Η Βραζιλία είναι διαχρονικά ένα από τα μεγαλύτερα ποδοσφαιρικά «εργοστάσια» του πλανήτη. Από τη χώρα του καφέ έχουν βγει ανά τις δεκαετίες μερικά από τα πιο σπουδαία ταλέντα που έχουν μαγέψει στους αγωνιστικούς χώρους και έχουν γίνει πρότυπα για τα παιδάκια της πατρίδας τους.
Εκτός από την αγάπη τους για το παιχνίδι το ποδόσφαιρο για πολλούς είναι ένα... εισιτήριο, το οποίο μπορεί να τους βγάλει από τη φτώχεια και τις φαβέλες και να τους προσφέρει ένα ανώτερο βιοτικό επίπεδο. Από το πρωί ως το βράδυ χιλιάδες παιδιά είναι στα γήπεδα και τους δρόμους, παίζοντας και κάνοντας εξάσκηση.
Είναι δύσκολο για τα νεαρά αγόρια να ξεπεράσουν τον ανταγωνισμό και να βρουν τις ευκαιρίες τους να ασχοληθούν επαγγελματικά με το ποδόσφαιρο. Προφανώς ο δείκτης δυσκολίας είναι ασύγκριτα πιο μεγάλος για τα κορίτσια που θέλουν να ασχοληθούν με το αγαπημένο άθλημα της χώρας τους.
Να καταφέρει ένα κορίτσι από τη Βραζιλία να φτάσει να αγωνίζεται σε υψηλό επαγγελματικό επίπεδο δεν είναι υπέρβαση αλλά ένα μικρό... θαύμα και έτσι μπορούμε να χαρακτηρίσουμε την ιστορία της Καταρίνα Μακάριο.
Η νεαρή Βραζιλιάνα μέχρι τα 12 της χρόνια έπαιζε με συνομήλικα αγόρια στην πόλη της, μετανάστευσε στις ΗΠΑ χωρίς τη μητέρα της και στα 23 της έφτασε να αγωνίζεται ως μεσοεπιθετικός στην εθνική ομάδα της Αμερικής και να είναι πρωταθλήτρια Ευρώπης με τη φανέλα της Λυών.
Η αγάπη για το ποδόσφαιρο, ο ρατσισμός και η νοοτροπία - κλειδί
Η Μακάριο γεννήθηκε στο Σάο Λουίς της Βραζιλίας και από μικρή ηλικία είχε μια αγνή σχέση με το ποδόσφαιρο. Έπαιζε από τα έξι της χρόνια με φίλους της στο πάρκο, στο σχολείο και στο γηπεδάκι της γειτονιάς της. Ήθελε απλά να παίζει. Πήγαινε στις προπονήσεις του μεγαλύτερου αδελφού της μαζί με τον πατέρα της και αντί να παρακολουθούν το πρόγραμμα του ζητούσε να παίξουν μαζί.
Ο πρώτος άνθρωπος που διέκρινε πως αυτό το κοριτσάκι έχει μέσα του... αγνό ταλέντο δεν ήταν άλλος από τον πατέρα της. Ήξερε πως η κόρη του ήταν ξεχωριστή, ότι μπορούσε να κάνει πράγματα που οι άλλοι δεν μπορούσαν, πράγματα που τα αγόρια δεν μπορούσαν. Αλλά χρειαζόταν δουλειά. Πολλή σκληρή δουλειά. Ήξερε βέβαια πως και οι πιθανότητες δεν ήταν με το μέρος της. Αν ήθελε να γίνει παίκτρια θα έπρεπε να είναι η καλύτερη!
Στο Σάο Λουίς δεν υπήρχαν ομάδες γυναικών και συνεπώς η Καταρίνα έπαιζε με αγόρια. Για τον πατέρα της να βλέπει την κόρη του, να ανταγωνίζεται τα αγόρια ήταν το πιο εκπληκτικό πράγμα στον κόσμο. Όσο περισσότερο έβλεπε πόσο καλή ήταν τόσο περισσότερο την πίεζε. Όσο καλύτερη γινόταν, τόσο μεγαλύτερη ήταν η πίεση και τόσο πιο σκληρός γινόταν.
Όσο κι αν την πίεσε, δεν τα παράτησε. Μπορεί μερικές φορές να την εκνεύριζε ο πατέρας της, όμως έβγαζε αυτή την οργή στο γήπεδο της και την μετέτρεπε σε πιο... δυνατά σουτ. Φυσικά ο πατέρας της δεν ήταν ο μοναδικός που την έφτανε στα όρια της.
Στη Βραζιλία δεν ήξεραν πώς να χειριστούν ένα νεαρό, μαύρο κορίτσι που ήθελε απλώς να παίξει ποδόσφαιρο. Μερικά από τα πράγματα που άκουσε σε πολύ νεαρή ηλικία ήταν ιδιαιτέρως εξοργιστικά. Πήγαινε να εκτελέσει κόρνερ και άκουγε τριγύρω της ατάκες όπως «Κοίτα αυτόν τον πίθηκο» ή «Κοίτα αυτή τη λεσβία». Φυσικά αυτοί δεν ήταν μόνο στο γήπεδο. Κατάφερε να μετατρέψει το μίσος της σε «καύσιμο». Αυτός ήταν ο τρόπος αντιμετώπισης της κατά του ρατσισμού.
Το πρότυπο Μία Χαμ
Η νοοτροπία της την έκανε να σαρώσει στις τέσσερις γραμμές του γηπέδου. Από την κακοποίηση απέκτησε θάρρος και αποφασιστικότητα, όμως είχε ανάγκη από πρότυπα. Γυναικεία πρότυπα. Στη Βραζιλία, υπήρχε η «ιέρεια της μπάλας», Μάρτα, στην οποία μπορούσε να δει τις εμπειρίες της να αντανακλώνται στις δικές της, αλλά η Μάρτα ήταν... μία.
Ο πατέρας της έδωσε τη λύση. Απλά μπήκε στο Google και πληκτρολόγησε τις λέξεις: η καλύτερη γυναίκα ποδοσφαιρίστρια όλων των εποχών. Το αποτέλεσμα ήταν η Μία Χαμ.
Μπορεί να είχε αποσυρθεί όμως χάρη στο YouTube η Καταρίνα και ο πατέρας της εθίστηκαν στο να την βλέπουν στο YouTube. Παρακολούθησαν τα πάντα. Μελέτησαν το παιχνίδι της αλλά και τον τρόπο που το πλήθος αντιδρούσε μαζί της. Είδαν ολόκληρα γήπεδα γεμάτα κόσμο να ουρλιάζει «Μία! Μία!».
Αυτή είναι μια πολύ δυνατή εικόνα για ένα νεαρό κορίτσι που κάθεται μπροστά στον υπολογιστή της στη Βραζιλία. Δεν ήταν μόνο αυτή όμως. Ήταν όλη η ομάδα της Εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου γυναικών των ΗΠΑ για πολλές γενιές: η Άμπι Γουάμπαχ, η Χοπ Σόλο, η Μέγκαν Ραπίνο, αυτές οι καταπληκτικές γυναίκες που όλο το έθνος των Ηνωμένων Πολιτειών τις λάτρευε. Μπορούσαν να είναι ο εαυτός τους, να αντιπροσωπεύουν αυτό που ήθελαν, να υπερασπιστούν αυτό στο οποίο πίστευαν και το πλήθος τους αγάπησε γι' αυτό. Η ομάδα τους έπαιζε σε άλλο επίπεδο και έβαζε τον πήχη στο γυναικείο ποδόσφαιρο.
Το ρίσκο και ο αποχωρισμός από τη μητέρα της
Όταν έκλεισε τα 12 της χρόνια δεν είχε δικαίωμα να παίζει πια με τα αγόρια. Για να αποφύγει τον κίνδυνο να καταλήξει το ταλέντο της εντελώς θαμμένο και, το πιο σημαντικό, για να έχει την ευκαιρία τόσο αυτή όσο και ο αδελφός της να έχουν καλύτερη εκπαίδευση και καλύτερο μέλλον, η οικογένειά της αποφάσισε να μετακομίσει στις ΗΠΑ!
Ενώ ο πατέρας της ερεύνησε τις καλύτερες τοποθεσίες για αυτήν και τον αδερφό της σε αυτόν τον ολοκαίνουργιο κόσμο, αποφασίστηκε ότι η μητέρα της θα έμενε πίσω για να στέλνει χρήματα στην οικογένεια, ακόμα κι αν τα ρεάλ Βραζιλίας δεν μπορούσαν να συγκριθούν με τα δολάρια.
Λόγω ενός ονείρου που ξεκίνησε με ασκήσεις σουτ με τον μπαμπά της και βλέποντας τη Μία στο YouTube, μετακόμισαν 5.000 μίλια μακριά, σε ένα νέο σπίτι, μια νέα γλώσσα, σε νέα πραγματικότητα. Την Πρωτοχρονιά του 2012 η Καταρίνα, ο πατέρας της και ο αδελφός της μετακόμισαν στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια. Εκεί βρήκε η οικογένεια Μακάριο τη γη της επαγγελίας.
Φυσικά στην αρχή τίποτα δεν ήταν εύκολο. Άφησαν πίσω τη μητέρα της Καταρίνα, τους φίλους τους, την γλώσσα τους, την ζωή τους και μετακόμισαν στην Αμερική, με τον αδελφό της να είναι ο μοναδικός που μιλούσε λίγα αγγλικά. Ήταν δύσκολο για μια έφηβη να είναι σε μια νέα χώρα χωρίς τη μαμά της. Πριν φύγει ακόμα δεν έτρωγε λαχανικά ούτε διάλεγε τα ρούχα της.
Αυτή η απουσία πρόσθεσε έξτρα πίεση. Αν είχε άσχημα παιχνίδια ή κακές προπονήσεις, σκεφτόταν: «Έχω κάποιον άλλο που κουράζετε σε μια άλλη χώρα χώρα για εμένα και εγώ τα πάω απαίσια εδώ!»
Η σχέση με τον πατέρα της και η πίεση
Ακόμη και σε αυτή τη νεαρή ηλικία, ο ανταγωνισμός στις ΗΠΑ είναι απίστευτος. Στην πόλη της μπορεί να ήταν η καλύτερη, όμως εκεί έπρεπε να κάνει περισσότερα για να ξεχωρίσει. Το ήξερε και ο πατέρας της.
Ήταν ο μεγαλύτερος υποστηρικτής της αλλά και ο πιο σκληρός κριτής της. Κατά τη διάρκεια των μεταφορών με το αυτοκίνητο μετά από αγώνες και προπονήσεις, δεν θα παρέλειπε ποτέ να της πει τι ακριβώς είχε κάνει λάθος. Ως έφηβη το μισούσε. Έφτασε στο στάδιο να ζητάει να την πηγαινοφέρνουν οι συμπαίκτριες της.
Ο πατέρας της είχε εμμονή με το σκοράρισμα και της ζητούσε περισσότερα γκολ. Παρακαλούσε τα άλλα κορίτσια να τη βοηθήσουν στο σκοράρισμα, μόνο και μόνο για να μην χρειαστεί να τα ακούσει από τον μπαμπά της μετά. Αυτή η πίεση συνέβαλε στο να σπάσει το ρεκόρ σκόρερ όλων των εποχών στο Elite Clubs National League με 165 γκολ.
Η σχέση της με τον πατέρα της βελτιώθηκε όταν πήρε τη δική της άδεια οδήγησης και μπορούσε να μετακινείται μόνη της. Πάντως την πρώτη φορά που προσπάθησε να πάει στην προπόνηση χωρίς αυτόν, τον βρήκε να προσπαθεί να κρυφτεί στο πορτμπαγκάζ!
Μια φορά στο κολέγιο, την ρώτησε: «Γιατί κάθε άλλη κόρη πηγαίνει στους γονείς της αμέσως μετά το παιχνίδι και εσύ δεν έρχεσαι κοντά μου;» και η Καταρίνα απάντησε «Γιατί νομίζεις ότι είναι;». Από τότε το συζήτησαν και η σχέση τους έγινε πιο δυνατή από ποτέ.
Όπως είναι λογικό η πίεση που είχε στους ώμους της ήταν... αφόρητη. Ότι έκανε δεν ήταν μόνο για τον εαυτό της. Η οικογένεια της «έσπασε» για να μετακομίσει με τον πατέρα και τον αδελφό της σε μια χώρα που ήξεραν ούτε τη γλώσσα.
Ρίσκαραν τα πάντα για χάρη της και συνεπώς το να είναι καλή δεν ήταν αρκετά καλό. Έπρεπε να είναι η καλύτερη. Μόνο έτσι θα άξιζε τον κόπο η μετακόμιση στις ΗΠΑ. Μόνο αν γινόταν η καλύτερη θα μπορούσε να σταματήσει τη μητέρα της από τη δουλειά της και να ενώσει ξανά την οικογένεια της.
Υπήρχαν στιγμές που ήθελε να γυρίσει στο σπίτι της, στη Βραζιλία, αλλά ταυτόχρονα δεν ήθελε να απογοητεύσει τη μητέρα της. Ήθελε να κάνει όλη τη θυσία της να αξίζει τον κόπο.
Τα 30 λεπτά που άλλαξαν τη ζωή της
Ο αγώνας της ήταν σκληρός, αλλά όλο αυτό το ταξίδι την οδήγησε στην 8η Οκτωβρίου του 2020. Τα κατάφερε να ξεπεράσει τον πόνο της έλλειψης της μητέρας της, τα κατάφερε στο γυμνάσιο και στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ και εκείνη τη μέρα του φθινοπώρου, τελικά έγινε αληθινή Αμερικανίδα.
Η ημερομηνία αυτή θα ξεχωρίζει για πάντα ως ένα από τα ορόσημα της ζωής της. Είναι κωμικό, πως μετά από σχεδόν μια δεκαετία προσπαθειών και ονείρων για αυτήν τη στιγμή, η διαδικασία απόκτησης της υπηκοότητα της ολοκληρώθηκε σε 30 λεπτά. Της έκαναν έξι ερωτήσεις και αυτό ήταν.
- Πόσα μέλη έχουν δικαίωμα ψήφου στη Βουλή των Αντιπροσώπων;
- Ποιος ήταν ο πρώτος πρόεδρος;
- Ποιες είναι δύο εθνικές εορτές;
- Πότε ήταν ο Πόλεμος της Ανεξαρτησίας;
- Ποιες πολιτείες συνορεύουν με την Καλιφόρνια;
- Ποιοι είναι οι γερουσιαστές των ΗΠΑ για την πολιτεία της;
Φυσικά με τέτοια προετοιμασία δεν έκανε ούτε ένα λάθος! Έγινε επίσημα Αμερικανίδα πολίτης και κλήθηκε στην εθνική ομάδα των ΗΠΑ. Όλα την ίδια μέρα!
Από τότε έκανε το διεθνές ντεμπούτο της, σκόραρε το πρώτο της γκολ με την Team USA, έγινε επαγγελματίας στη Λυών τον Ιανουάριο του 2021 και σήκωσε το Champions League μέσα στην πρώτη της «γεμάτη» επαγγελματική σεζόν (2021-22).
Τώρα που η πίεση του να φτάσει σε αυτό το επίπεδο έχει τελειώσει, υπάρχει ένα διαφορετικό είδος πίεσης. Να διατηρηθεί σε top-level και να φτάσει όσο πιο ψηλά γίνεται. Είναι σαν να μπαίνεις στο κολέγιο. Μπορεί να είναι ένας αγώνας μόνο για να μπεις, αλλά αυτός δεν είναι ο απόλυτο στόχος. Είναι αυτό που θα πετύχεις μέσα από αυτήν την ευκαιρία.
Για την 23χρονη πια Καταρίνα αυτά είναι μόνο η αρχή. Η αρχή για περισσότερα τρόπαια, περισσότερα γκολ, περισσότερες ασίστ, περισσότερες αναμνήσεις. Ο μεγάλος στόχος βέβαια είναι ένας. Να γίνει έμπνευση για την επόμενη γενιά μικρών κοριτσιών που αγαπούν το ποδόσφαιρο, όπως ήταν για την 12χρονη Καταρίνα η Μία Χαμ.