Μπάσκετ με πτυχίο (επί πληρωμή) ή «σκούπισμα» των πάγκων;

• Οι πιο «παλιοί»
• Οι πρωτοετείς
• Division 2
• Ivy League
• Junior College
• Prep School

Η αλήθεια είναι ότι οι Αμερικανοί έχουν σε όλα τον τρόπο τους και επειδή στην αγορά και κατ' επέκταση στην αθλητική βιομηχανία στις Ηνωμένες Πολιτείες, το χρήμα ρέει άφθονο, πάντα θα βρίσκουν τις προϋποθέσεις για να προσελκύουν τους καλύτερους όλους του κόσμου!

Στο κολεγιακό πρωτάθλημα, εν προκειμένω, που μέχρι πριν από λίγα χρόνια ήταν αυστηρώς ερασιτεχνικό, όσον αφορά στους παίκτες και υπήρχε ο περιορισμός του μονοετούς αγωνιστικού αποκλεισμού για όλους όσοι άλλαζαν πανεπιστημιακή ομάδα, το περιβάλλον είναι πλέον άκρως επαγγελματικό. Γι' αυτό και ο βαθμός δυσκολίας για την εξασφάλιση αθλητικής υποτροφίας, έχει ανέβει αισθητά.

Οι βασικοί λόγοι, πέραν του συνδυασμού του μπάσκετ με υψηλού επιπέδου σπουδών και μάλιστα εντελώς δωρεάν (στα κολέγια 1ης κατηγορίας) ή με πολύ χαμηλότερα δίδακτρα (στα πανεπιστήμια της 2ης ή της 3ης κατηγορίας που παρέχουν οικονομικές διευκολύνσεις, αν κι εφόσον ο εκάστοτε μπασκετμπολίστας-φοιτητής «κουβαλάει» και καλούς βαθμούς), είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία των παικτών πληρώνονται και μάλιστα πολύ καλά.

Επιπροσθέτως, από τον Οκτώβριο του 2018, κάθε παίκτης έχει το δικαίωμα να αναζητήσει καλύτερη μπασκετική στέγη στο τέλος της εκάστοτε σεζόν, προσθέτοντας το όνομά του στο λεγόμενο transfer portal (λίστα ανταλλαγών), χωρίς να μείνει έναν χρόνο εκτός μπάσκετ.

Κατ' αυτόν τον τρόπο, θέτει εαυτόν στην διάθεση των ομάδων που θέλουν να ενισχυθούν και κατά μεγάλο ποσοστό, εξασφαλίζει την συνέχιση των σπουδών του σε ένα πανεπιστημιακό περιβάλλον, που μπασκετικά του ταιριάζει περισσότερο!

Όπως γίνεται αντιληπτό, οι πρωτοετείς – πολλώ δε μάλλον οι δευτεροετείς – που έχουν ήδη μία χρονιά στην πλάτη τους, έχουν καταθέσει τα (όποια) διαπιστευτήριά τους και είναι ήδη «παιγμένοι», μονοπωλούν τους μετεγγραφικούς στόχους των ομάδων, γεγονός που – τα τελευταία χρόνια – καθιστά πιο δύσκολη την είσοδο στο πρωτάθλημα από το σχολείο ή από το εξωτερικό!

Ειδικότερα στα high major προγράμματα και εκτός εξαιρέσεων, από την στιγμή που οι freshmen (πρωτοεμφανιζόμενοι) δεν παρέχουν μεγάλες αγωνιστικές εγγυήσεις.

Σε όλα τα παραπάνω, πρέπει να συμπεριλάβουμε και τις επαναστατικές αλλαγές που έφερε η παράμετρος NIL, η οποία προσέδωσε επαγγελματικό χαρακτήρα στην πρώτη βαθμίδα (Division I) του κολεγιακού πρωταθλήματος (NCAA).

Το «παραθυράκι», δηλαδή, μέσω του οποίου βρέθηκε η νόμιμη οδός για να πληρώνονται (και μάλιστα με διόλου ευκαταφρόνητα ποσά) οι παίκτες, ανάλογα με την αξία τους.

Με αυτά και με εκείνα, λοιπόν, η ελληνική λίστα των νεαρών παικτών που μετακομίζουν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ολοένα και αυξάνεται, προτιμώντας τον συνδυασμό του μπάσκετ με τις σπουδές από μία τριετία (από τα 18 έως τα 21 τους), στην διάρκεια της οποίας, πιθανότατα θα σκούπιζαν τον πάγκο των ελληνικών ομάδων της Stoiximan GBL.

Επομένως, ίσως έχει περισσότερη αξία να δούμε έναν-έναν, ξεχωριστά τους (12+1+2) συμπατριώτες μας, που είτε μετακόμισαν το καλοκαίρι, είτε βρίσκονται εδώ και καιρό στην Αμερική.

Photo credit: Χρήστος Ζωίδης

Οι πιο «παλιοί»

Απόστολος Ρούμογλου (21χρ., 2,03)

Θα ήταν ασέβεια να μην αρχίσουμε την αναφορά μας από τον μοναδικό Έλληνα που έχει στεφθεί πρωταθλητής στο κολεγιακό πρωτάθλημα. Και μάλιστα δις (2023 & 2024) και back to back! O λόγος για τον 21χρονο Ξανθιώτη forward, που αν δεν ήταν αρκετά γνωστός στο ευρύ κοινό όταν ήταν στην Ελλάδα, αυτό συνέβη γιατί έχει μόλις 5 συμμετοχές με την Εθνική εφήβων! Κι αυτές αυτές από ένα διεθνές τουρνουά στο Τελ Αβίβ το καλοκαίρι του 2021, σε μία εποχή που τα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα των μικρών Εθνικών ομάδων, ήταν ακόμη «παγωμένα» λόγω της πανδημίας. Η έφεσή του στα γράμματα και η ειλημμένη απόφασή του να σπουδάσει, τον ώθησε να εγκαταλείψει τον ΠΑΟΚ (στον οποίο είχε μετακομίσει από τον Λεύκιππο) και να αναζητήσει αθλητική υποτροφία στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το ότι κατόρθωσε να γίνει αποδεκτός σε ένα μπασκετικό πρόγραμμα τόσο υψηλών προδιαγραφών όπως το Κονέκτικατ, δεν του χάρισε απλά την σπάνια ευκαιρία να κατακτήσει δύο διαδοχικά πρωταθλήματα, έστω κι αν χρόνος συμμετοχής του ήταν εξαιρετικά περιορισμένος. Το μεγάλο κέρδος του, μέσα από τον πολύ δυνατό ανταγωνισμό στις καθημερινές προπονήσεις των Χάσκις, ήταν η μετεγγραφή του στους Σπάιντερς του Ρίτσμοντ, όπου φέτος ως junior (τριτοετής) αναμένεται να έχει ουσιαστικό ρόλο στο rotation από την θέση “3”.

Ράϊαν Σούλης (19χρ., 2,10)

Στην πρωτεύουσα της Πολιτείας, Βιρτζίνια, που απέχει κάτι λιγότερο από δύο ώρες οδικώς από την Ουάσινγκτον, θα βρεi τον κατά δύο χρόνια μικρότερο του, Ράιαν Σούλη, ο οποίος πέρυσι ήταν άτυχος και κηρύχθηκε “redshirt” (αναστολή της συμμετοχής του), με αποτέλεσμα να διατηρήσει το status του fresman και στην εφετινή σεζόν, ξεκινώντας ουσιαστικά από την αρχή. Ο γιος του βετεράνου διεθνούς μπασκετμπολίστα, Βασίλη Σούλη, αντιμετώπισε προβλήματα στο πέλμα και το μετατάρσιο, τα οποία του επέτρεψαν να πατήσει στο παρκέ μόλις σε 3 αγώνες, σε μία χρονιά που οι «αράχνες» κατέκτησαν τον τίτλο στην πολύ απαιτητική Atlantic 10. Μετά από μακρά περίοδο αποθεραπείας, που του στοίχισε την παρουσία του στο Πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα κάτω των 20 ετών με την Εθνική Νέων, ο ταλαντούχος ψηλός απέχει λίγο χρονικό διάστημα από την επιστροφή του στον κανονικό ρυθμό των προπονήσεων. Ο προπονητής του, Κρις Μούνεϊ, τον υπολογίζει για 20-25 λεπτά συμμετοχής, περισσότερο για το “4” (λόγω του καλού μακρινού του σουτ) και λιγότερο για το “5”. Αυτός είναι και ο λόγος που το πρόγραμμα του πανεπιστημίου επένδυσε από πέρυσι (και οικονομικά) πάνω του.

Αντρέϊ Στογιάκοβιτς (20χρ., 2,01)

Γεννημένος στην Θεσσαλονίκη από Ελληνίδα μητέρα και Ελληνοσέρβο πατέρα και μεγαλωμένος στην Καλιφόρνια, ο γιος του βετεράνου NBAer, Πέτζα Στογιάκοβιτς, έχει διπλή υπηκοότητα και στο εγγύς μέλλον αναμένεται την μπασκετική ιθαγένεια που θα επιλέξει και την Εθνική ομάδα στην οποία θα παίξει. Ο 20χρονος small forward τελείωσε την freshman σεζόν του με μ.ο. 7,8 πόντους και 3,4 ριμπάουντ σε 32 αγώνες (μ.ο. 22,3'), φορώντας την φανέλα του φημισμένου Στάντφορντ, ωστόσο, η αποχώρηση του προπονητή που τον διάλεξε (Τζέροντ Χάασε), μετά από 8 χρόνια, τον ώθησε να μπει στο transfer portal και να μετακομίσει μία ώρα βορειότερα, στο Μπέρκλεϊ, όπου εδρευουν οι Γκόλντεν Μπέαρς του 2 φορές πρωταθλητή του ΝΒΑ, Μαρκ Μάντσεν, οι οποίοι συμμετέχουν στην ίδια περιφέρεια (ACC).

Οι πρωτοετείς

Βενιαμίν Αμπόσι (18χρ., 1,98)

Σε απόσταση μισής ώρας από τον Αντρέϊ Στογιάκοβιτς (Καλιφόρνια), στην καρδιά της πόλης του Σαν Φρανσίσκο, θα βρίσκεται από φέτος ο 18χρονος πρώην παίκτης του Ολυμπιακού. Ο δυναμικός guard με τις αφρικανικές ρίζες, που γεννήθηκε στο Ηράκλειο, συμφώνησε για δύο χρόνια με τους Ντονς και θα δώσει την μάχη του για να βρεθεί από την αρχή στις επιλογές του coach Γκέρλουφσεν και να κάνει αισθητή την παρουσία του σε μία δυνατή περιφέρεια, όπως η West Coast.

Λευτέρης Λιοτόπουλος (18χρ., 1,94)

O 18χρονος guard από τα Διαβατά ήταν σταθερά, τα τελευταία τρία χρόνια, ο κορυφαίος στην Ελλάδα και μέσα στους δέκα καλύτερους παίκτες της θέσης του στην Ευρώπη. Κατέκτησε την ίδια χρονιά (2022) το εφηβικό και το παιδικό πρωτάθλημα ως εκ των πλέον διακριθέντων και ως MVP αντίστοιχα με την φανέλα της ΔΕΚΑ και ήταν από τα βασικά στελέχη των μικρών Εθνικών ομάδων της τελευταίας τριετίας. Από τους λίγους Ευρωπαίους guard που έχει «χτίσει» το κορμί του από μικρή ηλικία, επέλεξε να μπει στο επαγγελματικό μπάσκετ μέσα από την κολεγιακή διαδικασία, προφανώς επηρεασμένος και από την ακαδημαϊκή καριέρα του πατέρα του ως καθηγητή πανεπιστημίου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Ρικ Πιτίνο έσπευσε να τον «καπαρώσει» από νωρίς για να τον έχει από φέτος στο Σεντ Τζονς, στο οποίο έπαιξαν στο παρελθόν ο άσος της Dream Team, Κρις Μιούλιν και o παλαιός μας γνώριμος, Γουόλτερ Μπέρι. Κάπως έτσι, ο “Lioto” έχει γίνει ήδη κάτοικος Νέας Υόρκης και «χύνει» λίτρα ιδρώτα στην προπόνηση, ώστε να «σβήσει» τον μύθο που θέλει τον Αμερικανόϊταλό προπονητή-θρύλο του κολεγιακού μπάσκετ να μην δίνει σοβαρό χρόνο συμμετοχής στους freshmen.

Αναστάσης Ροζακέας (18χρ., 2,03)

Είναι ίσως ο Έλληνας που έγινε δεκτός από το παραδοσιακά πιο ισχυρό μπασκετικό πρόγραμμα, απ’ αυτά στα οποία παίζουν συμπατριώτες μας και το οποίο διευθύνει εδώ και περισσότερες από δύο δεκαετίες, ο 76χρονος Λέοναρντ Χάμιλτον. Αμέσως μετά την μοναδική χρονιά της καριέρας του ως head coach στο ΝΒΑ (2001-02), με παίκτη τον Μάικλ Τζόρνταν (Ουάσινγκτον Ουίζαρντς). Το Φλόριντα Στέϊτ μετράει 18 συμμετοχές στο τελικό τουρνουά, ενώ μιλάμε για ένα κολέγιο από το οποίο πέρασαν παίκτες επιπέδου του αείμνηστου Μίτσελ Ουίγκινς, του Σαμ Κασέλ, του Σκότι Μπαρνς (ρούκι της χρονιάς πρόπερσι), του Ντουέϊν Μπέϊκον και του Κρις Σίνγκλετον, που πέρασαν από τον Παναθηναϊκό. Μετά τα πρώτα βήματα σε παιδικό κι εφηβικό στον ΕΦΑΟΖ, ο Ροζακέας κατέκτησε πέρυσι το πρωτάθλημα και το “Rising Stars” με τον Ολυμπιακό. Σαν freshman θα έχει δύσκολο έργο για να μπει στο rotation μίας ομάδας που μεταξύ άλλων, αντιμετωπίζει το Ντιουκ, το Νορθ Καρολάινα, το Ουέικ Φόρεστ και το Σίρακιουζ, αλλά στο Ταλαχάσι, στην χειρότερη περίπτωση θα αποκτήσει μεγάλες εμπειρίες και θα σκληραγωγηθεί μέσα από τον ανταγωνισμό των προπονήσεων.

Νίκος Χιτικούδης (19χρ., 2,05)

O 19χρονος Θεσσαλονικιός πρώην παίκτης της ΧΑΝΘ έκανε πέρυσι το βήμα της Αμερικής, προερχόμενος από ένα καλοκαίρι που χρησιμοποιήθηκε και στις δύο θέσεις των forward στην Εθνική εφήβων. Οι συγκυρίες των τραυματισμών που «χτύπησαν» τους ψηλούς του Νορθ Καρολάϊνα Α&Τ, όμως, του έδωσαν αρκετό χρόνο στο “5” και ο ίδιος «άρπαξε από τα μαλλιά» την ευκαιρία (μ.ο. 7,1π., 5,3ρ. & 1,4κοψ. σε 24,9’) σαν freshman και γι’ αυτό είχε τον ίδιο ρόλο και στην χάλκινη Εθνική Νέων (μ.ο. 6,9π. & 4,3ρ. σε 18,2’). Αν φέτος, πάρει τον ίδιο χρόνο με την πρώτη σεζόν, τότε πολύ πιθανό να δούμε ακόμη καλύτερα νούμερα από τον Έλληνα ψηλό.

Στράτος Καλλιοντζής (19χρ., 2,10)

Στο κολέγιο που εδρεύει στο Γκρίνσμπορο της Βόρειας Καρολίνας κι απέχει περίπου 1,5 ώρα από την Σάρλοτ και μία από την πρωτεύουσα της Πολιτείας, Ράλεϊ, o Χιτικούδης θα έχει παρέα τον συνομήλικο πρώην συμπαίκτη του στην Εθνική εφήβων, ο οποίος εντάχθηκε φέτος στο ίδιο πρόγραμμα, μετά από μία σεζόν σε prep school. Ο freshman Μυτιληνιός ψηλός, που έπαιξε στον ΠΑΟΚ και αναμένεται να έρχεται από τον πάγκο, ψάχνει την ευκαιρία του για να εδραιωθεί στο κολεγιακό πρωτάθλημα.

Division 2

Στο 3ο έτος της φοίτησής του στο πανεπιστήμιο Φλόριντα Τεκ (2ης κατηγορίας), βρίσκεται ο Κωνσταντίνος Λαγός (20χρ., 2,01), ο οποίος έχει συνολικά 26 συμμετοχές με όλες τις μικρές Εθνικές ομάδες και ο Θοδωρής Κλιμάνογλου (22χρ., 1,90). Στην Μελβούρνη, τους πρώην παίκτες των Εκπαδευτηρίων Δούκα συνάντησε πέρυσι ο πρωταθλητής παίδων με τον Παναθηναϊκό, Μανώλης Δήμου (20χρ., 1,94), ο οποίος μετακόμισε από το πανεπιστήμιο Κάνσας-Μιζούρι.

Ivy League

Εκεί αγωνίζεται ο πρώην ψηλός του Παναθηναϊκού με θητεία στις μικρές Εθνικές ομάδες, Συμεών Ευσταθίου (20χρ., 2,06) με μικρή συμμετοχή στους Brown Bears, που εδρεύουν στο Πρόβιντενς, (1,5 ώρα νότια της Βοστώνης). Στο Γέιλ αγωνίζεται o Αμερικανός με ελληνικές ρίζες και δυνατότητα απόκτησης διαβατηρίου, Τζον Πουλακίδας (21χρ., 1,98), ο οποίος έβγαλε μάτια στον 1ο γύρο του περυσινού τελικού τουρνουά, όταν με 28 δικούς του πόντους οι Μπούλντογκς απέκλεισαν το Όμπερν, που ήταν στο νο4 της κατάταξης!

Junior College

Γιώργος Βασιλάκης (19χρ., 2,04)

Ο μεγάλος άγνωστος της νέας γενιάς all around ελληνοφινλανδός, γεννημένος τον Νοέμβριο του 2004 με σπάνια τεχνική κατάρτιση για το ύψος του και άνοιγμα χεριών που αγγίζει τα 2 μέτρα και 13 εκατοστά! Όπως και ο Παγώνης, κι αυτός είχε στα χέρια του προτάσεις από NCAA Division 1 κολλέγια, αλλά προτίμησε τον δρόμο της διετούς φοίτησης σε Junior College, όπως το Lee College, το οποίο βρίσκεται στα περίχωρα του Χιούστον (Μπέϊταουν). Σκοπός του ήταν να έχει αμέσως ρόλο και χρόνο συμμετοχής και κατόπιν να μεταπηδήσει σε σε πανεπιστημιακό πρόγραμμα 1ης κατηγορίας. Έκανε τα πρώτα του βήματα στον Ιπποκράτη Κω, στην συνέχεια έπαιξε στον Φιλαθλητικό (ΕΦΑΟΖ) και πρόπερσι επέστρεψε στην γενέτειρα της μητέρας του (Φινλανδία) και εντάχθηκε στην “Drive Academy Basketball”, που εδρεύει στο Ελσίνκι και προετοιμάζει Ευρωπαίους μπάσκετμπολίστες για τα κολέγια.

Prep School

Παναγιώτης Παγώνης (18χρ., 2,04)

Πρόκειται για έναν παίκτη με ραγδαία πρόοδο τον τελευταίο χρόνο, από τότε που έφυγε από το Περιστέρι (δεν τον πίστεψαν όσο του αναλογούσε) και εντάχθηκε στον Μίλωνα. Αυτός, άλλωστε είναι και ο λόγος που τον περασμένο Μάρτιο φόρεσε για πρώτη φορά το εθνόσημο (ως παίκτης της Εθνικής εφήβων). Στον σύλλογο της Νέας Σμύρνης, έπαιζε παράλληλα στο εφηβικό και στο ανδρικό (Elite League) και του δόθηκε η ευκαιρία να αναπτύξει το παιχνίδι του, αλλά και η ελευθερία να παίξει πρωταγωνιστικό μέσα από τα λάθη του. «Κουμπώνει» και στις δύο θέσεις των forward και επέλεξε στην Massanutten Military Academy (έχει έδρα το Γούντσκοκ της Βιρτζίνια κι απέχει 1,5 ώρα από Ουάσινγκτον), με σκοπό να δυναμώσει και για έναν χρόνο να προετοιμάσει το κορμί του για το επόμενο βήμα και τον στόχο της αθλητικής υποτροφίας σε κολέγιο πρώτης κατηγορίας.