Atlantropa: Το τρελό σχέδιο να αποστραγγιστεί η Μεσόγειος για να ενωθούν Ευρώπη και Αφρική (pics & vids)
Πριν από, περίπου, μια πενταετία, ο Αιγύπτιος δισεκατομμυριούχος Naguib Sawiris -ίσως θυμάστε πως- έψαχνε να αγοράσει ένα ελληνικό νησί, το οποίο θα παραχωρούσε, όπως έλεγε, στους πρόσφυγες από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, για να αποκτήσουν ξανά μια πατρίδα. Το σχέδιο δεν προχώρησε ποτέ και η ιδέα χαρακτηρίστηκε τρελή. Τουλάχιστον.
Σε... τρέλα, όμως, δεν γίνεται να συγκριθεί με εκείνη του Γερμανού αρχιτέκτονα Herman Sörgel.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1920, ο Herman είχε την πιο τρελή ιδέα. Όλων των εποχών μάλλον.
Πώς αλλιώς, άλλωστε, να χαρακτηρίσεις μια ιδέα για την... αποστράγγιση, ουσιαστικά, της Μεσογείου; Και όμως!
Αυτό ακριβώς πρότεινε και μάλιστα, από το 1928 μέχρι και τον θάνατό του, το 1952, δεν σταμάτησε ποτέ να προσπαθεί να προωθήσει το... πρότζεκτ του.
Η εμπειρία του καταστροφικού Α' Παγκοσμίου Πολέμου, η οικονομική και πολιτική αναταραχή της δεκαετίας του 1920, αλλά και η άνοδος του ναζισμού στη Γερμανία, έπεισαν τον Sörgel πως ένας νέος παγκόσμιος πόλεμος θα μπορούσε να αποφευχθεί μόνον εάν βρισκόταν μια ριζική λύση στα τεράστια προβλήματα της Ευρώπης σε σχέση με την ανεργία, τον υπερπληθυσμό και την ενεργειακή κρίση. Έχοντας ελάχιστη πίστη στους πολιτικούς της εποχής του, ο Sörgel στράφηκε στην τεχνολογία. Και κάπως έτσι, «κατέβασε» την τρελή ιδέα του.
Σκέφτηκε και σχεδίασε, λοιπόν, να κατασκευαστούν τρία γιγάντια φράγματα: Ένα στο στενό του Γιβραλτάρ, ανάμεσα σε Ισπανία και Μαρόκο, το οποίο θα χώριζε τη Μεσόγειο από τον Ατλαντικό Ωκεανό, ένα στα Δαρδανέλια, ώστε να συγκρατεί τα νερά της Μαύρης Θάλασσας, και ένα μεταξύ Σικελίας και Τυνησίας, που θα «έκοβε», πρακτικά, τη Μεσόγειο στα δύο, με διαφορετικό επίπεδο νερού σε κάθε πλευρά. Συγκεκριμένα, στη δυτική λεκάνη το νερό θα «χαμήλωνε» 100 μέτρα και στην ανατολική 200 μέτρα. Έτσι, συνολικά 660.200 τ.χλμ. νέων εκτάσεων θα... ξεπρόβαλαν μέσα από το νερό, σε μια περιοχή μεγαλύτερη από τη Γαλλία!
Με το υπερφιλόδοξο πλάνο του, που ονομάστηκε Atlantropa, ο Sörgel ήθελε, εν ολίγοις, να ενώσει Γηραιά και Μαύρη Ήπειρο με γέφυρες, κατασκευάζοντας τεράστια φράγματα, αλλά και αποξηραίνοντας μερικώς τη Μεσόγειο.
Ο Γερμανός αρχιτέκτονας πίστευε πως εκατομμύρια Ευρωπαίοι θα μπορούσαν να βρουν μια νέα ζωή στη νότια ζώνη αυτού που θα γινόταν σταδιακά η «υπερήπειρος Ευραφρική». Οι ροές Ευρωπαίων μεταναστών στην Αφρική, βέβαια, θα κατέληγαν σε μια νέα αποικιοκρατία της Μαύρης Ηπείρου, ένα γεγονός, ωστόσο, απολύτως αποδεκτό εκείνη την εποχή.
Αργότερα, ο Sörgel πρότεινε να κατασκευαστούν φράγματα κατά μήκος και του ποταμού Κονγκό, αλλά και τη δημιουργία μιας νέας θάλασσας (Θάλασσα Τσαντ και Κονγκό) και τριών πελώριων λιμνών, που θα «μαλάκωναν» το αφρικανικό κλίμα, κάνοντάς το ηπιότερο και σαφώς πιο ευχάριστο για τους αποίκους...
Όπως γίνεται αντιληπτό, ο... τρελός αρχιτέκτονας οραματιζόταν μια Αφρική έρμαιο στα χέρια των Ευρωπαίων!
Αλλά παρότι όλο αυτό ακούγεται παράλογο σε εμάς, πολλοί αρχιτέκτονες, μηχανικοί, πολιτικοί και δημοσιογράφοι της εποχής το έλαβαν σοβαρά υπόψη τους. Για την ακρίβεια, το λάτρεψαν. Στο Deutsche Museum του Μονάχου, εξάλλου, πέρα από όλο το σχέδιο, με τις αρχιτεκτονικές μελέτες, τα σκίτσα των γεφυρών και των φραγμάτων και τα τοπογραφικά σχέδια, υπάρχουν εκατοντάδες επιστολές υποστήριξης και θαυμασμού από μεγάλες προσωπικότητες προς τον Sörgel.
Αυτός ο οραματιστής είχε τέτοιο κόλλημα με το σχέδιό του, μάλιστα, που δεν δίστασε να επιχειρήσει να το «πουλήσει» ακόμη και στους Ναζί! Μάλιστα, φαίνεται πως δεν σταμάτησε... δευτερόλεπτο να προπαγανδίζει και να προωθεί την ιδέα του στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Χίτλερ, όμως, είπε «όχι», για έναν απλούστατο λόγο: Δεν υπήρχε περίπτωση να συνεργαστεί με τους Συμμάχους. Ευτυχώς.
Τα αστρονομικά ποσά, δε, που απαιτούνταν για την υλοποίηση της ιδέας του Sörgel ήταν απαγορευτικά, με αποτέλεσμα, μετά και τον θάνατό του, το 1952, το σχέδιο Atlantropa να μείνει στα χαρτιά μια για πάντα.