Σε ένα άθλημα που οι γρήγορες εναλλαγές και η ένταση επικρατούν, η Στάλα Κοτσιρέα με πείσμα και πολλή θέληση κατάφερε να εδραιωθεί και να κάνει αυτό που αγαπά. Το μπάσκετ ήταν αυτό που ήθελε να κάνει, ήθελε να ζει μέσα στα γήπεδα, να παίζει αγώνες, να κερδίζει, να διασκεδάζει με αυτό τον τρόπο. Όμως, η κώφωση ίσως να την περιόριζε. Η τουλάχιστον αυτό θα σκεφτόταν κανείς που δεν τη γνωρίζει.
Η Στάλα Κοτσιρέα δεν αποδέχθηκε ποτέ τα στερεότυπα της κοινωνίας που θέλουν τα άτομα με κώφωση να ζουν στο περιθώριο γιατί, θεωρητικά, δεν μπορούν να επικοινωνήσουν. Εκείνη τους έβγαλε λάθος και όχι μόνο επικοινωνεί αλλά πρωταγωνιστεί κιόλας σε ένα δύσκολο άθλημα, με μία ομάδα που έχει καταφέρει να φέρει σημαντιές διακρίσεις στην Ελλάδα. Τα μάτια της είναι (και) τα αυτιά της, όσα δεν μπορεί να ακούσει τα βλέπει και τα αισθάνεται και πορεύεται δίχως να αφήνει τα εμπόδια να τη σταματούν. Εδώ και 20 χρόνια το δεύτερο σπίτι της είναι στην Εθνική ομάδα μπάσκετ κωφών. Με αυτή την ομάδα έχουν κερδίσει Ολυμπιακούς κωφών, Παγκόσμιο και Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα και από όλες τις διακρίσεις της ξεχωρίζει αυτή του Ευρωπαϊκού, που έγινε στη Θεσσαλονίκη. Το συναίσθημα του να «το σηκώνεις» μέσα στη χώρα σου είναι μοναδικό, όπως μας λέει.
Με την ιδιαιτερότητα που αγάπησε, όπως την έμαθαν οι γονείς της να αγαπά αφού ποτέ δεν την αντιμετώπισαν σαν ένα διαφορετικό παιδί που δεν αξίζει αν έχεις τις ευκαιρίες που έχουν τα υπολοιπα, έκανε τη δική της οικογένεια με δύο παιδιά που βρίσκονται ήδη στον χώρο του αθλητισμού και παίρνουν όλες τις αξίες με τις οποίες η μαμά τους ζει τόσα χρόνια.
«Είχα αποφασίσει να ζήσω μέσα στα γήπεδα και όχι σαν παρατηρητής»
Πως μπήκε ο αθλητισμός στη ζωή σας;
«Γεννήθηκα στο Παγκράτι και μεγάλωσα σε μια γειτονιά που είχε γηπεδάκια. Από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού συμμετείχα ενεργά στις αθλητικές δραστηριότητες του σχολείου και τα απογεύματα παρακολουθούσα πίσω από τα σύρματα άλλα παιδιά να παίζουν διάφορα αθλήματα... όπως μπάσκετ, βόλεϊ κ.ά. Κάποια μέρα πήρα το θάρρος να μπω με τόλμη και να ζητήσω να πάρω μέρος κι εγώ. Το είχα πάρει απόφαση! Μόνη μου, χωρίς καμία παρότρυνση... κάτι σαν ανάγκη με έσπρωξε. Οι γονείς μου δεν ήξεραν τίποτα... Μια μέρα τους ζήτησα αθλητικά παπούτσια γιατί έχω να πάω για προπόνηση. Ήταν μια ευκαιρία που την άρπαξα με μεγάλη θέληση και πλέον νιώθω πολύ περήφανη για αυτήν μου την πράξη. Φανταστείτε τότε ένα μικρό κορίτσι να πρέπει να επιλέξει τι θα κάνει στη ζωή της... ήταν μεγάλο ρίσκο. Το πάλεψα πολύ! Προσπαθούσα να εντάξω τον εαυτό μου σε πολλές δοκιμασίες. Με την πάροδο του χρόνου έγινε απόλυτα ξεκάθαρο για εμένα ποιος τελικά ήταν ο στόχος μου. Και αυτός ήταν ένας. Η μεγάλη μου αγάπη για το μπάσκετ και τον αθλητισμό.
Μερικά πράγματα στη ζωή απλώς συμβαίνουν... Βρίσκεσαι ξαφνικά μπροστά σε ένα σταυροδρόμι. Παιδάκι ακόμη έπρεπε να επιλέξω δρόμο. Αυτό που ακολούθησα ήταν σίγουρα δύσκολο γιατί έπρεπε να πείσω και άλλους ανθρώπους ότι η ιδιαιτερότητα δεν εμποδίζει στον αθλητισμό μα ταυτόχρονα ήταν για εμένα και εύκολο επειδή ήμουν πεισματάρα και ήθελα να πετυχαίνω τους στόχους μου. Φυσικά και υπήρχαν διακρίσεις, απλά εγώ ήμουν αποφασισμένη και προσπαθούσα να μη με επηρεάζουν τέτοιου είδους συμπεριφορές. Είχα αποφασίσει να ζήσω μέσα στα γήπεδα και όχι ως απλός παρατηρητής».
«Αυτή είναι η Στάλα»
Νιώσατε ποτέ περιθωριοποιημένη στον αθλητισμό λόγω της κώφωσης; Νιώσατε ποτέ «λιγότερο αθλήτρια»;
«Κάποιες φορές στο παρελθόν υπήρξαν περιστατικά που κάποιοι χωρίς να το θέλουν με έβαζαν στο περιθώριο. Αποτελούσε γι' αυτούς διπλό κόπο να επικοινωνούν μαζί μου μέσω της χειλεανάγνωσης. Αλλά υπήρχαν και προπονητές που μου έδωσαν χώρο και χρόνο, αναγνώρισαν το πάθος και το ταλέντο μου και με βοήθησαν στην εξέλιξή μου. Κατανόησαν ότι η κώφωση μου δεν αποτελούσε πρόβλημα για εμένα. Είχα την ικανότητα να προσαρμόζομαι στο χώρο των γηπέδων με πρακτικό τρόπο! Ποτέ, προσωπικά, δεν ένιωσα μειονεκτικά και... λιγότερο αθλήτρια από τις συναθλήτριές μου, αντιθέτως η χειλεανάγνωση υπήρξε πολλές φορές και προτέρημα. Εγώ είχα καταφέρει να αγαπήσω την ιδιαιτερότητά μου και είχα καταφέρει να την προσθέσω μέσα στα γήπεδα. Τη δέχτηκα από τα πρώτα χρόνια και θεωρούσα πάντα ότι μου ταιριάζει. Αυτή είναι η Στάλα.
Μπορεί εγώ να έχω έλλειψη στην ακοή αλλά λειτουργώ με αυξημένες τις υπόλοιπες αισθήσεις. Έχω μάθει να ενεργώ σαν ραντάρ με γρήγορη ανάγνωση του γηπέδου, του προπονητή και των αντιπάλων. Πολλές δοκιμασίες βρέθηκαν στο δρόμο μου κάποιες φορες τις δεχόμουν με χιούμορ και κάποιες φορές με πείσμα… αλλά πάντα με πίστη, υπομονή και διαρκείς προπονήσεις, τις ξεπερνούσα και συνέχιζα».
Ξεχωρίζετε κάποια στιγμή της καριέρας σας ως την αγαπημένη σας;
«Παρ' όλο που οι μπασκετικές μου διακρίσεις είναι πολλές η κατάκτηση του Ευρωπαϊκού το 2016 στη Θεσσαλονίκη παραμένει ως αγαπημένη μου! Τίποτα δε συγκρίνεται με τις γεμάτες κερκίδες της πατρίδας σου. Ήταν η πρώτη φορά που πήραμε το χρυσό το πάθος μας και το πάθος του κόσμου ήταν μαγευτικό σκηνικό».
Ποια είναι τα εφόδια που πήρατε εσείς η ίδια από τον αθλητισμό και σας βοήθησαν να ζήσετε μία όμορφη ζωή;
«Θεωρώ πως το κυριότερο πράγμα που σε διδάσκει ο αθλητισμός είναι η πειθαρχία. Μέσα από την ενασχόλησή μου με τον αθλητισμό πρώτα από όλα απέκτησα περισσότερη αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση. Στη διάρκεια των χρόνων και μέσα από τους αγώνες άρχισε να με χαρακτηρίζει δυναμικότητα, θάρρος, θέληση και βέβαια δίψα για διακρίσεις. Όλα αυτά δεν εφαρμόζονται μόνο μέσα σε ένα γήπεδο μπάσκετ αλλά κυρίως στη ζωή. Μπαίνεις στο γήπεδο έτοιμος να δώσεις όλο τον εαυτό σου. Μαθαίνεις να χάνεις και να κερδίζεις. Μαθαίνεις να σέβεσαι εσένα και τους αντιπάλους σου. Ίδια η ζωή».
Πρωταθλητισμός και οικογένεια, συν μία μικρή ιδιαιτερότητα. Πόσο εύκολα συνδυάζονται τελικά;
«Το πρόγραμμα ενός αθλητή που κάνει πρωταθλητισμό είναι επίπονο και απαιτεί πολλές θυσίες. Πόσο μάλλον αν έχεις μια οικογένεια όπως εγώ. Σύζυγος ,εργαζόμενη, μητέρα 2 παιδιών το ένα εκ των οποίων με την ίδια ιδιαιτερότητα όπως η μαμά. Το πρώτο πράγμα που θυσιάζεις είναι η προσωπική σου ζωή. Είναι μια δύσκολη διαδικασία που όμως με κατανόηση και από τις δυο πλευρές ξεπερνιέται και δυναμώνει τη σχέση. Τα ταξίδια είναι συχνά και έτσι λείπουμε αρκετές μέρες από το σπίτι αλλά φροντίζοντας να είσαι μυαλό και σώμα στο σημείο και την ώρα που πρέπει, έχω καταφέρει να έχω μια άριστη ισορροπία.
Ο αθλητισμός μας διδάσκει αξίες και ιδανικά, όπως την αλληλεγγύη, την αφοσίωση και είναι μια πολύ σημαντική ασχολία για το κάθε παιδί. Τα παιδιά που επιλέγουν τον πρωταθλητισμό έχουν τα θετικά και τα αρνητικά, το παιδί πρέπει να γνωρίζει ότι ο πρωταθλητισμός απαιτεί πολύτιμο χρόνο προπόνησης για να επιτευχθεί ο στόχος του. Επίσης μαθαίνει να τηρεί και να ακούει τους αθλητικούς κανόνες και αργότερα τους κανόνες της κοινωνίας. Οι κανόνες του πρωταθλητισμού είναι δύσκολοι και το κάθε παιδι πρέπει να παλέψει διπλά για να τα καταφέρει επομένως χρειάζεται οικογενειακή στήριξη, καθοδήγηση και σημαντικούς ανθρώπους που θα είναι δίπλα του ώστε να υπάρχει σωστή διαπαιδαγώγηση του παιδιού για την ζωή του γενικότερα. Η κόρη μου 13 ετών ασχολείται με το βόλεϊ και ο γιός μου 11 ετών με το μπάσκετ. Και οι δύο αυτή τη στιγμή απολαμβάνουν τα αθλήματά τους με διάθεση και όρεξη ,όταν αποφασίσουν ότι θέλουν να αφοσιωθούν στο πρωταθλητισμό, και θέλω να την πάρουν μόνοι τους την απόφαση, τότε και μόνο τότε εμείς ως γονείς θα τα βοηθήσουμε και θα τα υποστηρίξουμε για να μπορέσουν να αγγίξουν τα ονειρά τους».
Πως ήρθε η απόφαση για την υποψηφιότητα στις δημοτικές εκλογές;
«Με τον υποψήφιο Δήμαρχο Δημήτρη Ευαγγέλου μας δένει χρόνια μια μπασκετική φιλία και ήταν τιμή μου. Όταν η πρόταση έρχεται από έναν άνθρωπο που εμπνέει εμπιστοσύνη ζυγίζεις την απόφαση αλλιώς. Είναι ένας άνθρωπος που έχει δουλέψει χρόνια στον ιδιωτικό τομέα, ένας άνθρωπος που σαν αθλητής σαν προέδρος πρόσφερε και προσφέρει από άλλο πόστο τώρα πια πολλά, από έναν άνθρωπο που έχει όραμα και αγάπη για την πόλη του τότε η απόφαση έρχεται αυτόματα».
«H περιθωριοποίηση είναι θέμα κυρίως οικογενειακής ανατροφής, παιδείας και κοινωνικής μόρφωσης»
Είναι μέσα στα σχέδιά σας οι κινήσεις προς όφελος των ατόμων με αναπηρία, ώστε να βελτιωθούν οι συνθήκες της ζωής τους; Έχετε στα σχέδιά σας να κάνετε αλλαγές στον αθλητικό τομέα;
«Είναι βασικός μου στόχος, όχι απλά ένα σχέδιο! Αυτός ήταν και ένας απο τους πιο σημαντικούς λόγους που αποφάσισα να ασχοληθώ με τα κοινά σε επίπεδο αυτοδιοίκησης. Με αυτή μου την απόφαση ήρθα ένα βήμα πιο κοντά στους στόχους που είχα χρόνια τώρα στο μυαλό μου και είμαι εξαιρετικά χαρούμενη για αυτό. Οι στόχοι μου για τον αθλητισμό και κυρίως για την καλυτέρευση της ζωής ατόμων με αναπηρία είναι ήδη αποφασισμένοι και κλειδωμένοι. Και εύχομαι ο κόσμος να μoυ δώσει τη δυνατότητα να τους κάνω πράξη.
Η αλήθεια είναι πως πλέον το 2023 η περιθωριοποίηση δεν είναι τόσο έντονη όσο ήταν τα παλιά χρόνια στην κοινωνία. Αυτό που πρέπει να σκεφτούμε είναι πως όλα είναι θέμα κυρίως οικογενειακής ανατροφής, παιδείας και κοινωνικής μόρφωσης. Η περιθωριοποίηση δεν έχει κατηγοριοποίηση! Υπάρχει ακριβώς η ίδια σε όλους τους τομείς της ζωής. Βασικότερο όλων και αρχή είναι εμείς οι ίδιοι να αγαπήσουμε και να αποδεχτούμε την κάθε αναπηρία και να βρίσκουμε τρόπους να λειτουργούμε με αυτήν παίρνωντας την ως δύναμη και ποτέ ως αδυναμία. Γιατί η ιδιαιτερότητα είναι δύναμη!»