Τι είναι τα λευκά ίχνη που αφήνουν τα αεροπλάνα και για ποιο λόγο γεννιούνται οι θεωρίες συνωμοσίας (vid)

Το φαινόμενο της εμφάνισης λευκών καπών στον ουρανό έχει τροφοδοτήσει μια πληθώρα θεωριών συνωμοσίας που έχουν κάνει θραύση στη φαντασία των ανθρώπων. Ενώ αυτές οι θεωρίες συχνά περιλαμβάνουν ισχυρισμούς για κυβερνητικά σχέδια που σχετίζονται με την απελευθέρωση τοξικών χημικών ουσιών στην ατμόσφαιρα μέσω αυτών των ραβδώσεων, η πραγματική αλήθεια είναι λιγότερο εντυπωσιακή.

Τα contrails, όπως είναι κανονικά ο όρος, είναι οι φωτεινές λευκές γραμμές που αφήνουν πίσω τους τα αεροπλάνα καθώς πετούν στον ουρανό. Αυτά τα ίχνη είναι αποτέλεσμα των υδρατμών που σχηματίζονται όταν οι κινητήρες των αεροπλάνων καίνε καύσιμα και αποβάλλουν θερμό αέρα στην ψυχρή ανώτερη ατμόσφαιρα. Καθώς ο υγρός αέρας γύρω από τους κινητήρες ψύχεται γρήγορα, συμπυκνώνεται και σχηματίζει αυτά τα ίχνη. Σε υγρές συνθήκες, τα ίχνη μπορεί να εξελιχθούν σε αφράτα σύννεφα με φόντο τον μπλε ουρανό.

Παρά τους ευφάνταστους ισχυρισμούς που τα περιβάλλουν, τα ίδια τα contrails δεν είναι επιβλαβή. Ωστόσο, πρόσφατα επιστημονικά ευρήματα αποκάλυψαν μια απροσδόκητη σχέση με την υπερθέρμανση του πλανήτη. Κάτω από συγκεκριμένες καιρικές συνθήκες, τα contrails μπορούν να εξαπλωθούν και να συγχωνευθούν, σχηματίζοντας σύννεφα που μοιάζουν με κίρρους και παγιδεύουν τη θερμότητα στα χαμηλότερα επίπεδα της γήινης ατμόσφαιρας. Αυτό μπορεί δυνητικά να συμβάλει στη θέρμανση του πλανήτη από κάτω, ειδικά όταν αυτοί οι σχηματισμοί σύννεφων εξαπλώνονται σε μεγάλες αποστάσεις.

Αντιμετωπίζοντας αυτή την ανησυχία, η αεροπορική βιομηχανία αναζητά καινοτόμες λύσεις για τον μετριασμό των επιπτώσεων των contrails στο κλίμα. Σε μια συναρπαστική τροπή των γεγονότων, η τεχνητή νοημοσύνη (AI) έχει εισέλθει στο προσκήνιο. Ερευνητές από την Google, την American Airlines και την εταιρεία αειφορίας Breakthrough Energy συνεργάστηκαν για να αξιοποιήσουν τις προγνωστικές δυνατότητες της AI. Χρησιμοποιώντας τις προβλέψεις της AI και μοντέλα ανοικτού κώδικα για τον σχηματισμό contrail, κατάφεραν να προβλέψουν με ακρίβεια το ύψος στο οποίο ήταν πιο πιθανό να σχηματιστούν contrail. Δοκιμάζοντας τη θεωρία τους σε 70 πτήσεις, πέτυχαν αξιοσημείωτη μείωση κατά περίπου 54% των περιπτώσεων σχηματισμού contrail.

Ωστόσο, η ευρεία εφαρμογή αυτής της προσέγγισης που βασίζεται στην τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι επικείμενη. Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) προτείνει ότι θα μπορούσε να χρειαστεί έως και μια δεκαετία για την πλήρη τελειοποίηση του συστήματος. Παρά το γεγονός αυτό, οι ερευνητές παραμένουν αισιόδοξοι ότι η καινοτόμος λύση τους θα γίνει ευρέως διαθέσιμη νωρίτερα από το αναμενόμενο. Οι Carl Elkin και Dinesh Sanekommu, σε μια ανάρτηση στο ιστολόγιο της Google Research, εξέφρασαν την αισιοδοξία τους, περιγράφοντας τα ευρήματά τους ως «το πρώτο σημείο απόδειξης ότι οι εμπορικές πτήσεις μπορούν να αποφεύγουν επαληθεύσιμα τα contrails και έτσι να μειώνουν τις επιπτώσεις τους στο κλίμα».