Το κοινό προϊόν καθαρισμού που υπάρχει σε κάθε νοικοκυριό και απελευθερώνει τρισεκατομμύρια μικροπλαστικές ίνες

Τα σφουγγάρια μελαμίνης, που φημίζονται για την ικανότητά τους να αφαιρούν αβίαστα επίμονους λεκέδες, αποτελούν βασικό συστατικό πολλών νοικοκυριών. Ωστόσο, μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Environmental Science & Technology» της ACS αποκάλυψε ένα σημαντικό περιβαλλοντικό μειονέκτημα αυτών των «μαγικών» σφουγγαριών: απελευθερώνουν τρισεκατομμύρια μικροπλαστικές ίνες κάθε μήνα, εγκυμονώντας σημαντικούς περιβαλλοντικούς κινδύνους.

Τα σφουγγάρια αυτά, τα οποία είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά χωρίς την ανάγκη πρόσθετων καθαριστικών μέσων, οφείλουν τη χρησιμότητά τους στις χαρακτηριστικές λειαντικές τους ιδιότητες. Κατασκευασμένος από πολυμερές πολυ(μελαμίνη-φορμαλδεΰδη), ο αφρός μελαμίνης αποτελείται από ένα δίκτυο σκληρών, πλαστικών κλώνων που διαμορφώνονται σε ένα μαλακό, ελαφρύ και εκπληκτικά λειαντικό υλικό. Αυτή η σύνθεση καθιστά τα σφουγγάρια μελαμίνης εξαιρετικά αποτελεσματικά στον καθαρισμό, αλλά οδηγεί επίσης στην αποβολή μικροπλαστικών ινών καθώς ο αφρός φθείρεται κατά τη χρήση.

Μόλις απελευθερωθούν αυτές οι μικροπλαστικές ίνες, μπορούν να ξεπλυθούν στα συστήματα αποχέτευσης και τελικά να εισέλθουν στο περιβάλλον, όπου μπορούν να καταναλωθούν από την άγρια πανίδα και να διεισδύσουν στην τροφική αλυσίδα. Οι ερευνητές Yu Su, Baoshan Xing, Rong Ji και οι συνεργάτες τους ξεκίνησαν να κατανοήσουν πώς η πυκνότητα των σφουγγαριών μελαμίνης και η τραχύτητα των επιφανειών που τρίβουν επηρεάζουν το ρυθμό απελευθέρωσης ινών. Στόχος τους ήταν επίσης να ποσοτικοποιήσουν τον όγκο των μικροπλαστικών ινών που αποβάλλουν αυτά τα σφουγγάρια.

Η ερευνητική ομάδα απέκτησε διάφορα σφουγγάρια μελαμίνης από τρεις δημοφιλείς μάρκες και πραγματοποίησε δοκιμές τρίβοντάς τα επανειλημμένα πάνω σε μεταλλικές επιφάνειες με υφή για να προσομοιώσει τη φθορά. Τα ευρήματά τους έδειξαν ότι τα πιο πυκνά σφουγγάρια φθείρονταν πιο αργά και απελευθέρωναν λιγότερες μικροπλαστικές ίνες σε σύγκριση με τα λιγότερο πυκνά αντίστοιχα σφουγγάρια.

Για τον μετριασμό των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, οι ερευνητές συνιστούν στους κατασκευαστές να παράγουν πυκνότερα και σκληρότερα σφουγγάρια που είναι πιο ανθεκτικά στη φθορά. Επιπλέον, οι καταναλωτές ενθαρρύνονται να στραφούν σε φυσικά προϊόντα καθαρισμού που δεν περιέχουν πλαστικά. Η εγκατάσταση συστημάτων φιλτραρίσματος, είτε σε σπίτια είτε σε εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων, προτείνεται επίσης ως μέθοδος για τη σύλληψη και τη μείωση της απελευθέρωσης μικροπλαστικών ινών στο περιβάλλον.

Η μελέτη αυτή υπογραμμίζει την ανάγκη για μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση και καινοτομία στην παραγωγή και τη χρήση των οικιακών προϊόντων καθαρισμού για την προστασία του περιβάλλοντός μας από το διάχυτο ζήτημα της μικροπλαστικής ρύπανσης.