Τη φωνάζουν ακόμα Γιουγκοπλάστικα

Ο Σλάβεν Ρίματς ανέλαβε την τεχνική ηγεσία της ΚΚ Σπλιτ τον Ιούνιο του 2023. Ο ίδιος μεγάλωσε λίγο πιο βόρεια όπου το όνομα του Ντράζεν Πέτροβιτς ατενίζει σαν φρουρός το Ζάγκρεμπ. Ο 49χρονος Ρίματς πανηγύρισε οκτώ πρωταθλήματα ως παίκτης της Τσιμπόνα ενώ ήταν μέλος του Μακεδονικού που έφτασε στον τελικό του ULEB Cup και στη συνέχεια αγωνίστηκε στην ΑΕΚ, στην τελευταία σεζόν της «Ένωσης» στην Ευρωλίγκα, το 2005/06. Πλέον παραδέχεται ότι οι συγκρίσεις με το παρελθόν δεν βοηθούν και εξηγεί ότι ο κόσμος αναγνωρίζει και θυμάται τη Γιουγκοπλάστικα περισσότερο έξω από την Κροατία.

Πώς είναι, λοιπόν, να κοουτσάρεις την κορυφαία ομάδα του 20ού αιώνα;
«Πιθανότατα η Γιουγκοπλάστικα να είναι η μεγαλύτερη όλων των εποχών, μία ομάδα αξεπέραστη. Προσωπικά μιλώντας, ο πατέρας μου, ο Μάταν Ρίματς ήταν επίσης προπονητής σε αυτό το κλαμπ τη διετία 1979-81. Επομένως, έχω έναν λόγο παραπάνω να νιώθω περήφανος που βρίσκομαι εδώ. Θα έλεγα ότι η ΚΚ Σπλιτ μοιάζει με τον Άρη και τον ΠΑΟΚ, δύο ομάδες με τεράστια ιστορία που ταλαιπωρήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια και προσπαθούν να βρουν τον δρόμο τους. Το πιο εύκολο είναι να μένεις στο παρελθόν. Αυτό ακριβώς είναι το μεγάλο πρόβλημα. Όλο το κροατικό μπάσκετ ζει με τις αναμνήσεις! Πρέπει να σκεφτούμε ότι οι όμορφες στιγμές είναι μπροστά μας. Οι αναμνήσεις μάς χτυπούν την πόρτα ωστόσο η ζωή συνεχίζεται. Βλέποντας τη μεγάλη εικόνα, το ποδόσφαιρο και η Χάιντουκ κυριαρχούν στην περιοχή. Η άποψη που έχουν οι νεότεροι στο Σπλιτ για το μπάσκετ είναι: "Εντάξει, κάποτε ήμασταν πρωταθλητές Ευρώπης αλλά δεν είναι κάτι ιδιαίτερο πια…". Θα έλεγα πως ο κόσμος αναγνωρίζει και θυμάται τη Γιουγκοπλάστικα περισσότερο έξω από την Κροατία παρά εδώ».

Γεννήθηκες και μεγάλωσες στο Ζάγκρεμπ, πανηγυρίζοντας τίτλους με την Τσιμπόνα. Τι σήμαινε για έναν νεαρό Κροάτη εκείνη η κοσμογονία στις ακτές της Αδριατικής στα τέλη των 80s και στις αρχές της δεκαετίας του ‘90;
«Η Γιουγκοπλάστικα ήταν η καλύτερη ομάδα στην Ευρώπη εκείνη την εποχή και το μπάσκετ ήταν τόσο δημοφιλές όσο το ποδόσφαιρο. Μπορώ να πω ότι ήταν στο ίδιο επίπεδο. Σίγουρα είχε να κάνει και με τις επιτυχίες της Εθνικής Γιουγκοσλαβίας. Το ασημένιο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ, το χρυσό στο Ευρωμπάσκετ του 1989, οι πρώτες θέσεις στο Μουντομπάσκετ της Αργεντινής το 1990 και στο Ευρωμπάσκετ της Ρώμης, έναν χρόνο αργότερα... Ήταν η καλύτερη περίοδος. Αγαπήσαμε το μπάσκετ και θέλαμε να γίνουμε σαν τους παίκτες που θαυμάζαμε στην τηλεόραση».

Πώς μεγαλώνουν σήμερα τα νέα παιδιά στο Σπλιτ; Γνωρίζουν την κληρονομιά της Γιουγκοπλάστικα και την ιστορία της; Η γενιά των social media ξέρει τι έγινε πριν από τρεις δεκαετίες;
«Για να είμαι ειλικρινής, όχι τόσο. Θα έλεγα ψέματα αν υποστήριζα πως τα παιδιά μεγαλώνουν με τον ίδιο τρόπο σε μία εποχή που έχουν διαφορετικά πρότυπα και η πρόσβαση στις πληροφορίες είναι πιο εύκολη. Είναι δύσκολο να συνδέσεις τις εποχές. Πλέον βλέπουν τα είδωλά τους περισσότερο στο ΝΒΑ και στην Ευρωλίγκα απ’ ό,τι εδώ. Είναι δύσκολο να τους εξηγήσεις πως υπήρξε μία εποχή που το μπάσκετ ήταν τόσο δημοφιλές στην περιοχή μας· που παίκτες όπως ο Τόνι Κούκοτς και ο Ντίνο Ράτζα κυκλοφορούσαν ανάμεσά μας, που μία ομάδα ήλθε από το πουθενά και κέρδισε τους πάντες μέσα σε τρία χρόνια. Οι άνθρωποι που είναι σήμερα 30 χρονών δεν είχαν γεννηθεί όταν η Γιουγκοπλάστικα ήταν πρωταθλήτρια Ευρώπης. Σε κάθε περίπτωση, όσο σημαντική είναι η ιστορία και ό,τι συνέβη στο παρελθόν, ακόμα πιο σημαντικό είναι το μέλλον. Αν ζούμε τόσο πολύ στο παρελθόν, δεν θα είμαστε ποτέ ικανοποιημένοι στο παρόν».

Ξέχωρα από τα banner, τα ίδια χρώματα και την τροπαιοθήκη… Τι συνδέει την ΚΚ Σπλιτ με τη Γιουγκοπλάστικα;
«Όχι πολλά… Αν έχεις στο μυαλό σου τη Γιουγκοπλάστικα εκείνης της εποχής, τότε θα πεις πως όλα είναι καταστροφή. Αν όμως συμβιβαστείς με την ιδέα πως έχεις να κάνεις με ένα αξιοπρεπές κλαμπ που κάνει μία σοβαρή προσπάθεια για το μέλλον, τότε τα πράγματα είναι καλά. Μιλάμε για τον ίδιο σύλλογο. Μετά τον πόλεμο, τα πράγματα άλλαξαν όσον αφορά την οργάνωση και κυρίως τα οικονομικά δεδομένα των ομάδων σε ολόκληρη τη χώρα. Το ζήτημα πλέον έχει να κάνει περισσότερο με την πολιτική. Οι πολιτικοί είναι ουσιαστικά εκείνοι που ορίζουν σε μεγάλο βαθμό το μέλλον των ομάδων. Άλλοτε δίνουν περισσότερα χρήματα και άλλοτε λιγότερα. Το ίδιο ισχύει παντού, στην ΚΚ Σπλιτ, στην Τσιμπόνα και στη Ζαντάρ. Δεν υπάρχει ξεκάθαρο όραμα στο κροατικό μπάσκετ. Τελικά, ποιος κάνει κουμάντο στις ομάδες; Οι ιδιώτες ή οι πολιτικοί που αποφασίζουν κατά το δοκούν πόσα χρήματα θα δοθούν; Εκείνη την εποχή, πίσω στα χρόνια του κομμουνισμού, οι δήμοι εγγυούνταν ένα συγκεκριμένο ποσό που δεν αμφισβητείτο. Τώρα η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη».

Ποια ήταν η σημασία της Γιουγκοπλάστικα για το γιουγκοσλαβικό και, αργότερα, το κροατικό μπάσκετ σε εθνικό επίπεδο;
«Το στοιχείο που έκανε τόσο ξεχωριστή τη Γιουγκοπλάστικα ήταν η απίθανη φουρνιά παικτών που μαζεύτηκαν στο Σπλιτ. Σαν να γεννήθηκαν την ίδια εποχή για να παίξουν μαζί! Πριν όμως από τον Κούκοτς, τον Ράτζα και τον Ζαν Τάμπακ υπήρχαν ο Ζέλικο Γέρκοφ, ο Νταμίρ Σόλμαν και ο Πέταρ Σκάνσι… Εκείνοι έπαιξαν για πρώτη φορά σε ευρωπαϊκό τελικό, το 1972, στο Κύπελλο Πρωταθλητριών, σχεδόν είκοσι χρόνια πριν από το three-peat. Ήταν επίσης συμπαίκτες στην Εθνική και έφεραν τα πρώτα χρυσά μετάλλια με τη Γιουγκοσλαβία απέναντι στη Σοβιετική Ένωση και την Ισπανία. Ήταν η πρώτη γενιά που μετέτρεψε το Σπλιτ σε πόλη του μπάσκετ. Εξάλλου, αυτή η περιοχή έβγαζε πάντα σπουδαίους αθλητές. Όχι μόνο στο μπάσκετ αλλά σε όλα τα σπορ! Πολλοί χρυσοί Ολυμπιονίκες γεννήθηκαν και μεγάλωσαν εδώ. Το ίδιο συνέβη φέτος στο Παρίσι. Η Κροατία κατέκτησε επτά μετάλλια και δυο-τρεις Ολυμπιονίκες είναι παιδιά του Σπλιτ (σ.σ. Μπάρμπαρα Μάτιτς στο τζούντο γυναικών, Ρίνο Μπούριτς και Τζέρκο Μάρινιτς στο γουότερ πόλο ανδρών, Λένα Στοΐκοβιτς στο Ταεκβοντό Γυναικών)».

Η Γιουγκοσλαβία πέθανε στον πόλεμο, διαλύθηκε σε επτά κομμάτια… Πώς επηρέασε ο πολιτικός και κοινωνικός διαχωρισμός τη Γιουγκοπλάστικα και τη μετέπειτα πορεία της;
«Ήταν πάντα περίπλοκο. Το ζήτημα έχει να κάνει περισσότερο με την οικονομική κατάσταση του συλλόγου και τα νέα δεδομένα που επικράτησαν. Η Γιουγκοσλαβία διαλύθηκε, οι δημοκρατίες έγιναν ανεξάρτητες, η δεξαμενή των παικτών μίκρυνε όμως το κλαμπ συνέχισε να υπογράφει παίκτες από τη Σερβία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και, γενικά, από την περιοχή. Αυτό δεν άλλαξε. Το πρόβλημα αφορά κυρίως το οικονομικό σύστημα και τη φορολογική πολιτική που εφαρμόζεται στις ομάδες της Κροατίας. Για παράδειγμα, η κατάσταση είναι διαφορετική στη Σλοβενία ή στη Σερβία. Εμείς είμαστε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουμε πιο υψηλούς φόρους και διαφορετικούς κανόνες. Επίσης, όπως εξήγησα, τα σπορ ενισχύονταν από την κυβέρνηση της Γιουγκοσλαβίας που είχε το καλύτερο πρωτάθλημα στην Ευρώπη. Στη συνέχεια οι λίγκες δεν ήταν τόσο δυνατές ενώ ένας εικοσάχρονος μπορούσε να φύγει από τη χώρα και να παίξει όπου ήθελε».

Πιστεύεις ότι η κληρονομιά της Γιουγκοπλάστικα επηρεάζει ακόμα το ευρωπαϊκό μπάσκετ;
«Οπωσδήποτε! Κάθε φορά που ταξιδεύουμε στο εξωτερικό για προετοιμασία ή για να συμμετάσχουμε σε κάποιο τουρνουά, ο κόσμος μάς βλέπει σαν τη Γιουγκοπλάστικα. Μας φωνάζουν ακόμα Γιουγκοπλάστικα! Ειδικά οι παλαιότεροι. Δεν έχει να κάνει μόνο με το μοναδικό three-peat στην ιστορία των Final Four. Ξέρεις, πάντα θα μπαίνουμε στην κουβέντα για την κορυφαία ομάδα που υπήρξε ποτέ... Εν τέλει, ποια ήταν η καλύτερη; Η Μακάμπι του Γιασικεβίτσιους; Ο Παναθηναϊκός του Ομπράντοβιτς; Η Εφές των τελευταίων τριών χρόνων; Θα είμαστε πάντα σε αυτές τις συζητήσεις. Πάντως αυτό που πέτυχε η Γιουγκοπλάστικα ήταν τόσο ξεχωριστό γιατί το έκανε με παιδιά από την περιοχή. Δεν νομίζω ότι μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο σήμερα. Το μπάσκετ στη Γιουγκοσλαβία τότε ήταν στο πιο υψηλό επίπεδο και το Σπλιτ ήταν ασυναγώνιστο».

Τι θέση έχουν ο Μακεδονικός και η ΑΕΚ στην καριέρα σου;
«Ήταν εξαιρετικές εμπειρίες. Ίσως λίγο παραπάνω ο Μακεδονικός γιατί εκείνη την περίοδο πετύχαμε πραγματικά σπουδαία πράγματα. Η χρονιά θα ήταν ακόμα καλύτερη αν δεν είχαμε οικονομικά προβλήματα. Σε κάθε περίπτωση, έχω πολύ όμορφες αναμνήσεις από την πόλη της Κοζάνης και τους φιλάθλους. Τώρα σε ό,τι αφορά την ΑΕΚ, είχα την ευκαιρία να ζήσω στην Αθήνα, σε μία τόσο ιστορική πόλη την εποχή που η ομάδα είχε μεν χαμηλό μπάτζετ ωστόσο συμμετείχε ακόμα στην Ευρωλίγκα. Αν δεν κάνω λάθος, εκείνη ήταν η τελευταία χρονιά στη διοργάνωση. Η περίπτωση της ΑΕΚ μού θυμίζει την ΚΚ Σπλιτ. Ομάδες, δηλαδή, που κουβαλούν ιστορία, που θέλουν να κάνουν βήματα μπροστά και παλεύουν με τα προβλήματά τους, που προσπαθούν να φτιάξουν καλά ρόστερ αλλά πρέπει να ξεπεράσουν δυσκολίες».

Ποια είναι η κατάσταση αυτή τη στιγμή στην ΚΚ Σπλιτ όσον αφορά το ενδιαφέρον των φιλάθλων και τη στήριξη από την πόλη;
«Η ομάδα ήταν σε χαμηλό επίπεδο τα προηγούμενα 15-20 χρόνια. Τώρα η κατάσταση είναι καλύτερη. Το κλαμπ προσπαθεί να βρει μία σταθερότητα, να αποδείξει ότι μπορεί να σταθεί και να κάνει μία καλή πορεία στην ABA Liga, διεκδικώντας παράλληλα τίτλους στην Κροατία. Ο κόσμος έχει αρχίσει να αντιλαμβάνεται ότι η ΚΚ Σπλιτ είναι ένας από τους καλύτερους πρεσβευτές της πόλης! Ειδικά με αυτή την τεράστια κληρονομιά και τη μεγάλη ιστορία. Προσπαθούμε, λοιπόν, να είμαστε πετυχημένοι στις διοργανώσεις που συμμετέχουμε. Θέλουμε να δημιουργήσουμε νέο ενδιαφέρον, να ανάψουμε ξανά τη σπίθα για το μπάσκετ στην περιοχή. Τα παιδιά στρέφονται σε άλλα σπορ… Στο ποδόσφαιρο, στο χάντμπολ και στο γουότερ πόλο. Επίσης ο στίβος είναι πολύ δημοφιλής εδώ. Αυτό είναι αποτέλεσμα της κακής κατάστασης που βρέθηκε το κλαμπ τα προηγούμενα χρόνια. Τώρα προσπαθούμε να δημιουργήσουμε μία πραγματικά καλή ατμόσφαιρα για να φέρουμε τα παιδιά πίσω στο μπάσκετ».

Θεωρείς ότι οι συγκρίσεις με το παρελθόν βοηθούν;
«Για μένα, είναι εμπόδιο. Μερικές φορές είναι δύσκολο, ειδικά για τους φιλάθλους. Οι οπαδοί πάντα θα σκέφτονται: "Δεν μπορούμε να κερδίσουμε τώρα. Τότε θα τους κερδίζαμε με 30 πόντους"! Δεν είναι έτσι τα πράγματα. Πρέπει να βρεις έναν νέο τρόπο διαχείρισης. Σίγουρα οι συγκρίσεις δεν βοηθούν… Για παράδειγμα, εκείνη την εποχή οι ομάδες στηρίζονταν σε γηγενείς παίκτες. Τώρα έχουμε και ξένους. Ο Παναθηναϊκός και ο Ολυμπιακός έπαιζαν με Έλληνες παίκτες και δύο Αμερικανούς. Τώρα έχουν μαζί… 25 ξένους παίκτες! Δεν είναι το ίδιο. Τουλάχιστον ο κόσμος εδώ εκτιμά την προσπάθεια που κάνουμε και την επιθυμία να πετύχουμε».

Ο Τεό Τσίζμιτς εντάχθηκε στη Γιουγκοπλάστικα το 1988, σε ηλικία 16 ετών και ήταν μέλος της ομάδας στο πρώτο και στο τρίτο Κύπελλο Πρωταθλητριών, στο Μόναχο και στο Παρίσι αφού οι υποχρεώσεις του στο Ναυτικό της Γιουγκοσλαβίας δεν του επέτρεψαν να βρεθεί στη Σαραγόσα το 1990. Ο ήχος της φωνής του αθλητικού διευθυντή της ΚΚ Σπλιτ ήταν τόσο εκκωφαντικός όταν οι αναμνήσεις όρμησαν και πάλι καταπάνω του μιλώντας για τον θρίαμβο στο Olympiahalle και την υποδοχή από 100.000 φιλάθλους στο αεροδρόμιο του Σπλιτ! Το βλέμμα φωτίστηκε κάθε φορά που μιλούσε για το παρελθόν όμως σε κάθε περίπτωση παραμένει ρεαλιστής μιλώντας για το παρόν και τις δυσκολίες των προηγούμενων ετών.

Η Γιουγκοπλάστικα «κυκλοφορεί» τα τελευταία χρόνια ως ΚΚ Σπλιτ. Ποια είναι όμως η ουσιαστική σχέση με το παρόν; Τι συνδέει εκείνη τη μυθική ομάδα με την τωρινή έκδοση;
«Όπου και αν γυρίσεις το κεφάλι σε αυτό το γήπεδο, θα δεις να περνά από τα μάτια σου το παρελθόν της Γιουγκοπλάστικα. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να ξεχάσουμε το παρελθόν, με την έννοια να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε τι συνέβη τότε και πώς μπορούμε να το ξανακάνουμε… Δεν μπορεί να συμβεί ξανά. Το γνωρίζουμε. Η μεγάλη διαφορά αφορά τις επενδύσεις. Θα σου δώσω ένα παράδειγμα. Αν εκείνα τα χρόνια είχες μπάτζετ ένα εκατομμύριο, μπορούσες να σταθείς απέναντι σε ομάδες με δύο και τρία εκατομμύρια. Τώρα έχεις απέναντί σου ομάδες με 15 και 20 εκατομμύρια μπάτζετ. Είναι αδύνατον να τις κοντράρεις. Δεν μπορούμε να συγκρίνουμε καταστάσεις. Βλέπουμε τα μπάτζετ στο πιο υψηλό επίπεδο της Ευρωλίγκας. Εμείς καλά-καλά δεν έχουμε ένα εκατομμύριο! Δουλεύουμε εντελώς διαφορετικά. Ακόμα και το φορολογικό σύστημα μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν στην ABA Liga είναι διαφορετικό. Στην Κροατία δεν μπορούμε να σηκώσουμε το τηλέφωνο και να ζητήσουμε 2-3 εκατομμύρια από την κυβέρνηση. Είναι αδύνατον! Από ‘κει και πέρα, το γήπεδο είναι το ίδιο. Τα χρώματα, η ιστορία, το πάθος είναι ίδια. Όλα εκείνα που δεν μπορείς να αγγίξεις αλλά τα κουβαλάς στη ψυχή σου... Ξέχωρα απ’ όλα αυτά, θα σου έλεγα ψέματα αν υποστήριζα πως κάποιοι παίκτες έρχονται στην ΚΚ Σπλιτ και παίζουν επειδή, για παράδειγμα, κάτι σπουδαίο συνέβη το 1989 στο Μόναχο».

Οι νέοι στο Σπλιτ γνωρίζουν μπασκετική ιστορία;
«Προσπαθούμε να τους εκπαιδεύσουμε με την πάροδο των χρόνων. Φέρνουμε τα νέα παιδιά στην αίθουσα τροπαίων, τους δείχνουμε τους τίτλους, τις φωτογραφίες και τις φανέλες για να καταλάβουν τι είδους παίκτες γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στο Σπλιτ πριν πάνε στο ΝΒΑ. Είναι κάτι που πρέπει να γίνεται συνεχώς. Προσπαθούμε να τους εξηγήσουμε την ιστορία μέσα από τους ίδιους τους ανθρώπους του κλαμπ. Μιλήσατε νωρίτερα με τον προπονητή της ομάδας, τον Σλάβεν Ρίματς. Ο κόουτς έχει κάνει σπουδαία καριέρα στην Κροατία, έπαιξε στην Τσιμπόνα για πολλά χρόνια και κατέκτησε οκτώ πρωταθλήματα. Εγώ ήμουν μέλος της Γιουγκοπλάστικα στα δύο από τα τρία Κύπελλα Πρωταθλητριών, το 1989 και το 1991. Ο προπονητής της U18, ο Μλάντεν Έριαβετς ήταν στο σταφ της Εθνικής Κροατίας. Ο Ρόκο-Λένι Ούκιτς είναι στην U16. Επίσης η Βέντρανα Γκρκγιν γεννήθηκε στο Σπλιτ, κατέκτησε δύο πρωταθλήματα στο WNBA και πλέον δουλεύει μαζί μας. Ο σύλλογος έχει προχωρήσει σε πολλές αλλαγές στο εσωτερικό του. Φέρνουμε ανθρώπους που έχουν ζήσει μεγάλες επιτυχίες. Για παράδειγμα, ο προπονητής φυσικής κατάστασης που δούλεψε στα τμήματα υποδομών της ΚΚ Σπλιτ ήταν προπονητής για είκοσι χρόνια της Μπλάνκα Βλάσιτς! Επίσης, συνεργαζόμαστε με τον προπονητή που δούλεψε για μία διετία με τον Ντάριο Σάριτς στην Αναντολού Εφές. Προσπαθούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά να μάθουν την ιστορία με πολλούς τρόπους. Ένας από αυτούς είναι να τους δίνουμε ζωντανά παραδείγματα».

Πόσο δύσκολο ήταν να ξεκολλήσετε από το παρελθόν; Να σταματήσετε να ζείτε με τις αναμνήσεις και το κλαμπ να προχωρήσει;
«Νομίζω ότι είμαστε πιο ρεαλιστές. Έχουμε αντιληφθεί πως ό,τι και να κάνουμε, δεν μπορούμε να διεκδικήσουμε ξανά την Ευρωλίγκα. Είναι πιο πιθανό για ομάδες όπως ο Παναθηναϊκός και ο Ολυμπιακός. Στην Ελλάδα, αν… θυμώσεις μία μέρα, μπορείς να πεις: "Εντάξει, θα δώσω 20 εκατομμύρια και θα φτιάξω ομάδα "! Εδώ δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό, ό,τι και να γίνει. Πατάμε στη γη. Πάντως τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε κάνει εξαιρετική δουλειά. Η ΚΚ Σπλιτ ήταν στον πάτο της βαθμολογίας και πάλευε να μείνει στην ABA Liga. Παίξαμε στη δεύτερη κατηγορία για μερικά χρόνια, επιστρέψαμε και την τελευταία διετία βρεθήκαμε πολύ κοντά στα play-offs. Σε αυτό το διάστημα προχωρήσαμε σε πολλές αλλαγές. Παράλληλα, ανακαινίζουμε το γήπεδό μας. Προσπαθούμε να ανέβουμε επίπεδο με ό,τι μέσο διαθέτουμε. Είμαστε ρομαντικοί αλλά παραμένουμε ρεαλιστές».

Ποια είναι η πιο δυνατή ανάμνηση που κουβαλάτε από εκείνα τα χρόνια;
«Ακόμα και τώρα έχω μπροστά στα μάτια μου τους συμπαίκτες μου, τους προπονητές και τους 100.000 φιλάθλους που μας περίμεναν στο αεροδρόμιο. Ήταν η νύχτα μετά το Μόναχο, όταν γυρίσαμε στο Σπλιτ και μας υποδέχτηκε όλη η πόλη. Το αεροδρόμιο διαλύθηκε από δεκάδες χιλιάδες κόσμου! Αλλάξαμε δρομολόγιο και πήγαμε από τον παραλιακό δρόμο αφού δεν υπήρχε άλλος τρόπος να φύγουμε από εκεί. Έπρεπε να διανύσουμε 25 χιλιόμετρα και βλέπαμε όλο τον κόσμο στους δρόμους! Νέα παιδιά, γονείς με μωρά στην αγκαλιά, ηλικιωμένοι άνθρωποι… Όλοι ήταν έξω και πανηγύριζαν μαζί μας, όλοι τους κρατούσαν τα κίτρινα και μαύρα κασκόλ της Γιουγκοπλάστικα! Το κέντρο του Σπλιτ ισοπεδώθηκε απ’ τους πανηγυρισμούς. Δεν έχω δει ξανά κάτι τέτοιο στη ζωή μου, δεν έχω νιώσει ποτέ ξανά κάτι ανάλογο! Ήταν η πρώτη μας φορά. Προσωπικά μιλώντας, έζησα το πρώτο και το τρίτο Κύπελλο Πρωταθλητριών της Γιουγκοπλάστικα. Το 1990 ήμουν στο Ναυτικό. Εκείνα τα χρόνια ήταν υποχρεωτικό. Μαζί μου ήταν ο Ζαν Τάμπακ, είμαστε συνομήλικοι. Ο Ζαν εξασφάλισε την άδεια για συγκεκριμένα παιχνίδια, εγώ δεν τα κατάφερα κι έτσι δεν ήμουν στο ευρωπαϊκό στη Σαραγόσα. Μετά ήλθε το τρίτο στο Παρίσι. Ουδείς το περίμενε. Ο κόουτς Μάλκοβιτς είχε φύγει, ο Ντίνο Ράτζα το ίδιο όμως τα καταφέραμε. Είναι κάπως περίεργο. Τελείως περίεργο! Αλλά το πρώτο στο Μόναχο ήταν πολύ συναισθηματικό. Ήμουν 16 χρονών στο Olympiahalle, πήγα σχολείο τη Δευτέρα και οι συμμαθητές μου με σήκωσαν στα χέρια ως τον δεύτερο όροφο! Ήμουν ο ήρωας του σχολείου»!

Πώς θυμάστε εκείνες τις εποχές; Με χαρά; Νοσταλγία; Με χαμόγελο ή μελαγχολία;
«Πάντα προσπαθώ να σκέφτομαι θετικά. Νιώθω τεράστια περηφάνια που ήμουν κομμάτι της Γιουγκοπλάστικα. Δεν έπαιζα τόσο πολύ στο Κύπελλο Πρωταθλητριών, έπαιζα κυρίως στο πρωτάθλημα Γιουγκοσλαβίας, είχα 15-20 λεπτά στο γήπεδο. Αλλά είναι τεράστια υπόθεση να ζεις από μέσα ένα γεγονός που δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ ξανά! Ήμασταν σαν τους Beatles! Φαντάσου αυτό… Πηγαίναμε στην Ισπανία για προετοιμασία, για να δώσουμε επίσημους αγώνες ή φιλικά και ο κόσμος μάς περίμενε! Ήθελαν να μας δουν. Αφήναμε τον Ράτζα και τον Κούκοτς να βγαίνουν πάντα πρώτοι. Ο κόσμος τρελαινόταν για αυτούς τους τύπους! Κι εμείς πηγαίναμε μετά (γέλια). Ήταν επίσης ο Ιβάνοβιτς, ο Σόμπιν και ο Περάσοβιτς, ο οποίος βγήκε πρώτος σκόρερ στην Ισπανία τα επόμενα χρόνια. Πάντα θα λέω ότι τα καλύτερα, τα πιο όμορφα πράγματα στη ζωή δεν μπορείς να τα δεις, ούτε να τα αγγίξεις. Πρέπει να τα νιώσεις με την καρδιά σου. Έχω ακόμα την ίδια περηφάνια και χαρά».

Εν προκειμένω, η ιστορία που κουβαλά η ΚΚ Σπλιτ βοήθησε προκειμένου το κλαμπ να μείνει ζωντανό και να γλιτώσει την καταστροφή;
«Ξεκάθαρα! Η ιστορία της Γιουγκοπλάστικα αποτελεί μεγάλο κομμάτι στην επιβίωση της ΚΚ Σπλιτ, δεν υπάρχει αμφιβολία για αυτό. Πλέον ο σύλλογος διοικείται από την πόλη. Οι επικεφαλής, οι εκάστοτε δήμαρχοι και τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου κατανοούν την ιστορία και τη σημασία που έχει η ομάδα για το Σπλιτ. Παράλληλα, έχουμε περισσότερα από 400 παιδιά στις ακαδημίες μας. Είναι τεράστια υπόθεση για το κλαμπ. Ο κόσμος μάς βοήθησε, κατάλαβε ότι περνάμε μία δύσκολη περίοδο και εμείς από την πλευρά μας έπρεπε να καταλάβουμε ότι δεν μπορούμε να ζούμε πια στο παρελθόν. Έπρεπε να δουλέψουμε έτσι ώστε από το -2 να βρεθούμε στο μηδέν και στη συνέχεια να μεγαλώσουμε ξανά. Επαναλαμβάνω, είναι πολύ σημαντικό για τον κόσμο του Σπλιτ να καταλάβει τι ομάδα έχει στην πόλη του. Είμαστε ακόμα η Γιουγκοπλάστικα! Όταν πάμε κάπου να παίξουμε, μας αντιμετωπίζουν έτσι. Πριν από μερικές εβδομάδες πήγαμε στην Ισπανία για να συμμετάσχουμε στο διεθνές τουρνουά του Λούγκο. "Έρχεται η Γιουγκοπλάστικα"! Έτσι μας αντιμετωπίζουν».

Τι θα γινόταν, λοιπόν, αν ο Τόνι Κούκοτς, ο Ντίνο Ράτζα και τα υπόλοιπα τρομερά «μωρά» του Μπόζα Μάλκοβιτς είχαν την ευκαιρία να μείνουν για πολλά χρόνια στο Σπλιτ;
«Ποιος ξέρει. Πάντα θα αναρωτιέμαι τι θα γινόταν αν έμεναν όλοι μαζί. Ήμασταν η πιο νεανική ομάδα και είχαμε απέναντί μας τον… ωκεανό. Ήμουν 16 χρονών και τα υπόλοιπα παιδιά ήταν 18, 19 και 20. Δεν μας ένοιαζε ποιον είχαμε απέναντί μας! Δεν μας ενδιέφερε ποιος ήταν στην άλλη πλευρά. Ζούσαμε τον Κούκοτς κάθε μέρα στην προπόνηση! Τι να φοβηθούμε; Τον μαρκάρεις σε καθημερινή βάση. Δεν υπάρχει κάτι να φοβηθείς μετά. Αυτή είναι η βασική διαφορά σε σχέση με τα επόμενα χρόνια. Οι κανονισμοί που ίσχυαν εκείνη την εποχή ευνόησαν τη Γιουγκοπλάστικα αφού δεν ήταν εύκολο για τους παίκτες να φύγουν από τη Γιουγκοσλαβία και να παίξουν στο εξωτερικό. Πλέον δεν μπορείς να κρατήσεις μαζί τόσους ταλαντούχους παίκτες για χρόνια. Είμαστε ακόμα σε επαφή με τους παλιούς συμπαίκτες μου. Μιλάω πολύ με τον Λούκα Παβίτσεβιτς, ήμασταν στο ίδιο δωμάτιο στις αποστολές. Επίσης είμαστε καλοί φίλοι με τον Ζόραν Σάβιτς, συναντιόμαστε πολλές φορές στο Βελιγράδι στα παιχνίδια της ΚΚ Σπλιτ με την Παρτιζάν. Επίσης ο Πέταρ Ναουμόσκι, ο οποίος πήγε αργότερα στην Μπένετον και έπαιξε στην Τουρκία για πολλά χρόνια. Εγώ κι εκείνος ήμασταν στον πάγκο, προσπαθούσαμε να βρούμε 10-15 λεπτά όμως δεν ήταν εύκολο να πάρουμε χρόνο. Είχαμε μπροστά μας παίκτες όπως ο Περάσοβιτς, ο Κούκοτς και ο Ντούσκο Ιβάνοβιτς. Παλεύαμε για κάθε λεπτό! Τι θέλω να πω… Μιλάμε για μία ομάδα που μνημονεύεται ακόμα και σήμερα. Νιώθω ότι χρωστάω σε όλους αυτούς τους ανθρώπους».

Είστε αισιόδοξος για το μέλλον της ΚΚ Σπλιτ;
«Σίγουρα! Είμαι αθλητικός διευθυντής του συλλόγου τα τελευταία δυόμιση χρόνια. Σε αυτό το διάστημα έχουμε ανασυγκροτήσει πλήρως το σταφ των προπονητών, από πάνω μέχρι κάτω. Επίσης, έχουμε μπει σε μία διαδικασία εξορθολογισμού των οικονομικών. Δεν έχουμε πια τα προβλήματα που είχαμε τα προηγούμενα χρόνια. Από τη θέση μου στο κλαμπ, ασχολούμαι καθημερινά με τους ανθρώπους του και βλέπω ότι είμαστε σε πολύ καλό δρόμο. Έχουμε μπει σε σειρά. Ήδη κάνουμε βήματα μπροστά και δεν μπορούμε να επιβραδύνουμε! Αναπτυσσόμαστε. Βλέπετε τη δουλειά που γίνεται στο γήπεδό μας. Μιλάμε για πολλά νέα πράγματα, εντελώς καινούργια. Δεν είχαμε ούτε καρέκλες! Οικονομικά μιλώντας, το προσωπικό πληρώνεται στην ώρα του, οι παίκτες το ίδιο… Αγωνιστικά, ήμασταν στον πάτο της ABA Liga, είχαμε τον μικρότερο προϋπολογισμό αλλά καταφέραμε να παλέψουμε για τα play-offs. Πέρσι βρεθήκαμε τόσο κοντά να κερδίσουμε το πρωτάθλημα στην Κροατία! Είμαι εξαιρετικά αισιόδοξος και θετικός για το μέλλον του συλλόγου».

Θερμές ευχαριστίες στον οργανισμό της ΚΚ Σπλιτ και στον Ozren Maršić

PHOTO CREDITS: Luka Mladinić