Στη χώρα της σάμπα και του jogo bonito, εκεί που έγραψαν ιστορία αστέρες όπως ο Πελέ, ο Ρονάλντο, ο Ροναλντίνιο και ο Νεϊμάρ, η πρώην αμυντικός της Άρσεναλ, Ραφαέλε Σόουζα, στοχεύει ψηλά στο Παγκόσμιο Κύπελλο Γυναικών με την εθνική Βραζιλίας. Ειδικά από τη στιγμή που η 31χρονη, που «δεν ονειρευόταν ποτέ» μια επαγγελματική ποδοσφαιρική καριέρα μεγαλώνοντας, σκέφτεται ήδη το επόμενο βήμα στην καριέρα της.
Παρά το γεγονός ότι μεγάλωσε στη τρελή για το ποδόσφαιρο, Βραζιλία, τη δεκαετία του 1990 η Σόουζα δεν είχε ιδέα ότι θα μπορούσε να κάνει καριέρα στο παιχνίδι της στρογγυλής μπάλας που είχε ερωτευτεί στους δρόμους της πόλης της. Είναι μια γνωστή ιστορία για πολλούς στο γυναικείο παιχνίδι σήμερα, αλλά για την 31χρονη ήταν κάτι παραπάνω από ένα όνειρο που «δεν μπορούσε» να ονειρευτεί, άλλαξε τη ζωή της με πολλούς τρόπους.
Η Σόουζα μεγάλωσε παίζοντας ξυπόλητη ποδόσφαιρο στους δρόμους του Cipo, σε μια «φτωχή γειτονιά» στη βορειοανατολική Βραζιλία, που είχε πληθυσμό 15.000 ανθρώπων. Πολύ μακριά από τα sold-out που ζει στο «Wembley» και στο «Emirates» που βίωσε με την Άρσεναλ, αλλά δεν ήταν εύκολο να φτάσει ως εκεί. Ζούσε σε μια πραγματικά φτωχή γειτονιά και δεν είχα πολλά να κάνει, έπαιζε πάντα ξυπόλητη στο δρόμο με τα αγόρια. Αυτά ήταν τα παιδικά της χρόνια στη χώρα της σάμπα.
«Έτσι νιώθω ότι από εκεί πήρα τις δεξιότητες. Γι' αυτό μου αρέσει να παίζω ποδόσφαιρο γιατί το έκανα για διασκέδαση και το απόλαυσα όταν ήμουν νέα. Έτσι τώρα μπορώ να το κάνω αυτό κερδίζοντας χρήματα και να το απολαμβάνω», μόλις είδε τον πρώτο της γυναικείο αγώνα το 2007, η σκέψη να κάνει καριέρα ως ποδοσφαιρίστρια ήρθε αυτόματα στο μυαλό της.
Η Σόουζα, η οποία είχε μεγαλώσει παίζοντας με αγόρια καθώς δεν υπήρχε «γυναικείο ποδόσφαιρο» στην περιοχή της, ήταν 16 ετών τότε και άνοιξε την τηλεόραση για να δει τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου Γυναικών μεταξύ Βραζιλίας και Γερμανίας. Μόλις τέσσερα χρόνια αργότερα, το 2011, θα ήταν η τελευταία παίκτρια -και η νεότερη- που κόπηκε από την αποστολή της Βραζιλίας του Μουντιάλ.
Παρά την καταστροφή της που πλησίαζε τόσο κοντά η πρώην αμυντικός της Άρσεναλ προχώρησε και επέτρεψε στον εαυτό της να οραματιστεί στο παιχνίδι. Αλλά το ερώτημα ήταν ακόμα, θα μπορούσε να αντιμετωπίσει το πάθος της με τα προς το ζην; Ήταν 20 ετών, σπούδαζε μηχανικός στο Bahia State University και έπαιζε ποδόσφαιρο σε μια κοντινή πόλη. Η Βραζιλιάνα είχε έρθει σε ένα σταυροδρόμι, δηλαδή έπρεπε είτε να επιλέξει την εκπαίδευσή της είτε το ποδόσφαιρο. Ο προπονητής του Πανεπιστημίου του Μισισιπή, Μάθιου Μοτ, δέχτηκε ένα τηλεφώνημα από έναν φίλο σε κολέγιο, ο οποίος είχε στο πλευρό του έναν Βραζιλιάνο που τη γνώριζε.
Σύμφωνα με το «The Clarion-Ledger», το κολέγιο της φίλης της Σόουζα δεν διέθετε μηχανική, οπότε μετά από συμβουλές του άλλου προπονητή, η Μοτ έριξε μια ματιά στον κυλινδρικό κύλινδρο που παρουσίαζε την επίδοσή της στο Μουντιάλ Γυναικών κάτω των 17 ετών. Αυτή η απόφαση κράτησε το όνειρό της ζωντανό και έθεσε το σκηνικό για μια σειρά από σημαντικές αποφάσεις που θα ακολουθήσουν στην καριέρα της.
Ξεκίνησε όταν έφτασε για πρώτη φορά στην Οξφόρδη του Μισισιπή και δεν μιλούσε αγγλικά, υποβλήθηκε σε ένα εντατικό καλοκαιρινό πρόγραμμα για να μπορέσει να λειτουργήσει. Αλλά μια υποτροφία για τη χρηματοδότηση του πτυχίου μηχανικού της και η ευκαιρία να παίξει ποδόσφαιρο ήταν ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα για τα επόμενα τρία χρόνια. Απέδωσε καρπούς, έγινε η ηγέτιδα όλων των εποχών της σχολής τόσο στους στόχους καριέρας (44) όσο και στους βαθμούς (108) μετά από τρεις σεζόν και εξακολουθεί να είναι δεύτερη όλων των εποχών και στις δύο κατηγορίες.
«Είναι δύσκολο να πιστέψω τι έχω πετύχει. Όταν κοιμάμαι το σκέφτομαι και δεν το πιστεύω πραγματικά γιατί έχω περάσει τόσα πολλά που βρίσκομαι εδώ τώρα και δεν ήταν εύκολο», Σόουζα είπε στο ταξίδι της στους Gunners.
«Μεγάλωσα σε μια μικρή πόλη στη Βραζιλία και δεν υπήρχε γυναικείο ποδόσφαιρο, ήμουν το μόνο κορίτσι που έπαιζε και τώρα έπαιζα στο Παγκόσμιο Κύπελλο φορώντας τη φανέλα, ίσως να είμαι αρχηγός, είναι μεγάλη αλλαγή. Άλλαξε τη ζωή μου, πήρα την εκπαίδευσή μου, βοήθησα την οικογένειά μου και τώρα είμαι σε καλύτερη θέση μόνο λόγω του ποδοσφαίρου και δεν το σκέφτηκα ποτέ γιατί όταν ήμουν νέα δεν παρακολουθούσα γυναικείο αγώνα στο τηλεόραση γιατί δεν ήταν εκεί, ήταν μόνο το ανδρικό ποδόσφαιρο».
«Ποτέ δεν πίστεψα ότι θα μπορούσα να ζήσω και να εργαστώ ως επαγγελματίας ποδοσφαιρίστρια. Τώρα το κάνω, ζω το όνειρο που δεν πίστεψα ποτέ. Από εκεί και πέρα, το μέλλον μου στο άθλημα δεν έχει ακόμα καθοριστεί και παραλίγο να απομακρυνθώ ξανά από το ποδόσφαιρο».
Επιλέχθηκε ως η Νο. 10 επιλογή για την ομάδα NWSL Houston Dash, αλλά μετά από ένα σύντομο πέρασμα, η Σόουζα επέστρεψε στη Βραζιλία. Η αμυντικός σύντομα συνειδητοποίησε ότι θα έβγαζε περισσότερα χρήματα ως μηχανικός παρά ως ποδοσφαιρίστρια στην πατρίδα της παίζοντας για τις São Francisco EC και America Miniero.
Καθώς σκεφτόταν να απομακρυνθεί από το παιχνίδι για να επικεντρωθεί στη ζωή εκτός γηπέδου για άλλη μια φορά, μια προσοδοφόρα προσφορά για να υπογράψει για την ομάδα της κινεζικής Super League Γυναικών Changchun Zhuoyue έσωσε την καριέρα της. Για άλλη μια φορά απέδωσε καρπούς αλλά δεν ήταν χωρίς τις θυσίες τις. Πέρασε έξι χρόνια εκεί, χωρίς να γνωρίζει τη γλώσσα και χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από το σπίτι της. Τον Ιανουάριο του 2022, εντάχθηκε στην Άρσεναλ. Η Σόουζα, η οποία μπορεί να παίξει μπροστά, στη μεσαία γραμμή ή ως αμυντικός, έγινε η πρώτη Βραζιλιάνα που έπαιξε ποτέ για την WSL.
«Πρέπει να αρχίσω να σκέφτομαι την επόμενη καριέρα μου», έγραψε στην αποχαιρετιστήρια λεζάντα της προς τους οπαδούς της Άρσεναλ. «Πρέπει να σκεφτώ το μέλλον μου».
Το τι συνεπάγεται αυτό μένει να φανεί, αλλά ένα πράγμα είναι σίγουρο, το επόμενο κεφάλαιο στην ιστορία της είναι το Παγκόσμιο Κύπελλο στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Στο ντεμπούτο της στο τουρνουά το 2015, η ομάδα της άφησε μόνο ένα γκολ, όλα τα τουρνουά χάρη στις Matildas, που τους έστειλαν εκτός προημιτελικών. Ένας τραυματισμός στο γόνατο που χρειάστηκε χειρουργική επέμβαση την κράτησε εκτός Γαλλίας το 2019, το φετινό τουρνουά είναι μια ευκαιρία να πάει μέχρι το τέλος.
«Νομίζω ότι έχουμε ένα καλό προαίσθημα για το Παγκόσμιο Κύπελλο. Νιώθω ότι αυτό το Μουντιάλ θα είναι πραγματικά ξεχωριστό για μένα, επειδή έχασα το τελευταίο Παγκόσμιο Κύπελλο με τραυματισμό στο γόνατο και τώρα είμαι πίσω στα καλύτερά μου. Έχουμε ένα σύνολο από νέες παίκτριες και μερικές έμπειρες, οπότε έχουμε ένα καλό σύνολο».
«Όταν σκέφτεσαι τη Βραζιλία, σκέφτεσαι μόνο το "Ω, μπορούν να κάνουν τρελά πράγματα μπροστά", αλλά τώρα νομίζω ότι είμαστε πολύ καλοί στην αμυντική γραμμή, βελτιωθήκαμε πολύ. Επίσης, έχουμε πολλές κοπέλες που παίζουν στο εξωτερικό. τώρα όπως εγώ, έτσι έχουμε μια καλή ισορροπία μεταξύ των επιθετικών και των αμυντικών», είπε η Σόουζα.
Η πίεση είναι έντονη για το 2023, δεδομένου του τρόπου με τον οποίο η ομάδα των ανδρών πηγαίνει τελευταία. Η ανδρική ομάδα έχει κερδίσει το Κόπα Αμέρικα έξι φορές από τότε που ξεκίνησε το 1916, η πιο πρόσφατη το 2021, ενώ η γυναικεία ομάδα έχει κερδίσει οκτώ τίτλους στις εννέα τελευταίες. Η μόνη φορά που δεν έχουν σηκώσει το Copa América Femenina, από τότε που ξεκίνησε το 1991 και το 2006 όταν η Αργεντινή κέρδισε και τερμάτισαν δευτεραθλήτριες.
«Το ποδόσφαιρο είναι μέρος της κουλτούρας μας, αγαπάμε το ποδόσφαιρο στη Βραζιλία. Όλη η οικογένειά μου είναι τόσο ενθουσιασμένη, όλοι οι φίλοι μου επίσης», είπε η Σόουζα.
Νιώθω ότι το ποδόσφαιρο είναι το κύριο πράγμα για τη Βραζιλία, δεν έχει σημασία αν είναι ανδρών ή γυναικών, όλοι θα στηρίξουν την εθνική μας ομάδα.
«Έτσι είναι πραγματικά ενθουσιασμένοι, ειδικά από τη στιγμή που η ανδρική ομάδα δεν έχει πολλές επιτυχίες τον τελευταίο καιρό, οπότε τώρα μας ασκούν μεγάλη πίεση για να το κάνουμε εμείς».
Αλλά η ομάδα της Σόουζα δεν έχει κερδίσει ποτέ το Παγκόσμιο Κύπελλο όπως έχουν κάνει πέντε φορές οι άντρες. Αυτός είναι λοιπόν ο στόχος που η Βραζιλία έχει για τον επόμενο μήνα. Δεν θα είναι εύκολο κατόρθωμα, δεδομένης της μάχης του ομίλου με τη Γαλλία, την Τζαμάικα και τον πρωτοεμφανιζόμενο Παναμά. Δεν θα είναι εύκολο αν προκριθούν στα νοκ-άουτ με την πιθανότητα της Γερμανίας, του Μαρόκου, της Κολομβίας ή της Κορέας στη φάση των «16».
Η Σελεσάο ωστόσο, δεν έχει ακόμη μεταφέρει τη φόρμα της στην παγκόσμια σκηνή. Τερμάτισαν τέταρτοι στο Ρίο το 2016 και αποκλείστηκαν στους προημιτελικούς στο Τόκιο 2020 από τον Καναδά που κέρδισε το χρυσό μετάλλιο. Θα είναι το πρώτο τους Παγκόσμιο Κύπελλο υπό τις οδηγίες της προπονήτριας Pia Sundhage, η οποία οδήγησε το USWNT σε δύο Ολυμπιακούς τίτλους.
«Μου αρέσει να παίζω ποδόσφαιρο, οπότε όταν μπαίνεις στο γήπεδο εκπροσωπώντας τη χώρα σου... όλοι θα σε παρακολουθούν και είμαι πραγματικά περήφανη που φοράω τη φανέλα της Βραζιλίας. Είμαι πολύ χαρούμενη εδώ που είμαι τώρα από ποδοσφαιρική άποψη, νιώθω ότι έχω πετύχει πολλά πράγματα που ήθελα πριν και τώρα νιώθω ότι χρειάζομαι απλώς αυτό το Παγκόσμιο Κύπελλο και θα είμαι στον παράδεισο».
Το Παγκόσμιο Κύπελλο και η ευκαιρία της Σόουζα να γράψει το επόμενο κεφάλαιο της ιστορίας της με τη φανέλα της εθνικής Βραζιλίας. Η προσπάθεια ξεκινάει αύριο (24/07) κόντρα στον Παναμά.