Ο «σκληρός» Νίκος Κούρκουλος που είχε συλληφθεί για τεντιμποϊσμό και φυγάδευε φοιτητές στη εξέγερση του Πολυτεχνείου (vids)

• Φυγάδευε στο θέατρο φοιτητές
• Το τρίξιμο της πόρτας στο «όχι άλλο κάρβουνο»
• Έκανε ο ίδιος τις σκηνές και όχι κασκαντέρ
• Έπεσε από άλογο και πλαγιά
• Η σύλληψη για τεντιμποϊσμό

Γόης, σκληρός, εμβληματικός… Ο Νίκος Κούρκουλος, σαν σήμερα το 2007 «έφυγε» από τη ζωή, αφήνοντας όμως πίσω του μια τεράστια κληρονομιά στον ελληνικό κινηματογράφο και τον πολιτισμό.

Οι ιστορίες που τον συνοδεύουν αρκετές. Πολλές άγνωστες, που δείχνουν όμως από τη «πάστα» ηθοποιού ήταν φτιαγμένος, αλλά πολύ περισσότερο και ανθρώπου.

Φυγάδευε στο θέατρο φοιτητές

Στην εξέγερση του Πολυτεχνείου είχε φυγαδεύσει αρκετούς φοιτητές που έτρεχαν να γλιτώσουν από τα γκλομπ και τις σφαίρες. Βρισκόταν στο θέατρο Αλάμπρα, το οποίο ήταν απέναντι και διαγώνια από το Πολυτεχνείο και ο εμβληματικός ηθοποιός του φυγάδευε εκεί. «Μου είχε δώσει άσυλο» είχε αποκαλύψει ο Γιώργος Κοτανίδης, όπως σε πολλούς άλλους.

Το τρίξιμο της πόρτας στο «όχι άλλο κάρβουνο»

Φυσικά, η ιστορική στιγμή που «συνοδεύει» τον Νίκο Κούρκουλο είναι αυτή που φωνάζει «όχι άλλο κάρβουνο», στο «Ορατότης Μηδέν». Εκεί είχε δώσει όλο του το «είναι». Είχε κάνει μια ερμηνεία, έναν μονόλογο οσκαρικό, ωστόσο είχε χρειαστεί να το ξανακάνει, εξαιτίας… ενός τριξίματος της πόρτας.

Ο σκηνοθέτης Νίκος Φώσκολος είχε διηγηθεί την εξής ιστορία: «Γυρίζουμε το «Ορατότης Μηδέν». Θα θυμάστε, βέβαια, τη σκηνή που λέει «Όχι άλλο κάρβουνο», ο πρωταγωνιστής, κατά την διάρκεια της ανάκρισης από το Λιμενικό. Νομίζω πως ήταν από τις πιο δύσκολες σκηνές στην καριέρα του Νίκου Κούρκουλου, γιατί ήταν ένας τεράστιος μονόλογος, μετά την ανάκριση, που πέφτει σε μια συγκίνηση κορυφώνεται με το πώς έγινε η έκρηξη, στο καζάνι.

Πριν από το γύρισμα, επειδή είχε δυσκολίες για τον ηθοποιό η σκηνή, λοιπόν, έχω πάει στο καμαρίνι του Νίκου και τα ξαναλέμε. Ξεκινάμε γύρισμα σε ένα παλιό εργοστάσιο, ένα ξυλουργείο, κάπου στους Αγίους Αναργύρους, όπου δεν υπήρχαν τα συστήματα που δουλεύουμε στα στούντιο, τα κόκκινα φώτα, τα «προσοχή» και τα λοιπά. Από μένα, η σκηνή είναι εύκολη. Κάνω τράβελινγκ, είμαι πάνω στο πρόσωπο του Νίκου, και τον ζυγώνω κατά τη διάρκεια της σκηνής, ώσπου ακούγονται οι εκρήξεις.

Ο Νίκος, όπως πάντα, επιδιώκει να δώσει το τέλειο. Καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια και είναι απόλυτα συγκεντρωμένος. Τελειώνει η ανάκριση, ολοκληρώνεται ο διάλογος και φτάνει στον εξαιρετικά δύσκολο μονόλογό του. Ξεκινάει από χαμηλά, ανεβαίνει, ανεβαίνει, είναι σε έξαρση όλος -με μια ανάσα όλο αυτό- σε ένα μόλις πλάνο, ιδρωμένος, βουρκωμένος, με τις φλέβες στο πρόσωπό του να σφίγγονται, φτάνει στο τέλος, όταν… ένας τεχνικός γυρίζει από το μπαρ, ανοίγει την πόρτα και μπαίνει μέσα! Έτριξε η πόρτα. Δεν το πήρε το μικρόφωνο και δεν το έγραψε ο φακός και δεν το άκουσα κι εγώ.

Το άκουσε, όμως, ο Νίκος που απ’ την ένταση της σκηνής, ξέσπασε σε κλάματα και έτρεξε στο «κελί» του, δηλαδή στο καμαρίνι του, που ήταν τόσο μικρό ώστε να το αποκαλώ «κελί».

Μια ώρα τουλάχιστον προσπαθούσα να τον ηρεμήσω και να το ξανακάνει. Και φυσικά το έκανε και το αποτέλεσμα το είδαμε όλοι! Σκληρός εργάτης, τελειομανής. Παθιασμένος. Σκληρός στη δουλειά και με τον εαυτό του πιο σκληρός. Ένα αληθινό παλικάρι….».

Έκανε ο ίδιος τις σκηνές και όχι κασκαντέρ

Ο Νίκος Κούρκουλος συνήθιζε να γυρίζει τις επικίνδυνες σκηνές μόνος του και όχι κασκαντέρ, αποτέλεσμα ήταν να τραυματιστεί κάποιες φορές και μάλιστα τις περισσότερες δεν έλεγε το παραμικρό, αλλά συνέχιζε για να βγάλει τη σκηνή.
Ο ίδιος είχε πει για τη σκηνή διάσωσής του με ελικόπτερο: «Είχαν ακροβολιστεί πέντε κάμερες με τηλεφακούς σε σκάφη, γύρω από το μέρος στο οποίο θα έπεφτα. Ο καπετάνιος του λιμενικού που με μετέφερε στον χώρο όπου θα γινόταν το γύρισμα, μου είπε πως είναι επικίνδυνο να πέσω σε εκείνο το σημείο γιατί από εκεί περνούσαν πλοία που πετούσαν φαγητά στη θάλασσα και μαζεύονταν σκυλόψαρα. Εγώ δεν ήμουν κασκαντέρ, ούτε λοκατζής για να κάνω τέτοια σκηνή.

Έπεσα λοιπόν στη θάλασσα, ήρθε το ελικόπτερο αλλά η δίνη που δημιουργούσε ο έλικας του στο νερό σου τρύπαγε το πρόσωπο. Κατάφερα να πιαστώ στο σχοινί, με ανέβασε το ελικόπτερο και έγινε το πλάνο. Γυρίσαμε τη σκηνή τρεις φορές».

Έπεσε από άλογο και πλαγιά

Στον «Αστραπόγιαννο» δε είχε τραυματιστεί δυο φορές: Την πρώτη, χτύπησε σοβαρά στο χέρι καθώς κουτρουβαλούσε από μια πλαγιά και άρχισε να αιμορραγεί. Δεν είχε πει όμως τίποτα και συνέχισε κανονικά για να βγάλει τη σκηνή.

Στη δεύτερη είχε μια πτώση από άλογο, καθώς στο «στοπ» του σκηνοθέτη δεν είχε σταματήσει αλλά συνέχισε να τρέχει προς τη γέφυρα. Ο Κούρκουλος για να σωθεί πήδηξε από το άλογο και έπεσε λίγο μετά την όχθη. Ευτυχώς, ήταν τυχερός και γλίτωσε με μερικές γρατζουνιές και λίγους μώλωπες.

Η σύλληψη για τεντιμποϊσμό

Το 1965, ο Νίκος Κούρκουλος είχε συλληφθεί και ο φωτογραφικός φακός τον «έπιασε» μαζί με τις Μελίνα Μερκούρη και Δέσπω Διαμαντίδου να περιφέρονται στους διαδρόμους του δικαστικού μεγάρου «Αρσάκειου». Ο Νίκος Κούρκουλος περίμενε έξω από την αίθουσα του Β’ Τριμελούς Πλημμελειοδικείου προκειμένου να δικαστεί στο αυτόφωρο για… τεντιμποϊσμό, εξύβριση αρχής και αντίσταση, σύμφωνα με τον νόμο 4000.

Στο δικαστήριο εκφράστηκαν δύο απόψεις για το τι είχε συμβεί που οδήγησε στη σύλληψη. Ο αστυνομικός λοιπόν περίμενε με συνάδελφό του να συλλάβει την Ελένη Κουτσογιάννη, μητέρα της Μελίτας Κουτσογιάννη, η οποία ήταν αρραβωνιασμένη με τον Νίκο Κούρκουλο, καθώς εκκρεμούσε εις βάρος της σχετική απόφαση για αγορανομικό ζήτημα.

Ο αστυνομικός είχε πει: «Την είδαμε να βγαίνει από το σπίτι της και να μπαίνει στο αυτοκίνητο του Κούρκουλου, που ήρθε εκείνη την ώρα. Έτρεξα και έκανα νόημα στον οδηγό του αυτοκινήτου, που είχε ήδη ξεκινήσει, να σταματήσει. Εκείνος έκοψε ταχύτητα. Του είπα ποιος είμαι και ότι θέλω να συλλάβω την κυρία Κουτσογιάννη. Ακούστηκαν από μέσα γυναικείες φωνές «φύγε, φύγε» και ο οδηγός συνέχισε το δρόμο του, αφού μου είπε μια υβριστική λέξη. Προσπάθησα να γαντζωθώ από το χερούλι της πόρτας, έτρεξα λίγο παράλληλα με το αυτοκίνητο, αλλά εγκατέλειψα τις προσπάθειες μου, γιατί αν συνέχιζα θα κινδύνευα να συνθλιβώ από σταθμευμένο αυτοκίνητο του Δήμου», ανέφερε στην κατάθεσή του ο αστυφύλακας. Τα γεγονότα αυτά επιβεβαίωσε και ο συνάδελφος του, αν και δεν ήταν αυτόπτης μάρτυρας του γεγονότος. «Ο συνάδελφος μου αμέσως μετά την εξαφάνισή της «Άλφα Ρομέο» του Κούρκουλου έτρεμε από το φόβο του, γιατί κινδύνεψε να σκοτωθεί», δήλωσε. Οι κάτοικοι των γύρω πολυκατοικιών υπογράμμιζαν ότι «όλα έγιναν πολύ γρήγορα» και πως «παραλίγο να σκοτωνόταν ο άνθρωπος».

Από την πλευρά του, ο κατηγορούμενος Νίκος Κούρκουλος έδωσε μια εντελώς διαφορετική εικόνα του γεγονότος: «Είχα ξεκινήσει με 40χλμ. περίπου όταν, σε απόσταση 70 – 100 μέτρων, κάποιος πετάχτηκε μπροστά στο αμάξι και κάτι άρχισε να λέει. Δεν άκουσα όμως τι, από το θόρυβο της μηχανής και το τζάμι της πόρτας ήταν σχεδόν κλειστό. Τον πέρασα για θαυμαστή και συνέχισα το δρόμο μου», τόνιζε ο ηθοποιός στην κατάθεση του. Αργότερα, όταν επέστρεψε στο διαμέρισμα του, πληροφορήθηκε την ιδιότητα του ανθρώπου καθώς και τι ακριβώς είχε συμβεί, όταν οι αστυνομικοί πήγαν να τον συλλάβουν. «Όλα έγιναν σε δευτερόλεπτα. Δεν είχα ιδέα ότι καταζητείτο η κυρία Κουτσογιάννη. Πάντα με την αστυνομία είχα αγαθές σχέσεις. Δεν θέλω να διαψεύσω τον αστυφύλακα. Μπορεί να μου είπε όσα ισχυρίζεται, αλλά δεν τον άκουσα. Οπωσδήποτε δεν τον έβρισα. Στην αστυνομία πάντως του ζήτησα για όλα συγγνώμη. Δεν υπήρχε λόγος να φύγω, αν αντιλαμβανόμουν περί τίνος ακριβώς επρόκειτο».

Η Μελίνα Μερκούρη και η Δέσπω Διαμαντίδου ήταν μάρτυρες υπεράσπισης ενώ χαρακτηριστικός ήταν ο διάλογος μεταξύ της Μερκούρη και του προέδρου του δικαστηρίου:

Πρόεδρος: Θα μας πείτε, δηλαδή, ότι είναι καλός και ευγενικός;

Μερκούρη: Μάλιστα (χαμογελώντας)

Πρόεδρος: Πέστε τα λοιπόν, εγώ θα τα λέω;

Μερκούρη: Να σας πω, ο Κούρκουλος δεν είχε πρόθεση να κάνει κάτι τέτοιο. Είναι ο χαρακτήρας τους τέτοιος. Οι αναρχικοί άνθρωποι φαίνονται.

Πρόεδρος: Μα δεν φτάσαμε μέχρι εκεί! Δεν είπαμε και για αναρχία!

Μερκούρη: Διώκεται όμως για τεντιμποϊσμό.

Πρόεδρος: Τώρα, εσείς οι ηθοποιοί έχετε άλλες αντιλήψεις, γενικά. Τα βλέπετε κάπως διαφορετικά τα πράγματα. Κι αν πείτε κι ένα λόγο παραπάνω…

Μερκούρη: Όχι, γιατί ότι πούμε, ότι γίνει, μαθαίνεται γρήγορα.

Πρόεδρος: Μα αυτά είναι διαφήμιση. Στην Αμερική κάνουν τέτοια πράγματα για να διαφημιστούν.

Μερκούρη: Αυτό είναι κακή διαφήμιση. Πάντως ο Κούρκουλος δεν είναι τέτοιος άνθρωπος. Τον επισκέφτηκα στο τμήμα όταν τον πήγαν μετά. Ήταν σε κακή κατάσταση. Τον είχε πειράξει φοβερά όλη αυτή η ιστορία.

Εισαγγελέας: Το ότι είναι καλό παιδί, το ξέρουμε κι εμείς…

Διαμαντίδου: Τον ξέρω από μαθητή της Σχολής. Είναι σεμνός, δεν μπορεί να κάνει βαναυσότητες.

Ο εισαγγελέας ζήτησε την απαλλαγή του Νίκου Κούρκουλου, γιατί όπως είπε «επικράτησε σύγχυση και από τις δύο πλευρές». Ο ηθοποιός απαλλάχθηκε λόγω αμφιβολιών και ο αντίδικος αστυφύλακας, έσπευσε από τους πρώτους να τον συγχαρεί με θερμή χειραψία.