Πλάθα στο Gazzetta: «Κουβαλάω στη ψυχή μου τα 14 χρόνια στις φυλακές»

Ο Τζουάν Πλάθα αποτελεί και επίσημα τον νέο προπονητή της ΑΕΚ με τον 59χρονο να αναλαμβάνει την τεχνική ηγεσία για τα επόμενα δύο χρόνια. Το Gazzetta σας θυμίζει την τρομερή ιστορία που συνδέεται με το πρόσωπό του, όπως ο ίδιος μας την είχε μεταφέρει πίσω στο 2019...

• AEK: Ανακοίνωσε την έναρξη της συνεργασίας της με τον Πλάθα

Το ραντεβού μας με τον Καταλανό τεχνικό δόθηκε την Παρασκευή 18 Οκτωβρίου, λίγες ώρες πριν από το τζάμπολ του αγώνα της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης με τον Ολυμπιακό στο ΣΕΦ, την ώρα που εκατοντάδες χιλιάδες συμπατριώτες του διαδήλωναν στη Βαρκελώνη όπου είχε κηρυχθεί γενική απεργία.

Η εξεγερμένη Καταλονία ματώνει, η Ευρώπη κάνει πως δεν βλέπει και ο (γεννημένος στη Βαρκελώνη) προπονητής παραδέχεται πως το σύστημα απέτυχε, εξηγώντας με τον πλέον αυθόρμητο τρόπο ότι τα σύνορα που ορίζουμε είναι αρκετές φορές μάταια. Ότι ένα από τα πιο ωραία πράγματα που μπορούμε να κάνουμε στη ζωή μας είναι να πάρουμε τη βαλίτσα και να φύγουμε μακριά.

Ο Πλάθα είναι ο τύπος που ασχολείται με εκείνα για τα οποία παθιάζεται. Δηλώνει υπερήφανος που εργάστηκε για 14 χρόνια ως σωφρονιστικός υπάλληλος πριν ασχοληθεί με το κοουτσάρισμα και παραδέχεται ότι ένα μέρος της ψυχής του βρίσκεται στις φυλακές της Γέιδα. Παράλληλα με τα προπονητικά του καθήκοντα, έχει γράψει δυο νουβέλες και όποτε νιώθει πιεσμένος, καβαλάει τη Harley και χάνεται!

Ο Τζουάν Πλάθα δεν είναι ένας ακόμα προπονητής…

Τουλάχιστον, μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι ένας προπονητής που έχει δουλέψει 14 χρόνια σε φυλακές, καβαλάει τη Harley, γράφει βιβλία και απαγγέλει Λόρκα στους δημοσιογράφους δεν είναι η πιο φυσιολογική περίπτωση κόουτς, έτσι;
«Ίσως δεν είμαι ο τυπικός κόουτς που έχεις στο μυαλό σου αλλά δεν νιώθω καλύτερος από κάποιον συνάδελφο μου… Είναι αλήθεια ότι ζω κάπως διαφορετικά όμως σε κάθε περίπτωση, είμαι ένας τυχερός προπονητής και άνθρωπος. Έχω δουλέψει πολύ σε διαφορετικά και δύσκολα μέρη, ίσως όχι τόσο εύκολα και ωραία όμως προσπαθώ ακόμα να βελτιώνομαι και να μαθαίνω για να επιβιώσω στο κορυφαίο επίπεδο».

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Πως προέκυψαν οι φυλακές της Γέιδα στη ζωή σας;
«Προέρχομαι από μια ταπεινή οικογένεια που μεγάλωσε σε ένα διαμέρισμα 70 τετραγωνικών στη Βαρκελώνη. Είμαστε 6 αδέλφια, καταλαβαίνεις ότι έπρεπε να δουλέψουμε, ότι δεν είχαμε άλλη επιλογή. Οι γονείς μου είχαν ένα πολύ μικρό μαγαζί με ελαστικά αυτοκινήτων… Θυμάμαι πως άλλαζα τα παλιά λάστιχα με νέα, αυτά ήταν τα πρώτα καθήκοντα μου (γέλια)! Κάποιος, λοιπόν προσπάθησε να αγοράσει την οικογενειακή επιχείρηση από τον πατέρα μου όμως εκείνος αρνήθηκε! Βλέπεις, ήταν πραγματικά υπερήφανος για αυτή τη δουλειά...

Τελικά, άνοιξαν ένα μεγαλύτερο κατάστημα, 50 μέτρα μακριά από το δικό μας και μάς έκλεισαν. Στη συνέχεια προσπάθησα να γίνω αστυνομικός, δεν τα κατάφερα κι έτσι έδωσα εξετάσεις στη Μαδρίτη για σωφρονιστικός υπάλληλος. Είπα ΟΚ, θα κάνω για λίγο αυτή τη δουλειά και μετά βλέπουμε όμως έμεινα εκεί 14 χρόνια! Να σου πω την αλήθεια, είμαι υπερήφανος για αυτά τα 14 χρόνια, έμαθα πολλά από αυτή την εμπειρία κι άλλαξε η άποψη μου για τη ζωή και την κοινωνία μας».

Θυμάστε την πρώτη σας βάρδια στη φυλακή;
«Φυσικά… Έχω πολλές ιστορίες που θα μοιραστώ κάποια στιγμή με την οικογένεια μου όταν γεράσω… Το μόνο που μπορώ να σου πω είναι ότι μετά από εκείνο το βράδυ, είπα σε όλους όσοι βρίσκονταν γύρω μου πως δεν μπορώ να δουλέψω εδώ μέσα! Ήταν αδύνατον! Προσπάθησα να μείνω ήρεμος, να δώσω χρόνο στον εαυτό μου και να σκεφτώ πιο ψύχραιμα. Τώρα, λοιπόν με έχεις απέναντί σου, είμαι ζωντανός, δεν έχω κοψίματα στα χέρια, επομένως όλα καλά»!

Υπήρξαν στιγμές που η ανάσα τελείωσε μέσα στο κελί;
«Δεν ήταν το καλύτερο μέρος για μένα όμως επιβίωσα… Οι πρώην συνάδελφοι μου δούλευαν εκεί όχι για πλάκα αλλά επειδή είχαν ανάγκη όπως εγώ. Ενδεχομένως είχαν πιο δυνατή προσωπικότητα από μένα, δεν ξέρω… Σίγουρα δεν ήμουν ο σωστός άνθρωπος για τη σωστή θέση όμως δεν παραπονιέμαι. Ήταν μια μεγάλη εμπειρία, προχώρησα και αυτό είναι που μετράει».

«Μέσα στα κελιά έμαθα να εκτιμώ και να σέβομαι»

Από τη στιγμή που φύγατε από τις φυλακές, επιστρέψατε ξανά;
«Επιστρέφω κάθε καλοκαίρι. Σε αυτά τα μέρη μεγάλωσα, μέσα στα κελιά έμαθα να εκτιμώ και να σέβομαι… ».

Κάνατε φίλους εκεί;
«Ναι, πολλούς! Όπως σου εξήγησα, κάθε καλοκαίρι επιστρέφω για να δω τους φίλους και τους πρώην συναδέλφους μου, τους φέρνω αναμνηστικά από τις ομάδες μου και είμαι πραγματικά υπερήφανος για αυτούς. Ένα κομμάτι του εαυτού μου θα είναι πάντα εκεί. Κουβαλάω στη ψυχή μου εκείνα τα χρόνια».

Παρεμπιπτόντως, οι σκέψεις ενός φυλακισμένου είναι ελεύθερες ή επανέρχονται συνέχεια στα ίδια πράγματα;
«Υπάρχουν αυτοί που δεν βγαίνουν από το κελί τους, που δεν μιλούν σε κανέναν, που είναι μόνοι με τις σκέψεις τους. Υπάρχουν κι εκείνοι που θέλουν να μοιράζονται μαζί σου ό,τι νιώθουν και αισθάνονται… Είναι ωραίο να τους ακούς, να προσπαθείς να καταλάβεις τι τους οδήγησε εκεί. Μην ξεχνάς ότι οι περισσότεροι είχαν μια κανονική ζωή πριν βρεθούν σε ένα κελί».

Ποιο είναι το συμπέρασμα όλων αυτών;
«Ότι είμαι ένας πραγματικά τυχερός άνθρωπος. Οι γονείς μου ήταν φτωχοί όμως είχαν αξιοπρέπεια κι έδωσαν τα πάντα στα παιδιά τους... Μάς φρόντιζαν, πάλεψαν για να έχουμε μια καλή εκπαίδευση, για να σπουδάσουμε, να αποφύγουμε τις κακοτοπιές και να γίνουμε καλοί άνθρωποι... Έχω, λοιπόν πολλούς και καλούς λόγους για να νιώθω τυχερός. Είμαι ένα επίμονο άτομο, δεν έκανα ποτέ στη ζωή μου δημόσιες σχέσεις όμως είμαι εδώ και σου μιλάω για την EuroLeague και τη ζωή. Προσπαθώ να μαθαίνω συνεχώς... Ζω από το μπάσκετ και προσπαθώ να βελτιώνομαι συνέχεια ώστε να δημιουργώ ο ίδιος τις ευκαιρίες μου».

«Όταν μένεις στην comfort zone, δεν θα μάθεις ποτέ ποιος είσαι πραγματικά»

Το βράδυ που αντιμετωπίσατε τον Ολυμπιακό στην Αθήνα, πίσω στην Καταλονία είχε κηρυχτεί γενική απεργία και χιλιάδες κόσμου βγήκαν στους δρόμους. Πως το αντιμετωπίζετε ως Καταλανός που ζει κι εργάζεται μακριά από την πατρίδα του;
«Με αρκετά στενάχωρα συναισθήματα. Θα σου εξηγήσω κάτι. Πολλές φορές ακούμε τους πολιτικούς να μιλάνε για τα σπορ ενώ δεν έχουν ιδέα! Πραγματικά, πώς γίνεται να μιλάνε για τα σπορ ενώ είναι άσχετοι; Δεν ξέρω, λοιπόν αν μπορώ να μιλήσω για πολιτική από τη στιγμή που δεν έχω τις επαρκείς γνώσεις όμως σε κάθε περίπτωση, αυτό που μπορώ να σου πω είναι ότι το σύστημα απέτυχε! Πρέπει να πάρουμε τις βαλίτσες μας και να βγούμε από τον μικρόκοσμό μας! Ειδικά εμείς, οι Ισπανοί. Είμαι πραγματικά χαρούμενος για την περίοδο που δούλεψα στη Ρεάλ Μαδρίτης. Ουδέποτε αμφέβαλα για τον εαυτό μου, με αποτέλεσμα να γίνω ο πρώτος Καταλανός προπονητής στην ιστορία της Ρεάλ. Όταν μένεις στην comfort zone, δεν θα μάθεις ποτέ ποιος είσαι πραγματικά! Μέχρι, δηλαδή να πάρεις τη βαλίτσα σου και να βγεις εκεί έξω... Αυτό συνέβη με εμένα όταν δούλεψα στις φυλακές, στη Λιθουανία με τη Ζάλγκιρις και τώρα στη Ρωσία».

Ο έξω κόσμος ξέρει τι πραγματικά γίνεται στην Καταλονία ή περιορίζεται στην πραγματικότητα που μας μαθαίνουν;
«Πολλές φορές οι δημοσιογράφοι "πουλάνε" μια εικόνα για την Καταλονία που δεν είναι αληθινή. Στο εγγυώμαι ότι στη Βαρκελώνη μπορείς να μιλήσεις καστιγιάνικα και κανείς δεν θα σου πει το παραμικρό! Ο Αϊτο Γκαρθία Ρενέσες είναι το πιο καλό παράδειγμα, αφού είναι Μαδριλένος και δούλεψε για 40 χρόνια στη Βαρκελώνη! Το αμάξι του έχει στην πινακίδα το "Μ" της Μαδρίτης όμως ουδέποτε στιγματίστηκε. Το ίδιο και στη Ρεάλ... Με τον Μουμπρού και τον Λόπεθ μιλούσαμε στα καταλανικά όμως κανείς δεν ήλθε να μου πει: ε, ξέρεις κάτι; Είσαι στη Μαδρίτη και πρέπει να μιλάς καστιγιάνικα. "Πουλάει" να βγαίνει προς τα έξω ότι η Ισπανία είναι σε πόλεμο όμως δεν είναι αλήθεια! Το κλειδί είναι να είσαι ανεκτικός. Έχουμε τεράστια ιστορία στις αποσκευές μας ως χώρα, υπάρχουν κάποια ευαίσθητα ζητήματα μεταξύ μας και αν με ρωτήσεις, νιώθω πραγματικά στεναχωρημένος με ό,τι γίνεται».

«Είμαστε φοβισμένοι επειδή έχουμε μάθει να λειτουργούμε έτσι»

Στο δεύτερο βιβλίο σας, το «Despertar a tiempo» («Ξυπνήστε εγκαίρως») προτρέπετε τον αναγνώστη να αντιδράσει, να δώσει αξία σε ό,τι αξίζει ώστε να σώσει τον εαυτό του. Το πρόβλημα, λοιπόν σήμερα είναι ότι δεν ξέρουμε να ζούμε;
«Ακριβώς. Είμαστε φοβισμένοι επειδή έχουμε μάθει να λειτουργούμε και να σκεφτόμαστε με συγκεκριμένο τρόπο. Η κοινωνία σε ωθεί σε μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Πρέπει δηλαδή να μεγαλώσεις, να διαβάσεις, να βρεις μια δουλειά, να παντρευτείς, να κάνεις παιδιά και όλα καλά... Είναι έτσι όμως; Γνώρισα πολλούς ανθρώπους με τεράστιες δυνατότητες στη φυλακή που όμως δουλεύουν ακόμα στα κελιά επειδή έχουν τη σιγουριά ότι στο τέλος του μήνα θα πάρουν τον μισθό τους. Δεν θέλουν να βγουν από το κουτί τους. Προτιμούν να μείνουν στην comfort zone και σκοτώνουν το ταλέντο τους! Μπορεί, δηλαδή να είσαι ικανός να κάνεις σπουδαία πράγματα, να πετύχεις κάτι πραγματικά μεγάλο όμως δεν το κάνεις ποτέ γιατί φοβάσαι, γιατί δεν θέλεις να αφιερώσεις χρόνο στο να διαβάσεις, να μάθεις, να ταξιδέψεις, να πάρεις τη βαλίτσα σου που λέγαμε προηγουμένως... Αντίθετα μένεις σπίτι σου, στην ασφάλεια σου. Η ζωή είναι πολύ μικρή, απόλαυσε την, προσπάθησε να είσαι καλός άνθρωπος και ό,τι είναι να κάνεις, να το κάνεις τώρα».

Ποια ήταν η αφορμή για να ανακαλύψετε αυτό το ταλέντο σας;
«Ένα γράμμα που έστειλε στη μητέρα του ένας συνάδελφος μου όταν εργαζόμουν στη φυλακή και στο οποίο έγραψε όσα ένιωθε και δεν μπορούσε να της πει ποτέ».

«Είπα πως αν κατακτήσω ποτέ πρωτάθλημα στη ζωή μου, θα αγοράσω μια Harley»

Πώς προέκυψε η τρέλα με τις Harley;
«Πριν από περίπου 30 χρόνια βρέθηκα σε ένα summer camp με 17.000 ισπανικές πεσέτες. Τα λεφτά ήταν πραγματικά σκ...ά όμως είχα συνηθίσει να κοιμάμαι σε φτωχά μέρη, δεν ήταν πρόβλημα. Δουλεύαμε, λοιπόν από τις 8 το πρωί ως τις 8 το βράδυ και μια μέρα είπα να κάνω… αποσύνδεση με το μπάσκετ. Παρεμπιπτόντως, στην Ισπανία δεν μπορούσες να νοικιάσεις μια Harley Davidson παρά μόνο να την αγοράσεις. Στις ΗΠΑ όμως σου έδιναν αυτή τη δυνατότητα. Καταλαβαίνεις, λοιπόν ότι ένιωσα σαν μικρό παιδί όταν το ανακάλυψα!

Καβάλησα τη Harley και πήγα στο Arch Park, κοντά στο Κολοράντο. Πρόκειται για μια έρημο όπου οι πέτρες σχηματίζουν αψίδες και νιώθεις ότι είσαι στον πλανήτη Άρη! Η ελευθερία που ένιωσα ήταν κάτι μοναδικό και ασύλληπτο. Τότε ακριβώς είπα πως αν κάποια στιγμή κατακτήσω ένα πρωτάθλημα στη ζωή μου, θα κάνω δώρο στον εαυτό μου μια Harley! Ευτυχώς τα κατάφερα με τη Ρεάλ (γέλια). Υπήρχαν μέρες στη Μαδρίτη που έπαιρνα τη μηχανή για μια ώρα, έφευγα για κάποιο χωριό, έτρωγα εκεί και γυρνούσα. Έχεις την ευκαιρία να μιλάς στον εαυτό σου, σκέφτεσαι, νιώθεις ελεύθερος...».

Ζείτε, λοιπόν μια ζωή που είναι πλούσια από εμπειρίες, από τις δικές σας ανεξάρτητες επιλογές.
«Δεν κομπάζω ότι είμαι καλύτερος από κάποιον άλλον και δεν ξεχνώ από που ξεκίνησα. Έζησα στα σκ…ά όμως είμαι χαρούμενος γιατί συνέχισα να βελτιώνομαι, έχοντας όλα αυτά τα χρόνια ένα βιβλίο μαζί μου και κρατώντας σημειώσεις για τα πάντα. Από τις κουβέντες μου με τους σερβιτόρους και τους οδηγούς ως τους συνεργάτες μου και την καθαρίστρια. Είμαι ένα σφουγγάρι που ακούει τα πάντα, δεν έχω εμπάθεια, μαθαίνω και βελτιώνομαι σαν κόουτς και σαν άνθρωπος».