ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ

Η Ράνια Σχίζα στο Gazzetta: «Είναι θνησιγενής τέχνη το θέατρο. Κι αυτό είναι η μαγεία του» (vids)

Αλέξανδρος Στεργιόπουλος 20 Νοεμβρίου 2023 - 13:00

Η ηθοποιός μιλά για τις παραστάσεις στις οποίες παίζει. Τα λόγια της μας δείχνουν την αγάπη της για το θέατρο και τον σπάνιο χαρακτήρα της.

«Μεταξύ ρόλου και ηθοποιού υπάρχει μια αμφίδρομη σχέση ανταλλαγής»
«Η οριστική παρακμή έχει επέλθει!»

Η Ράνια Σχίζα είναι ηθοποιός που αφοσιώνεται στον πρώτο λόγο, αυτόν που λαμβάνει από τα πρόσωπα, είτε είναι δίπλα της είτε δεν είναι. Ναι, το κείμενο στο θέατρο παίζει σημαντικό ρόλο, αλλά κάποιος πρέπει να το προστατέψει στην καθημερινή «μάχη» της παράστασης. Η Ράνια το κάνει αυτό με όλη της την ψυχή. Γι’ αυτό και δεν υπάρχει περίπτωση να βγει χαμένη. Ποτέ! Αυτή την περίοδο παίζει στο «Αράφ» του Γιάννη Τσίρου και συνεχίζει, για 3η σεζόν, με το «Η μάνα αυτουνού… Έλλη Ζάχου Ταχτσή», της Κικής Μαυρίδου. Δέχτηκε να μας μιλήσει για τις δύο παραστάσεις και την ευχαριστούμε πολύ.

Τι σε έκανε να δεχτείς να παίξεις στο «Αράφ»;
Αρχικά ο Γιώργος Παλούμπης, ο σκηνοθέτης της παράστασης. Εκτιμώ πολύ τη σκηνοθετική του ματιά και στη συνεργασία μας αυτή λάτρεψα τον τρόπο που δουλεύει. Λοιπόν! Μια βδομάδα πριν μου τηλεφωνήσει για τον Αράφ, είχα πάει να δω παράστασή του, τον Κωλόκαιρο. Μετά τον Χαρτοπόλεμο που είχα δει πριν κάποια χρόνια και με είχε ενθουσιάσει, παρακολουθώ τη δουλειά του και όπως καταλαβαίνεις όταν μου πρότεινε να συνεργαστούμε πέταξα απ' τη χαρά μου. Επίσης ο Γιάννης Τσίρος, αυτός ο τόσο σημαντικός συγγραφέας μας. Διάβασα το έργο κι αυτό ήταν! Ένα κείμενο εκπληκτικό, ένα θέμα σπαρακτικό!

Για μένα το κείμενο κυριαρχεί στην παράσταση. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να χειριστείς ως ηθοποιός τέτοιο κείμενο;
Είναι ένα κείμενο που σε προκαλεί να αναμετρηθείς μαζί του. Στην ουσία, με τον εαυτό σου. Σου ζητά να βουτήξεις σε αυτό. Γιατί οι λέξεις εδώ, κρύβουν. Στο κείμενο του Τσίρου κυριαρχεί αυτό που δεν λέγεται.

Σε κινητοποιεί.
Ναι! Θέτει βαθιά ηθικά ερωτήματα. Δεν δίνει απαντήσεις. Και δεν τελειώνει το πάρε δώσε μαζί του. Δεν λες ναι, ok, ό,τι ήταν να μου πει μου το είπε...

Θα μπορούσε να πει άλλα τόσα.
Λέει!

Ράνια Σχίζα

«Μεταξύ ρόλου και ηθοποιού υπάρχει μια αμφίδρομη σχέση ανταλλαγής»

Εσύ υποδύεσαι τη Ματίνα, την κτηνίατρο του νησιού. Έχει δικά σου στοιχεία ο ρόλος;
Εκ των πραγμάτων μπαίνουν δικά σου στοιχεία στο ρόλο. Μεταξύ ρόλου και ηθοποιού υπάρχει μια αμφίδρομη σχέση ανταλλαγής. Εκτός αυτού, το έργο είναι σύγχρονο και διαδραματίζεται στο σήμερα. Τι σημαίνει αυτό; Πως η γυναίκα που ερμηνεύω υπάρχει στην κοινωνία μας. Η Ματίνα είναι επιστήμονας και κάνει τη δουλειά της με αγάπη…

…και με λογική.
Ναι, αλλά και με βαθιά ευαισθησία.

Η Ματίνα είναι η κοινή λογική στο έργο.
Ναι, γιατί εκπροσωπεί την Επιστήμη.

Απ’ ό,τι καταλαβαίνω και συ τέτοιο άτομο πρέπει να είσαι.
Είμαι δυνάμει πολλά, όπως όλοι. Και εξωστρεφής και εσωστρεφής, ανάλογα τη συνθήκη, και συναισθηματική και ευάλωτη και λογική... Θεωρώ ότι είμαι γειωμένη κι ευτυχώς έχω το θέατρο να με ταξιδεύει μ'έναν τρόπο, να με βγάζει λίγο από την καθημερινότητα που δεν με γοητεύει πλέον καθόλου.

Άρα, ο χαρακτήρας που υποδύεσαι έχει πολλά κοινά με σένα;
Οι ζωές μας δεν μοιάζουν αλλά ναι, υπάρχουν κοινά στοιχεία.

Ράνια Σχίζα

«Η οριστική παρακμή έχει επέλθει!»

Συναισθηματικά πόσο σε έχει επηρεάσει το έργο και ο ρόλος; Το έργο θέτει ζητήματα ανθρωπιάς, το πόσο άνθρωποι είμαστε σήμερα.
Ναι, με έχει επηρεάσει και το έργο και ο ρόλος της Ματίνας. Να σου πω κάτι απλό. Με έκανε να αναρωτηθώ πάνω στο θέμα των στειρώσεων. Αν στειρώνουμε όποιο ζώο κυκλοφορεί γύρω μας, κάποια στιγμή δεν θα πάψουν να υπάρχουν; Και γιατί θα πρέπει να αποφασίζουμε εμείς για αυτά, να τους στερούμε την ελευθερία να αναπαράγονται και να διαιωνίζονται; Επειδή έχουμε φτιάξει έναν κόσμο όπως μας βολεύει και ό,τι αντίκειται στους όρους μας και μας δυσκολεύει, πρέπει να περιορίζεται και να υποτάσσεται; Ζητήματα βαθιά υπαρξιακά θέτει το έργο και το κάνει χωρίς να παίρνει θέση, χωρίς να δίνει απαντήσεις και να κουνάει το δάχτυλο. Κάποια στιγμή στο έργο, ο κηπουρός απαντάει στην ερώτηση της κτηνιάτρου για το πώς βρέθηκε ο σκύλος στη θάλασσα, ότι μπορεί να τον σούταρε... και η κτηνίατρος του απαντάει ...κανένας δε θα κλώτσαγε έναν σκύλο να τον πετάξει στη θάλασσα, γιατί αυτό θα σήμαινε την οριστική παρακμή μας. Και Αλέξανδρε δυστυχώς, η οριστική παρακμή έχει επέλθει! Πριν λίγο καιρό, στο λιμάνι του Πειραιά, έσπρωξαν έναν άνθρωπο στην θάλασσα και τον άφησαν να πνιγεί! Το έργο αυτό αναφέρεται στο διωγμό ή την αποδοχή ενός σκύλου και κάποια στιγμή έρχεται η μπουνιά στο στομάχι, γιατί συνειδητοποιείς ότι μιλάει για κάτι πολύ πέρα απ'αυτό. Υπαρκτό, σημερινό και οικουμενικό.

Ήρθα στην πρεμιέρα σας και είδα ότι οι τρεις σας, ο Ιωσήφ Πολυζωΐδης, ο Φώτης Λαζάρου και συ, είστε πολύ «δεμένοι» πάνω στη σκηνή. Αυτό οφείλεται στην καθοδήγηση του Παλούμπη;
Αυτό είναι και το ζητούμενο. Φυσικά και έχει να κάνει με την καθοδήγηση του Παλούμπη. Με τη διαθεσιμότητα, τη δουλειά, την ανοιχτοσύνη και την γενναιοδωρία που αναπτύξαμε μεταξύ μας στις πρόβες

Είδα αμέσως την καλή «χημεία» μεταξύ σας.
Αυτό είναι το καλύτερο που μπορούμε να ακούσουμε. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε υπηρετήσει σωστά το έργο, ότι έχουμε περάσει το κείμενο στο κοινό. Για μένα αυτό είναι ο στόχος στο θέατρο.

Όλο αυτό επιτυγχάνεται στην πρόβα.
Σαφώς! Αλλά δεν σταματάει εκεί. Συνεχίζει επί σκηνής πλέον με τους θεατές στο θέατρο και εξελίσσεται διαρκώς

Γνωριζόσασταν πριν βρεθείτε στη σκηνή;
Όχι! Πρώτη φορά συνεργαζόμαστε. Δέσαμε, ταιριάξαμε! Εξαίρετοι συμπαίκτες και ο Ιωσήφ και ο Φώτης! Και εξαιρετικά παιδιά!

«Είμαι σαν τον ακροβάτη πάνω στο τεντωμένο σκοινί. Κι εδώ, στον μονόλογο, δεν υπάρχει δίχτυ ασφαλείας»

Ας περάσουμε και στην άλλη παράσταση που παίζεις. Μιλάω για το «Η μάνα αυτουνού… Έλλη Ζάχου Ταχτσή». Τρίτη σεζόν και έχουμε να κάνουμε με θρίαμβο. Συνεχόμενα sold out και μεταφορά σε μεγαλύτερο χώρο. Έχεις καταλάβει γιατί έχει τέτοια επιτυχία το έργο;
Κατ'αρχάς, έχουμε να κάνουμε με ένα έργο που μας αφορά όλους! Όλοι είμαστε γιοι και κόρες. Όλοι έχουμε μια μάνα, ακόμη κι όσοι δεν την γνώρισαν ποτέ. Το έργο φτάνει πολύ βαθιά στο κύτταρό μας. Εγώ καλούμαι να το επικοινωνήσω, να εξομολογηθώ, να εκτεθώ, να μοιραστώ αλήθεια. Κι αυτό ανοίγει τις ψυχές και εξαφανίζει τις αντιστάσεις.

Είναι ρόλος που θα σημαδέψει την καριέρα σου;
Σαφώς ναι! Και μάλιστα ένας ρόλος που ήταν υπαρκτό πρόσωπο. Κάτι που μεγαλώνει την ευθύνη μου απέναντί του. Δεν έχω σταματήσει να ψάχνω, να τον δουλεύω, να ακολουθώ ευλαβικά συγκεκριμένη προετοιμασία πριν από κάθε παράσταση ώστε να μπορώ να ανταποκριθώ στις απαιτήσεις του. Βλέπεις, ο/η ηθοποιός είναι που έρχεται σε άμεση επαφή με τους θεατές και κρίνεται κάθε βράδυ. Οι άλλοι συντελεστές έχουν επιτελέσει την αποστολή τους. Ό,τι ήταν να κάνουν το έκαναν και ο/η ηθοποιός είναι που θα τους δικαιώσει ή όχι.

Κάθε μέρα αγωνίζεσαι.
Φυσικά! Περνάω χρόνο με τον ρόλο ( τον εκάστοτε ρόλο). Γίνεται μέρος της καθημερινότητάς μου.

Δεν θα πεις ποτέ «Το έχω! Τώρα πάω στον αυτόματο»;
Θέλω να μην το έχω, θέλω να το βρίσκω στη διαδρομή. Ο σκηνοθέτης και δάσκαλός μου Λευτέρης Βογιατζής έλεγε να εμπιστεύεσαι το κενό. Τι εννοούσε; Να μην έχεις τίποτα έτοιμο. Να ανακαλύπτεις τα πράγματα από την αρχή, σαν να βρίσκεις τις λέξεις για να τα εκφράσεις εκείνη τη στιγμή, στη συνθήκη που δημιουργεί η σχέση με το κοινό της κάθε παράστασης

Άρα, κάθε φορά είναι σαν να παίζεις πρώτη φορά.
Ή σαν να είναι η τελευταία! Είμαι σαν τον ακροβάτη πάνω στο τεντωμένο σκοινί. Κι εδώ, στον μονόλογο, δεν υπάρχει δίχτυ ασφαλείας.

Θα το έβλεπες να μεταφερθεί στην τηλεόραση ή στον κινηματογράφο;
Τι να σου πω! Κινηματογράφο ίσως. Θα πρέπει να βρεθεί κάποιος που να το τολμήσει.

Πώς θα ήτανε;
Δεν μπορώ να το ξέρω αυτό. Στο θέατρο υπάρχει αυτή η αμεσότητα, αυτό που δημιουργείται κάθε φορά με τους θεατές, που κάθε βράδυ είναι διαφορετικό, που δεν αποτυπώνεται... Είναι θνησιγενής τέχνη το θέατρο. Κι αυτό είναι η μαγεία του.

Σε ευχαριστώ.
Κι εγώ για την ωραία κουβέντα.

«Αράφ»

Στο θέατρο «Αποθήκη» [έως 17/12]

Κείμενο : Γιάννης Τσίρος
Σκηνοθεσία : Γιώργος Παλούμπης
Σκηνικά – Κοστούμια : Νατάσσα Παπαστεργίου
Φωτισμοί: Βασίλης Κλωτσοτήρας
Μουσική σύνθεση : Κώστας Νικολόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη: Παναγιώτα Παπαδημητρίου
Βοηθός σκηνογράφου – ενδυματολόγου : Μαριάνθη Ράδου
Οργάνωση παραγωγής: Χρυσαντίνα Κουλουμπού

Παίζουν: Ράνια Σχίζα, Ιωσήφ Πολυζωίδης, Φώτης Λαζάρου

Παραγωγή : Αθηναϊκά Θέατρα & Artinfo

Ημέρες & Ώρες Παραστάσεων
Τετάρτη : 20:00
Πέμπτη – Παρασκευή : 21:00, Σάββατο : 21:15
Κυριακή : 18:00

Τιμή εισιτηρίου:
Τετάρτη- Πέμπτη - Παρασκευή
18€ κανονικό - 15€ μειωμένο (φοιτητικό- ανέργων- παιδικό έως 12 ετών- ΑΜΕΑ χωρίς κινητικά προβλήματα)
Σάββατο - Κυριακή
20€ κανονικό- 17€ (φοιτητικό- ανέργων- παιδικό έως 12 ετών- ΑΜΕΑ χωρίς κινητικά προβλήματα)

Εισιτήρια: more.com by viva
https://www.more.com/theater/theatro-apothiki/araf/
– Artinfo.gr & 211.1000.365 – 2109213310
Για ομαδικές κρατήσεις : κ. Κώστας Μπάλτας 6972217952

«Η μάνα αυτουνού… Έλλη Ζάχου Ταχτσή» [έως 28/1]

Στο θέατρο «Εν Αθήναις»

Συγγραφέας: Κική Μαυρίδου
Σκηνοθεσία: Βαγγέλης Λάσκαρης
Πρωτότυπη μουσική σύνθεση : Μάνος Αντωνιάδης
Σκηνικό / Κοστούμι: Γιώργος Λιντζέρης
Κατασκευή κοστουμιού: Ειρήνη Αβζίδου
Σχεδιασμός φωτισμών: Βαγγέλης Μούντριχας
Φωτογραφίες παράστασης: Χριστίνα Φυλακτοπούλου
Αφίσα παράστασης : Γιάννης Κεντρωτάς
Trailer / Κινηματογράφηση: ORKI Productions
Πρόγραμμα παράστασης: Εκδόσεις Απόπειρα
Επικοινωνία / Προώθηση παράστασης: Νταίζη Λεμπέση
Παραγωγή: Vault theatre plus