Ο Σταύρος Παράβας δεν ήταν κοροϊδάκι, αλλά μάγκας που σατίρισε τη Χούντα και το πλήρωσε με εξορία (pics & vids)

Gazzetta team
Ο Σταύρος Παράβας δεν ήταν κοροϊδάκι, αλλά μάγκας που σατίρισε τη Χούντα και το πλήρωσε με εξορία (pics & vids)
Ο Σταύρος Παράβας ήταν η ίδια η τέχνη. Ο πρώτος που τόλμησε να υποδυθεί ομοφυλόφιλο, ο «μάγκας με το τρίκυκλο» και το παχύ μουστάκι που σατίρισε τη Χούντα, η εξορία στη Γυάρο και το δεύτερο πλήγμα.

Παγκόσμια ημέρα τέχνης σήμερα (το γνωρίζατε;) και αναρωτιόμαστε πόσο τυχαίο μπορεί να είναι όταν την ίδια μέρα, 15 Απριλίου, γεννήθηκε… η ίδια η τέχνη. Ο άνθρωπος αυτός που απογείωσε τον ορισμό της: Ο Σταύρος Παράβας!

Γνήσιος, που δεν δίστασε να «τσαλακώσει» την εικόνα του παίζοντας τον πρώτο ομοφυλόφιλο ρόλο στον ελληνικό κινηματογράφο εκείνη την εποχή, ο «μάγκας» που σατίρισε τη Χούντα των Συνταγματαρχών γνωρίζοντας τις συνέπειες, που αντιμετώπισε την εξορία στη Γυάρο, ένα φτωχόπαιδο που κέρδισε τη ζωή αν και πληγώθηκε πάλι από αυτήν καθώς «έχασε» τον γιο του.

Ο Σταύρος Παράβας ήταν κάτι διαφορετικό, ήταν αυτός που μπορούσε να παίξει τα πάντα, καθώς μετά τον «Φίφη», έγινε ο «μάγκας με το τρίκυκλο» του ελληνικού κινηματογράφου, ενώ στα στερνά του, μετά την Γυάρο, αποθέωσε την ίδια την υποκριτική του υπόσταση παίζοντας θέατρο στην Επίδαυρο και Αριστοφάνη. Τέτοιοι ηθοποιοί δεν βγαίνουν σήμερα…

 

Μικρασιάτης και φτωχόπαιδο

15 Απριλίου του 1935 και στα Τουρκοβούνια, Μικρασιάτες γονείς φέρνουν στη ζωή το 5ο τους παιδί. Τον Σταυρή, που μεγάλωσε στα «Προσφυγικά» της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, γι αυτό και πολλές πηγές τον θέλουν φίλο του Παναθηναϊκού.

Βγήκε στη «ζωή» από πιτσιρικάς και έκανε χαμαλοδουλειές για να βοηθήσει την οικογένειά του. Τότε το να θρέψεις ένα ακόμα στόμα ήταν πρόκληση ζωής και ο Σταυρής έπρεπε να συμβάλει το κατιτίς του. Την καψούρα με το θέατρο την είχε από το σχολείο ακόμα και αφού ως έφηβος θήτευσε αρχικά δίπλα στον ηθοποιό Θεόδωρο Έξαρχο, το 1952 το έστειλε στη Δραματική Σχολή. Ο Κώστας Μιχαηλίδης εντυπωσιάστηκε τόσο από το ταλέντο του Σταύρου Παράβα και τον κράτησε τελικά στη σχολή του χωρίς να πληρώσει δίδακτρα, αφού γνώριζε ότι δεν υπήρχε δραχμή για το οικογενειακό τραπέζι.

Ο «Φίφης» και η «Μπουμπού»

Μετά τους πρώτους ρόλους, όπως στην «Αλίκη στο Ναυτικό» τη δεκαετία του 1960 ο Σταύρος Παράβας άλλαξε τον κινηματογράφο. Τόλμησε, δείχνοντας στο έπακρον το υποκριτικό του ταλέντο, να κάνει τον «Φίφη». Έναν «σαχλό ομοφυλόφιλο» όπως χαρακτηρίστηκε, καθόλα συμπαθή που πρόσφερε άφθονα και άπλετα γέλιο. Πολύ γέλιο.

Στη συνέχεια εξέλιξε τον ρόλο αυτόν, το πήγε παρακάτω και στην ίδια ταινία έπαιζε τον άντρα αλλά και τη γυναίκα, κάνοντας μεταμφιέσεις και απογειώνοντας τον ρόλο του κωμικού. Ήταν κομμωτής στη «Βουλευτίνα» (1966), μόδιστρος στην ομότιτλη ταινία του 1967, Σταύρος και Μπουμπού στη «Χαρτορίχτρα» (1967), Σταύρος και Ασπασία στο «Για μια τρύπια δραχμή» (1968), Οδυσσέας και Πηνελόπη στους «Μνηστήρες της Πηνελόπης» (1968), Ναπολέων και Ντε Λα Σάντα Μόνικα Ντε Λα Κάτω Τούρλας στον «Τσαχπίνη» (1968)…

Μακρύ μαλλί, παχύ μουστάκι και «ο μάγκας με το τρίκυκλο»

Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, αφήνοντας μακρύ μαλλί και παχύ μουστάκι, ώστε να μην τον συγχέουν στην προσωπική ζωή του με τον «Φίφη» και τους ρόλους που είχε παίξει, ο Σταύρος έγινε… «ο μάγκας με το τρίκυκλο» αλλά και το «κοροϊδάκι της Πριγκηπέσας». Όπως είχε πει ο ίδιος «ό,τι τους έλειπε στο σινεμά, φώναζαν τον Παράβα». Και ο Παράβας έδειξε ότι μπορεί να αφήσει το στίγμα του για 2η φορά στον ελληνικό κινηματογράφο και μάλιστα σε έναν πολύ διαφορετικό ρόλο από αυτόν που τον είχε συνηθίσει ο κόσμος.

Η αντι-χουντική μαντινάδα

Κάπου εκεί εισέβαλλε η «Χούντα». Ο Σταύρος θα την πολεμούσε με ότι μέσο είχε. Και γνώριζε καλά τις συνέπειες, αλλά σιγά που… θα έμπαινε στον γύψο. Στο θέατρο ΡΕΞ ανεβάζουν την παράσταση «Ντιρλαντά» και ο Παράβας ζητάει να του γράψουν μια μαντινάδα. Κολλούσε άριστα στο έργο καθώς υποδυόταν έναν κρητικό λυράρη, αλλά μέσα από αυτήν ήθελε να σατιρίσει τους πραξικοπηματίες συνταγματάρχες της Χούντας. Η παράσταση δόθηκε επί των ημερών του χουντικού Ιωαννίδη και οι στίχοι ανέφεραν… «Όποιος καλά μας κυβερνά, θα είναι και δικός μας, γύψο, κοντούς, τρελούς και τανκς δε θέλει ο λαός μας. Είπα πολλά και λάλησα και πρέπει να το στρίψω, μη τύχει και με βάλουνε και μένα μες στον γύψο».

Παρά τους φόβους των ανθρώπων του θεάτρου και των συναδέλφων του, ο Παράβας είχε πει εξ αρχής πως θα το πάρει εξ ολοκλήρου πάνω του. Είπε τη μαντινάδα και στην επόμενη παράσταση αλλά εκείνο το μοιραίο Σάββατο, μπήκαν στο καμαρίνι του δύο στρατονόμοι με πολιτικά και τον πήραν σηκωτό.

«Εδώ δίπλα τον πάμε…»- Στη Γυάρο

Κατά την έξοδό του μάλιστα από το θέατρο ΡΕΞ, ο θυρωρός ανήσυχος τους ρώτησε πού τον πάνε και οι στρατονόμοι του απάντησαν ειρωνικά: «Εδώ δίπλα… Θα γυρίσει σε λίγο… Σε έξι μήνες»!

Τον Σταύρο Παράβα δεν τον ξανάδαν. Τον είχαν στείλει εξόριστο στη Γυάρο.

«Δεν μπορούσα να σκεφτώ και να διανοηθώ ότι υπάρχουν τέτοια μέρη τέρατα, όπου φυλακίζουν ανθρώπινες ψυχές», είχε πει ο ηθοποιός χρόνια μετά όταν μίλησε για την μαύρη αυτή περίοδο. Παρέμεινε στη Γυάρο μέχρι και την πτώση της δικτατορίας, όντας ένας από τους τελευταίους 44 εξόριστους που έφυγαν από το νησί-κολαστήριο.

Το δεύτερο «κτύπημα»

Μετά τη Γυάρο ο Σταύρος Παράβας άφησε τους κωμικούς ρόλους και βίωσε μεγάλες στιγμές υποκριτικής στην αρχαία Επίδαυρο ανεβάζοντας παραστάσεις του Αριστοφάνη, όπως τον «Πλούτο», τους «Ιππείς», τις «Εκκλησιάζουσες».

Το δεύτερο πλήγμα όμως που δέχτηκε από τη ζωή ήταν ακόμα πιο δυσβάσταχτό, καθώς έχασε τον γιο του Τζόναθαν το 2002, όταν πέθανε πνευμονικό οίδημα. Με τη Βρετανή Άννι με την οποία ήταν παντρεμένος είχε αποκτήσει δύο ακόμα κόρες, τη Βανέσα και τη Μάρθα.

Το 2008, μία μέρα μετά την ονομαστική του εορτή «έφυγε» από ανακοπή καρδιάς, αφήνοντας μία τεράστια κληρονομιά στον ελληνικό κινηματογράφο και ανεξίτηλο για πάντα το στίγμα του!

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ