Η κούραση είναι ο πιο ύπουλος εχθρός του οδηγού

Η κούραση κατά την οδήγηση αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων, γι αυτό και τιμωρείται σε όλες τις πολιτισμένες χώρες με υψηλά πρόστιμα και σε αρκετές περιπτώσεις ακόμη και με ποινές φυλάκισης σε συνδυασμό με αφαίρεση του διπλώματος οδήγησης. Aυτό ισχύει πλέον και στη χώρα μας με το άρθρο 290 Α του νέου Ποινικού Κώδικα, όπου το αδίκημα της οδήγησης υπό καθεστώς σωματικής ή ψυχικής εξάντλησης τιμωρείται με φυλάκιση έως τριών ετών.

Να αναφέρουμε χαρακτηριστικά, ότι ένα στα τέσσερα θανατηφόρα δυστυχήματα με εμπλοκή Ι.Χ. στους γερμανικούς αυτοκινητοδρόμους οφείλεται σε κόπωση του οδηγού, η οποία εκδηλώνεται στο τελικό στάδιο της εξάντλησης με το φαινόμενο της στιγμιαίας υπνηλίας. Πρόκειται για ένα ύπουλο σύμπτωμα, του οποίου τη σοβαρότητα δεν αντιλαμβάνονται πολλοί οδηγοί, γι αυτό και συνεχίζουν απτόητοι με τραγικά αποτελέσματα ορισμένες φορές. Πολλά σύγχρονα αυτοκίνητα προειδοποιούν τους οδηγούς με ειδικές φωτεινές ενδείξεις στο ταμπλό, για να κάνουν διάλειμμα για καφέ μετά από κάποιες ώρες συνεχούς οδήγησης. Επίσης αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των μοντέλων με ειδικά συστήματα αναγνώρισης της κόπωσης του οδηγού από τις κινήσεις των βλεφάρων του και βέβαια τις ανάλογες προειδοποιήσεις προς αυτόν.

Πώς καταλαβαίνουμε την κούραση, όταν οδηγούμε

Το ίδιο το σώμα μας εκπέμπει χαρακτηριστικά «σήματα», για να υπενθυμίσει, ότι χρειάζεται ξεκούραση και ύπνο. Ορισμένα από τα χαρακτηριστικότερα είναι τα εξής:

Ελλειψη αυτοσυγκέντρωσης, το μυαλό μας «πετάει» αλλού και δεν είναι στον δρόμο.

Τσούζουν τα μάτια και αρχίζει και θολώνει το βλέμμα μας.

Μερικές φορές νιώθουμε ρίγη, σαν να κάνει πολύ κρύο.

Τα έντονα και συνεχή χασμουρητά δεν σημαίνουν…μάτιασμα, αλλά παραπέμπουν σε κόπωση.

Η κούραση προκαλεί αρκετά συχνά πονοκεφάλους, αλλά και πόνους στην περιοχή του αυχένα.

Τρομάζουμε εύκολα, επειδή αντιλαμβανόμαστε κάποια πράγματα με καθυστέρηση.

Πώς οδηγούμε, όταν είμαστε εξαντλημένοι

Η σωματική εξάντληση επηρεάζει σαφέστατα και τον ίδιον τον τρόπο οδήγησης. Τέτοια συμπτώματα είναι μεταξύ άλλων:

Μεγάλες αυξομειώσεις στην ταχύτητα, πότε πάμε αργά και πότε γρήγορα, δεν διατηρούμε σταθερό ρυθμό.

Δυσκολευόμαστε να παραμείνουμε εντός των ορίων της λωρίδας κυκλοφορίας.

Εχουμε κενά μνήμης, μερικές φορές δεν θυμόμαστε π.χ. τι όριο ταχύτητας προβλέπεται εκεί που κινούμαστε.

Παραβλέπουμε σημάνσεις και πινακίδες ρύθμισης της κυκλοφορίας, όπως τα STOP, κλπ.

Ποιες ώρες νιώθουμε περισσότερο κουρασμένοι

Υπάρχουν συγκεκριμένα χρονικά παράθυρα, στα οποία είναι ο μέσος άνθρωπος πιο ευάλωτος στην κόπωση εξαιτίας του βιορυθμού του. Το πρώτο τέτοιο χρονικό παράθυρο εντοπίζεται τις νύχτες, κυρίως μεταξύ 2 μετά τα μεσάνυχτα και 5 το πρωί, το δεύτερο είναι γύρω στις 14.00 η ώρα το μεσημεράκι. Άρα καλό είναι να αποφεύγουμε να οδηγούμε τέτοιες ώρες.

Πώς καταπολεμούμε την κόπωση στο τιμόνι

Πριν ξεκινήσουμε μία διαδρομή και ειδικότερα ένα πολύωρο ταξίδι, θα πρέπει να έχουμε λάβει τα απαραίτητα μέτρα, ώστε να το ολοκληρώσουμε παραμένοντας φρέσκοι σε όλη τη διάρκειά του. Για να το πετύχουμε αυτό, πρέπει να λειτουργούμε ως εξής:

Ξεκινάμε μακρινές διαδρομές, αφού έχουμε χορτάσει προηγουμένως ύπνο.

Πραγματοποιούμε τακτικά διαλείμματα, ιδανικό είναι να γίνεται αυτό ανά δύο ώρες.

Δεν πίνουμε ούτε σταγόνα αλκοόλ, ακόμη και αν παραμένουμε κάτω από τα επιτρεπόμενα όρια, επειδή προκαλεί υπνηλία.

Επιλέγουμε ελαφρά σνακ και αποφεύγουμε το βαρύ φαγητό με σάλτσες, κλπ.

Αποφεύγουμε να οδηγούμε μεταξύ δύο τη νύχτα και πέντε το πρωί.

Δεν οδηγούμε ποτέ για περισσότερες από δέκα ώρες σερί, συμπεριλαμβανομένων και των διαλειμμάτων.

Συνεννοούμαστε με τον συνοδηγό μας, για να μας ελέγχει σε τι κατάσταση βρισκόμαστε και να μας αντικαθιστά στο τιμόνι, προκειμένου να ξεκουραστούμε.

Τι ΔΕΝ βοηθά ενάντια στην κούραση

Είναι πολύ διαδεδομένη η άποψη, ότι με ορισμένες «μαγικές» κινήσεις μπορούμε να εξαφανίσουμε την κούραση. Ωστόσο αυτό δεν είναι αλήθεια. Για παράδειγμα, ο καφές βοηθά για περιορισμένο χρονικό διάστημα περίπου δύο έως τριών ωρών και μετά επιστρέφει η κόπωση, ενώ και η καφεΐνη δεν είναι πάντα σε θέση να αποτρέψει τη στιγμιαία υπνηλία. Aρα, δεν μπορείς να παραμένεις συνέχεια ξεκούραστος, πίνοντας απλά κάθε λίγο και από έναν καφέ. Λάθος κάνουν επίσης, όσοι πιστεύουν ότι καταπολεμούν την κούραση δυναμώνοντας τη μουσική ή ανοίγοντας τα παράθυρα, για να μπει μέσα στο αυτοκίνητο φρέσκος αέρας!