Στο όνειρο όλοι είναι βασιλιάδες!
Το όνειρο δεν έχει χρώμα! Διάφανο και εύθραυστο, αέρας και ανάσα μαζί. Η ανομολόγητη σκέψη και η κρυφή επιθυμία το γεμίζουν, αγωνίζονται, και η σάρκα περιμένει. Αν οι χυμοί της πάλης αυτής ποτίσουν το δέρμα, τότε δεν επιβεβαιώνεις την ύπαρξη, αλλά δημιουργείς νέα! Και τότε όλα τα λαμπρά επίθετα σε συνοδεύουν. Τα στέμματα πέφτουν μπροστά σου, οι τιμές για σένα γράφονται από μόνες τους και οι τίτλοι σε βρίσκουν. Θες να φωνάξεις είμαι ο βασιλιάς του κόσμου!, αλλά όχι. Η εποχή δεν ανέχεται βασιλιάδες, καμία δεν το έκανε. Κι αν θες να επιβληθείς, τότε τη μοίρα του ξίφους θα γευτείς. Δίκαιη τιμωρία, γιατί το όνειρο δεν ανήκει στον έναν, ανήκει σε όλους! Ο αγώνας για επιτυχία και η εξαπάτηση πλέκουν τις άκρες του. Κάθε μέσο, κάθε τρόπος, κάθε έξυπνη σκέψη και κάθε πόθος οργώνουν τη μία πλευρά. Και όταν το αφανές αγγίξει το ταπεινό, η ρευστότητα κάνει την εμφάνιση της. Τίποτα δεν μένει σταθερό, όλα κινούνται άναρχα, ευλύγιστα ζιγκ-ζαγκ και ένα υγρό γεμάτο παραισθήσεις καλύπτει την επικράτεια του ονείρου. Αυτός που ήταν μεγάλος, υπέροχος, κρατά τον τίτλο και τίποτε άλλο. Η λήθη αναλαμβάνει και φέρνει την ισορροπία. «Ο υπέροχος Γκάτσμπυ» χάθηκε στο όνειρο του (μας).
Αναμέτρηση με χαρούμενα και θλιμμένα σόλο
Το μεγάλο μυθιστόρημα του Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ στο σανίδι! Ο προσδιορισμός έχει σημασία όπως και το θαυμαστικό. Πρώτη φορά ανεβαίνει το έργο σε ελληνική θεατρική σκηνή και ο κόσμος του Γκάτσμπυ είναι εδώ, είναι στο «Αγγέλων Βήμα». Η αναφορά στο μέγεθος αφορά στα προτάγματα, στις συγγραφικές φιλοδοξίες και στα μηνύματα της εποχής του βιβλίου. Ο Φιτζέραλντ, εν έτει 1925, δίνει στον (δυτικό) κόσμο την εικόνα του τώρα και αυτήν του μετά. Η ακαταμάχητη θέληση για υλική επιτυχία, για κατάκτηση του έρωτα και η πρόοδος με κάθε κόστος συνθέτουν τον πυρήνα του έργου. Πολλές οι περιοχές που αποκωδικοποιεί ο συγγραφέας, πολλά τα πρόσωπα και περισσότερα τα προσωπεία. Στον πολυπρισματικό λόγο προστίθεται και η γλυκιά παραίσθηση της τζαζ. Οι λέξεις «ξαπλώνουν» στο πεντάγραμμο και χάνονται σε χαρούμενα και θλιμμένα σόλο. Αυτό το δαιδαλώδες σύμπαν, αν το χειριστείς σωστά, δίνει όγκο στην προσπάθεια. Το θέατρο, όμως, απαιτεί οικονομία και ευστοχία. Παρακολουθώντας την παράσταση «Ο υπέροχος Γκάτσμπυ», στο «Αγγέλων Βήμα», είδαμε και τα δύο αυτά στοιχεία.
Ο Αλέξιος Κοτσώρης (σκηνοθεσία-δραματουργική επεξεργασία), ο Σάιμον Λέβι (θεατρική διασκευή) και η Μαργαρίτα Δαλαμάγκα-Καλογήρου (επιλογή δραματολογία-μετάφραση) κατάφεραν να δώσουν τη μεγάλη εικόνα -και την αίσθηση αυτής- του μυθιστορήματος. Δύσκολο εγχείρημα, μια και το εκτόπισμα του βιβλίου είναι τέτοιο που εύκολα σε συντρίβει. Εδώ, υπήρξε κάποιες στιγμές ένας αποπροσανατολισμός στην αφήγηση, όμως οι συντελεστές της παράστασης κράτησαν τον έλεγχο.
Όλοι κάτι κυνηγούν
Αν και τα κεντρικά πρόσωπα φαίνεται να είναι δύο -ο Τζέι Γκάτσμπυ και ο Νικ Κάραγουεϊ- εντούτοις όλα όσα περνάνε από τη σκηνή έχουν μεγάλη βαρύτητα. Όλοι έχουν κάτι να μοιραστούν, να κυνηγήσουν και να καταφέρουν. Αυτό ακριβώς φιλτράρεται μέσα από τους Γκάτσμπυ, Κάραγουεϊ και μεταφέρεται στους υπόλοιπους χαρακτήρες. Η συστολή και η ταπεινότητα, η ματαιοδοξία και η απληστία, ο έρωτας και η αγάπη, η φιληδονία και ο αισθησιασμός, η δύναμη και η εξουσία, η ελπίδα και η ματαίωση. Και πάνω απ’ όλα και όλους, η τζαζ! Η αφθονία συναισθημάτων, καταστάσεων, εκφράζεται μέσα από την κίνηση (Χρήστος Νικολάου), που κρατά την κομψότητα και το πάθος των ηρώων, το σκηνικό (Ελεονώρα Καραβάνη), λιτό και με σοφά επιλεγμένα αντικείμενα και τη μουσική του Φάνη Κακοσαίου. Οι φωτισμοί (Βασίλης Κλωτσοτήρας) όπως πρέπει, έδιναν το απαραίτητο χρώμα σε αυτά που δεν έλεγαν οι ήρωες και τα κοστούμια βγαλμένα από τον κόσμο του Φιτζέραλντ. Όσον αφορά τις ερμηνείες, εδώ έχουμε ομαδική-αποτελεσματική δουλειά. Ο Αλέξιος Κοτσώρης μπορεί να έχει τον ρόλο του «Γκάτσμπυ», όμως παίρνει και δίνει στους συμπρωταγωνιστές του. Το τελικό αποτέλεσμα περνάει στον θεατή και πάνω απ’ όλα είναι η φωνή του έργου που μένει στην ψυχή του κοινού.
Ταυτότητα παράστασης
«Ο υπέροχος Γκάτσμπυ», του Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ
Στο «Αγγέλων Βήμα» [έως 29/1]
Θεατρική διασκευή: Simon Levy
Επιλογή Δραματολογίου-Μετάφραση: Μαργαρίτα Δαλαμάγκα-Καλογήρου
Σκηνοθεσία - Δραματουργική επεξεργασία: Αλέξιος Κοτσώρης
Σκηνικά: Ελεονώρα Καραβάνη
Κοστούμια: Nora Ponti
Επιμέλεια κίνησης: Χρήστος Νικολάου
Σχεδιασμός φωτισμού: Βασίλης Κλωτσοτήρας
Πρωτότυπη μουσική: Φάνης Κακοσαίος
Βοηθός σκηνοθέτη: Όλγα Λουπάκη
Φωτογραφίες: Νίκος Παπουτσάκης
Γραφιστική επιμέλεια: ‘Ήρα Σταματοπούλου
Επικοινωνία: Μαρίκα Αρβανιτοπούλου | Art Ensemble
Παίζουν: Αριστείδης Βέβης, Ευγενία Καραμπεσίνη, Γιώργος Γκιόκας, Φωτεινή Τεντολούρη, Λήδα Μανούσου Αλεξίου, Νάσος Φρίγγης και ο Αλέξιος Κοτσώρης στο ρόλο του Τζέι Γκάτσμπυ.
Ημέρες παραστάσεων: Σάββατο 21:00, Κυριακή 18:00
Διάρκεια: 95 λεπτά.
Εισιτήρια: από 12 ευρώ.
