Από το 2022, η Παγκόσμια ομοσπονδία υγρού στίβου (World Aquatics) έχει αποκλείσει τη συμμετοχή των τρανς αθλητριών, που έχουν περάσει οποιοδήποτε μέρος της ανδρικής εφηβείας, σε αγώνες της κατηγορίας των γυναικών ενώ μέχρι και πριν από αυτό ίσχυε μόνο ο κανόνας για τη μείωση των επιπέδων της τεστοστερόνης.
Η World Aquatics δημοσίευσε τότε ένα έγγραφο επιστημονικής πολιτικής που επεσήμανε πως οι αθλήτριες όπως είναι η Λία Τόμας, που δηλαδή έχουν κάνει τη διαδικασία φυλομετάβασης μετά την εφηβεία, φέρουν σημαντικά σωματικά πλεονεκτήματα σε ό,τι αφορά στην αντοχή, τη δύναμη, την ταχύτητα αλλά και το μέγεθος των πνευμόνων. Όπως αναφέρει το ίδιο έγγραφο, όλα τα παραπάνω συνεχίζουν να ισχύουν ακόμη και μετά τη θεραπεία για τη μείωση της τεστοστερόνης.
Μετά από αυτή την απόφαση, η Λία Τόμας δεν είχε πλέον δικαίωμα να συμμετέχει στους αγώνες γυναικών του ελίτ επιπέδου και γι’ αυτό αποφάσισε να λάβει νομικά μέτρα, όπως αποκάλυψε η Daily Telegraph. Πιο συγκεκριμένα, προσέλαβε την καναδική δικηγορική εταιρεία Tyr για να προσφύγει στο αθλητικό δικαστήριο (CAS) στην Ελβετία και να προσβάλει την απόφαση της Παγκόσμιας ομοσπονδίας. Στόχος της Τόμας είναι να μπορεί να αγωνίζεται ξανά σε ελίτ επίπεδο ώστε να μπορέσει να διεκδικήσει και τη θέση της στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Βέβαια, λόγω του ότι η Τόμας δεν είναι εγγεγραμμένη στα αρχεία της αμερικανικής ομοσπονδίας κολύμβησης, η υπόθεσή της πιθανότατα θα αργήσει να φτάσει στην εκδίκαση.
H Τόμας ξεκίνησε το κολύμπι σε ηλικία 5 ετών και δεν το σταμάτησε ποτέ, γεγονός που αποδεικνύει πως έκανες ώρες ανδρικής προπόνησης στα κολυμβητήρια χωρίς, ωστόσο, να έχει πολύ καλά αποτελέσματα στις ανδρικές κατηγορίες. Η αποκάλυψη πως είναι τρανς έγινε περίπου στα 19 της. Με τη δική της νίκη της στο NCAA το 2022 έφερε στο προσκήνιο ξανά τη συζήτηση για τις τρανς γυναίκες στον ελίτ αθλητισμό και η κίνησή της τώρα να λάβει νομικά μέτρα αποτελεί την τελευταία εξέλιξη στο μεγάλο αυτό ζήτημα.
Η Αμερικανίδα έχει δηλώσει πολλάκις πως η φυλομετάβασή της δεν έγινε με κίνητρο τις νίκες στην κατηγορία των γυναικών αλλά για να νιώθει η ίδια καλά με τον εαυτό της και να είναι ευτυχισμένη. Ωστόσο, το debate για το δίκιο και το άδικο στην υπόθεση συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό και οι εξελίξεις ίσως να φέρουν και νέες αποφάσεις στις ομοσπονδίες. Η μοναδική απάντηση, ίσως, σε αυτές τις αμφιλεγόμενες αποφάσεις θα ερχόταν από την επιστήμη και θα μεταφραζόταν μόνο σε αριθμούς.