Ελλάδα, μία χώρα ακατάλληλη για να είσαι σε αναπηρικό αμαξίδιο

Πρόσφατα είχα γίνει μάρτυρας του εξής περιστατικού: νεαρή γυναίκα σε αναπηρικό αμαξίδιο, προσπαθούσε να περάσει από το ένα πεζοδρόμιο απέναντι στο άλλο, ωστόσο ένας οδηγός θεώρησε πως ήταν… βολικό να παρκάρει πάνω στη γωνία, ακριβώς στο σημείο της ράμπας που υπάρχει εκεί για έναν λόγο, καθώς του ήταν αρκετά δύσκολο να ψάξει λίγο παραπάνω για πάρκινγκ.

Το πιθανότερο είναι να μην έβρισκε βέβαια, ωστόσο φαίνεται πως για τον ίδιο (και δυστυχώς για πολλούς οδηγούς στην Ελλάδα), οι πεζοί και τα άτομα σε αναπηρικό καροτσάκι, είναι παρείσακτοι.

Με αφορμή την εκπομπή «Φάσμα» που έπεσε το μάτι μου χθες αργά το βράδυ στην ΕΡΤ και είχε ως θέμα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα άτομα σε αναπηρικό αμαξίδιο στην καθημερινότητά τους, ίσως θα έπρεπε αυτή η κουβέντα να έχει ανοίξει πολύ καιρό πριν. Βασικά, ας επαναλάβω αυτή τη κουβέντα βγάζοντας από την πρόταση την λέξη «ίσως»... Αυτή η κουβέντα ΕΠΡΕΠΕ να έχει ανοίξει πολύ καιρό πριν.

Και είναι μία κουβέντα, που δεν αφορά μόνο την οδηγική κουλτούρα του Ελληνα ή τις κακές συνήθειές μας (δε βαριέσαι ρε αδερφέ, σιγά μη κάτσω τώρα να ασχοληθώ με έναν σε αναπηρικό αμαξίδιο, ας παρκάρω εδώ που βολεύει), αλλά και την δομή με την οποία έχει χτιστεί αυτή η χώρα στις μεγαλουπόλεις και δη στην Αθήνα, την ίσως πιο ακατάλληλη (σίγουρα από τις πιο ακατάλληλες) πρωτεύουσα στην Ευρώπη για άτομα με αναπηρία.

Στην εκπομπή της ΕΡΤ λοιπόν (η οποία περιελάβανε κι άλλα ζητήματα για τους συνανθρώπους μας σε αναπηρικό αμαξίδιο, όπως η συμπεριφορά ορισμένων στο πρόσωπό τους και ζητήματα δικαιοσύνης και ισότητας), μία αθλήτρια της κολύμβησης σε αναπηρικό καροτσάκι, περιέγραφε το πώς μετακινούνταν για να πάει στην δουλειά της. Χωρίς σωστά δομημένα πεζοδρόμια, χωρίς τις απαραίτητες ράμπες στις γειτονιές, με αυτοκίνητα παρκαρισμένα κατά το ήμισυ πάνω σε αυτά, αναγκαζόταν να βγει στον δρόμο για να πάει στον προορισμό της. Μάλιστα, όπως περιέγραψε, αναγκαζόταν να κάνει κύκλους για να βρει μία πιο προσβάσιμη γι’ αυτήν διαδρομή, ξοδεύοντας κάθε ημέρα μισή ώρα παραπάνω από τον χρόνο της, χωρίς κανέναν λόγο. Μόνο και μόνο για να μην την χτυπήσει κάποιος ασυνείδητος οδηγός. Τα πλάνα δε, που την δείχνουν σε ένα στενό να είναι ανάμεσα από παρκαρισμένο αυτοκίνητο και από αυτοκίνητο σε κίνηση, προκαλούν θλίψη και μόνο.

Ως κάτοικος του Νομού Αττικής κι έχοντας μία ανάλογη εμπειρία από την παλιά μου γειτονιά στα δυτικά προάστια του Αιγάλεω (στο απέναντι σπίτι υπήρχε ηλικιωμένη σε αναπηρικό καροτσάκι, όμως στο πεζοδρόμιο δεν υπάρχει ράμπα και μόνο… σηκωτή μπορεί να κατέβει και να συνεχίσει), συνειδητοποιώ πως η απερισκεψία των παλαιών ετών (ή η αδιαφορία), στερεί από αυτή την κατηγορία των ανθρώπων ένα βασικό ζήτημα: την δυνατότητα να μετακινηθούν σαν κανονικοί άνθρωποι.

• Ποια γειτονιά αλήθεια, δεν έχει πεζοδρόμια που αντί να είναι για πεζούς, υπάρχει ένα… δέντρο στη μέση;
• Ποια γειτονιά δεν έχει έναν εξυπνάκια οδηγό που παρκάρει το μισό μέρος του αυτοκινήτου πάνω στο πεζοδρόμιο μη τυχόν και περάσει άλλο αυτοκίνητο και του σπάσει κανέναν καθρέφτη;
• Ποια γειτονιά δεν έχει διαλυμένα πλακάκια ή και καθόλου πλακάκια, που αυτόματα κάνουν ακατάλληλη την πρόσβαση σε άτομα με αναπηρικό καροτσάκι;
• Ποια γειτονιά ή πόσες γειτονιές αλήθεια, έχουν ράμπες στα πεζοδρόμιά τους;

Αυτά τα ερωτήματα έχουν ξεκάθαρες απαντήσεις. Δεν θα έχουν ποτέ όμως λύσεις. Με εξαίρεση τους δρόμους στο κέντρο της πόλης (που κι εκεί σε πολλούς τα πλακάκια έχουν... σκάσει και είναι ακατάλληλα για άτομα με αναπηρικό αμαξίδιο) και ορισμένες περιοχές στα βόρεια και νότια προάστια, το πρόβλημα είναι έντονο.

Και οι λύσεις δεν θα βρεθούν για δύο λόγους. Τόσο για το κόστος, που στη σημερινή Ελλάδα είναι απαγορευτικό (πολύ απλά γιατί θα πρέπει να γίνει στο 70% των δρόμων σε κάθε γειτονιά γιατί εκεί εστιάζεται κυρίως το πρόβλημα), όσο και για την αδιαφορία που υπάρχει από τους αρμόδιους φορείς. Αδιαφορία για μία κατηγορία ανθρώπων που πασχίζει να επιβιώσει γιατί δέχεται κοινωνικό ρατσισμό σε πολλά άλλα θέματα όπως εύρεση εργασίας, συμπεριφοράς κ.α. Αλλά εδώ δεν μπορούμε να λύσουμε το πώς θα μετακινηθούν, θα λύσουμε αυτά τα προβλήματα;

Εχοντας ζήσει και μία 6ετια στη Μελβούρνη, θα πω τούτο (προφανώς δεν κάνω σύγκριση ποιότητας ζωής, αλλά παραθέτω την αντίθεση στο συγκεκριμένο πρόβλημα για να καταλάβετε την διαφορά και το πόσο πιο απλά μπορούν να γίνουν τα πράγματα):

Κάθε πεζοδρόμιο, κάθε γειτονιά, κάθε στενό στην πόλη της Αυστραλίας, έχει υποχρεωτικά ράμπα σε κάθε γωνία. Εχει επίσης υποχρεωτικά γρασίδι ή δέντρο στην άκρη του πεζοδρομίου και από την εσωτερική πλευρά υπάρχει μόνο τσιμέντο για τον πεζό, για τον ανάπηρο, για την γυναίκα που θα μεταφέρει ένα παιδάκι με το καρότσι. Σωστά δομημένα, γιατί έχουν και τον χώρο να το κάνουν φυσικά (αυτή είναι η μόνη, αλλά σημαντική διαφορά). Στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Αθήνα (και την Θεσσαλονίκη) μάθαμε να χτίζουμε το ένα σπίτι πάνω από το άλλο. Στενέψαμε τους δρόμους και βάλαμε δέντρα (που θα μπορούσαν να φυτευτούν στην άκρη του πεζοδρομίου και όχι στη μέση) και κολώνες, καταργώντας πλήρως την έννοια της λέξης «πεζοδρόμιο». Μήπως να την αλλάζαμε τελικά;

ΥΓ: Ασχετο, αλλά η παρουσία του Νοτιοκορεάτη Μουν Ντάε Σουνγκ στον τάφο του Αλέξανδρου Νικολαϊδη, ήταν πολύ συγκινητική. Μιλάμε για τον αντίπαλό του στον τελικό της Αθήνας το 2004. Αυτόν που ορισμένοι στις κερκίδες του πετούσαν αντικείμενα γιατί… κέρδισε τον Αλέξανδρο και «τόλμησε» να πανηγυρίσει με την σημαία της πατρίδας του. Ο ίδιος άνθρωπος είπε στην κάμερα ότι η Ελλάδα είναι η δεύτερη πατρίδα του… Respect (και μία συγγνώμη που δεν του ζήτησε κανείς πέρα από τον ίδιο τον Νικολαϊδη που πήγε αμέσως να τον αγκαλιάσει για να… ημερέψει την κερκίδα).