ΠΑΟΚ: Τα ελληνικά καλοκαίρια στο γραφικό Πήλιο και όχι μόνο! (pics)

• Επί Σάνον, είπαν τον δεσπότη, Παναγιώτη…
• Παρατράγουδα με Κούδα και Παρίδη
• Στην Πορταριά με Λόραντ
• Η δεύτερη κοπάνα του Κούδα

Ξέρετε, πότε οι «ασπρόμαυροι» ετοίμασαν βαλίτσες, αλλά αντί για τη γνωστή διαδρομή προς το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης ανέβηκαν στο λεωφορείο και κατέληξαν για πρώτη φορά, όχι πάντως τελευταία όπως αποδεικνύεται, στο βουνό των Κενταύρων; Πριν από 44 ολόκληρα καλοκαίρια!

Στα ίδια μονοπάτια του παραδοσιακού οικισμού της Πορταριάς, όπου στα μέσα των ‘70s αποδείχθηκε «τόπος μαρτυρίου» για την παρέα του Γιώργου Κούδα, ο μεγάλος Γκιούλα Λόραντ το καλοκαίρι του 1975 έβαζε γερές και στέρεες βάσεις, οδηγώντας δέκα μήνες αργότερα τον «Δικέφαλο του Βορρά» για πρώτη φορά στην κατάκτηση του Πρωταθλήματος.

Εκείνη η καλοκαιρινή προετοιμασία στις δυτικές πλαγιές του Πηλίου ήταν από τις τελευταίες που έγιναν αποκλειστικά εντός των συνόρων. Από την επόμενη χρονιά, ο ΠΑΟΚ και οι υπόλοιπες τρεις του Big-4 άρχισαν να επιλέγουν αθλητικά κέντρα του εξωτερικού, τα χνάρια τους ακολούθησαν μερικά χρόνια αργότερα και οι υπόλοιπες ομάδες, αφήνοντας στην άκρη τα όποια αθλητικά κέντρα είχαν δημιουργηθεί εντός συνόρων.

Μιας και το 'φερε η κουβέντα και για την ιστορία, ο Μπράνκο Στάνκοβιτς όταν πρωτοήρθε στην Ελλάδα για λογαριασμό της ΑΕΚ ήταν ο άνθρωπος που έριξε την ιδέα να δημιουργηθεί στο χιονοδρομικό κέντρο της Βίγλας στο Πισοδέρι, σε υψόμετρο περίπου 1.420 μέτρων, ένα σύγχρονο αθλητικό κέντρο. Μέχρι τότε οι Έλληνες πήγαιναν μόνο για πικ νικ στα υπέροχα βουνά μας.

Επί Σάνον, είπαν τον δεσπότη, Παναγιώτη…

Την ίδια χρονιά (1971) ο Λες Σάνον, μόλις είχε αναλάβει τον ΠΑΟΚ, επισκέφτηκε το χωριό της Φλώρινας και ενθουσιάστηκε από τις κλιματολογικές συνθήκες. Όταν επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη ζήτησε να γίνει εκεί η καλοκαιρινή προετοιμασία και να του κλείσουν ένα δωμάτιο κατά τη διάρκεια του πρωταθλήματος! «Στο Λίβερπουλ αποσύρονται από τον Οκτώβριο ή τον Σεπτέμβριο στο βουνό για να αναπαυθούν. Θέλω να ξανάρθω πάλι στο Πισοδέρι, για ανάπαυση στη διάρκεια του πρωταθλήματος, όταν διαπιστώσω ότι οι παίκτες μου έχουν ανάγκη από ξεκούραση», ήταν η εξήγηση του Άγγλου.

Ο Σάνον γνώριζε καλά πως στην καλοκαιρινή προετοιμασία θα μπορούσε να «χτίσει» τον ΠΑΟΚ έτσι όπως τον είχε ονειρευτεί και σχεδιάσει στο μυαλό του. Γι’ αυτό αποφάσισε να βγάλει το λάδι απ’ τους παίκτες, που είπαν τον… δεσπότη, Παναγιώτη, τα είδαν όλα κωλυόμενα! «Η σκληρή προετοιμασία θα αποδώσει σιγά σιγά και όχι απότομα! Το πρώτο στάδιο της προετοιμασίας αποβλέπει στην "αθλητική καταλληλόλητά" όλων των μελών του σώματος!», απαντούσε ο κυνικός και τετραπέρατος προπονητής από το Λίβερπουλ.

Η Δυτική Μακεδονία παρέμεινε ως επιλογή για το καλοκαιρινό στάδιο της προετοιμασίας και τα επόμενα χρόνια, απλά η ομάδα κατέβηκε λίγο πιο κάτω στην «ασπρόμαυρη» Κοζάνη. Αρκετοί φίλοι του «Δικεφάλου» περνούσαν καθημερινά από το «Ξενία» της πόλης, όπου διέμενε η αποστολή, για να δουν από κοντά τις προπονήσεις και να διαπιστώσουν ιδίοις όμμασι, ότι ο Άγγλος όχι μόνο δεν αστειευόταν, αλλά συνέχιζε να υποβάλλει σε στρατιωτικά καψόνια τους ποδοσφαιριστές του επιβλέποντας ο ίδιος τις ασκήσεις φυσικής κατάστασης, όπως φαίνεται και από τα ρετρό στιγμιότυπα της εποχής, με τον Κούλη Αποστολίδη και τον Κώστα Ιωσηφίδη.

Ο συγχωρεμένος Αρίστος Φουντουκίδης δεν άντεξε τις εξουθενωτικές ασκήσεις. Με το γνωστό και ολίγον τι άγαρμπο στυλ του κάποια στιγμή λύγισε από την κούραση και διαμαρτυρήθηκε στον προπονητή του: «Ένα λεπτό, είπατε μίστερ, αλλά θα είναι… μάλλον τούρκικο». Αποτέλεσμα; Επανέλαβε την ίδια άσκηση μέχρι να πέσει… ξερός στο χορτάρι! Κι όλα αυτά, μήνα Αύγουστο, τότε που είναι παχιές οι μύγες και ο υδράργυρος σκαρφαλώνει σε υψηλά επίπεδα. Ο ΠΑΟΚ συνέχισε και ολοκλήρωσε τον κύκλο της προετοιμασίας του μ’ ένα ταξίδι στη Δυτική Γερμανία για κάποια φιλικά παιχνίδια , που ακολούθησαν του μεγάλου φιλικού της εποχής κόντρα στη Νασιονάλ του Μοντεβιδέο.

Παρατράγουδα με Κούδα και Παρίδη

Τον επόμενο χρόνο η αποστολή ξαναβρέθηκε στην Κοζάνη. Αυτή τη φορά το πρόγραμμα συμπεριελάμβανε και κάποια φιλικά παιχνίδια με ομάδες της περιοχής. Σ’ ένα εξ αυτών, επικράτησε του Πτολεμαίου Κοζάνης με 6-2, με τον Λες Σάνον να παίζει δεξί μπακ και τον επίσης συγχωρεμένο, τερματοφύλακα Γιάννη Στέφα, να αγωνίζεται σαν εξτρέμ μπροστά σε 3.000 θεατές! Εκείνος, πάντως, που είχε κλέψει την παράσταση ήταν ένας ψηλός, ξανθομάλλης, Ελβετός που μόλις είχε αποκτηθεί και εκτελούσε σαν… ελβετικό ρολόι ακριβείας τις ασκήσεις. Το όνομά του: Ρενέ Ντεκ.

Το θέμα που μονοπώλησε την επικαιρότητα δεν ήταν ο Ελβετός τερματοφύλακας, αλλά η… κοπάνα του Γιώργου Κούδα και του συγκάτοικού του, καρδιακού και αχώριστου φίλου, Δημήτρη Παρίδη από την Κοζάνη! Σεσημασμένο το συγκεκριμένο δίδυμο για την απέχθεια στις σκληρές προπονήσεις και την καλή ζωή εκτός γηπέδων, ένα πρωί πήραν το καπελάκι τους, εγκατέλειψαν (αδικαιολόγητα μεν, σαν κύριοι δε...) την αποστολή της ομάδας και επέστρεψαν στη Θεσσαλονίκη, χωρίς να φροντίσουν να έρθουν σε επαφή με μέλη της διοίκησης.

Ο Σάνον έγινε έξαλλος, οι δύο ποδοσφαιριστές κλήθηκαν να επιστρέψουν στην Κοζάνη, αλλά το αρνήθηκαν, η διοίκηση έπρεπε να πάρει δραστικά μέτρα και λίγες μέρες αργότερα «έβρεξε» πρόστιμα και καμπάνες. Επέβαλλε διακοπή συμβολαίου και αφαίρεση της αρχηγίας (το περιβραχιόνιο πέρασε στον Σταύρο Σαράφη) στον Κούδα και αποκλεισμό από κάθε δραστηριότητα της ομάδας για 25 μέρες στον Παρίδη, με τον αείμνηστο «κοντό» να μένει εκτός από τα πρώτα τέσσερα παιχνίδια.

Στην Πορταριά με Λόραντ

Η τελευταία φορά που ο ΠΑΟΚ επέλεξε να πραγματοποιήσει ένα μέρος της καλοκαιρινής προετοιμασίας εντός συνόρων ήταν με προπονητή τον Άγγελο Αναστασιάδη το 2014 όταν βρέθηκε για μια εβδομάδα στο Ελατοχώρι Πιερίας πριν αναχωρήσει για την Ολλανδία. Ο Έλληνας τεχνικός γνώριζε από πρώτο χέρι τα βουνά της περιοχής, άλλωστε ήταν ένας από τους 26 ποδοσφαιριστές που είχε πάρει στην αποστολή για το Πήλιο, ο Γκιούλα Λόραντ το καλοκαίρι του 1975.

Ο «Δικέφαλος» βρέθηκε για πρώτη φορά στην Πορταριά, το πρωί οι παίκτες έτρεχαν στο βουνό και το απόγευμα κατέβαιναν στο γήπεδο του Βόλου για προπόνηση και κάποια φιλικά, έναν εκ των οποίων ήταν απέναντι στη Νίκη Βόλου την οποία κέρδισαν με 2-0.

Ο Μαγυάρος τεχνικός λάτρευε το Πήλιο, έτσι με το που ανέλαβε ξανά το 1980 την τεχνική ηγεσία του «Δικεφάλου», επέλεξε δίχως δεύτερη σκέψη την Πορταριά, για το καλοκαιρινό στάδιο της προετοιμασίας. Ο Λόραντ δεν αστειευόταν και το κατάλαβαν με το… καλημέρα οι ποδοσφαιριστές του ΠΑΟΚ, που μες το λιοπύρι κάλυπταν διαδρομές απόστασης ενός χιλιομέτρου σε ανηφόρα, ενώ στο ενδιάμεσο πριν την επιστροφή ο μίστερ επέβλεπε ο ίδιος τις ασκήσεις σουηδικής γυμναστικής. Κάθε απόγευμα η ομάδα κατέβαινε στο Βόλο για προπονήσεις στο Εθνικό στάδιο της πόλης, όπου σύμφωνα με τα ρεπορτάζ της εποχής, «οι παίκτες παρά την κούραση σκόραραν κατά ριπάς...»!

Η δεύτερη κοπάνα του Κούδα

Το 1976 και το 1977 το δρομολόγιο άλλαξε και για πρώτη φορά η προετοιμασία της ομάδας έγινε εξ ολοκλήρου στο εξωτερικό, πιο συγκεκριμένα στη Δυτική Γερμανία, σ’ ένα μικρό χωριουδάκι, το Μάλεντε, κοντά στην πόλη του Αμβούργου.

Πάντως δεν έλειψαν εκ νέου τα παρατράγουδα με πρωταγωνιστή -ποιον άλλον;- τον Γιώργο Κούδα. Ενημέρωσε τηλεφωνικά τον Γιώργο Παντελάκη ότι δεν θα ακολουθούσε την αποστολή στη Γερμανία, επικαλούμενος επαγγελματικούς λόγους. Επί της ουσίας το πρόβλημα, όπως και με τον Νέτο Γκουερίνο, ήταν οικονομικής φύσης γι’ αυτό και η μεγάλη βεντέτα του ΠΑΟΚ μπήκε με την ομάδα μόλις επέστρεψε από το εξωτερικό.

Με τον Έγκον Πίχατσεκ στο τιμόνι της τεχνικής ηγεσίας η ομάδα βρέθηκε στο Λάστρουπ της Γερμανίας και ένα χρόνο μετά, εκείνοι που εντυπωσίαζαν στη φιλική ήττα με 3-2 από την Άιντραχτ Φρανκφούρτης ήταν οι πιτσιρικάδες, τότε, Βασίλης Βασιλάκος και Νίκος Αλαβάντας.