Ερυθρός Αστέρας, Παρτίζαν: Σερβικές ομάδες και κρατικό χρήμα

• Τα χρήματα από το κράτος και τα Final Four
• Διαλύοντας τον ανταγωνισμό

Ο Πρόεδρος της Σερβίας, Αλεκσάνταρ Βούτσιτς, ξεστόμισε τη μεγάλη κουβέντα σε συνέντευξη που παραχώρησε στο τηλεοπτικό δίκτυο TV Prva όσον αφορά τα χρήματα που λαμβάνουν από το κράτος οι μεγαλύτερες ομάδες της χώρας, ο Ερυθρός Αστέρας και η Παρτίζαν.

Παρεμπιπτόντως, η Σερβία του Βούτσιτς είναι μία από τις χώρες που δεν έχουν επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία την τελευταία τριετία ούτε έχει αποστασιοποιηθεί από τον Βλαντιμίρ Πούτιν μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Αντίθετα, ο Σέρβος πρόεδρος έχει υπογράψει νέα συμφωνία με τον Ρώσο ομόλογό του για το φυσικό αέριο ενώ η κρατικά ελεγχόμενη αεροπορική εταιρεία Air Serbia έχει διπλασιάσει τις πτήσεις της από το Βελιγράδι προς τη Μόσχα.

Τι ανέφερε, λοιπόν, ο Βούτσιτς μιλώντας για τις δύο μεγάλες ομάδες της Σερβίας; «Έχουμε σημαντικές επιτυχίες στον αθλητισμό. Η Παρτίζαν και ο Ερυθρός Αστέρας ανήκουν στις κορυφαίες της Ευρώπης. Δεν υπάρχει ούτε ένας σύλλογος στην Ευρώπη που να λαμβάνει μεγαλύτερη κρατική υποστήριξη από τον Ερυθρό Αστέρα και την Παρτίζαν. Ούτε ένας». Το ζήτημα, λοιπόν που προκύπτει είναι η εξάρτηση των ομάδων από το κρατικό χρήμα.

Ο Ερυθρός Αστέρας και η Παρτίζαν είναι εχθροί στην ίδια πόλη όμως το αίτημα για μόνιμη συμμετοχή δυο σερβικών ομάδων στην EuroLeague εκφράζεται από κοινού, προτάσσοντας το συμφέρον του μπάσκετ στην περιοχή και παράλληλα, αξιώνοντας μόνιμη θέση.

Ο μέχρι πρότινος πρόεδρος του Ερυθρού Αστέρα, Νεμπόισα Τσόβιτς είχε προχωρήσει το θέμα εξηγώντας πως οι «ερυθρόλευκοι» θέλουν να γίνουν μέτοχοι της ECA και δουλεύουν εντατικά προς αυτή την κατεύθυνση.

Με εξαίρεση, λοιπόν τη σεζόν 2018-19 που έχασε τον τίτλο στην ABA Liga από την Μπουντούτσνοστ, ο Ερυθρός Αστέρας μετράει συνεχόμενες συμμετοχές στη EuroLeague τα τελευταία χρόνια, παίρνοντας τη σκυτάλη από την Παρτίζαν ως ο σταθερός εκπρόσωπος της Σερβίας στον θεσμό και φτάνοντας ως τα playoffs το 2016 όπου αποκλείστηκε με sweep από την ΤΣΣΚΑ.

Όσον αφορά τον Οστόγια Μιχαήλοβιτς, ο διοικητικός ηγέτης της Παρτίζαν υπενθυμίζει σε κάθε ευκαιρία πως η ομάδα του αξίζει μόνιμη θέση λόγω της κληρονομιάς της, της παράδοσης, του κόσμου και των πολλών παικτών και προπονητών που έφτιαξαν το όνομά τους εκεί. Στο μεταξύ, η επιστροφή του Ζέλικο Ομπράντοβιτς στην Παρτίζαν το καλοκαίρι του 2021 ήταν μια ευπρόσδεκτη συγκυρία που έμελλε να συνδυαστεί με τη μεγάλη επιστροφή των «ασπρόμαυρων» του Βελιγραδίου στην EuroLeague, έστω και αν αυτή επετεύχθη μέσω wild card.

Κάπως έτσι, η Σερβία εκπροσωπείται την τελευταία τριετία με δυο ομάδες στην EuroLeague, εκτοξεύοντας τα μπάτζετ και φέρνοντας σπουδαία ονόματα στη χώρα.

Οι ομάδες στη Σερβία στηρίζουν μεγάλο μέρος του προϋπολογισμού τους στο κρατικό χρήμα. Όχι μόνο στο μπάσκετ αλλά σε όλα τα σπορ. Η επιχορήγηση που δέχονται κάθε χρόνο από τη σερβική κυβέρνηση μέσω του Υπουργείου Αθλητισμού καλύπτει σημαντικό κομμάτι της λειτουργίας τους, μαζί με τα τηλεοπτικά δικαιώματα και το ticketing.

Για παράδειγμα, η Παρτίζαν πούλησε φέτος περισσότερα από 14.500 εισιτήρια διαρκείας. Πρόκειται για ένα συγκλονιστικό νούμερο για έναν πραγματικά ιστορικό σύλλογο που θέλει να πρωταγωνιστήσει μετά από πολλά χρόνια παίζοντας στη Beogradska Arena καθώς το Aleksandar Nikolic Hall, η πρώην Χάλα Πιονίρ χωράει μόλις οκτώ χιλιάδες θεατές.

Πάντως τον Ιούνιο του 2022, ο Υπουργός Οικονομικών της Σερβίας, Σίνισα Μάλι αναφέρθηκε στα χρέη των μεγαλύτερων ομάδων της χώρας προς το σερβικό κράτος. Εξήγησε, λοιπόν πως ο Ερυθρός Αστέρας χρωστούσε 90.6 εκατομμύρια δηνάρια (771.000 ευρώ) ενώ το αντίστοιχο χρέος της Παρτίζαν ήταν 640 εκατομμύρια δηνάρια (5.442.000 ευρώ). Κοινώς, οι δυο ομάδες χρωστούσαν περί τα 6.2 εκατομμύρια ευρώ στο σερβικό κράτος!

Είναι χαρακτηριστικό πως η Παρτίζαν απειλήθηκε με χρεωκοπία ενώ μόλις τον περασμένο Οκτώβριο ξεμπέρδεψε με όλες τις παλιές οφειλές μέσω τακτικών δόσεων.

Τα τελευταία έξι χρόνια, ένα σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού δόθηκε για την αποπληρωμή χρεών ενώ ο Σάσα Πάβλοβιτς, o βετεράνος περιφερειακός που έπαιξε στην Παρτίζαν την περίοδο 2014-15 αποφάσισε να χαρίσει όλα τα χρήματα που είχε λαμβάνειν για να σώσει το κλαμπ! Σημαντικά προβλήματα αντιμετώπισε επίσης ο Ερυθρός Αστέρας αφού δημοσίευμα της Telegraf τον Αύγουστο του 2020 έκανε λόγο για χρέη ύψους 7 εκατομμυρίων ευρώ σε παίκτες και εφορία.

Τα χρήματα από το κράτος και τα Final Four

Το σερβικό κράτος τονώνει οικονομικά τις επαγγελματικές ομάδες της χώρας. Είναι χαρακτηριστικό πως πριν από τρία χρόνια, η κυβέρνηση έβγαλε κονδύλια για να στηρίξει τα κλαμπ που επλήγησαν από τον κορονοϊό. Η συγκεκριμένη κρατική επιχορήγηση είχε τη μορφή δωρεάς με στόχο να ενισχύσει τις ομάδες που έχασαν πολλά έσοδα από την πανδημία και τα κλειστά γήπεδα.

Έτσι η Παρτίζαν φέρεται να έλαβε 1.7 εκατομμύρια ευρώ λόγω Covid ενώ το αντίστοιχο ποσό του Ερυθρού Αστέρα ήταν 4.2 εκατομμύρια. Μάλιστα ο Οστόγια Μιχαήλοβιτς αποκάλυψε σε ανύποπτο χρόνο πως οι «ασπρόμαυροι» έλαβαν 3.8 εκατομμύρια ευρώ από το κράτος για τη σεζόν 2021-22 που συνδυάστηκε με την επιστροφή του Ζέλικο Ομπράντοβιτς στο Βελιγράδι.

Πάντως η παραδοσιακή κόντρα τους ενισχύεται με τις εκατέρωθεν δηλώσεις, μιας και ο Μιχαήλοβιτς χαρακτηρίζει σε κάθε ευκαιρία τον Ερυθρό Αστέρα ως... κρατικό project ενώ ο Νεμπόισα Τσόβιτς δήλωνε ότι τα κρατικά λεφτά καλύπτουν τα 4/5 του μπάτζετ της Παρτίζαν!

Λέγεται, μάλιστα ότι τα 500.000 ευρώ που πλήρωσαν οι «ασπρόμαυροι» το καλοκαίρι του 2022 στη EuroLeague Basketball για να εξασφαλίσουν τη μια εκ των δυο wild cards (η δεύτερη κατέληξε στη Βαλένθια) δόθηκαν από τη σερβική κυβέρνηση.

Και μέσα σε όλα, το Βελιγράδι έχει ήδη αναλάβει τη διεξαγωγή δύο Final Four τα τελευταία έξι χρόνια ενώ είναι το φαβορί και για τη φετινή διοργάνωση.

Διαλύοντας τον ανταγωνισμό

H Παρτίζαν και ο Ερυθρός Αστέρας έχουν διαταράξει τις ισορροπίες στην Αδριατική Λίγκα. Τη διοργάνωση, δηλαδή όπου συμμετέχουν 14 ομάδες από την πρώην Γιουγκοσλαβία (σ.σ. Σερβία, Κροατία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Μαυροβούνιο, Σλοβενία, Βόρεια Μακεδονία) και εξασφαλίζει στον κάτοχο του τίτλου το εισιτήριο για την EuroLeague της επόμενης περιόδου.

Θέση επί του θέματος πήρε πρόσφατα ο πρόεδρος της ομοσπονδίας μπάσκετ της Σλοβενίας, Ματέι Έριαβετς που κατηγόρησε το σερβικό κράτος για τα χρήματα που μοιράζει στις ομάδες της χώρας, εξηγώντας πως κάτι τέτοιο είναι αδιανόητο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Η διαφορά στα οικονομικά είναι χαώδης. Το κράτος και οι κρατικές χορηγίες επιτρέπουν στον Ερυθρό Αστέρα και την Παρτίζαν να αντέξουν οικονομικά παίκτες όπως ο Καμίνσκι, ο Πάντερ, ο Τόμπι... Δεν μπορείς να ανταγωνιστείς με αυτό» εξήγησε σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα Večer ο Έριαβετς.

Συμπερασματικά, η λειτουργία των δυο ομάδων είναι άμεσα συνδεδεμένη με το σερβικό κράτος και την ενίσχυση που τους παρέχει. Ουδείς στη Σερβία μπορεί να μιλήσει για ακριβή ποσά όσον αφορά την επιχορήγηση και τις διαδρομές του κρατικού χρήματος ωστόσο η εξάρτηση είναι διαρκής και άμεση.