Γιατί οι Ευρωπαίοι φοβούνται τους Ιάπωνες;

Μπορεί οι επικεφαλής των διαπραγματεύσεων για την συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που επετεύχθη μεταξύ Ε.Ε. και Ιαπωνίας να πανηγυρίζουν, μαζί με τους θιασώτες των ανοιχτών αγορών και τους πολέμιους του προστατευτισμού, ωστόσο κάποιες βιομηχανίες, παρότι διεθνείς εδώ και δεκάδες χρόνια, ανησυχούν.

Αυτό φαίνεται από τις θέσεις του Συνδέσμου Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA, www.acea.be), όπως έχουν εκφραστεί σε όλο το διάστημα από την έναρξη των συζητήσεων της συμφωνίας έως σήμερα.

Η Ε.Ε. επιβάλλει δασμούς εισαγωγής στα ιαπωνικά επιβατικά αυτοκίνητα 10% και στα βαριά οχήματα 20%. Υπολογίζεται λοιπόν ότι με τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου και τη σταδιακή κατάργησή τους, οι Ιάπωνες κατασκευαστές θα έχουν ένα όφελος της τάξης των 1.500€ για κάθε νέο αυτοκίνητο που θα πωλούν. Γεγονός που θα τους καταστήσει πολύ πιο ανταγωνιστικούς στο μέλλον.

Οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές θεωρούν ότι η αύξηση του περιθωρίου κέρδους θα δώσει τη δυνατότητα στους Ιάπωνες να εξάγουν περισσότερα αυτοκίνητα στην Ε.Ε., το πλεόνασμα των οποίων θα συρρικνώσει το μερίδιο των ευρωπαϊκών μοντέλων. Αυτό προφανώς δεν είναι πρόβλημα σε μια ελεύθερη αγορά, καθώς μπορεί εύκολα να εικάσει κάποιος ότι αντίστοιχα, οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές θα εξάγουν περισσότερα αυτοκίνητα στην Ιαπωνία.

Όπως καταδεικνύει μια ειδική έκθεση του ACEA επί του θέματος, αυτό δεν είναι δυνατόν. Πρώτον, διότι η αγορά της Ιαπωνίας συρρικνώνεται αντί να αυξάνεται, όπως αυτή της Ευρώπης. Δεύτερον, διότι περίπου το πενήντα τοις εκατό των πωλήσεων αυτοκινήτων στην Ιαπωνία αφορά τα Kei Cars. Αυτά είναι μικρά οχήματα μήκους έως 4,4 μέτρα και με κινητήρες έως 660 κ.εκ., τα οποία απολαμβάνουν φορολογικά και άλλα οφέλη και γι’ αυτό κατέχουν τη μερίδα του λέοντος της αγοράς. Καμία άλλη χώρα, ωστόσο, δεν τα παράγει.

Με αυτά τα δεδομένα, ο ACEA προβλέπει ότι από τα μέλη του, μόνο οι κατασκευαστές πολύ ακριβών και σπορ αυτοκινήτων πιθανώς να έχουν πλεονέκτημα από την απελευθέρωση του εμπορίου, στο σύνολό της όμως η ευρωπαϊκή βιομηχανία αυτοκινήτου θα χάσει από αυτή τη συμφωνία. Με την απελευθέρωση των δασμών οι εισαγωγές ιαπωνικών αυτοκινήτων στην Ευρώπη θα ξεπεράσουν το 2020 τα 1.000.000 οχήματα, όταν σήμερα είναι κοντά στις 750.000. Αντίστοιχα, η αύξηση των ευρωπαϊκών εξαγωγών στην Ιαπωνία υπολογίζεται στα μόλις 8.000 οχήματα έως το 2020 και θα φτάσει συνολικά στις 164.00 μονάδες μόλις.

Παρότι η Ιαπωνία είναι ως χώρα ένας από τους κυρίαρχους κατασκευαστές οχημάτων παγκοσμίως, με παραγωγή άνω των 9.000.000 μονάδων, η εσωτερική της αγορά είναι μικρή και το 2020 αναμένεται να απορροφά περίπου 2.700.000 οχήματα. Αντίθετα, η Ε.Ε. ως σύνολο παράγει κοντά στα διπλάσια, περίπου 18.500.000 οχήματα συνολικά, αλλά η εσωτερική της αγορά είναι αντίστοιχα πολύ μεγάλη και μάλιστα πενταπλάσια της Ιαπωνικής, με πωλήσεις περίπου 15.000.000 μονάδων το χρόνο.

Είναι λοιπόν προφανές ότι οι Ιάπωνες έχουν σημαντικό πλεονέκτημα στον κλάδο του αυτοκινήτου με την συμφωνία ελεύθερου εμπορίου και οι Ευρωπαίοι κάθε λόγο να τους φοβούνται.