17 Αυγούστου του 2004, ο μόλις 18χρονών Ηλίας Ηλιάδης αντιμετωπίζει στον τελικό των 81 κιλών τον Ουκρανό Ρόμαν Γκόντιουκ. Κατακτά το χρυσό μετάλλιο, ποζάρει στον φακό με μάτια ελαφρώς μπλαβιά και ζεστό χαμόγελο. Κάπου σε ένα σπίτι στο Μενίδι, ένα 9χρονο κορίτσι μπροστά στην τηλεόραση, νιώθει μια ανεξήγητη έλξη για τον τρόπο που μάχεται ο κορυφαίος Έλληνας τζουντόκα. Μόλις δύο χρόνια μετά, φοράει και η ίδια τη λευκή στολή δοκιμάζει τα πρώτα της ιππόν.
«Περπάτα σε ένα μονοπάτι, χωρίς να γίνεσαι αναιδής με τη νίκη, χωρίς να διαλύεσαι με την ήττα, χωρίς να ξεχνάς να προσέχεις όταν όλα μοιάζουν ήσυχα ή να φοβάσαι όταν ο κίνδυνος απειλεί», έλεγε ο «πατέρας» του τζούντο, Τζιγκόρο Κάνο, δίνοντας έτσι μια εικόνα των βασικών αρχών του αθλήματος. Ο Ιάπωνας εκπαιδευτικός στο επάγγελμα και βασικός συνεργάτης του Πιέρ ντε Κουμπερτέν, ήθελε να δημιουργήσει μια πολεμική τέχνη με τους λιγότερους δυνατούς τραυματισμούς. Χωρίς βία και χτυπήματα. Πάντρεψε κάποιες τεχνικές από τις ήδη υπάρχουσες και εγένετο ο «ευγενής δρόμος», όπως μεταφράζεται το judo ή 柔道 στα ελληνικά.
Cover photo by: Ιωάννα Τζετζούμη
Ισορροπία, δύναμη, άκρατος σεβασμός προς τον αντίπαλο, οξυδέρκεια και συγκέντρωση λοιπόν είναι αυτά που χρειάζεται κανείς για να περπατήσει αυτό το μονοπάτι. Αυτά έκαναν και την Ελισάβετ Τελτσίδου να το αγαπήσει. Ένα άθλημα μαχητικό που δεν υφίσταται χωρίς σεβασμό στον αντίπαλο. Ένα άθλημα δυναμικό που δεν υπάρχει χωρίς οξυδέρκεια και ψυχραιμία, αφού «πολλές φορές χρησιμοποιείς τη δύναμη του αντιπάλου για να τον ρίξεις», περιγράφει συγκεκριμένα η κάτοχος του χρυσού μεταλλίου στο Γκραν Πρι Τζούντο της Αττάλειας (2019) και 7η Ολυμπιονίκης του Τόκιο, μιλώντας στο GWomen.
Η Ελισάβετ, ή Έλσα όπως την προσφωνούν οι δικοί της άνθρωποι, ως παιδί είχε απίστευτη ενέργεια και... έναν μεγαλύτερο αδερφό που τα έβρισκε σκούρα κάθε φορά που έπαιζαν και το παιχνίδι κατέληγε σε καυγά. Άρχισε να περπατά στον «ευγενή δρόμο», χάρη σε μια έμπνευση της μητέρας της που γύρισε μια μέρα σπίτι και της ανακοίνωσε ότι την έγραψε στο τζούντο. Δεν γνώριζε τι είναι, έμαθε όμως, και το ερωτεύτηκε.
«Η κρυφή φιλοσοφία πίσω από ένα τόσο δυναμικό άθλημα είναι ότι πολλές φορές χρησιμοποιήσεις την δύναμη του άλλου για να τον ρίξεις και το γεγονός ότι στον αγώνα απαιτείται ένα δυνατό σώμα σίγουρα, αλλά και ένα δυνατό μυαλό. Πρέπει να σκεφτείς τις κινήσεις σου, ένα λάθος, μια μικρή στιγμή μπορεί να σου στοιχίσει και να χάσεις όλο τον αγώνα», σημειώνει.
Ο πρωταθλητισμός, ήρθε ως απόρροια των συνεχών επιτυχιών της σε μικρές διοργανώσεις, «από ένα σημείο και μετά ήταν για μένα μονόδρομος», σημειώνει χαρακτηριστικά για την καθοριστική στιγμή που επέλεξε να περπατήσει αυτόν τον «ευγενή δρόμο» στο υψηλότερο επίπεδο. Έναν δρόμο που τελικά την οδήγησε 1 φορά στη δεύτερη και 3 φορές στην τρίτη θέση της Ευρώπης. Σε τρία χρυσά μετάλλια και τρία ακόμα χάλκινα σε Γκραν Πρι. Έναν δρόμο που την έφτασε ως τους Ολυμπιακούς του Τόκιο, όπου κατέκτησε την 7η θέση στην «πιο δυνατή στιγμή στην καριέρα μου. Μια εμπειρία που δεν συγκρίνεται με τίποτα άλλο» σε αυτή την ιδιαίτερη διαδρομή που επέλεξε να ακολουθήσει.
Πριν ταξιδέψει στην πρωτεύουσα της Ιαπωνίας, στη γενέτειρα πόλη του αθλήματος που υπηρετεί, νόσησε με Covid -19, τα συμπτώματα της νόσου ήταν βαριά, κι αυτό ήταν κάτι που την πήγε αρκετά πίσω στην προετοιμασία της. «Στα δύσκολα, πώς να το κάνουμε, είσαι μόνος σου», τονίζει. Η πραγματικότητα που σύστησε βίαια ο Covid, ήρθε να προστεθεί στις ήδη ανεπαρκείς συνθήκες προπόνησης που παρέχει η πολιτεία στους πρωταθλητές μας και η σκέψη της παραίτησης κάνει την επίσκεψή της ακόμα και στους πιο δυνατούς πνευματικά ανθρώπους.
«Νόσησα με covid και δεν το πέρασα τόσο καλά. Επιπλέον, οι προπονήσεις μας είναι πολύ απαιτητικές. Εκείνη την περίοδο σκέφτηκα να τα παρατήσω. Η στήριξη από πλευράς πολιτείας είναι επίσης ανεπαρκής. Όπως και στα περισσότερα αθλήματα άλλωστε. Μια καλή διατροφή, ένας φυσιοθεραπευτής και άλλες ανέσεις που είναι άκρως απαραίτητες σε αυτό το επίπεδο πρωταθλητισμού δεν προσφέρονται στην Ελλάδα».
Παρότι πρωτάρα στους Ολυμπιακούς Αγώνες, στο τατάμι εμφανίστηκε με σιγουριά και πίστη στις δυνάμεις της. Ξεκίνησε με δύο νίκες, η μία εκ των οποίων επί της Γαλλίδας πρωταθλήτριας Ευρώπης Πινό. Η έβδομη θέση της άφησε γλυκόπικρη γεύση, αλλά ανανέωσε το ραντεβού της με τα ippon για τους Ολυμπιακούς του Παρισιού.
Και μπορεί να μετανιώνει που παραμέλησε το σχολείο για να αφοσιωθεί εξ' ολοκλήρου στον πρωταθλητισμό, σε μια χώρα που δεν ξέρει να στηρίζει τα αθλήματα και να αμείβει τους πρωταθλητές της, αλλά η στήριξη του κόσμου και η προοπτική να αποτελέσει κίνητρο για τα μικρά παιδιά, είναι μετάλλια που έχει μόνιμα περασμένα στον λαιμό της.
«Οι δυσκολίες στον ελληνικό αθλητισμό είναι πολλές σίγουρα, σε όλα τα αθλήματα, ποσό μάλλον στα αθλήματα που δεν είναι το διαδεδομένα. Έπρεπε να υπάρχει πολύ μεγαλύτερη στήριξη, να δίνονται κίνητρα στα νέα παιδιά να ασχοληθούν και να αφοσιωθούν πάνω σε αυτό, γιατί ο πρωταθλητισμός απαιτεί σίγουρα αφοσίωση. Εάν γύριζα τον χρόνο πίσω θα έλεγα στον εαυτό μου ότι ο δρόμος είναι μεγάλος με πολλές δυσκολίες. Θα του έλεγα να προσπαθεί όσο καλύτερα μπορεί για το "σήμερα". Ίσως να του έλεγα να μην παραμελήσει τόσο το σχολείο, γιατί δυστυχώς στην Ελλάδα ο πρωταθλητισμός είναι δύσκολος δρόμος και δεν αμείβεται αναλόγως».
Η επόμενη ημέρα μετά τον πρωταθλητισμό, θα τη βρει και πάλι στο τατάμι, «σε αυτόν τον χώρο, που έχω τις γνώσεις και μπορώ να βοηθήσω τα μικρότερα παιδιά με την εμπειρία που έχω αποκομίσει». Έως τότε συνεχίζει να τα δίνει όλα στο μονοπάτι της ζωής της. Πρόσφατα βρέθηκε στο Grand Slam του Τελ Αβίβ και μοιράστηκε στον προσωπικό της λογαριασμό στο Instagram εικόνες από τη διοργάνωση. «Τα social media για μένα είναι ένα δυνατό μέσο επικοινωνίας με τους ανθρώπους. Μοιράζομαι συχνά τις επιτυχίες, τα νέα μου. Υπάρχουν άνθρωποι που μας παρακολουθούν, μας θαυμάζουν. Ποιος ξέρει, ίσως αποτελούμε και πρότυπα για παιδιά που θα ήθελαν να ασχοληθούν με τον αθλητισμό».