Η ύπαρξη ξαπλώνει και η σάρκα μας ανεμίζει
Η παράσταση αυτή με τον μεγάλο τίτλο. Η παράσταση με τις 11 λέξεις στη σειρά. Η παράσταση που κάνει κάθε άρθρο, ουσιαστικό, επίρρημα, υποκείμενο, ακόμη και την τελεία, να ταξιδεύουν. Η παράσταση που έχει βάση της τον κομματιασμένο λόγο, αυτόν που κουβαλά μία Γκουέρνικα, δύο, τρεις, χίλιες δεκατρείς. Η παράσταση που ρωτά «από πού έρχεσαι άνθρωπε και πού πας;». Η παράσταση που θα βάλει τη «βαρβαρότητα» να χορέψει με τον «πολιτισμό». Η παράσταση που κρατά κάτι από το φως της αστραπής του 20ου αιώνα. Η παράσταση που θυμίζει από τι είμαστε φτιαγμένοι: κόκαλα, δέρμα, επιθυμία. Η παράσταση που αρπάζει για λίγο το πόδι του Χρόνου και τον σταματά για 140 λεπτά. Η παράσταση που κάνει την «πρόοδο» λίπασμα για τα φυτά και τα λεφτά. Η παράσταση που μετατρέπει το «φάλτσο» στη μοναδική γλυκιά μουσική που έχουμε. Η παράσταση που στα καταφαγωμένα κομμάτια του κόσμου βλέπει την Ουκρανία, τη Γάζα, τη Γιουγκοσλαβία, τις Καταιγίδες της Ερήμου, την Τελική Λύση, τον Μεγάλο Πόλεμο, τις λαβωμένες Επαναστάσεις. Η παράσταση που φτιάχνει το μοναδικό σύνορο που ενώνει τον άνθρωπο του «1900» με αυτόν του «2000». Η παράσταση που ξαπλώνει την ύπαρξη μας και υψώνει τη σημαία σάρκα μας. Και ναι, «Η λέξη πρόοδος στο στόμα της μητέρας μου ηχούσε πολύ φάλτσα», αυτή είναι η παράσταση, στο θέατρο «Μπέλλος».
Αυτό που περνά και χάνεται, αυτό και συλλαμβάνεται
Τι κάνει την Αικατερίνη Παπαγεωργίου, τη σκηνοθέτρια της παράστασης, να συνομιλεί με τον συγγραφέα του έργου Ματέι Βίζνιεκ; Η απάντηση είναι αυτή: η ανταλλαγή των εικόνων τους. Κι αν το κείμενο είναι η πρώτη ύλη, το σκηνικό αποτέλεσμα είναι το αντίδωρο προς τον συνομιλητή. Το θέατρο είναι πράξη λυτρωτική, είναι η ενδιάμεση περιοχή μεταξύ κουρασμένων συναισθημάτων και αγέραστου λόγου. Το θέατρο φέρνει σε επαφή τους ανθρώπους, εντός και εκτός σκηνής, με τους κόσμους-σταγόνες. Αυτό που περνά και χάνεται, αυτό και συλλαμβάνεται από το θέατρο και τους ανθρώπους του. Εδώ, λοιπόν, έχουμε μια τέτοια περίπτωση. Ο συγγραφέας πιάνει το νήμα -σβησμένο (;) φυτίλι- από τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και μας πάει στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, στο σήμερα και στο απειλητικό μέλλον. Το τελευταίο είναι πιο κοντά απ’ ό,τι φανταζόμαστε και είναι αυτό που κάνει το παρόν να υποφέρει, να ψάχνει τη διέξοδο του αύριο και τον πόνο του χθες. Η Παπαγεωργίου εισβάλλει στα χαρακώματα της ψυχής και του εδάφους, παίρνει τις στάχτες των αξέχαστων πολέμων και στολίζει την αυλή της εποχής μας. Το πολυδιάστατο κείμενο του Βίζνιεκ γίνονται οι δρόμοι της και στο τέλος βλέπουμε το δικό της πολυδιάστατο θέαμα, βλέπουμε τη θεατρική γλώσσα να γίνεται ένα με αυτή του συγγραφέα, κατανοούμε την πολύ σημαντική δουλειά που έκανε στη μετάφραση η Έρση Βασιλικιώτη.
Όλα αποκαλύφθηκαν σε λίγα τετραγωνικά
Η μικρή σκηνή του θεάτρου «Μπέλλος» αξιοποιήθηκε ξανά με τον καλύτερο τρόπο. Όπως και στο έργο Η νύχτα των μυστικών, έτσι και εδώ όλα αποκαλύφθηκαν σε λίγα τετραγωνικά. Η Μυρτώ Σταμπούλου συμπύκνωσε σκηνικά τη σκηνοθετική σκέψη και τις απαιτήσεις του κειμένου. Δύο τα κυρίαρχα στοιχεία σε αυτόν τον τομέα. Πρώτο, το τραπέζι με τα τρία πόδια και δεύτερο η άτυπη συνοριακή γραμμή του χώματος, των ανθρώπινων αντικειμένων, των λουλουδιών. Όλα μετέωρα και όλα παράξενα ελπιδοφόρα. Κομβικής σημασίας οι χορογραφίες της Χρυσηίς Λιατζιβίρη, όπως και η συνοδεία της πρωτότυπης μουσικής της Μαρίνας Χρονοπούλου. Τίποτα απέριττο στους φωτισμούς του Κωστή Μουσικού και στα κουστούμια της Ειρήνης Γεωργακίλα.
Και πάμε στις ερμηνείες. Πυρήνας του έργου είναι οι αντανακλάσεις πάνω στο ζευγάρι Βίγκαν-Γιάσμινσκα. Αυτοί είναι οι γονείς του νεκρού Βίμπκο. Επιστρέφουν στην πατρίδα τους, στο χωριό τους και ψάχνουν τη σορό του γιου τους που πολεμούσε. Και να ποιες είναι οι αντανακλάσεις: Ο γιος-φάντασμα περιφέρεται ανάμεσα τους και τους μιλάει, είναι το χθες και το σήμερα. Οι γείτονες τους κρίνουν, είναι αδιάκριτοι και θέλουν να τους εκμεταλλευτούν, είναι το κυνικό τώρα. Η κόρη τους Ίντα έχει εκπορνευτεί στην κεντρική Ιταλία, είναι το άρρωστο μέλλον. Η Παπαγεωργίου θέτει με τον τρόπο της αυστηρά ερμηνευτικά όρια και κανένας δεν ξεφεύγει και έτσι πρέπει! Όλοι ερμηνεύουν πάνω από έναν ρόλο και κρατάνε το μέτρο, ακολουθούν τον σφιχτό, αφηγηματικό, ρυθμό της παράστασης. Η παράσταση «Η λέξη πρόοδος στο στόμα της μητέρας μου ηχούσε πολύ φάλτσα» είναι μια ελεγεία για το πένθος της ανθρώπινης ύπαρξης, είναι η συνύπαρξη του υπερρεαλιστικού με το ρεαλιστικό και το ταπεινά μαγικό. Και ναι, αυτή την παράσταση με τον μεγάλο τίτλο αξίζει να τη δείτε.
Ταυτότητα παράστασης
«Η λέξη πρόοδος στο στόμα της μητέρας μου ηχούσε πολύ φάλτσα», του Ματέι Βίζνιεκ [έως 7/1]
Στο θέατρο «Μπέλλος»
Μετάφραση: Έρση Βασιλικιώτη
Σκηνοθεσία: Αικατερίνη Παπαγεωργίου
Σκηνικά: Μυρτώ Σταμπούλου
Κουστούμια: Ειρήνη Γεωργακίλα
Πρωτότυπη μουσική: Μαρίνα Χρονοπούλου
Χορογραφίες: Χρυσηίς Λιατζιβίρη
Χορογραφία Pole Dancing: Μέλλω Διανελλάκη
Σχεδιασμός Φωτισμού: Κωστής Μουσικός
Βοηθός Σκηνοθέτη: Αλεξάνδρα Μαρτίνη
Βοηθός Ενδυματολόγου: Ίρις Μυρσίνη Σιδέρη
Ραφή Κοστουμιών: Francesco Infante
Ειδικές Κατασκευές Ενδυματολογικού - Κατασκευές Μασκών: Κωνσταντίνος Χαλδαίος
Ειδική Κατασκευή Παπουτσιών: D. Andrioti Shoes
Περούκες: Θωμάς Γαλαζούλας
Παίζουν (αλφαβητικά): Αλέξανδρος Βάρθης, Τάσος Λέκκας, Μάνια Παπαδημητρίου, Δημήτρης Πετρόπουλος, Ελίζα Σκολίδη
Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή
Γραφιστική επεξεργασία: Indigo Creative
Επικοινωνία: Μαρίκα Αρβανιτοπούλου | Art Ensemble
Διεύθυνση παραγωγής: Φάνης Μιλλεούνης
Μέρες και ώρες παραστάσεων: Πέμπτη έως Σάββατο στις 21:00 και Κυριακή στις 18:00
Για εισιτήρια στο more.com
