Τα χαλάσματα έχουν φωνή! (vid)
Η Αντιγόνη ανάμεσα μας, πάντα. Μέσα μας, πάντα. Λίγο πιο κάτω από τους θεούς, αλλά και πιο πάνω μερικές φορές. Δεν είναι μόνο χαρακτήρας αρχαίας τραγωδίας. Είναι το απρόσωπο -κυρίως αυτό- που ζητά πρόσωπο σήμερα, χθες, πάντα! Το όνομα «περπατά» στις δοσμένες και άγνωστες διαδρομές, απλώνει το χέρι για να στηρίξει τον κουρασμένο, τον απελπισμένο και υψώνει τη γροθιά απέναντι στο άδικο που γίνεται νόμος. Αυτό το σύμβολο ρίχνει φως στις σφιχτά δεμένες έννοιες της μοίρας και της ανάγκης. Και ανάμεσα τους προσπαθεί να μπει, πασχίζει να ορίσει την πρώτη και να καταλάβει τη δεύτερη. Σύγκρουση, συντριβή, εγκλωβισμός, ασφυξία! Θραύσματα, χαλάσματα και κρυμμένα θαύματα που περιμένουν το σώμα θυσία και το άλμα σωτηρία. Η Αντιγόνη χτυπιέται, στιγματίζεται, γεμίζει εκδορές το σώμα, μα η ψυχή μένει καθαρή, κι ας είναι ταλαιπωρημένη. Επιμένει, μένει στο πεδίο του αγώνα, της θυσίας και εκεί βρίσκει τις απαντήσεις. Καταλαβαίνει τη μοίρα και δεν φοβάται την ανάγκη. Εκείνη τη στιγμή γεννιέται το διαχρονικό και η Αντιγόνη δραπετεύει από τα στενά δεσμά του χώρου και του δοσμένου χρόνου. Σε αυτόν τον τόπο, στους τόπους του ανθρώπου, τα χαλάσματα έχουν φωνή, είναι σκόρπια μέλη που περιμένουν να ενωθούν και να φτιάξουν την «Αντιγόνη, μετέωρη».
Στα θραύσματα εγγράφεται
Το ουμανιστικό, λυρικό, βαθιά φιλοσοφικό μήνυμα της σοφόκλειας τραγωδίας γέμισε τον χώρο του θεάτρου «Θησείον» και εμείς είδαμε την τελευταία παράσταση του «Αντιγόνη, μετέωρη». Η εταιρεία θεάτρου «Άλκη» έδωσε τη δική της ματιά στην «Αντιγόνη» αντλώντας για το βλέμμα αυτό από το άχρονο του συμβόλου.
Η μετάφραση του Μίνωα Βολανάκη και η σκηνοθεσία/δραματουργική επεξεργασία της Ρηνιώς Κυριαζή έφτιαξαν το πολυμορφικό και γεμάτο ωραίες αντιφάσεις μήνυμα αυτής της «Αντιγόνης». Εκεί που βλέπεις τη ζωή να υποτάσσεται, να παραδίδεται, να θάβεται (!), εκεί βρίσκει τη δύναμη και σηκώνεται και συνεχίζει, θριαμβεύει… Εκεί που νιώθεις το φως του ήλιου να σε καίει, εκεί σε δροσίζει η λευκή, σχεδόν παγωμένη, ακτίνα του. Εκεί που βλέπεις την Αντιγόνη να επιμένει, εκεί βλέπεις τη σιωπηλή αντανάκλασή της. Εκεί που αισθάνεσαι τη μέγγενη του νόμου-δυνάστη, εκεί βλέπεις τον δυνάστη να συνθλίβεται. Διαβάζουμε στην περιγραφή του έργου: Το έργο μετέωρο, εκεί που χτίζεται διαλύεται, ένα γιαπί. Η πόλη μετέωρη, μετά από άγριο πόλεμο, παλεύει να σταθεί. Ο Κρέων θέλει να επιβάλλει δικαιοσύνη, αδέκαστος. Μετά από τη θυσία του παιδιού του βυθίζεται στη μαύρη τρύπα της Άτης, της αδυσώπητης θεάς που σε κάνει να βλέπεις για σωστό το λάθος.
Η Αντιγόνη θέλει να θάψει τον αδερφό της, τον Πολυνείκη. Ο Κρέοντας, βασιλιάς της Θήβας, έχει απαγορεύσει την ταφή του. Η γυναίκα θέλει να τιμήσει τους θεούς και το αίμα της. Ο άνδρας θέλει να τιμήσει τον νόμο. Οι έννοιες του «σωστού», του «λάθους», αλλάζουν θέση, δοκιμάζονται πάνω στη ματαιοδοξία και το πείσμα. Και στο τέλος, αυτή η «Αντιγόνη» στα θραύσματα εγγράφεται.
Μεγαλεπήβολο όραμα
Η ατμόσφαιρα η μυσταγωγική, η υποβλητική, ήταν εκεί, το κρίσιμο ύφος, αυτό που δείχνει τη δοκιμασία της ορθής κρίσης, ήταν εκεί. Μαζί και οι αντηχήσεις του θανάτου και της βλασφημίας να μην κηδευτεί ο νεκρός. Οι ηθοποιοί έγιναν τα αγαπημένα πρόσωπα που εξελίσσονται σε φωτεινούς σηματοδότες. Η ποιητικότητα του έργου κατεύθυνε τις κινήσεις των ερμηνευτών και στην ευστοχία του ποιητικού λόγου φτιάχτηκε το μεγαλεπήβολο όραμα. Η αποστολή των Δήμητρα Γκλιάτη, Ειρήνη Κουμπαρούλη, Λυγερή Μητροπούλου, Μοχάμεντ Μπελχέντι, Δέσποινα Χαλκορόκα, Ρηνιώ Κυριαζή ήταν δύσκολη. Δεν αρκούσε η στεντόρεια φωνή, έπρεπε να δουλευτεί και η εκφορά του λόγου για να είναι καθαρό το ηχητικό περιβάλλον. Η σκηνική δράση χρειάστηκε χρόνο για να βρει ρυθμό και απαιτούσε την απόλυτη προσήλωση των θεατών. Το τελικό αποτέλεσμα πέρασε στο κοινό και δεν είναι μόνο ο μόχθος των ηθοποιών. Η μουσική (Νίκος Βελιώτης) και οι φωτισμοί (Στέβη Κουτσοθανάση) ήταν τα πιο γερά στηρίγματα. Η «Αντιγόνη, μετέωρη» ήταν μια αληθινά ξεχωριστή ματιά πάνω στην «Αντιγόνη» του Σοφοκλή.
Ταυτότητα έργου
Εταιρεία θεάτρου Άλκη
«Αντιγόνη, μετέωρη»
Παίχτηκε στο θέατρο «Θησείον», ένα θέατρο για τις τέχνες
Μετάφραση:Μίνως Βολανάκης
Σκηνοθεσία- Δραματουργική επεξεργασία :Ρηνιώ Κυριαζή
Μουσική: Νίκος Βελιώτης
Σκηνικός Χώρος: Σωτήρης Μελανός
Κοστούμια: Ματίνα Μέγκλα
Φωτισμοί :Στέβη Κουτσοθανάση
Βοηθός σκηνοθέτη: Τάσος Κωλέτσης
Βοηθός σκηνογράφου :Άννα Ζήση
Κατασκευή κοστουμιών: Ευτυχία Τζαβάρα
Φωτογραφίες:Αναστασία Γιαννάκη
Γραφιστική επιμέλεια:Παναγιώτης Ανδριανός
Επικοινωνία:Χρύσα Ματσαγκάνη
Ηθοποιοί: Δήμητρα Γκλιάτη : Κρέων / Ευριδίκη, Ειρήνη Κουμπαρούλη: Αντιγόνη/ Άγγελος, Λυγερή Μητροπούλου: Ισμήνη/ Φύλακας Εξάγγελος, Μοχάμεντ Μπελχέντι: Αίμων, Δέσποινα Χαλκορόκα: Χορός, Ρηνιώ Κυριαζή: Τειρεσίας
