώτος σκόρερ του κυπέλλου Πρωταθλητριών ομάδων Ευρώπης, 4 φορές πρώτος σκόρερ σε Eurobasket και μία φορά πρώτος σκόρερ σε Μουντομπάσκετ.

53) Αγωνίστηκε σε 384 αγώνες του πρωταθλήματος σημείωσε 12.849 πόντους (33,4 κατά μέσο όρο) και είναι ο πρώτος σκόρερ όλων των εποχών.

54) Φόρεσε τη φανέλα με το εθνόσημο 168 φορές με μέσο όρο πόντων 30,46.

55) Ρεκόρ πόντων σε ευρωπαϊκό ματς σημείωσε το 1981 όταν και σημείωσε 57 πόντους το 1981, στον αγώνα Άρη-Βενέτσια για το κύπελλο Κόρατς.

56) Στα Final 4 έχει πετύχει 231 πόντους, επίδοση που τον κατατάσσει πρώτο έως σήμερα

57) Συνολικά στα κύπελλα Ευρώπης έχει πετύχει 4.896 πόντους και είναι ο κορυφαίος όλων των εποχών!

58) Το όνομά του υπάρχει σε δύο γήπεδα της χώρας. Το κλειστό του ΟΑΚΑ έχει μετονομαστεί σε «Νίκος Γκάλης» ενώ η κεντρική σάλα του «Αλεξάνδρειου» σε «Nick Galis Hall».

59) Στις 7 Μαΐου 2013 αποσύρθηκε για πάντα η φανέλα με το νούμερο «6» του Άρη στην οροφή του Nick Galis Hall. Ήταν μία από τις μεγαλύτερες τιμητικές εκδηλώσεις που έχουν γίνει στην Ελλάδα, με πλήθος προσωπικοτήτων να ανταποκρίνονται στο κάλεσμα για να χειροκροτήσουν τον μεγάλο, Νίκο Γκάλη.

60) Την Πρωταπριλιά του 2017 ανακοινώθηκε από το διάσημο Naismith Hall of Fame, ότι ο Νίκος Γκάλης αποτελεί και επίσημα μέλος! Κι όχι, δεν ήταν Πρωταπριλιάτικο αστείο! «Μεγαλώνοντας στη Γιούνιον Σίτι, στο Νιου Τζέρσεϊ και πετυχαίνοντας τους πρώτους μου πόντους στα ανοιχτά γήπεδα και φτάνοντας τώρα να είμαι μέλος του Hall of Fame είναι ένα παιδικό όνειρο που έγινε πραγματικότητα. Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους που ήταν δίπλα μου στη διάρκεια της καριέρας μου. Νιώθω τιμή και περηφάνια» είχε πει...