«Clasico» No 208: Ντέρμπι έχω, λέγετε! (pics & infographics)

Ντέρμπι λοιπόν! Και τι ντέρμπι; Ντέρμπι αιωνίων. Ντέρμπι αιωνίων και (σχεδόν) κορυφής, καθώς οι δύο ομάδες φιγουράρουν στα πρώτα πατώματα της βαθμολογίας, μ’ έναν μόλις βαθμό να χωρίζει τον 2^ο ΠΑΟΚ (24 β.) από τον 3^ο Άρη (23 β.).

Ο κυριακάτικος αγώνας είναι ο 208^ος στην ιστορία των δυο ομάδων σε μια μακρά περίοδο ενενήντα τριών ετών (1927-2020). Μέχρι στιγμής, σε 207 ματς, οι «ασπρόμαυροι» έχουν τη μερίδα του λέοντος με 74 νίκες, έναντι 65 των «κίτρινων». Το επί μέρους σκορ ανά διοργάνωση (Άρης – ισοπαλίες - ΠΑΟΚ):

Πρωτάθλημα ΕΠΣΜ (49):

20-14-15

Πανελλήνιο Πρωτάθλημα (20):

8-6-6

Α’ Εθνική κατηγορία (114):

29-40-45

Κύπελλο Ελλάδας (24):

8-8-8

Εδώ ήρθαμε, που λένε και στο σινεμά: στη 12^η αγωνιστική της Superleague Interwetten, στο άδειο κι έρημο «Κλεάνθης Βικελίδης», στο δικό μας «clasico» εδώ πάνω στη Θεσσαλονίκη, Άρης εναντίον ΠΑΟΚ και Μάντζιος εναντίον Γκαρσία, μολονότι δεν έχουν συγκρουσιακό παρελθόν (που να το’ βρουν καθότι μέχρι πριν από δύο μήνες δεν ήταν καν στους πάγκους των δύο ομάδων) πρόλαβαν να αφήσουν το αποτύπωμά τους στις δύο ομάδες.

Άρης εναντίον ΠΑΟΚ σ’ ένα «deja vu» από τους προηγούμενους δύο αγώνες που έγιναν στην εποχή του κορονοϊού δίχως την παρουσία φιλάθλων στις εξέδρες, αλλά και ένα trailer από τα προσεχώς, καθώς δεν αποκλείεται οι δύο τους να τα ξαναπούν (πλην της δεδομένης αναμέτρησης του β’ γύρου στην Τούμπα) και στα playoffs του πρωταθλήματος.

Άρης εναντίον ΠΑΟΚ σ’ ένα ντέρμπι τα προεόρτια του οποίου θα έχουν γίνει τρεις ώρες νωρίτερα όταν οι «ασπρόμαυροι» θα υποδέχονται στο επίσης άδειο κι έρημο «Παλατάκι» τους «κίτρινους» στο clasico» του μπάσκετ, το οποίο δυστυχώς έχει χάσει την αίγλη και τη λάμψη του. Πάλι καλά που στον ΕΣΑΚΕ, λόγω τηλεόρασης, άλλαξαν την ώρα του τζάμπολ για τις 16:00, καθώς ο αρχικός προγραμματισμός ήταν για τις 19:30.

Μιας και το’ φερε η κουβέντα περί πορτοκαλί μπάλας, οι δυο ομάδες της Θεσσαλονίκης αναμετρήθηκαν για πρώτη φορά πριν από ενενήντα τέσσερα χρόνια, όταν το ποδοσφαιρικό «clasico» της πόλης δεν είχε μπει ακόμη στον χάρτη!

Το γαϊτανάκι των μπασκετικών αγώνων με τα οποία μεγαλώσαμε στη δεκαετία του ’80 στήθηκε στις 24 Οκτωβρίου του 1926, στο ανοικτό γήπεδο της Χ.Α.Ν.Θ, με φόντο το Λευκό Πύργο. Εκεί στην πρεμιέρα του τοπικού Πρωταθλήματος της Θεσσαλονίκης ο Π.Α.Ο.Κ. επικράτησε με 14 τέρματα έναντι 12 του Άρεως!

Αποτέλεσμα πρώτου αγώνα στα χρονικά:

Ακολούθησε έξι μήνες αργότερα ήρθε και η ποδοσφαιρική σύγκρουση στο γήπεδο του Ηρακλή, σε αγώνα διαβάθμισης από τη β’ στην α’ κατηγορία της Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων Μακεδονίας. Στις 12 Ιουνίου του 1927 ο Π.Α.Ο.Κ. επικρατώντας με 2-1 γεύτηκε πρώτος τη χαρά της νίκης. Η εφημερίδα «Μακεδονία» την επομένη περιέγραψε την πρώτη μάχη την οποία «λόγω του ενδιαφέροντος του αγώνας παρηκολούθησαν άνω των 8 χιλιάδων θεατών»!

Το πρώτο, ιστορικό αν μη τι άλλο, γκολ καταγράφθηκε στο τέλος του πρώτου ημιχρόνου και το πέτυχε ο Μιχάλης (Μικές) Βεντουρέλης, ο πρώτος αρχηγός του Π.Α.Ο.Κ., ο οποίος υπήρξε από τους πρώτους αθλητές του Άρη και από το 1918 έως και το 1922 αγωνίστηκε με τη φανέλα του Παναθηναϊκού, καθώς είχε μετακομίσει οικογενειακώς στην Αθήνα. Επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη και εντάχθηκε για ένα μικρό διάστημα στην ΑΕΚ Θεσσαλονίκης, ενώ το 1926 μεταγράφηκε στον νεοϊδρυθέντα Π.Α.Ο.Κ., όπου έγινε αρχηγός του και το όνομά του τραγουδήθηκε στον πρώτο ύμνο της ομάδας:

«Δεν φοβόμαστε κανέναν Άρη ούτε Ηρακλή, γιατί έχουμε αρχηγό μας Βεντουρέλη μερακλή».

Ο Άρης είχε την υπεροχή, ωστόσο δεν μπορούσε να νικήσει τον τερματοφύλακα του Π.Α.Ο.Κ., Μακαρονόπουλο. Σε μια αντεπίθεση ο Τσολακίδης έγραψε το 2-0 πριν μειώσει σε 2-1 ο Βικελίδης με σουτάρα από τα 25 μέτρα.

Στην έδρα του Άρη

Από τα 207 ντέρμπι τα περισσότερα έχουν γίνει στο γήπεδο του Άρη, συνολικά 77 φορές έχουν παίξει οι δύο ομάδες στο «Κλεάνθης Βικελίδης» για όλες τις διοργανώσεις . Στην πρώτη αναμέτρηση που έγινε στις 9 Δεκεμβρίου του 1951 για το πρωτάθλημα της Ε.Π.Σ.Μακεδονίας, οι «κίτρινοι» συνέτριψαν με 5-1 τους «ασπρόμαυρους».

Για την Α’ Εθνική και με γηπεδούχο τον Άρη ο απολογισμός των ντέρμπι:

Άρης: 20, Ισοπαλίες: 23,ΠΑΟΚ: 14

Το σερί του Άρη

Σ’ ένα επεισοδιακό ντέρμπι που δεν τελείωσε ποτέ στις 4 Ιουνίου του 1972 μπήκε τέλος στο εντυπωσιακό αήττητο σερί του Άρη, με τους «κίτρινους» να παραμένουν για 19 σερί αγώνες χωρίς ήττα από τον ΠΑΟΚ! Μέσα και ο τελικός του κυπέλλου Ελλάδος το 1970. Το σερί ξεκίνησε με το «διπλό» (0-1) στις 6 Οκτωβρίου του 1963 και μέχρι την πρώτη ήττα στις 7 Ιουνίου του 1972 ο Άρης συνολικά μέτρησε 7 νίκες και 11 ισοπαλίες.

Το σερί του Π.Α.Ο.Κ.

Το αντίστοιχο σερί του ΠΑΟΚ καταγράφηκε την τελευταία δεκαετία (2010-2020) με 11 αγώνες δίχως ήττα (3 νίκες, 8 ισοπαλίες) και τερματίστηκε τον περασμένο Ιανουάριο με την ευρεία νίκη του Άρη (4-2) όταν και έβαλε τέλος στο αήττητο σερί των 51 αγώνων που μετρούσε ο «Δικέφαλος» Οι «ασπρόμαυροι» έχουν να επιδείξουν και δύο σερί με 8 αγώνες δίχως ήττα. Το έχουν πετύχει δύο φορές (1975- 1978 με πέντε νίκες και τρεις ισοπαλίες και 1986-1989 με έξι νίκες και δύο ισοπαλίες). Σε αυτό το δεύτερο σερί είχε κάνει πέντε νίκες στη σειρά, που αποτελεί το σχετικό ρεκόρ διαδοχικών νικών.

Με τις φανέλες και των δύο

Οι Μιχάλης Βεντουρέλλης, Κώστας Βελλιάδης, Κώστας Καλογιάννης, Δημήτρης Σταυράκμπεης κι αρκετοί ακόμα ήταν αυτοί που στα προπολεμικά χρόνια έκαναν πρώτοι το δύσκολο εγχείρημα να αγωνιστούν και στις δύο ομάδες της Θεσσαλονίκης.

Εκείνα τα χρόνια δεν υπήρχε η έντονη αντιπαλότητα, γι’ αυτό και η «σημαία» του Άρη, Κλεάνθης Βικελίδης, το όνομα του οποίου δόθηκε στο γήπεδο Χαριλάου, βρέθηκε στον πάγκο του ΠΑΟΚ την αγωνιστική περίοδο 1956-1957, έχοντας μόλις αποχωρήσει από τον Άρη. Βέβαια, επέστρεψε άμεσα την επόμενη χρονιά στο Χαριλάου, κι έκανε άλλες δυο θητείες στον πάγκο των «κιτρίνων».

Ο πρώτος ποδοσφαιριστής, που σε «κανονικές» συνθήκες, «διάβηκε τον Ρουβικώνα» ήταν το 1967 ο Δημήτρης (Τάκης) Ραπτόπουλος. Κι αυτός, όπως θυμούνται οι παλαιότεροι, δεν… τόλμησε να το πράξει απευθείας. Το ποδοσφαιρικό δρομολόγιο του, ένα χρόνο νωρίτερα, είχε κάνει «στάση» στην Καλαμαριά, όπου ο «μυτάρας» αγωνίστηκε με τη «ροσονέρι» φανέλα του Απόλλωνα.

Αναλυτικά οι ποδοσφαιριστές που αγωνίστηκαν με τις φανέλες και των δύο «αιωνίων» της Θεσσαλονίκης από την σύσταση της Α’ Εθνικής και μετά είναι οι: Τάκης Ραπτόπουλος, Σπύρος Γεωργόπουλος, Δημήτρης Σταυρίδης, Βασίλης Λάζος, Νίκολα Νίκιτς, Κυριάκος Αλεξανδρίδης, Απόστολος Τσουρέλας, Κώστας Οικονομίδης, Μιχάλης Γκέκας, Αντώνης Γιουκούδης, Μπάμπης Νικολάου, Στέφανος Μπορμπόκης, Νίκος Παναγιωτίδης, Γιώργος Κούτσης, Γιώργος Σ. Θεοδωρίδης, Δημήτρης Μάρκος, Κώστας Φρατζέσκος, Χρήστος Λαμπάκης, Βαγγέλης Πουρλιοτόπουλος, Κώστας Χαλκιάς, Βλάνταν Ίβιτς, Θανάσης Παπαζογλου, Βίτορ Βιτόλο, Μάρκος Βελλίδης, Χρήστος Ιντζίδης, Πέτρος Κανακούδης, Χουσεϊν Μουμίν, Δημήτρης Κωνσταντινίδης, Κυριάκος Σαββίδης, Αριστοτέλης Καρασαλίδης, Εργκίς Κάτσε, Μάριος Σιαμπάνης.

Οι Χρήστος Λαμπάκης και Αριστοτέλης Καρασαλίδης έχουν συμμετοχές με τη φανέλα του Άρη, αλλά με τον ΠΑΟΚ δεν αγωνίστηκαν ποτέ σε επίσημους αγώνες.

Μάντζιος-Γκαρσία: οι πρωτάρηδες

Ο μεν Άκης Μάντζιος έχει παίξει σε ντέρμπι της Θεσσαλονίκης φορώντας τη φανέλα με το «Θεό του πολέμου» στο στήθος», ο δε Πάμπλο Γκάρσια έχει αγωνιστεί με τον «Δικέφαλο Αετό» στο «clasico» της πόλης. Αμφότεροι, πάντως, οι δύο προπονητές λογίζονται ως «πρωτάρηδες» σ’ ότι αφορά το κοουτσάρισμα ενός ντέρμπι.

Στη θέση τους έχουν βρεθεί 96 προπονητές από το 1959 μέχρι και σήμερα. Οι 33 Έλληνες και οι 66 ξένοι, με τον Γιώργο Φοιρό να κατέχει το ρεκόρ με 11 παρουσίες στον πάγκο του Άρη εναντίον του ΠΑΟΚ.

Οι 17 Έλληνες προπονητές Άρη (σε παρένθεση οι αγώνες τους):

Γρηγοριάδης (3), Μπαλτατζής (1), Παναγούλιας (5), Γεωργιάδης (5), Κεραμιδάς (1), Φοιρός (11), Τζιφόπουλος (1), Διαμαντόπουλος (1), Παράσχος (1), Μιχαλήτσος (4), Τεννές (4), Κατσαβάκης (2), Χατζάρας (2), Τσιώλης (1), Παπαδόπουλος (1), Παντελίδης (1), Τερζής (1),

Οι 33 ξένοι προπονητές Άρη (σε παρένθεση οι αγώνες τους):

Γκλίσοβιτς (7), Σπάγιτς (1), Τρεβιζάν (1), Πάλφι (7), Κορέια (4), Τσίριτς (7), Μακ Γκίνες (5), Στάνκοβιτς (4), Ζέτσεφ (2), Τσατσέφσκι (2), Σασία (3), Μπλάνστοουν (1), Βίτσαν (2), Κράμερ (2), Λίμπρεχτς (5), Ζετς (2), Πρόκοπ (2), Γκμοχ (2), Βούτσοφ (2), Ρότσα (1), Πέτκοβιτς (1), Μισέλ (1), Ταρντί (1), Σκόμποε (1), Όγιος (1), Ερνάντεθ (3), Μπάγεβιτς (2), Μαζίνιο (2), Κούπερ (5), Μασάδο (1), Μιλίνκοβιτς (1), Ερέρα (2), Ενινγκ (3).

Οι 16 Έλληνες προπονητές ΠΑΟΚ (σε παρένθεση οι αγώνες τους):

Παπαδάκης, Πάγκαλος (3), Καλογιάννης (2), Πετρόπουλος (2), Φουντουκίδης (1), Μπέλλης (3), Αλέφαντος (1), Τερζανίδης (2), Σαράφης (1), Αναστασιάδης (6), Καραγεωργίου (1), Παράσχος (1), Δερμιτζάκης (1), Χάβος (1), Δώνης (2), Γεωργιάδης (1),

Οι 30 ξένοι προπονητές ΠΑΟΚ (σε παρένθεση οι αγώνες τους)

Μιχαΐλοβιτς (5), Ντούρσπεκτ (6), Μπαμπολτσάι (4), Κος (1), Γιανέφσκι (2), Τσάκναντι (3), Χόρβατ (1), Σάνον (9), Λόραντ (5), Στάνκοβιτς (2), Πίχατσεκ (5), Χέερ (4), Τσερνάι (2), Σκότσικ (5), Λίμπρεχτς (2), Ίσραελ (1), Γιάκομπς (2), Μπλάζεβιτς (2), Πέτροβιτς (1), Μπλαχίν (3), Χάαν (5), Μπένγκτσον (1), Μπάγεβιτς (7), Φρίνγκερ (1), Βούκοτιτς (1), Σάντος (9), Μπόλονι (2), Στέφενς (1), Λουτσέσκου (3), Φερέιρα (4).

Κοινοί προπονητές

Εκτός από κοινοί παίκτες υπάρχουν και κοινοί προπονητές. Δεν αναφερόμαστε στον Κλεάνθη Βικελίδη, αλλά στους Μπράνκο Στάνκοβιτς (Άρης 1973-1975, ΠΑΟΚ 1976-1977), Τάις Λίμπρεχτς (Άρης 1984-1986, ΠΑΟΚ 1986-1987), Γιώργος Παράσχος (Άρης 1998-1999, ΠΑΟΚ 2006-2007), Ντούσαν Μπάγεβιτς (ΠΑΟΚ 2000-2002, Άρης 2007-2008).

Τα «κανόνια» των ντέρμπι

Συνολικά 148 παίκτες έχουν χριστεί σκόρερ κι ο Αλέκος Αλεξιάδης με 7 γκολ παραμένει, μετά από σχεδόν μισό αιώνα, ο πρώτος σκόρερ των ντέρμπι της Θεσσαλονίκης. Ο θρυλικός σέντερ φορ των «κίτρινων» είχε σκοράρει τα επτά του γκολ σε επτά διαφορετικά ντέρμπι, με πρώτο το 1964-65 και τελευταίο το 1974-75.

Ακολουθούν με 5 γκολ δύο Γιώργηδες του ΠΑΟΚ, Κούδας και Σκαρτάδος αλλά και ο Κώστας Παπαϊωάννου του Άρη. Στα 4 γκολ είναι οι Συρόπουλος, Δημητριάδης και Χαριστέας από πλευράς Άρη, καθώς και οι Σαράφης. Κωστίκος από τον ΠΑΟΚ.

Ο Γιώργος Κούτσης έχει πανηγυρίσει γκολ και με τις δύο ομάδες. Αρχικά, την 1^η Νοεμβρίου του 2000 το έκανε για λογαριασμό του Άρη σε ένα 4-0 στου Χαριλάου και στις 21/12/2013 στην Τούμπα (ΠΑΟΚ-Άρης 3-0).

Υπάρχει στα προπολεμικά χρόνια και πριν από την σύσταση της Α’ Εθνικής κατηγορίας ο Κώστας Καλογιάννης, που είχε σκοράρει 7 γκολ ως παίκτης του ΠΑΟΚ κατά του Άρη και 2 γκολ ως παίκτης του Άρη κατά του ΠΑΟΚ.

Άτακτοι των ντέρμπι

Τα επεισόδια και οι αποβολές είναι πάντα στην ημερήσια διάταξη, με 46 παίκτες και των δύο να έχουν αντικρίσει την κόκκινη κάρτα. Από αυτούς μόνο Γιάννης Μιχαλήτσος του Άρη έχει πάρει δύο φορές την άγουσα προς τα αποδυτήρια.