Από πωλητής παπουτσιών, σούπερ σταρ στην Γαλλία: Το απίθανο success story του Ρόναλντ Μαρτς

• Στην Ινδία για το πρώτο μπασκετικό μεροκάματο
• Το "turning point" στην Ελβετία
• «Η ιστορία μου αργεί να τελειώσει...»

Τούτη τη στιγμή, ο Ρόναλντ Μαρτς είναι ένας εκ των κορυφαίων Αμερικανών του φετινού EuroCup, με απολογισμό περί των 13,6 πόντων, 3,5 ριμπάουντ και 1,8 ασίστ ανά 22 λεπτά. Την περασμένη τριετία, ο 31χρονος φόργουορντ πραγματοποίησε εκπληκτικές σεζόν στο γαλλικό πρωτάθλημα με τη φανέλα της ιστορικής Ροάν. Έφτασε να είναι All-Star στην λίγκα και μέλος της καλύτερης πεντάδας (δίπλα σε Γουεμπανιάμα και Ντε Κολό), με την Προμετέι να μη χάνει την ευκαιρία το περασμένο καλοκαίρι, προσφέροντας του ένα εξαιρετικό συμβόλαιο, ηγετικό ρόλο, δυνατότητα κατάκτησης τίτλων, καθώς και την ευκαιρία για την παρθενική του συμμετοχή στα Κύπελλα Ευρώπης.

Μόνο που ο Μαρτς δε βρισκόταν πάντοτε στο συγκεκριμένο στάτους. Ούτε αγωνιστικά, αλλά ούτε φυσικά κι οικονομικά. Ο δρόμος προς την καταξίωση ήταν γεμάτος αγκάθια για τα... ξυπόλητα πόδια του - λόγω των απογοητευτικών βαθμών που είχε στο σχολείο. Καθώς όπως είναι γνωστό, στις Ηνωμένες Πολιτείες, ακαδημαϊκές κι αθλητικές επιδόσεις πάνε πακέτο ως προαπαιτούμενα της διάκρισης και του «επόμενου βήματος» ενός κολεγιόπαιδου.

«Δεν πατούσα ποτέ στην τάξη, θυσίαζα τα μαθήματα για να προπονηθώ», εξιστορούσε στο γαλλικό BeBasket πριν μερικούς μήνες ο παίκτης από την Αριζόνα. «Αν έχεις κακούς βαθμούς, πηγαίνεις στο NAIA - κι όχι στο NCAA. Έτσι, πήγα στο πρώτο που είναι η τέταρτη λίγκα μετά τις τρεις κατηγορίες του NCAA. Στο NAIA προφανώς το επίπεδο δεν ήταν το ιδανικό, αλλά ακόμη κι έτσι υπήρχαν κάμποσοι καλοί παίκτες, σε παρόμοια κατάσταση με εμένα. Όμως μετά ήταν δύσκολο να βρω σύλλογο ως επαγγελματίας. Δεν τους φαίνεσαι αξιόπιστος. Οι άνθρωποι σου... κολλάνε στάμπα. Στο κάτω κάτω, μόνο με τον εαυτό μου μπορώ να τα βάλω για όλο αυτό», έλεγε χαρακτηριστικά ο Μαρτς.

• Λίποβι στο Gazzetta: «Ο Τολιόπουλος γίνεται σταρ στην Ευρώπη»

Κι αφού δεν ήταν σε θέση να βρει άμεσα ομάδα στην Ευρώπη ως rookie, ξεκίνησε να εργάζεται σε άλλα πεδία στο Φοίνιξ, όπου έμενε με τη γιαγιά του που τον παρότρυνε να βρει μια καθημερινή εργασία. «Έπρεπε να βρω μια δουλειά. Ξυπνούσα στις 7 το πρωί, έβαζα τη στολή μου και πήγαινα να πουλήσω ρούχα και να βάλω παπούτσια στα ράφια. Για 7 δολάρια την ώρα». Παρ' όλα αυτά, ο Μαρτς δεν απομακρύνθηκε από το μπάσκετ, παρά τη νέα του καθημερινότητα. Συνέχισε να προπονείται πολλές ώρες καθημερινά -τουλάχιστον 3 με 4 ημερησίως όπως λέει- με την ελπίδα πως... κάποιος, κάπου και κάποτε, θα του προσφέρει ένα συμβόλαιο στο μπάσκετ.

Στην Ινδία για το πρώτο μπασκετικό μεροκάματο

Ώσπου, από μια σπόντα προέκυψε μπροστά του η προοπτική της... Ινδίας. «Ή θα συνέχιζα να διπλώνω ρούχα ή θα πήγαινα να παίξω μπάσκετ, έστω και στην Ινδία. Πάμφτωχη χώρα, αλλά μέναμε σε πεντάστερα ξενοδοχεία, οπότε είδα όλες τις πλευρές της χώρας. Έμαθα πολλά εκεί για τη ζωή. Ότι δηλαδή όντως υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν -κυριολεκτικά- τίποτα. Υπήρχαν μέρες που δεν είχαν ούτε ρεύμα, ούτε ζεστό νερό. Μπασκετικά ήταν πολύ αδύναμο το πρωτάθλημα. Αλλά τουλάχιστον... πληρωνόμουν για να παίζω μπάσκετ! Τι άλλο να ζητήσει κανείς; Ήταν καλύτερα από το μαγαζί με τα ρούχα», σχολιάζει ο Μαρτς που, παρεμπιπτόντως, αποκάλυψε πως για ένα δίμηνο στην Ινδία εισέπραξε 6 χιλιάδες δολάρια. Νούμερο που ακούγεται πενιχρό για επαγγελματίες αθλητές, μα για τον Μαρτς, εκείνη την εποχή, ήταν η σηματοδότηση μιας νέας ζωής. Ενός νέου (εργασιακού) δρόμου...

Ακολούθησε ο Καναδάς κι ένα από τα μεγαλύτερα brands της χώρας, η London Lightning. Χωρίς επιτυχία πάντως, αφού κάποια εμπόδια μπορεί να αποδειχθούν απροσπέλαστα. «Κόπηκα απ' το ρόστερ την τελευταία μέρα της προετοιμασίας, όχι επειδή δεν ήμουν καλός, αλλά γιατί επέστρεψε ένας παίκτης που είχε πάει να δοκιμαστεί στην G League. Υπήρχε όρος στο συμβόλαιο του να γυρίσει στην ομάδα, αν δεν τα κατάφερνε εκεί» και μετά από αυτό... ξανά στο ψάξιμο. Με την πόρτα της Ευρώπης να ανοίγει για πρώτη φορά μπροστά του. Όχι ακριβώς διάπλατα, αλλά στην τελική όλοι από κάπου ξεκινάνε και τίποτα δεν έρχεται χωρίς κόπο.

Το "turning point" στην Ελβετία

Όταν κόπηκε από τη London Lightning, ο προπονητής του εκεί χρησιμοποίησε κάποιες από τις γνωριμίες του για να τον βοήθησει κι έτσι ο Μαρτς έλαβε μια προσφορά από το Λουξεμβούργο. Για την ακρίβεια, στην Α2 της χώρας και για έξι μήνες. «Κυριάρχησα στην λίγκα, αλλά το συναίσθημα ήταν γλυκόπικρο, αφού έβλεπα ότι το επίπεδο ήταν εξαιρετικά χαμηλό. Καταλάβαινα ότι βρίσκομαι πολύ μακριά από το κορυφαίο επίπεδο. Αλλά το πιο σημαντικό ήταν ότι πάτησα το πόδι μου στην Ευρώπη...».

Πρώτα Ινδία, μετά δεύτερη κατηγορία (!) στο Λουξεμβούργο. Μια αρχή σίγουρα όχι ονειρεμένη για έναν επαγγελματία, κι εδώ που τα λέμε ικανή να τον κάνει να αναθεωρήσει τα περί μπασκετικής καριέρας αλλά... «δεν με αποθάρρυνε τίποτα. Ένα χρόνο πριν πουλούσα ρούχα. Ήμουν απλά χαρούμενος που είχα απλώς κάποια λεφτά στο πορτοφόλι μου από το μπάσκετ, ώστε να παίρνω πράγματα στη μητέρα και τη γιαγιά μου. Δεν με ένοιαζε που βρισκόμουν, παρά μόνο το που ήθελα να πάω», αφηγείται ο νυν παίκτης της Προμετέι Σλομποζάνσκε.

• Το μεγάλο άλμα του Έρικ Ριντ και τα... παπούτσια του Γκάλινατ

Το επόμενο βήμα της διαδικασίας επίσης δεν ήταν φανταχτερό, όμως το επίπεδο ξεκίνησε σταδιακά να ανεβαίνει για τον Μαρτς. «Πήγα στην Ελβετία που συγκριτικά με το Λουξεμβούργο ήταν τεράστιο βήμα. Το πρωτάθλημα ήταν καλού επιπέδου, όχι όμως τρομερά υψηλό. Εκεί αν δεν παίζεις στη Γενεύη ή τη Φριμπούρ, είναι πιο δύσκολο να ξεχωρίσεις, αλλά εντυπωσιάσαμε πολύ κόσμο με τη Βίβι (σ.σ. την ομάδα που ανέδειξε τον Τάμπο Σεφολόσα)», με τον ίδιο να παραδέχεται πως η Ελβετία είναι η αγαπημένη του χώρα. Κι ουσιαστικά να πρόκειται για σημείο - κλειδί στην έως τότε πορεία του, ώσπου να φτάσουμε στο σήμερα και το επίπεδο του EuroCup.

«Η ιστορία μου αργεί να τελειώσει...»

Από τα πολύ χαμηλά στρώματα, λοιπόν, ο Μαρτς πήγε αργότερα στην δεύτερη κατηγορία της Γαλλίας και την άσημη Εξ-Μαριέν, αλλά... «εκεί έμαθα να είμαι πιο επαγγελματίας. Υπήρχαν πολλοί έμπειροι παίκτες που μου έδιναν συμβουλές. Αυτό που εμπέδωσα εκεί είναι πως επαγγελματίας είσαι κατά 50% εντός παρκέ κι άλλο τόσο έξω από αυτό. Δημοσίως πρέπει να φέρεσαι και να μιλάς ως επαγγελματίας, με το σωστό τρόπο». Η εξαιρετική του σεζόν στην Εξ (17π., 5ρ., 2,3.ασ., 2,2κλ., 34% τριπ.) αποτέλεσαν το εισιτήριο του για τo level up και τη μεταγραφή στην Ροάν (συμπαίκτης πέρσι με τον Σίλβιο Ντε Σόουζα) και τα γαλλικά σαλόνια, όπου βαθμιαία άρχισε να πιστοποιεί το ταλέντο του. Κάθε χρόνο ήταν ολοένα και καλύτερος.

Αλλά ομολογουμένως δεν είναι όλα θέμα ταλέντου. «Η εξέλιξη μου είναι απόδειξη της δουλειάς μου. Αν δουλεύεις σοβαρά, κάποια στιγμή θα έρθει η αναγνώριση. Είναι κάτι που το είχα καιρό στο μυαλό μου, ήξερα πως μπορούσα να τα καταφέρω. Έχω βέβαια μπροστά μου πολλή δουλειά τα επόμενα χρόνια, μιας κι όπως όλοι, σκέφτομαι το NBA ή και την Euroleague. Θέλω να φτάσω όσο ψηλότερα μπορώ, η ιστορία μου αργεί να τελειώσει», υπόσχεται ο Μαρτς, προτού παραδεχθεί ότι «σήμερα είμαι πραγματικά υπερήφανος για τον εαυτό μου».

Αρκέτα έμπειρος πια, με παραπάνω από 250 επαγγελματικούς αγώνες, και με τα μάτια του να έχουν αντικρύσει πολλά αρχής γενομένης από το 2016, ο Μαρτς (1,96μ.) έχει παίξει ακόμη στο Πουέρτο Ρίκο, ενώ φέτος στελεχώνει ένα κλαμπ που λόγω της εμπόλεμης κατάστασης στην Ουκρανία, είναι «ξεσπιτωμένο» κι εδρεύει ως γνωστόν στην Λετονία και την "Arena Riga".

• Θα χρειαστεί την τελειότητα για να πάρει την πρόκριση

Εκεί όπου το βράδυ της Τετάρτης (6/3, 19:00, NS Prime) ο Άρης θα επιχειρήσει σε κατάσταση μονού νοκ - άουτ να προκριθεί στην επόμενη φάση του EuroCup, αν κι η αποστολή του δεν είναι καθόλου εύκολη. Κι ούτε φυσικά ο περιορισμός της δράσης του σκληραγωγημένου και πεισματάρη Μαρτς θα είναι απλή υπόθεση για τους παίκτες του Γιάννη Καστρίτη...