Η Εθνική Ελλάδας γυναικών έγραψε τη δική της Ιστορία νωρίτερα μέσα στο καλοκαίρι, εξασφαλίζοντας τη συμμετοχή της στα play offs του EURO 2025 αλλά και την άνοδο στη League B. Στόχους που είχε θέσει από την αρχή ο προπονητής της ομάδας Αλέξανδρος Κατηκαρίδης.
Αυτή θα είναι η πρώτη συμμετοχή της «γαλανόλευκης» σε play offs μεγάλης διοργάνωσης [δηλαδή EURO ή Παγκοσμίου Κυπέλλου] με τις διεθνείς μας να καλούνται τώρα να κάνουν την υπέρβαση, αντιμετωπίζοντας το Νο 20 της παγκόσμιας κατάταξης, Βέλγιο, στον πρώτο προκριματικό γύρο των play offs!
Το GWomen μίλησε με τον «μαέστρο» της επιτυχίας κ. Κατηκαρίδη. Μάθαμε τι άλλαξε στην εθνική για να έρθει αυτή η επιτυχία, αλλά και ποιοι είναι οι επόμενοι στόχοι της. Ο έμπειρος τεχνικός, που ανέλαβε τα ηνία της ομάδας τον Ιανουάριο του 2023, μάς μίλησε επίσης για τις διαφορές του ποδοσφαίρου γυναικών και ανδρών, αποκάλυψε τον προπονητή που θαυμάζει, αλλά και το motto που εφαρμόζει σε όλη την προπονητική του καριέρα.
- Η εθνική μας πέτυχε την άνοδο στη League B και την πρόκριση στα play off του προσεχούς EURO. Ποιοι παράγοντες οδήγησαν σε αυτή την επιτυχία;
«Όλη η δομή και η οργάνωση του ποδοσφαίρου γυναικών και κυρίως της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου γυναικών, τα τελευταία χρόνια έχει μπει σε ένα πλαίσιο πιο επαγγελματικό και έχει στελεχωθεί με προσωπικό που έχει τεχνογνωσία. Οι παράγοντες είχαν και έχουν τη διάθεση να βοηθήσουν σε αυτό το κομμάτι, δεχόμενοι πάντα τις όποιες -θεωρώ εγώ και θεωρούσαν οι προηγούμενοι προπονητές- παρεμβάσεις που έπρεπε να γίνουν... όσον αφορά στις υποδομές, στην υλικοτεχνική υποδομή, την πλαισίωση του σταφ και φυσικά τη νοοτροπία που προσπαθήσαμε να περάσουμε στις κοπέλες: ότι δηλαδή ναι μεν στην Ελλάδα υπάρχουν ικανότητες, έχουμε αθλήτριες με εξαιρετικές ικανότητες, αλλά αν δεν μπούμε οργανωμένα σε ένα πλαίσιο επαγγελματικό, εκγύμνασης, διατροφής, και νοοτροπίας δεν θα μπορέσει να γίνει κανένα εξελικτικό βήμα.
Οι ικανότητες μπορούν μια φορά στις 10 σε ένα παιχνίδι, να εκδηλωθούν ταυτόχρονα και από τις 11 (ή τις 16) που μπορεί να αγωνιστούν, για μια μέρα να επικρατήσει το ταλέντο μιας εκπαιδευμένης ομάδας και μιας καλύτερης ομάδας, αλλά μακροπρόθεσμα δεν θα μπορούσε να συμβεί αυτό και δεν συμβαίνει ποτέ. Μακροπρόθεσμα μπορεί να κυριαρχήσει μια ομάδα η οποία έχει μια διαδρομή βασισμένη σε επαγγελματικά πρότυπα, σε επαγγελματισμό, αθλητικό επαγγελματισμό, γιατί από εκεί ξεκινάμε, έχοντας πάντα υψηλούς στόχους και φιλοδοξίες. Το μεντάλιτι του προπονητή πρέπει να επηρεάζει μια ομάδα και το μεντάλιτι το δικό μου πάντα ήταν, σε όποια ομάδα και αν είχα ασχοληθεί, να πετύχω στόχους που οι υπόλοιποι δεν πιστεύουν ότι μπορούμε να πετύχουμε. Έτσι έγινε κι εδώ. Συνδυάσαμε δηλαδή μια προσπάθεια επιμόρφωσης των κοριτσιών, εκπαίδευσης των κοριτσιών, να τους περάσουμε την νοοτροπία ότι πρέπει να είναι επαγγελματίες αθλήτριες και στις ομάδες τους, με υψηλούς στόχους και φιλοδοξίες.
Ένας συνδυασμός ικανοτήτων, φιλοδοξίας, φιλότιμου, πειθαρχίας, οργάνωσης. Ένας συνδυασμός πολλών πραγμάτων που έφερε τα πρώτα σημαντικά αποτελέσματα. Θα πρέπει να συνεχίσουμε όμως, δεν μπορείς να μένεις σε κάτι που πετυχαίνεις. Κάποια στιγμή αυτό που πετυχαίνεις πρέπει να το ξεπερνάς. Πλέον η νοοτροπία υπάρχει, η τεχνογνωσία υπάρχει, αποδεδειγμένα έχει επιτυχία, άρα αν συνεχίσουμε να βαδίζουμε σε αυτό τον δρόμο τα πράγματα θα πάνε ακόμα καλύτερα για το ποδόσφαιρο γυναικών στην Ελλάδα».
Εκτίμηση δική μου και πολλών ξένων συναδέλφων είναι ότι η Ελλάδα πλέον είναι υπολογίσιμη δύναμη
- Ποιοι είναι πλέον οι ρεαλιστικοί στόχοι της ομάδας
«Ο στόχος πλέον έχει αλλάξει, εννοείται. Όταν πετυχαίνεις κάτι, φτάνεις σε κάποιους στόχους, θα πρέπει να οριοθετείς τους επόμενους. Επόμενος στόχος είναι να διεκδικήσουμε με όλες μας τις δυνάμεις, κάνοντας ό,τι καλύτερο μπορούμε, το να περάσουμε και από αυτή τη φάση. Απώτερος στόχος φυσικά είναι η είσοδος στην τελική φάση μιας μεγάλης διοργάνωσης. Με την πάροδο του χρόνου η ομάδα δείχνει, ότι βελτιώνεται συνεχώς και πιστεύω ότι θα καταφέρουμε να βρεθούμε στα τελικά μιας μεγάλης διοργάνωσης.
Φυσικά αν το δούμε ρεαλιστικά, η είσοδος στο Ευρωπαϊκό, είναι είσοδος στις καλύτερες ομάδες της Ευρώπης. Στις 16 καλύτερες ομάδες της Ευρώπης. Που θεωρητικά είναι κάτι πολύ δύσκολο κι απίθανο, αλλά εκτίμηση δική μου και πολλών ξένων συναδέλφων είναι ότι η Ελλάδα πλέον είναι υπολογίσιμη δύναμη. Θα βρεθούμε στα τελικά κάποιας διοργάνωσης, αν συνεχίσουμε, όλοι όσοι εργάζονται για το ποδόσφαιρο γυναικών -γιατί και το πρωτάθλημά μας βελτιώνεται και οφείλει να βελτιωθεί έτσι ώστε να βοηθήσει την εθνική- θα βρεθούμε στα τελικά κάποιας μεγάλης διοργάνωσης. Στόχος μας λοιπόν είναι να κάνουμε ό,τι μπορούμε για την πρόκριση απέναντι σε έναν αντίπαλο που είναι στο Νο. 20 της παγκόσμιας κατάταξης, κι εμείς είμαστε στο 61.
Αλλά αυτό δεν μας εμπόδισε ποτέ. Έχουμε νικήσει το Νο. 30, έχουμε φανεί πλήρως ανταγωνιστικοί με τις ομάδες που είναι γύρω από αυτή τη θέση και πλέον έχει περάσει κι 1,5 χρόνος που είμαστε μαζί με τις κυρίες. Η ομάδα έχει βελτιωθεί, έχει αποκτήσει χαρακτήρα, έχει αποκτήσει ταυτότητα. Θεωρώ ότι έχουμε πλέον καλύτερες πιθανότητες απέναντι σε τέτοιους είδους ομάδες».
- Οι πρώτες σας σκέψεις αφότου η κληρωτίδα έβγαλε το Βέλγιο ως επόμενο αντίπαλο;
«Κανένα συναίσθημα, γιατί αν ρωτήσετε και τις παίκτριές μου, μάλλον ήδη κάποιες έχουν απαντήσει σε κάποιες συνεντεύξεις, θα δείτε ότι εμείς αντιμετωπίζουμε όποιον μπει μέσα στο γήπεδο. Όποια ομάδα κι αν είναι αυτή εμείς οφείλουμε να προσπαθήσουμε 110% να τη νικήσουμε. Ξέραμε ότι θα είναι μια ομάδα η οποία θεωρητικά είναι σε ένα επίπεδο ανώτερο από το δικό μας. Το Βέλγιο είχε φτάσει στο προηγούμενο Euro στα προημιτελικά της διοργάνωσης, αλλά αυτό δεν σημαίνει κάτι. Είναι η στάση ζωής που έχω και σαν άνθρωπος, ό,τι βρίσκεται μπροστά μου πρέπει να το αντιμετωπίσω. Με τον ίδιο τρόπο περνάω αυτό το πράγμα και στις παίκτριές μου, στις ομάδες μου όλες και βλέπω ότι κι αυτές το ενστερνίζονται και οι απαντήσεις τους είναι κάπως έτσι. Συζητάνε με ανθρώπους του ποδοσφαίρου και δείχνουν αυτό το θάρρος, έχει περάσει πλέον αυτό, ότι θα αντιμετωπίσουμε όποια ομάδα είναι απέναντί μας. Άρα, συναίσθημα κανένα. Είναι το Βέλγιο, θα μπορούσε να είναι κάποια άλλη ομάδα, αυτή τη στιγμή είναι το Βέλγιο, θα το μελετήσουμε και θα πρέπει να προσπαθήσουμε να νικήσουμε».
-Ποιο θα λέγατε ότι είναι δυνατό σημείο της ομάδας;
«Το μεντάλιτι... Πάντα το ζητούμενο κάθε προπονητή είναι να περάσει την ταυτότητα που θέλει στην ομάδα του. Νομίζω ότι αγωνιστικά φαίνεται η ταυτότητα της εθνικής ξεκάθαρα, τι ποδόσφαιρο θέλει να παίξει αλλά και από τη συμπεριφορά της μέσα στο γήπεδο φαίνεται και το μεντάλιτί της. Γιατί πολλές φορές βρεθήκαμε πίσω στο σκορ και πάρα πολλές φορές το ανατρέψαμε ή φανήκαμε καλύτεροι από τον αντίπαλο παρότι αυτός προηγήθηκε, όποιος κι αν ήταν αυτός. Αυτό δείχνει το μεντάλιτι μιας ομάδας η οποία μάχεται, η οποία δεν εγκαταλείπει ποτέ, μιας ομάδας πραγματικής. Γιατί το να ανατρέπεις ένα σκορ σε ένα παιχνίδι που παίζουν 11 διαφορετικοί χαρακτήρες, σημαίνει ότι 11 διαφορετικοί χαρακτήρες συνεργάστηκαν, λειτούργησαν σαν ομάδα, με ομοψυχία. Δείξανε όλες τους ψυχραιμία και θάρρος και κατάφεραν πάντα με βάση το αγωνιστικό πλάνο, κι αυτό το δίνω 100% στις κυρίες, ακολουθούν το πλάνο πιστά πάντα, κατάφεραν με ομοιογένεια, ομαδικότητα, θάρρος και ψυχραιμία με παιχνίδι τακτικό, με πλάνο να ανατρέψουν σκορ ή να αντιμετωπίσουν παιχνίδια που είχαν δυσκολίες, που ήταν κρίσιμα, με θάρρος και αποτελεσματικά. Άρα συνδυάζουμε την πειθαρχία στο πλάνο, την ομοιογένεια και την ομαδικότητα με το φοβερό σθένος. Πράγμα το οποίο καταλαβαίνετε, η διαφορά μεταξύ ανδρών και γυναικών είναι στη διαχείριση των συναισθημάτων...».
-Ποιες είναι λοιπόν οι διαφορές κατά τη γνώμη σας στο ποδόσφαιρο γυναικών και ανδρών
«Κυρίως είναι στο συναισθηματικό κομμάτι. Οι κυρίες στεναχωριούνται εύκολα, χαίρονται εύκολα, εκεί... επήλθε ισορροπία. Εκεί, βλέπουν τον προπονητή τους ότι μένει ψύχραιμος και δεν πανηγυρίζει, κι ότι στις άσχημες στιγμές, παραμένει ψύχραιμος, τις στηρίζει και το ξεπερνάμε. Άρα ισορροπία. Αυτές οι κυρίες δείχνουν εξαιρετική ισορροπία σε αυτό. Εξαιρετικά προσγειωμένες και γι αυτόν τον λόγο καταφέρνουν κι ανατρέπουν καταστάσεις, καταφέρνουν κι αντιμετωπίζουν αποτελέσματα. Φυσικά, το να πανηγυρίσουν με την ψυχή τους στο τέλος είναι δικαίωμά τους και θέλω να τις βλέπω χαρούμενες κι ευτυχισμένες. Απλώς η δική μου στάση θα πρέπει να είναι πιο προσγειωμένη γιατί ξέρω ότι όταν ξεπερνάς κάτι, περιμένει κάτι μετά...εμένα το μυαλό μου είναι στο μετά. Αυτές θέλω να χαίρονται, να τη νιώθουν αυτή την στιγμή, να πανηγυρίσουν, να ευχαριστηθούν, για μένα υπάρχει το επόμενο που πρέπει να σκεφτώ».
-Ποιες άλλες θα λέγατε ότι είναι οι διαφορές, πέρα από το συναισθηματικό κομμάτι.
«Όσον αφορά το τεχνικό και το τακτικό κομμάτι, την προπόνηση, την εκπαίδευση, την καθοδήγηση, είναι ακριβώς ίδια, δεν υπάρχει η παραμικρή διαφορά. Φυσικά οι επιβαρύνσεις πρέπει να είναι προσεγμένες. Να ανταποκρίνονται στο κομμάτι των γυναικών. Να λαμβάνονται υπόψιν όλες οι ιδιαιτερότητες που υπάρχουν, όπως η έμμηνος ρύση. Αλλά όσον αφορά το τακτικό κομμάτι, σαν ποδόσφαιρο, σαν παιχνίδι, είναι ακριβώς το ίδιο. Το θέμα της περιόδου πρέπει να το γνωρίζει ο προπονητής, να γνωρίζει τι συμβαίνει, ποιες ημέρες. Υπάρχουν και οι προβλεπόμενες εξετάσεις που γίνονται και στην εθνική, οπότε παρακολουθούμε και τα ισομετρικά στοιχεία ώστε αυτές τις παραμέτρους να τις έχουμε λάβει σοβαρά υπόψιν, αλλά ξαναλέω ότι το τεχνικό και τακτικό κομμάτι είναι ακριβώς το ίδιο. Η μόνη διαφορά είναι στη διαχείριση των συναισθημάτων. Οι κυρίες θέλουν να αισθάνονται ότι είναι σε ένα προστατευμένο περιβάλλον, σε ένα ασφαλές περιβάλλον, με άτομα που τις υποστηρίζουν, με έναν προπονητή ο οποίος παραμένει ψύχραιμος πάντα, ο οποίος θα τις υποστηρίξει στις άσχημες στιγμές, ο οποίος θα τις προσγειώσει στη μεγάλη χαρά κι ο οποίος θα τις βοηθήσει να αντιμετωπίσουν οποιαδήποτε δυσκολία μέσα στο παιχνίδι. Θέλουν να αισθάνονται ότι υπάρχει ασφάλεια. Ότι υπάρχει κάποιος εκεί έξω ο οποίος θα τις υποστηρίξει, θα της στηρίξει, θα τις βοηθήσει.
Από εκεί και μετά υπάρχει και σε ένα άλλο κομμάτι διαφορά. Στην αντιληπτικότητα. Οι κυρίες αντιλαμβάνονται τα τακτικά σημεία του ποδοσφαίρου λίγο πιο γρήγορα και εύκολα από τους άντρες. Είναι πιο ευφυείς από τους άντρες, το αναγνωρίζω, κι όποιος δεν το αναγνωρίζει κάνει σφάλμα μεγάλο. Γι αυτό και εγώ είμαι πιο απαιτητικός από τις κυρίες. Περιμένω πιο γρήγορα και απτά αποτελέσματα από την προπόνηση, όπως συμβαίνει στην εθνική. Γιατί στην εθνική προπονούμαστε 3 φορές και μετά πάμε να αντιμετωπίσουμε έναν αντίπαλο και μετά από 3 μέρες με άλλον. Οι προπονητικές μονάδες είναι λίγες, άρα μέσα σε αυτές τις λίγες προπονήσεις που τις έχω στη διάθεσή μου θα πρέπει να περάσω αυτό που πρέπει να κάνουμε για τον επόμενο αντίπαλο, κι από την αγωνιστική τους συμπεριφορά και από τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το κατανοούν και ότι αποδίδουν. Αυτό και μόνο δείχνει την ευφυία που έχουν. Φυσικά αν δεν κερδίσει εμπιστοσύνη ο προπονητής καμία προπόνηση, καμία καθοδήγηση δεν θα έχει αποτέλεσμα. Πρώτα χτίζεις σχέσεις εμπιστοσύνης και μετά όλα τα υπόλοιπα».
Motto μου είναι: φτάσε εκεί, που οι άλλοι δεν πιστεύουν ότι μπορείς
- Υπάρχει κάποια εθνική ομάδα που να λειτουργεί ως πρότυπο
«Όχι, εμείς έχουμε τη δική μας ταυτότητα, θεωρώ ότι είμαστε εξαιρετικοί ως λαός, είμαστε ευφυής λαός, πολύ φιλότιμος, μαχητικός, αρκεί κάποιος να μας ξυπνήσει όλα αυτά τα οποία σε πολλούς από εμάς είναι σε νάρκη. Θέλω να έχουμε τη δική μας ταυτότητα σαν ομάδα. Θεωρώ ότι έχουμε αποκτήσει μια ταυτότητα, πρέπει να τη βελτιώσουμε. Δεν έχω καμία εθνική σαν πρότυπο, έχω τη δική μας εθνική την οποία θέλω να γίνει ακόμα καλύτερη. Και βούληση δική μου και των κοριτσιών και των παραγόντων να γίνει ακόμα καλύτερη. Δεν έχω κανένα πρότυπο και δε θέλω ούτε οι κυρίες μου να έχουν, είμαστε η Εθνική Ελλάδος, θα πρέπει να είμαστε κάτι διαφορετικό από όλες τις υπόλοιπες και να αποδεικνύουμε ότι είμαστε ικανές, έχουμε ταυτότητα και μπορούμε να διεκδικήσουμε τη νίκη απέναντι στον οποιονδήποτε».
- Δεν υπάρχει ούτε κάποιος προπονητής πρότυπο για σας;
«Έχω μελετήσει πολλούς προπονητές, εξακολουθώ και βλέπω σύγχρονο ποδόσφαιρο. Το παιχνίδι, το ποδόσφαιρο, είναι από μόνο του ένα βιβλίο. Βλέποντας ένα παιχνίδι μαθαίνεις πράγματα, βλέπεις πράγματα, αναγνωρίζεις πράγματα. Να πω ότι έναν μόνο, ο τρελός του ποδοσφαίρου, από όλους τους προπονητές σε αυτό που ταιριάζω με αυτόν τον άνθρωπο είναι ότι έχουμε τεράστια αγάπη για το αντικείμενο του ποδοσφαίρου, μάς απασχολεί όλο το 24ωρο στο μυαλό μας, είναι ο Μαρσέλο Μπιέλσα, η ζωή του οποίου περιστρέφεται γύρω από το ποδόσφαιρο. Όσον αφορά τις τακτικές του, επηρεάζουν πολλούς προπονητές, αλλά κάθε προπονητής πρέπει να έχει τη δική του φιλοσοφία. Για τον τρόπο που αγαπάει το ποδόσφαιρο, τον εκτιμώ. Το αγαπάει πραγματικά είναι η ίδια του η ζωή».
- Υπάρχει κάποιο motto που να χρησιμοποιείτε στην καριέρα σας ως τώρα;
«Το motto που έχω και σαν άνθρωπος είναι: φτάσε εκεί, που οι άλλοι δεν πιστεύουν ότι μπορείς. Ξεπέρασε τα όρια. Ξεπέρασε τα όρια που μπορεί να σού τοποθετούν οι άλλοι. Το motto αυτό με παρακινούσε πάντα και με παρακινεί. Να πετύχεις, κι εγώ, κι εσύ και η ομάδα μου αυτό που οι άλλοι δεν πιστεύουν ότι μπορείς. Αυτό είναι κυρίως. Αυτό με παρακινεί σε όλη μου τη ζωή.
Γιατί αν έλεγες πριν από 25 χρόνια ότι θα φτάσει ο κ. Κατηκαρίδης στην εθνική, εγώ δεν ήμουν διεθνής, επαγγελματικά έπαιξα Γ' Εθνική, δεν ήμουν κάποιο όνομα στο ποδόσφαιρο, εμένα οι στόχοι μου και οι προσωπικοί και της ομάδας ήταν και είναι πάντα παραπάνω από τα αναμενόμενα. Γιατί ξέρετε τι συμβαίνει; Συνήθως βάζουμε σαν στόχο κάτι που γνωρίζουμε ότι μπορούμε να το φτάσουμε, οπότε πετυχαίνοντάς το αισθανόμαστε καλά, εγώ δεν είμαι τέτοιος άνθρωπος και δεν ήθελα ποτέ οι ομάδες μου να είναι έτσι.
Πάντα ήθελα οι στόχοι να είναι πολύ υψηλοί. Επιπλέον, όσον αφορά στην εθνική, το μήνυμα είναι: κανείς και καμία πάνω από την ομάδα. Όλες μας τις ατομικές ικανότητες για την ομάδα μας. Πάνω από όλα η ομάδα, η μία υποστηρίζει την άλλη».