Γιατί επενδύουν στα Σκόπια οι εταιρείες αυτοκινήτων;

Τα Σκόπια δίνουν μεγάλη έμφαση στην αυτοκινητοβιομηχανία σε αντίθεση με την Ελλάδα, που εξακολουθεί να δηλώνει απούσα από έναν τόσο σημαντικό κλάδο της παγκόσμιας οικονομίας. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια εξελίσσεται το γειτονικό κρατίδιο σε μία ανερχόμενη δύναμη στο κομμάτι της κατασκευής διαφόρων μερών οχημάτων και ανταλλακτικών, που αποτελεί το πρώτο βήμα, πριν γίνει μία σημαντική αυτοκινητοπαραγωγός χώρα. Η FYROM δραστηριοποιείται ήδη στην κατασκευή κάποιων τύπων οχημάτων, όπως για παράδειγμα λεωφορείων, ενώ στην ιστοσελίδα investinmacedonia.com παρέχει πολλές πληροφορίες για επίδοξους επενδυτές στον κλάδο του αυτοκινήτου στη χώρα. Σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας των Σκοπίων, το 26% των άμεσων ξένων επενδύσεων, που είχαν γίνει το 2011 στη χώρα, αφορούσε κεφάλαια για τους κλάδους των οχημάτων και της παραγωγής εξοπλισμού στον τομέα των μεταφορών. Το συγκεκριμένο ποσοστό αυξάνεται σταθερά, καθώς για παράδειγμα μόνον το 2015 υλοποιήθηκαν τουλάχιστον επτά επενδύσεις στον κλάδο του αυτοκινήτου στα Σκόπια από τέσσερις αμερικανικές εταιρείες, δύο γερμανικές, μία ιταλική και μία τούρκικη.

Στα Σκόπια κατασκευάζονται δομικά στοιχεία ενός αυτοκινήτου, όπως ηλεκτρολογικά και ηλεκτρονικά κυκλώματα, καμπίνες επιβατών, εξατμίσεις, πάνελ από κόκπιτ, αισθητήρες, ζώνες ασφαλείας, κλπ. Η τάση είναι ανοδική, γι αυτό εξάλλου και το γειτονικό κρατίδιο έχει αναπτύξει ειδικά πακέτα επενδυτικών κινήτρων για την αυτοκινητοβιομηχανία. Μέσα σε αυτά περιλαμβάνονται ειδικές απαλλαγές από τους φόρους, ενώ οι Σκοπιανοί προβάλλουν πολύ τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα σε σχέση με άλλες γειτονικές χώρες. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό, ότι στις συγκρίσεις τους δεν περιλαμβάνουν την Ελλάδα, καθώς δεν την θεωρούν προφανώς ανταγωνιστική. Ως ένα μεγάλο πλεονέκτημα αναφέρουν και το εργατικό κόστος, αφού ο μέσος καθαρός μισθός ενός εργαζόμενου στη χώρα ανερχόταν το 2015 περίπου στα 378 ευρώ.

Στη FYROM λειτουργούν μονάδες κατασκευής ανταλλακτικών και εξαρτημάτων οχημάτων από τουλάχιστον 15 διαφορετικές εταιρείες, που απασχολούν πάνω από 15.000 άτομα και προμηθεύουν γνωστές μάρκες, όπως τις Volkswagen, BMW, Renault, Ford, Skoda, Peugeot, Citroen, Audi. Είναι χαρακτηριστικό, ότι η παραγωγή οχημάτων έχει συμβάλλει στην οικονομία της χώρας περίπου 430 εκατ. ευρώ, ενώ πάνω από το 80% εξάγεται στις χώρες της ΕΕ, τις πρώην Γιουγκοσλαβικές Δημοκρατίες, τη Νοτιανατολική Ευρώπη, τις ΗΠΑ, κλπ.

Να αναφέρουμε ως παράδειγμα τη γερμανική εταιρεία Marquardt, που προμηθεύει με εξαρτήματα υψηλής τεχνολογίας μάρκες όπως οι Mercedes, Audi και BMW. Η Marquardt εγκαινίασε το 2015 στη βιομηχανική ζώνη της πόλης Βέλες μία μονάδα παραγωγής, για την οποία επένδυσε πάνω από 35 εκατ. ευρώ και τώρα πλέον απασχολούνται 600 εργαζόμενοι, από 170 αρχικά.

Τα Σκόπια παρουσιάζουν –μεταξύ άλλων- σαν συγκριτικό τους πλεονέκτημα τη γεωγραφική τους θέση και την κοντινή τους απόσταση με τα κεντρικά ευρωπαϊκά εργοστάσια αυτοκινήτων, σε σύγκριση για παράδειγμα με την Κίνα, ενώ κάνουν ιδιαίτερη μνεία στο γεγονός, ότι απέχουν μόλις 2,5 ώρες από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Επιπλέον, αναφέρουν ότι συνδέονται μέσα από τρεις σύγχρονους αυτοκινητόδρομους με όλη την Ευρώπη και ότι λειτουργεί ένα μοντέρνο αεροδρόμιο στην πρωτεύουσα της χώρας, που ονομάζεται Μέγας Αλέξανδρος (Alexander the Great) και πληροί όλες τις προδιαγραφές.

Σε ό,τι αφορά τα εργατικά χέρια, τα Σκόπια έχουν κι εκεί την απάντηση. Αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι σχεδόν το 50% του πληθυσμού τους είναι σε ηλικία μικρότερη των 30 ετών, μεγάλη μερίδα του οποίου διαθέτει την απαραίτητη εξειδίκευση στον τομέα της πληροφορικής για την κατασκευή ηλεκτρονικών μονάδων αυτοκινήτων και ότι το εκπαιδευτικό σύστημα μπορεί να συνεργαστεί με τους επενδυτές για τη μετεκπαίδευση προσωπικού. Ένα παράδειγμα για το τελευταίο είναι η εκμάθηση των γλωσσών προγραμματισμού Java και C++ σε 165 άτομα, για να καλυφθούν οι ανάγκες στελέχωσης του εργοστασίου της Johnson Controls στη FYROM, που ειδικεύεται στα ηλεκτρονικά εξαρτήματα αυτοκινήτου.