«Είμαστε έτοιμοι για κάθε απειλή από την Τουρκία»

• «Βλέπουμε χτυπημένους μετανάστες από Τούρκους διακινητές»
• «Στον Έβρο υπήρξαν μάχες σώμα με σώμα, υπήρξαν πυροβολισμοί»

Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συνοριακών Φυλάκων (Π.Ο.ΣΥ.ΦΥ.) Παναγιώτης Χαρέλας, μίλησε στο Gazzetta Weekend Journal για την... τεντωμένη γραμμή στην οποία περπατούν - ειδικά - τους τελευταίους μήνες οι συνοριοφύλακες κι όλα τα σώματα που φυλάνε την πατρίδα μας.

Οι μετανασταυτικές ροές, οι μάχες στον Έβρο, η επιφυλακή στο Αιγαίο, η σημασία της πολιτικής βούλησης.

Ο άνθρωπος που ζει τα γεγονότα στη στιγμή που συμβαίνουν μοιράζεται τα όσα έχει ζήσει τους τελευταίους μήνες.

Σήμερα η κατάσταση πως είναι στον Έβρο ;

Πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση και ετοιμότητα γιατί δεν είναι μόνο οι μεταναστευτικές πιέσεις σήμερα αλλά υπάρχει κι ένας σχεδιασμός της δημιουργίας του φράχτη, όπου δεν γνωρίζουμε το τι αντιδράσεις θα μπορούσαμε να έχουμε εκεί το διάστημα της υλοποίησης του έργου.

Σήμερα έχουμε αύξηση των πιέσεων από μετανάστες που θέλουν να εισέλθουν - κυρίως από το ποτάμι του Έβρου, αλλά προσπαθούμε να τους αποτρέψουμε σε κάθε σημείο. Έχουμε μια έντονη κινητικότητα. Δεν ακολουθούν πλέον την τακτική του Μαρτίου, με τυμπανοκρουσίες να μαζεύουν μετανάστες στα σύνορα σ' ένα σημείο και με τις κάμερες να επιδιώκουν να δείχνουν πως πέφτουν τα σύνορα της Ελλάδας από μετανάστες. Αυτό επιδίωξαν τον περασμένο Μάρτιο και απέτυχαν παταγωδώς με αρνητικό αντίκτυπο διεθνώς.

Δεν ακολουθείται πλέον αυτή η τακτική. Δεν του «έκατσε» αυτή η τακτική του Ερντογάν. Γι' αυτό τι κάνει; Ακολουθεί την παλιά τακτική, με μικρές ομάδες από διάφορα σημεία του ποταμού να τους περνάνε απέναντι και εμείς να τους εντοπίζουμε, να επιχειρούμε την αποτροπή τους σε ελληνικό έδαφος και αν περνάνε να τους εντοπίζουμε και να τους συλλαμβάνουμε. Υπάρχει αυξημένη κινητικότητα, υπάρχει μεγάλη πίεση. Όχι αυτή του Μαρτίου, αλλά σκεφτείτε ότι υπάρχει ένας μηχανισμός που προωθεί στα σύνορα της Τουρκίας όλους τους μετανάστες και προσπαθεί να τους περάσει στην Ελλάδα. Μην απορείτε με την δομή αυτή που αναφέρω του «μηχανισμού», πως αλλιώς να το ερμηνεύσεις όταν οι μετανάστες συγκεντρώνονται σε στρατιωτικές περιοχές και προωθούνται μέσα από τουρκικές στρατιωτικές ζώνες προς τα σύνορα με την Ελλάδα; Τόσο χαλαροί είναι οι γείτονες στρατιωτικοί άραγε ;

Ερχεται μόνιμη ενίσχυση στην Συνοριοφυλακή;

Η ενίσχυση της συνοριοφυλακής με μόνιμο προσωπικό έρχεται σε λίγους μήνες καθώς σε λίγο διάστημα θα εξέλθουν από τις Σχολές της Αστυνομίας οι πρώτοι 400 νέοι Συνοριοφύλακες για τον Έβρο και άλλοι 530 νέοι Συνοριοφύλακες για τα νησιά, οι οποίοι θα είναι σε μόνιμη βάση στις κύριες γραμμές των χερσαίων συνόρων αλλά και στα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου. Πράγματι μετά από 18 χρόνια έρχονται ξανά νέοι συνοριοφύλακες δίπλα μας. Θα στηρίξουμε αυτά τα παιδιά που είναι το αύριο για την συνοριακή φύλαξη στη χώρα μας. Ηταν ένας μεγάλος αγώνας για εμάς να πείσουμε την πολιτεία ότι χρειαζόμαστε ενισχύσεις. 18 χρόνια είναι πολλά. Αλλά δεν τα παρατήσαμε και σήμερα δικαιωνόμαστε.

Όλα αυτά που βλέπουμε να συμβαίνουν, είναι από τον Ερντογάν παιχνίδια αποπροσανατολισμού του λαού του λόγω της βύθισης της τούρκικης λίρας;

Δεν ξέρω κατά πόσο έχω τη δυνατότητα και τη γνώση να μιλήσω γι' αυτό το θέμα. Όμως, φαίνεται ξεκάθαρα σε κάθε κοινό νου πως κάνει ό,τι χρειαστεί ακόμα και με μεγάλο κόστος, ώστε να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη των πολιτών του από κάθε αρνητική διεθνώς συνέπεια. Σίγουρα χρησιμοποιεί ένα πλέγμα διεκδικήσεων όπως πετρέλαια, ΑΟΖ, νησιά, και δημιουργεί άλλο ένα πλέγμα απειλών όπως μεταναστευτικές πιέσεις, πρόσφυγες κ.α., στη Μεσόγειο ώστε να φαίνεται ως «πειρατής» στην περιοχή και να τον φοβούνται όλοι οι γείτονες και όχι μόνο. Δεν τα λέω αυτά με καμία ιδιότητα αλλά ως απλός πολίτης όπως όλοι μας που βλέπουμε τι γίνεται.

«Βλέπουμε χτυπημένους μετανάστες από Τούρκους διακινητές»

Πιστεύετε ότι ο Ερντογάν χρησιμοποιεί τους μετανάστες;

Για την επίτευξη του στόχου τους, νομίζω πως και το κεφάλαιο «Μετανάστες και Πρόσφυγες» η Τουρκία το χρησιμοποιεί και το εκμεταλλεύεται όπως αυτή θέλει. Χωρίς ανθρωπισμό και σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δεν είναι τυχαίο πως στην πλειοψηφία τους οι μετανάστες που εισέρχονται από την Τουρκία ούτε καν συνορεύουν οι χώρες τους με αυτή. Είναι από Μαρόκο, Πακιστάν, Αφγανιστάν, Μπαγκλαντές και άλλες πολλές σε όλη την υφήλιο. Απλά έχει καταλάβει και γνωρίζει καλά τις ευαισθησίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους μετανάστες και απλά το εκμεταλλεύεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Πολλές φορές συλλαμβάνουμε μετανάστες άγρια χτυπημένους από τους διακινητές απέναντι, είτε γιατί δεν θέλανε να περάσουν είτε γιατί δεν είχαν τα χρήματα να τους πληρώσουν. Απεναντίας μας κατηγορεί επιπρόσθετα ότι εμείς δεν σεβόμαστε τα ανθρώπινα δικαιώματα! Είναι όμως μια τακτική που διεθνώς «πιάνει». Από την πλευρά μας δεν είναι λίγες οι φορές που περιθάλπτουμε μετανάστες, βοηθάμε γυναίκες και μωρά, γιατί απλά αυτές οι εικόνες δεν μπορούν να σε αφήνουν αδιάφορο.

Η Ευρώπη σας έχει βοηθήσει; Γιατί εκτός από φύλακες της Ελλάδας είστε και της Ευρώπης:

Μέχρι τώρα δεν θα έλεγα ότι η βοήθεια ερχόταν απλόχερα και ότι ήταν ουσιαστική. Υπάρχει ο οργανισμός του FRONTEX που μετεξελήχθηκε σε Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή αλλά ακόμη δεν έχει ουσιαστικό ρόλο στην ενίσχυση με προσωπικό στη χώρα μας.

Στην κρίση του Μαρτίου, όμως, πραγματικά για πρώτη φορά είδαμε αυτή η ενίσχυση να είναι ουσιαστική - δεν το περίμενα ούτε εγώ αλήθεια είναι - και είδαμε συναδέλφους από την Ευρώπη να στέκονται δίπλα μας με ασπίδες στην πρώτη γραμμή, να προσπαθούν και αυτοί μαζί μας να αποκρούσουν τις πιέσεις σαν να υπερασπίζονται δικό τους έδαφος.

Πέραν όμως από αυτή τη δομή της Ευρώπης υπήρξε και πολύτιμη βοήθεια και από μεμονωμένες χώρες όπως η Κύπρος, η Αυστρία και η Πολωνία. Ήταν η πρώτη φορά στα τόσα χρόνια που ασχολούμαι με τη διαχείριση της μετανάστευσης, που πράγματι αισθανθήκαμε την υποστήριξη των ξένων συναδέλφων μας και κατ‘ επέκταση των χωρών τους. Πιστεύω ότι η Ευρώπη μπορεί να συνεισφέρει περισσότερα - τόσο σε υλικοτεχνικό εξοπλισμό όσο και στη δομή για την φύλαξη των συνόρων. Την θέλουμε ουσιαστικά δίπλα μας όχι μόνο για καταγραφές ώστε αν φύγουν από την Ελλάδα και βρεθούνε σε άλλη χώρα να μας τους επιστρέψουν πίσω. Αυτό δεν είναι βοήθεια προς την Ελλάδα όπως το λέγαμε τόσα χρόνια. Και επιτέλους τα κονδύλια για αυτόν το σκοπό να πάνε εκεί που πρέπει. Δεν μπορεί η Ευρώπη να ενισχύει οικονομικά για συγκεκριμένες δράσεις και εξοπλισμό και αυτά να μην φτάνουν εκεί που πρέπει ή αν θέλετε να λείπουν τα μισά γιατί χορηγήθηκαν αλλού.

«Στον Έβρο υπήρξαν μάχες σώμα με σώμα, υπήρξαν πυροβολισμοί»

Το συμβάν στο Αιγαίο ή τα όσα ζήσατε στον Έβρο τον Μάρτιο ήταν πιο σοβαρά;

Στο Αιγαίο υπήρξε πρόληψη για να μην γίνει κάτι. Υπήρξε ετοιμότητα ώστε να μην βγει το ερευνητικό πλοίο και...απλά ήμασταν σε ετοιμότητα. Αν είχαμε κάποια εξέλιξη εκεί, σίγουρα θα ήταν τα πράγματα πιο σοβαρά! Στον Έβρο δεν συνέβη αυτό, γιατί υπήρξε εξαγγελία από τον Ερντογάν και υπήρξε ετοιμότητα από εμάς. Εκεί δεν αναμέναμε! Ήρθαν τα κύματα, ήρθαν οι "μάχες" σώμα με σώμα, τα δακρυγόνα από τους Τούρκους, οι πυροβολισμοί και η ένταση υπήρξε πράγματι. Η έντονη κινητικότητα που είχε εξαγγείλει ο Ερντογάν ήρθε και στη συνέχεια φάνηκε ότι ήταν ένα καλά οργανωμένο σχέδιο και όχι ένα αυθόρμητο μεταναστευτικό κύμα. Από τη μία, λοιπόν, έχουμε μία πρόληψη γι' αυτό που ενδεχομένως να συνέβαινε στο Αιγαίο και από την άλλη στον Έβρο υπήρξε ένα "πεδίο μάχης”, μέσω ενός υβριδικού πολέμου με τη χρήση των μεταναστευτικών ροών που τις ωθούσε - όπως αποκαλύφθηκε πολύ γρήγορα - η Τουρκία θέλοντας να δείξει πόσο απλά μπορεί να ρίξει ακόμη και με μετανάστες τα σύνορα με την Ελλάδα.

Αυτή η περίοδος είναι η δυσκολότερη για όλους εσάς που φυλάτε τα σύνορα ή είναι κάτι σύνηθες που απλά δεν τα μαθαίνουμε;

Για τις δικές μας τις τάξεις των συνοριοφυλάκων, πράγματι το 2020 είναι μια πολύ δύσκολη χρονιά αλλά παράλληλα έως τώρα είναι κι η πιο επιτυχημένη κι η πιο αναγνωρίσιμη από την κοινωνία. Δεν ήταν μόνο ο Μάρτιος στον Έβρο, είναι η συνεχής πίεση από τα σύνορα με την Τουρκία, οι διακινητές και οι μάχες που δίνουμε μ' αυτούς σ' όλη την επικράτεια, είναι η Ελληνοαλβανική μεθόριο, είναι η Αττική και η Διεύθυνση Αλλοδαπών εκεί που καταβάλλονται τα μέγιστα, είναι τα νησιά και η διαχείριση του μεταναστευτικού.

Είναι λοιπόν ένα πλέγμα αρμοδιοτήτων και καθημερινής προσπάθειας για να περιορίσουμε τα μεταναστευτικά κύματα αλλά και τη διασυνοριακή εγκληματικότητα που πολλές φορές η δουλειά μας δεν φαίνεται. Και κατά την άποψή μου, αν θέλετε, να μην φαίνεται, να μην απασχολούμε την επικαιρότητα. Αυτό επιτυγχάνεται όταν εδραιώνουμε το αίσθημα ασφάλειας στους πολίτες. Είναι δική μας δουλειά να το κάνουμε και να μην απασχολούμε την κοινή γνώμη.

Η φετινή χρονιά ήταν όμως η εξαίρεση και μας έμαθαν όλοι! Από την άλλη, ίσως η μεγαλύτερη ικανοποίηση που έλαβα, ήταν η τεράστια συμπαράσταση όλου του κόσμου και όλου του ελληνισμού στην τιτάνια προσπάθεια που καταβάλαμε στον Έβρο. Αυτό μας αρκεί για να συνεχίσουμε. Συσπειρώσαμε όλους τους Έλληνες και καταφέραμε να δείξουμε ότι στα δύσκολα είμαστε όλοι μια γροθιά. Αποδείξαμε επίσης πως Σώματα Ασφαλείας και Ένοπλες δυνάμεις γίνονται ένα στα δύσκολα με στόχο την υπεράσπιση των συνόρων από οποιαδήποτε απειλή.

Τι είναι αυτό που κάνει την Ελλάδα να απαντάει επιθετικά στις προκλήσεις της Τουρκίας, μιας χώρα που αριθμητικά δεν συγκρίνεται με εμάς;

Η Ελλάδα δεν έχει να φοβηθεί τίποτε. Δεν επιτίθεται. Αμύνεται. Έχει ισχυρές ένοπλες δυνάμεις, αξιόμαχο δυναμικό, έχει Σώματα Ασφάλειας που είναι ικανά να εδραιώσουν το αίσθημα ασφάλειας στην ελληνική επικράτεια και επίσης είναι μια χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό που θα πρέπει να έχει διαχρονικά είναι η πολιτική βούληση για ετοιμότητα σε οποιαδήποτε απειλή που αν χρειαστεί θα απαντήσει όπως πρέπει. Αυτό ζητά και η ελληνική κοινωνία και έτσι θα πρέπει να είμαστε. Αποδείξαμε ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε και να απομακρύνουμε κάθε «πειρατή» του Έβρου και του Αιγαίου που θα απειλεί τα σύνορά μας.

Θα πρέπει όλοι να καταλάβουν ότι η χώρα μας είναι ικανή και μπορεί να απαντήσει σε οποιαδήποτε πρόκληση. Όταν ταυτίζεται η βούληση της πολιτείας με την βούληση των Ενόπλων δυνάμεων, των Σωμάτων ασφαλείας αλλά και της ελληνικής κοινωνίας τότε δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτε. Σε αντίθετη περίπτωση, την ελληνική σημαία θα την παίρνει ο αέρας, για λίγα νησιά δεν θα κάνουμε πόλεμο, όλοι θα είναι πρόσφυγες, η θάλασσα δεν θα έχει σύνορα.

Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να στείλετε στους Ελληνες πολίτες;

Ένα πράγμα μας απομένει. Να είμαστε συσπειρωμένοι ως έθνος σε οποιαδήποτε απειλή. Οι πολιτικοί να αφουγκράζονται την κοινωνία και τα Σώματα Ασφαλείας, με τις Ένοπλες δυνάμεις να βρίσκονται σε ετοιμότητα και εγρήγορση σε οποιαδήποτε απειλή. Έτσι δεν θα επιτρέψουμε σε κανέναν «πειρατή» του Έβρου και του Αιγαίου να επιβουλεύεται κυριαρχικά μας δικαιώματα. Η κοινωνία μας να έχει πλήρη εμπιστοσύνη στις αξιόμαχες ένστολες και ένοπλες δυνάμεις της χώρας μας και εμείς οι δυνάμεις που βρισκόμαστε στην πρώτη γραμμή για την ασφάλεια της χώρας και των πολιτών να έχουμε εμπιστοσύνη στις Ηγεσίες μας.