Piaggio: Ρομπέρτο Κολανίνο, το τελευταίο ταξίδι

Η ζωή του επιχειρηματία Ρομπέρτο Κολανίνο τελείωσε τη στιγμή που η τιμή της μετοχής της Piaggio «του» είχε σταθεροποιηθεί στα υψηλότερα επίπεδα από το 2006, τότε που πήρε την απόφαση να υποβάλει αίτηση εισαγωγής στο Χρηματιστήριο του Μιλάνου. Τα χρόνια του Κολανίνο με τη δίτροχη ομάδα με έδρα την Ποντεντέρα της Τοσκάνης ήταν το δεύτερο μισό της επαγγελματικής του καριέρας. Το βασικό σημείο του πρώτου μισού ήταν η συναλλαγή που εξασφάλισε τη διεθνή φήμη του ως επιχειρηματία, που δεν ήταν άλλη από την ανάληψη της Telecom Italia.

Ο Ρομπέρτο Κολανίνο είχε δίπλωμα λογιστικής και έγινε «dottore» το 2001, όταν και του απονεμήθηκε τιμητικό πτυχίο στις επιχειρήσεις και τα οικονομικά από το Πανεπιστήμιο του Lecce. Ξεκίνησε την καριέρα του το 1969 με τη Fiaam, έναν κατασκευαστή εξαρτημάτων αυτοκινήτων στη Μάντοβα, αρχικά ως επικεφαλής της διοίκησης και αργότερα ως διευθύνων σύμβουλος. Το 1981 ίδρυσε την εταιρεία εξαρτημάτων αυτοκινήτων Sogefi στη Μάντοβα, η οποία εξαγοράστηκε αργότερα από την Cir (De Benedetti). Η κίνηση που έφερε τον Κολανίνο στην προσοχή των μέσων ενημέρωσης ήρθε το 1996, όταν διορίστηκε Διευθύνων Σύμβουλος της Olivetti. Διάσημη σε όλο τον κόσμο για τις γραφομηχανές και τους υπολογιστές της, η εταιρεία με έδρα την Ivrea ήταν σε διαδικασία μετασχηματισμού μετά την ίδρυση της Omnitel, της πρώτης ιδιωτικής εταιρείας κινητής τηλεφωνίας της Ιταλίας και της Infostrada, μιας μονοπωλιακής εταιρείας η οποία διαχειριζόταν το εναλλακτικό δίκτυο σταθερής τηλεφωνίας στην Telecom μέχρι τότε. Αυτό το τεχνολογικό κόσμημα, που πουλήθηκε για περισσότερα από επτά δισεκατομμύρια ευρώ στη γερμανική Mannesmann, η οποία στη συνέχεια παραχώρησε τα πάντα στη Vodafone, ήταν το σημείο εκκίνησης για τη δημόσια προσφορά της Olivetti το 1999 στην Telecom Italia, την οποία ο Romano Prodi είχε αποφασίσει να ιδιωτικοποιήσει το 1997, σε μια προσπάθεια να εξισορροπήσει την Ιταλία οικονομικά πριν από την είσοδο της χώρας στο ευρώ.

Μετά το διορισμό του στην Olivetti, ο Κολανίνο ανέλαβε τη συμμετοχή της στην εταιρεία μέσω της Fingruppo S.p.A., μιας μετοχικής εταιρείας στη Μπρέσια. Μαζί με την Fingruppo, άλλοι βασικοί μέτοχοι της Olivetti ήταν η Hopa και ο επενδυτικός όμιλος Bell με έδρα το Λουξεμβούργο, εταιρείες χαρτοφυλακίου με επικεφαλής τον Emilio Gnutti, στην οποία συμμετείχαν και ο πρώην επικεφαλής της Unipol, ο Giovanni Consorte, η MPS και στη συνέχεια η Fininvest. Η αμερικανική τράπεζα Chase Manhattan ενήργησε ως εγγυήτρια και ο Ιταλός πρωθυπουργός εκείνη την εποχή, Massimo D'Alema, περιέγραψε τον Κολανίνο και τους εταίρους ως «θαρραλέους καπετάνιους». Υπό την ηγεσία του, τα επόμενα δύο χρόνια η Telecom ενίσχυσε σημαντικά τη διεθνή της θέση και επέκτεινε τις επιχειρηματικές της δραστηριότητες από σταθερή στην κινητή τηλεφωνία, από το διαδίκτυο στην τηλεόραση με τη δημιουργία του καναλιού La7, από δορυφορικές επικοινωνίες έως συστήματα πληροφορικής.

Οι μέτοχοι της Bell, ωστόσο, είχαν μια καθαρά οικονομική άποψη για τη λειτουργία και μόλις δύο χρόνια αργότερα ξεπούλησαν στην Olimpia, μια εταιρεία που ανήκει στον Marco Tronchetti Provera. Ο Κολανίνο δεν συμφώνησε με την πώληση και παραιτήθηκε. Κατά τη στιγμή της παραίτησής του, το χρέος της Olivetti δεν είχε μεταφερθεί στην Telecom, ως μέρος μιας ακριβούς οικονομικής στρατηγικής που σχεδίασε ο Κολανίνο. Το 2002, με τη βοήθεια του πακέτου απόλυσης, των δικαιωμάτων προαίρεσης αγοράς μετοχών από την Olivetti και των εσόδων που προέκυψαν από την πώληση ορισμένων δευτερευουσών μετοχών, ο Ρομπέρτο Κολανίνο έκανε μια νέα αρχή με την εξαγορά της εταιρείας ακινήτων Immsi, μέσω της οποίας εξαγόρασε την Piaggio το 2003.

Το Δεκέμβριο του 2004 επέκτεινε το εύρος των βιομηχανικών του δραστηριοτήτων εξαγοράζοντας τις εταιρείες Aprilia και Moto Guzzi. Η δημόσια εγγραφή το 2006 μείωσε το χρέος της Piaggio. Έκτοτε, ο όμιλος έχει επιτύχει εντυπωσιακή ανάπτυξη, καθόσον είναι ο μεγαλύτερος κατασκευαστής scooter και μοτοσυκλετών στην Ευρώπη και ένας από τους κύριους παίκτες της βιομηχανίας παγκοσμίως (κατέχει τις μάρκες Vespa, Piaggio, Aprilia, Moto Guzzi, Gilera και Derbi, παράγει ελαφρά επαγγελματικά οχήματα και το 2015 σχημάτισε ένα τμήμα ρομποτικής, το Piaggio Fast Forward, το μελλοντικό ερευνητικό κέντρο κινητικότητας του Ομίλου στη Βοστώνη των ΗΠΑ, το οποίο ανέπτυξε το Gita, ένα επίγειο drone που βασίζεται στην τεχνολογία follow-me.

Το 2008, ο Ρομπέρτο Κολανίνο συμμετείχε στην CAI (Compagnia Aerea Italiana), που είχε επιφορτιστεί με τη διάσωση της Alitalia και μέσω του Ομίλου IMMSI ήταν ένας από τους ιδρυτές της νέας εταιρείας, η οποία εξαγόρασε τις αεροπορικές εταιρείες Alitalia και Airone. Και σε αυτήν την περίπτωση, η μετέπειτα αλλαγή ιδιοκτησίας σήμαινε ότι ο Κολανίνο δεν ήταν σε θέση να ολοκληρώσει το σχέδιο ανάκαμψης που είχε καταρτίσει για την Alitalia, κλείνοντας άλλο ένα κεφάλαιο στην ταραγμένη ιστορία της ιταλικής αεροπορικής εταιρείας. Εκτός από τις θέσεις του ως πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Alitalia, ο Ρομπέρτο Κολανίνο ήταν μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Mediobanca, της Capitalia και άλλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και μέλος του διοικητικού συμβουλίου και του συμβουλίου της Confindustria, της γενικής συνομοσπονδίας της ιταλικής βιομηχανίας.

Ο Ρομπέρτο Κολανίνο είχε επίσης μια διακεκριμένη ακαδημαϊκή καριέρα και έλαβε πολλές διακρίσεις. Εκτός από το τιμητικό του πτυχίο στις επιχειρήσεις και τα οικονομικά από το Πανεπιστήμιο του Λέτσε, το 2013 του απονεμήθηκε επίτιμος μεταπτυχιακός τίτλος στη διαχείριση, την καινοτομία και τη μηχανική υπηρεσιών από το πανεπιστήμιο Scuola Superiore Sant'Anna της Πίζας. Έγινε Cavaliere del Lavoro το 2000 και το 2014 παρασημοφορήθηκε ως Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής από τον Σεβασμιώτατο Alain Le Roy, Γάλλο πρεσβευτή στην Ιταλία, ο οποίος σχολίασε: «Ένας σπουδαίος Ιταλός επιχειρηματίας, που τον σέβονται και τον θαυμάζουν όλοι».