Λευκωσία: Η μόνη πρωτεύουσα στον κόσμο που είναι διαιρεμένη (vid)

Η Λευκωσία είναι η μόνη πρωτεύουσα στον κόσμο που είναι… διαιρεμένη. Η «πράσινη γραμμή» που διαχωρίζει τις ελεύθερες και κατεχόμενες περιοχές, καθιερώθηκε, σαν σήμερα το 1963 και εκτείνεται σε μήκος 300 χιλιομέτρων.

Η ιδέα ήταν… βρετανική. Όταν το βράδυ της 21ης Δεκεμβρίου το 1963, ξέσπασαν ταραχές μεγάλης έντασης και έκτασης και η Τουρκία απείλησε με επέμβαση, η Μεγάλη Βρετανία, έβγαλε από το συρτάρι ένα από τα παλιά της σχέδια, διαχωρίζοντας τις ελληνοκυπριακές από τις τουρκοκυπριακές περιοχές.

Οι δυο κοινότητες έδειχναν να οδηγούνται σε εξομάλυνση των σχέσεων, ωστόσο η τουρκική εισβολή, μετά το πραξικόπημα των συνταγματαρχών στην Ελλάδα και τον «Αττίλα 2» στις 14 Αυγούστου το 1974), η «πράσινη γραμμή» επεκτάθηκε σε μήκος 300 χιλιομέτρων, χωρίζοντας τις κατεχόμενες και τις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου.

Κατά πλάτος της «πράσινης γραμμής» δημιουργήθηκε αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, που ποικίλλει από λίγα μέτρα στη Λευκωσία έως κάποια χιλιόμετρα κοντά στο χωριό Αθιένου και επιτηρείται από τις δυνάμεις των Ηνωμένων Εθνών.

Κατά μήκος της «πράσινης γραμμής» έχουν σημειωθεί κατά καιρούς αιματηρά επεισόδια ανάμεσα σε Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους. Τα σοβαρότερα έγιναν το καλοκαίρι του 1996. Στις 11 Αυγούστου ελληνοκύπριοι διαδηλωτές εισήλθαν στη «Νεκρή Ζώνη» στην περιοχή της Δερύνειας, παρά την απαγόρευση εισόδου με αποτέλεσμα να δεχθούν επίθεση από τουρκοκύπριους και αστυνομικούς.

Ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου ο 24χρονος Τάσσος Ισαάκ, ενώ τρεις μέρες αργότερα, ένας άλλος ελληνοκύπριος ο 26χρονος Σολωμός Σολωμού, ξάδερφος του Ισαάκ, σκοτώθηκε από πυρά Τουρκοκύπριων στρατιωτών, καθώς προσπαθούσε να ανέβει στον ιστό και να κατεβάσει την τουρκική σημαία.

Τον Απρίλιο του 2003 η τουρκοκυπριακή ηγεσία του ψευδοκράτους αποφάσισε να επιτρέψει τη διέλευση προς τα Κατεχόμενα και έως σήμερα έχει ανοίξει πέντε πύλες εισόδου κατά μήκος της «πράσινης γραμμής». Στις 9 Μαρτίου 2007 κατεδαφίστηκε το οδόφραγμα της οδού Λήδρας στη Λευκωσία με απόφαση της κυπριακής κυβέρνησης, ως ένα πρώτο βήμα για την αποστρατιωτικοποίηση όλης της Λευκωσίας.