Η εξόμολογηση του ανθρώπου που έχει πάει στις χειρότερες φυλακές: «Του έκοψαν το κεφάλι και έπαιζαν μπάλα» (vids)
Ο Marcel Orsoto, ένας επίμονος ερευνητής δημοσιογράφος από την Ονδούρα, έχει προσφέρει έναν συγκλονιστικό απολογισμό των εμπειριών του μέσα σε μερικές από τις πιο διαβόητες φυλακές της Ονδούρας και του Ελ Σαλβαδόρ, παρουσιάζοντάς τες ως πραγματικές κόλαση. Μετά από ένα από τα πιο βίαια γεγονότα στην ιστορία των σωφρονιστικών ιδρυμάτων της περιοχής, ο Orsoto μπήκε στη γυναικεία φυλακή Támara στην Ονδούρα, όπου 46 κρατούμενες δολοφονήθηκαν βάναυσα σε μια σφαγή που σχετιζόταν με συμμορίες.
Το δημοσιογραφικό έργο του Orsoto τον οδήγησε στο να γίνει μάρτυρας των συνεπειών της πιο θανατηφόρας σφαγής που έχει καταγραφεί ποτέ σε γυναικεία φυλακή της Λατινικής Αμερικής. Στις 20 Ιουνίου, επικράτησε χάος, καθώς τα μέλη της συμμορίας Barrio 18, με την υποστήριξη ανδρών ομολόγων τους, προκάλεσαν χάος, βάζοντας φωτιά σε τμήματα των εγκαταστάσεων. Το αποτέλεσμα ήταν μια ζοφερή σκηνή θανάτου και απελπισίας, με θύματα στοιβαγμένα στα μπάνια, ορισμένα καμένα, ενώ άλλα κείτονταν κάτω από κρεβάτια, έχοντας αναζητήσει καταφύγιο από τις αδυσώπητες φλόγες.
Οι σκληρές περιγραφές του δημοσιογράφου φέρνουν στο φως την ωμή πραγματικότητα μέσα σε αυτές τις φυλακές, όπου οι πόλεμοι των συμμοριών δεν περιορίζονται στους δρόμους, αλλά επεκτείνονται μέσα στους τοίχους των φυλακών. Ο Orsoto εξηγεί ότι η δυναμική της εξουσίας σε αυτές τις εγκαταστάσεις κυριαρχείται από δύο μεγάλες εγκληματικές ομάδες, τη συμμορία της 18ης οδού και τη Mara Salvatrucha (MS-13), οι οποίες ελέγχουν τους υπερπλήρεις χώρους και ασκούν την επιρροή τους πολύ πέρα από τις φυλακές.
Οι γνώσεις του Orsoto αποκαλύπτουν έναν κόσμο όπου οι φυλακισμένοι αρχηγοί συμμοριών συνεχίζουν να ενορχηστρώνουν τη βία, τους εκβιασμούς και τον εδαφικό έλεγχο μέσω προσιτών μεθόδων επικοινωνίας, συχνά με τη συνενοχή διεφθαρμένων αξιωματούχων. Υποστηρίζει ότι οι φυλακές της Ονδούρας, που λειτουργούν με σχεδόν 150% υπερβάλλουσα χωρητικότητα, έχουν μετατραπεί σε αυτοσυντηρούμενες αγορές για κάθε είδους λαθρεμπόριο, από τρόφιμα και ναρκωτικά μέχρι όπλα και κινητά τηλέφωνα.
Ο δημοσιογράφος ήταν ένας από τους λίγους ξένους που εισήλθαν στη φυλακή Tamara μετά τη σφαγή, όπου οι επιζώντες δεν μιλούσαν για θλίψη αλλά για μίσος και δίψα για εκδίκηση. Η απάντηση του προέδρου της Ονδούρας Xiomara Castro ήταν καταδικαστική, καταγγέλλοντας τη συνενοχή των αρχών ασφαλείας και μεταφέροντας τον έλεγχο των φυλακών στο στρατό. Η επακόλουθη καταστολή οδήγησε στην ανακάλυψη και κατάσχεση τεράστιων ποσοτήτων λαθρεμπορίου, αναδεικνύοντας την έκταση του ελέγχου των συμμοριών μέσα σε αυτά τα ιδρύματα.
Παρομοίως, στο Ελ Σαλβαδόρ, ο πρόεδρος Nayib Bukele υιοθέτησε σκληρή στάση κατά της βίας των συμμοριών. Η επιχείρησή του «Fe y Esperanza» έχει ως στόχο να διαλύσει το προπύργιο των συμμοριών στις φυλακές. Αυτό έχει οδηγήσει στη φυλάκιση ενός άνευ προηγουμένου αριθμού υπόπτων για συμμετοχή σε συμμορίες, με αποτέλεσμα να έχει δημιουργηθεί το υψηλότερο ποσοστό φυλακισμένων στον κόσμο. Ωστόσο, τα μέτρα αυτά έχουν εγείρει ανησυχίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα, με χιλιάδες δυνητικά αθώα άτομα να έχουν πιαστεί στο δίχτυ.
Ο Sanchez, ειδικός στην ποινική διακυβέρνηση, σημειώνει τη σιωπηρή έγκριση του κοινού για τα δρακόντεια μέτρα του Bukele, καθώς ο φόβος για τη βία των συμμοριών υπερτερεί των ανησυχιών για την άδικη φυλάκιση. Αυτό το συναίσθημα υπογραμμίζει μια ζοφερή πραγματικότητα: η ασφάλεια, ακόμη και εις βάρος της δικαιοσύνης, είναι ένα τίμημα που πολλοί είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν.
Η περιγραφή του αυτόπτη μάρτυρα Orsoto και οι επακόλουθες αναφορές υπογραμμίζουν τη συνεχιζόμενη μάχη στο σύστημα φυλακών της Κεντρικής Αμερικής, όπου τα όρια μεταξύ τιμωρίας και απανθρωπιάς θολώνουν εν μέσω ενός απελπισμένου αγώνα για τον έλεγχο και μια επίφαση τάξης.
